Διαχρονικά «στοιχήματα» όσον αφορά στη διαμόρφωση της ποιότητας ζωής μιας πόλης αποτελούν τα ζητήματα της αισθητικής και λειτουργικής αναβάθμισης, καθώς και η κατάκτηση του μηδενικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα των συγκεκριμένων προσπαθειών παρατηρείται στη Θεσσαλονίκη, η οποία τη δεδομένη στιγμή βρίσκεται σε ένα επίπεδο, στο οποίο οι ανάγκες για ανάπλαση και βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών συνεχίζουν να είναι επιτακτικές. Αρκετά είναι τα σχετικά έργα, τα οποία τη δεδομένη στιγμή, βρίσκονται σε στάδια πρόδρομων εργασιών, έχοντας λάβει «πράσινο φως», και άλλα από αυτά είναι σε σύντομη αναμονή μέχρι την επίσημη έναρξη των σχετικών αρχιτεκτονικών διαγωνισμών τους. Τα πλάνα αυτά διακρίνονται από μια ευρεία γκάμα κατασκευαστικών projects, τα οποία κυμαίνονται από την ανάπλαση του παραλιακού μετώπου και την επέκταση πράσινων ζωνών στην καρδιά της πόλης, μέχρι την αποκατάσταση και επανάχρηση τριών διατηρητέων συγκροτημάτων της πρώην ζυθοποιίας ΦΙΞ Θεσσαλονίκης.
Εμείς συνομιλήσαμε με τους κεντρικούς εκπροσώπους των πρωτοβουλιών αυτών σχετικά με τα τωρινά βήματα σχεδιασμού, τα πλεονεκτήματα των συγκεκριμένων υλοποιήσεων, αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν...
Ανάπλαση του παραλιακού μετώπου και δράσεις για «Βιώσιμη Αστική κινητικότητα»
Το project της αναδιαμόρφωσης του παραλιακού μετώπου συνεχίζει να τίθεται σε πρώτο πλάνο, εστιάζοντας ταυτόχρονα στους στόχους δημιουργία ενός βιώσιμου αστικού σχεδιασμού. Πρόκειται να έχει έκταση 40 χιλιομέτρων και θα διέρχεται από επτά Δήμους: Τον Δήμο Δέλτα, τη Δημοτική Ενότητα του Καλοχωρίου, τον Δήμο Αμπελοκήπων - Μενεμένης, τον Δήμο Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Πυλαίας - Χορτιάτη, Θέρμης και Θερμαϊκού.
«Αναμένουμε την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος μέσα στο 2024 και να έχουμε ξεκινήσει τους απαραίτητους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς»
Ο Αντιπεριφερειάρχης Τεχνικών Υποδομών Κ. Μακεδονίας, Πάρις Μπίλλιας, μάς μιλά για τα τωρινά βήματα σχεδιασμού τους. «Έχει ολοκληρωθεί η μελέτη του ειδικού πολεοδομικού σχεδίου, έχει γίνει διαβούλευση και έχουν κατατεθεί οι προτάσεις για πιθανές ενστάσεις υπάρχουν στο σχέδιο αυτό. Γενικώς, τα σχόλια που έχουμε αποκομίσει είναι πολύ θετικά! Το αρνητικό είναι ότι αντιδρούσαν δύο φορείς του δημοσίου σε σχέση με την αξιοποίηση των δύο ακινήτων, ένα από αυτά ανήκει στο ΤΑΙΠΕΔ στην περιοχή του αεροδρομίου Μακεδονίας όσον αφορά την εγκατάσταση των ναυπηγείων. Έχουν γίνει, όμως, οι απαραίτητες συζητήσεις, οι άνθρωποι εκεί δέχθηκαν τις απόψεις και τον σχεδιασμό μας και νομίζω ότι έχουμε βρει τη «χρυσή τομή», προκειμένου να προχωρήσει ο σχεδιασμός που έχουμε ολοκληρώσει ως Περιφέρεια. Σε σχέση με τη ΓΑΙΑ ΟΣΕ και τον ΟΣΕ, τα ζητήματα ήταν πιο σύνθετα, γιατί προφανώς κανείς δεν θέλει να σταματήσει η εμπορική λειτουργία και η συνδρομητική δραστηριότητα του φορέα, αλλά από την άλλη είναι γεγονός ότι στην καρδιά της πόλης υπάρχει μια περιοχή, η οποία εδώ και πολλά χρόνια έχει απαξιωθεί, είναι εγκαταλελειμμένη και υπάρχει ανάγκη για μια σοβαρή μελέτη επί του ακινήτου αυτού, ώστε και ο ΟΣΕ να συνεχίσει να πραγματοποιεί το σιδηροδρομικό του έργο, αλλά από την άλλη να αποδοθεί στην πόλη και ένα Πάρκο, το οποίο θα είναι δίπλα στο Μουσείο του Ολοκαυτώματος και θα είναι μια ευκαιρία και για τον ίδιο τον ΟΣΕ να υλοποιήσει τις στρατηγικές του. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ξαναβγεί στη διαβούλευση η τροποποίηση της μελέτης σε δύο σημεία του παραλιακού μετώπου: Ένα στην περιοχή του παλιού εμπορευματικού σταθμού και το άλλο αφορά στην περιοχή του αεροδρομίου «Μακεδονία», όπου εκεί προβλέπεται να γίνει η μετεγκατάσταση των ναυπηγείων. Από εκεί και πέρα, αναμένουμε την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος μέσα στο 2024 και να έχουμε ξεκινήσει τους απαραίτητους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς για να σχεδιάσουμε το νέο παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλονίκης. Το σύνολο του project υπολογίζουμε να είναι έτοιμο το 2030, αλλά τμήματα του παραλιακού μετώπου θα ξεκινήσουν να υλοποιούνται πολύ νωρίτερα, ανάλογα με την ωριμότητα που υπάρχει σε κάθε περιοχή».
