Οτιδήποτε βάλουμε στο πιάτο μας, προέρχεται από το περιβάλλον, είτε αυτό είναι φακόρυζο ή ένα medium-rare steak. Ωστόσο, το δεύτερο, για να παραχθεί δεσμεύει περισσότερους φυσικούς πόρους (π.χ. νερό, τροφή) κι επίσης εκλύει περισσότερους ρύπους, αυξάνοντας το λεγόμενο ανθρακικό αποτύπωμα (carbon food print). Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί η υπερκατανάλωση κρέατος, ειδικά κόκκινου και πουλερικών, αλλά και γαλακτοκομικών προϊόντων και αυγών στις ανεπτυγμένες χώρες. Η αύξηση κατανάλωσης ζωικών πρωτεϊνών έχει συνδεθεί με προβλήματα στο περιβάλλον, όπως το φαινόμενο του θερμοκηπίου, την υπέρμετρη αποψίλωση δασικών εκτάσεων για την εκτροφή ζώων και δυσμενείς κλιματικές αλλαγές.

Εδώ λοιπόν έρχεται η καινούρια τάση διατροφής, το reducetarian

Ο όρος reducetarian περιγράφει μία διατροφή με βασικό στόχο τη μείωση κατανάλωσης ζωικής πρωτεΐνης, όπως το μοσχαρίσιο και χοιρινό κρέας, τα πουλερικά και άλλα προϊόντα ζωικής προέλευσης, όπως τα γαλακτοκομικά και τα αυγά.

Η reducetarian διατροφή αποσκοπεί στη δημιουργία μίας πιο eco-friendly διατροφής, χωρίς να απαιτεί την απόλυτη αποφυγή ζωικής πρωτεΐνης. 

Δεν είμαστε όλοι ίδιοι

Ο καθένας μας είναι διαφορετικός κι έχει διαφορετικές προτιμήσεις. Η reducetarian διατροφή δεν απαιτεί την απόλυτη μείωση κατανάλωσης ζωικών πρωτεϊνών, αλλά τη ρεαλιστική μείωσή τους, στο σημείο που μπορεί ο καθένας.

Θα αναρωτηθείτε γιατί χρειαζόμαστε ένα καινούριο λογοπαίγνιο και μία νέα λέξη; Επειδή μπορεί να πλασαριστεί καλύτερα και φαίνεται ότι όταν στο απλό και κατανοητό, που πιθανώς ήδη προϋπήρχε ως έννοια, του βάλουμε και ταμπέλα, τότε αυξάνεται η πιθανότητα να κεντρίσει το ενδιαφέρον ενός συνόλου. Ένα απλό παράδειγμα είναι το trend flexiterianism, το οποίο ουσιαστικά περιγράφει τη μεσογειακή διατροφή, δηλαδή μία βάση vegetarian, με λιγότερες μέρες κατανάλωσης ζωικής πρωτεΐνης. Όπως και να το πούμε, η ουσία είναι η ίδια.

Δεν ωφελεί μόνο το περιβάλλον...

Μην ξεχνάμε ότι η μείωση κατανάλωσης κρέατος και η επόμενη αύξηση κατανάλωσης γευμάτων με βάση τα λαχανικά και τα όσπρια, έχει συνδεθεί με πολλά οφέλη στην υγεία, όπως τη μείωση ανάπτυξης καρδιαγγειακών νοσημάτων, την καλύτερη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και τη μείωση εμφάνισης συγκεκριμένων μορφών καρκίνου.

Θέλετε να το δοκιμάσετε; Παρακάτω περιγράφονται πρακτικοί τρόποι να το κάνετε εύκολα πράξη.

Ονομάστε κάποιες μέρες “meatless”

Όπως και το κίνημα #meatlessmondays στην Αμερική (περισσότερες πληροφορίες εδώ) , έτσι κι εμείς, με την τεράστια γκάμα που μας προσφέρει η μεσογειακή διατροφή, μπορούμε κάποιες σταθερές μέρες της εβδομάδας να προετοιμάζουμε γεύματα χωρίς κρέας.