«Προβλέπονται 1000 στρέμματα δημόσιου χώρου να αποδοθεί στην πόλη, όπου και εκεί θα κυριαρχήσει το πράσινο»
Ο ίδιος τονίζει τον παράγοντα «οικολογικό αποτύπωμα», σχετικά με τα επόμενα βήματα κατασκευών της Περιφέρειας. «Στόχος μας είναι να κάνουμε πράξη στην πόλη μας αυτό που ονομάζουμε «Βιώσιμη Αστική κινητικότητα». Για αυτόν τον λόγο αναπτύσσουμε έναν ποδηλατόδρομο μήκους περίπου 40 χιλιομέτρων, ο οποίος θα ξεκινά από τη λιμνοθάλασσα του Καλοχωρίου και φτάνει στην περιοχή του Αγγελοχωρίου του Δήμου Θερμαϊκού. Θα περιλαμβάνει περιπατητικές διαδρομές, χώρους αθλητισμού και πολιτισμού με πολύ πράσινο, προβλέπονται δύο Πάρκα, ένα στη δυτική περιοχή της πόλης, στον Παλιό Εμπορευματικό σταθμό, έκτασης περίπου 70 στρεμμάτων, και ακόμη ένα στο αγρόκτημα του πανεπιστημίου στην περιοχή της Θέρμης, το οποίο είναι γύρω στα 150 στρέμματα. Επίσης προβλέπονται 1000 στρέμματα δημόσιου χώρου να αποδοθεί στην πόλη, όπου και εκεί θα κυριαρχήσει το πράσινο, μιας που η πόλη μας έχει από τους μικρότερους συντελεστές πρασίνου ανά κάτοικο, μόνο 2,7 τ.μ. αντιστοιχούν, όταν στην Ευρώπη η αναλογία ανέρχεται στο 20 τ.μ.. Στόχος μας είναι να δημιουργηθούν νέα τοπόσημα, περιοχές κολυμβητικές, για να επαναφέρουμε τη Θεσσαλονίκη της δεκαετίας του '60, όπου οι πολίτες είχαν τη δυνατότητα να κολυμπούν στον Θερμαϊκό Κόλπο. Η συγκεκριμένη ανάπλαση στην περιοχή του Καλοχωρίου νομίζουμε ότι το 2026 μπορεί να το έχουμε ολοκληρώσει».
Τα 3 μεγάλα projects της DIMAND στη δυτική πύλη της Θεσσαλονίκης
Κέντρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος της Dimand αποτελεί η πόλη της Θεσσαλονίκης, θέτοντας σε προτεραιότητα πολλά υποσχόμενα σχέδια ανάπτυξης ακινήτων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα ενός από τα projects της την ολοκλήρωση των κατασκευών του βιοκλιματικού επιχειρηματικού πάρκου με την ονομασία "HUB26" απέναντι από το ΦΙΞ. Ο Γενικός Διευθυντής Νομικών Υπηρεσιών Δημοσίου Δικαίου της DIMAND, Μιχάλης Αναστασόπουλος, συζήτησε ενδελεχώς μαζί μας.