How to:

1. Διαλέξτε δύο φυτοφαγικά γεύματα που σας αρέσουν, π.χ. ένα λαδερό κι ένα με βάση το όσπριο για να τα καταναλώσετε μέσα στην εβδομάδα.
2. Όταν έρθει η ώρα να το μαγειρέψετε, φτιάξτε μεγαλύτερη ποσότητα, είτε για να φάτε το ίδιο σε μικρότερη ποσότητα το βράδυ, είτε για να το καταναλώσετε την επόμενη μέρα, ώστε να κερδίσετε ακόμα μία μέρα χωρίς κρέας!
3. Δε σας αρέσουν τα παραδοσιακά γεύματα όπως τα φασολάκια ή οι φακές σούπα; Πειραματιστείτε με συνταγές όπως steak κουνουπιδιού με φακοσαλάτα με πλιγούρι ή φακοσαλάτα με κινόα. 

Πρακτικό Tip: Μπορείτε να καταψύξετε σούπες από όσπρια στην κατάψυξη, κρατάνε πολύ καλά την υφή τους και τη γεύση τους για να έχετε ένα θρεπτικό γεύμα μία μέρα που δεν προλαβαίνετε να μαγειρέψετε.

Ονομάστε τη ζωική πρωτεΐνη “side dish”

Έχουμε συνηθίσει στα κυρίως γεύματα να έχουμε ως πρωταγωνιστή το κρέας, το κοτόπουλο ή το ψάρι. Ωστόσο, αυτό μπορεί να αλλάξει χωρίς να βγάλουμε τελείως το κρέας από τη ζωή μας.

How to:

Προτιμήστε σε μεγαλύτερες ποσότητες επιλογές με βάση τα λαχανικά και τα όσπρια και συνοδέψτε τες με μικρότερες ποσότητες κρέατος. Για παράδειγμα, βράστε κινόα, πλιγούρι ή καστανό/μαύρο ρύζι, ανακατέψτε το με πολλά λαχανικά, όπως ντοματίνια, φρέσκο κρεμμυδάκι, φουντίτσες από μπρόκολο και ψητό κολοκυθάκι και προσθέστε ως γαρνιτούρα από πάνω λίγες φετούλες από «ταλιάτα» κοτόπουλου ή μοσχαρίσιου κρέατος. Έτσι δε θα χάσετε τη γεύση του κρέατος, αλλά θα έχετε ένα πιάτο κυρίως με βάση φυτικής προέλευσης.

Αποφύγετε το κρέας μέχρι μία συγκεκριμένη ώρα της ημέρας

Αν σας είναι πιο εύκολο, μπορείτε να αποφύγετε το κρέας μέχρι για παράδειγμα το απόγευμα. Θα εκπλαγείτε με τις φορές που μπορεί να διαλέξετε ασυναίσθητα κρέας ή ζωική πρωτεΐνη μέσα στη μέρα.

Θέλετε να βοηθήσετε περισσότερο το περιβάλλον; Αλλάξτε τις συνήθειες στην κουζίνα σας με απλά βήματα συμβάλλοντας το κίνημα του zero-waste. 

Το πιο σημαντικό

Ζούμε σε μία χώρα που μας προσφέρει απλόχερα φρούτα, λαχανικά και αγνό ελαιόλαδο, τρόφιμα τα οποία σε άλλες χώρες πωλούνται σε παράλογες τιμές. Επίσης, η μεσογειακή κουλτούρα μας προσφέρει ένα πλούσιο ρεπερτόριο νόστιμων χορτοφαγικών γευμάτων. Αξίζει λοιπόν να προσπαθήσουμε κάποιες μέρες να τις αφιερώνουμε στα παραδοσιακά λαδερά ή όσπρια ή ακόμα και σε πιο σύγχρονες συνταγές βασισμένες στην χορτοφαγία. Το διαδίκτυο προσφέρει μία τεράστια γκάμα vegetarian συνταγών! Δε θα κάνει καλό μόνο στην υγεία μας, αλλά και στο περιβάλλον, το οποίο όλοι πρέπει να βάλουμε το λιθαράκι μας στο να το προστατεύσουμε. Είναι το μοναδικό περιβάλλον που θα ζήσουμε, δεν αξίζει να το φροντίζουμε;

Καλή όρεξη!

H Νίκη Αθανασιάδου PhD, MSc, RDN, CDN, είναι κλινική διαιτολόγος με πολυετή εμπειρία στη Νέα Υόρκη, ΗΠΑ.

Φωτογραφία: Άρης Ράμμος