Σε ποια στάδια του επενδυτικού σας πλάνου όσον αφορά στην πόλη της Θεσσαλονίκης βρίσκεστε αυτή την στιγμή; Ποια projects είναι σε εξέλιξη;
«H Dimand έχει ξεκινήσει την υλοποίηση ενός μεγάλου προγράμματος αξιοποίησης, ανάπλασης και αναγέννησης μεγάλων ακινήτων και της ευρύτερης περιοχής τους στη Βόρεια Ελλάδα. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού, βρίσκεται σε εξέλιξη η νομική και πολεοδομική ωρίμανση και μελέτη για την αποκατάσταση, ανάδειξη και προστασία των διατηρητέων μνημείων των πρώην εγκαταστάσεων της ζυθοποιίας του ΦΙΞ. Απέναντι από το ΦΙΞ, δημιουργείται το HUB26, το πρώτο, μεγάλης κλίμακας, βιοκλιματικό επιχειρηματικό πάρκο της Βορείου Ελλάδας, που βρίσκεται στη Δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης, επί του οδικού άξονα της 26ης Οκτωβρίου. Σε όμορο οικόπεδο του HUB26, η DIMAND αναπτύσσει, στο ακίνητο CITRUS, τα νέα ιδιόκτητα γραφεία της Τράπεζας Εμπορίου και Ανάπτυξης Ευξείνου Πόντου. Ήδη, όπως ίσως γνωρίζετε, κατά τον μήνα Ιανουάριο η Dimand προέβη στην υπογραφή συμφωνίας για τη μεταβίβαση ακινήτου και ανάπτυξη των νέων γραφείων της Τράπεζας».
Η πολύ καλή συνεργασία με τοπικούς φορείς, και την τοπική κοινωνία και αρχές, καθώς και η αποτελεσματική διαχείριση των έργων και των διαδικασιών τους έχουν συμβάλει στην ομαλή εξέλιξη των επενδύσεων και παρεμβάσεων στην περιοχή.
Ποιοι αποτέλεσαν τους κεντρικούς λόγους, ώστε να στραφείτε προς την πόλη της Θεσσαλονίκης και πώς η ροή των διαδικασιών ανταποκρίνεται μέχρι στιγμής στις προσδοκίες σας;
«Η Θεσσαλονίκη αποτελεί ένα μείζονος σημασίας οικονομικό και εμπορικό κέντρο με μητροπολιτικό χαρακτήρα. Επιπλέον, η εντυπωσιακή της ιστορία και η πολιτιστική της κληρονομιά, σε συνδυασμό με τα χαρακτηριστικά του αστικού περιβάλλοντός της, συνιστούν για την DIMAND μια μοναδική ευκαιρία, προκειμένου να σημειωθούν δυναμικά βήματα στην αναγέννηση περιοχών με χαρακτήρα εξέχουσας ιστορικότητας και αξίας, που μέχρι πρότινος έμεναν αποκομμένες από το σύγχρονο αστικό περιβάλλον και πολεοδομικά ανενεργές. Οι διαδικασίες που έχουμε ακολουθήσει μέχρι στιγμής στη Θεσσαλονίκη έχουν ανταποκριθεί στις προσδοκίες μας. Η πολύ καλή συνεργασία με τοπικούς φορείς, και την τοπική κοινωνία και αρχές, καθώς και η αποτελεσματική διαχείριση των έργων και των διαδικασιών τους έχουν συμβάλει στην ομαλή εξέλιξη των επενδύσεων και παρεμβάσεων στην περιοχή».
Ποιες είναι μερικές από τις προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίζετε κατά τη διάρκεια των συγκεκριμένων ενεργειών;
«Οι προκλήσεις ήταν παρούσες από την αρχή του εγχειρήματός μας. Επιλέξαμε, ωστόσο, να επιμείνουμε και να τις υπερβούμε δημιουργικά. Αρχικά το πολύ-ιδιοκτησιακό καθεστώς της περιοχής, αποτελούσε ανάχωμα για μία από κοινού συμφωνία σε ένα ενιαίο σχέδιο αξιοποίησης. H περιοχή αυτή, παρά την ιστορική της σημασία είχε επί δεκαετίες υποστεί σημαντική υποβάθμιση, ενώ εμείς ως νομικοί κληθήκαμε να επιλύσουμε σημαντικά προβλήματα προκειμένου να καταστούμε κύριοι των ακινήτων στο σύνολό τους και παράλληλα να εντοπίσουμε και να εξειδικεύσουμε όλες τις αναγκαίες πολεοδομικές ρυθμίσεις. Παράλληλα, κληθήκαμε να ενεργοποιήσουμε και πάλι πολεοδομικά όλη την έκταση του οικοδομικού τετραγώνου και μάλιστα εντός της ζώνης προστασίας του βιομηχανικού συγκροτήματος, προκειμένου να καταστεί εφικτή η ανάδειξη, αποκατάσταση και προστασία αυτού, μέσα από την ταυτόχρονη αξιοποίησή του. Παρά τις προκλήσεις, λοιπόν, ο κεντρικός στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα ένα σύγχρονο και βιώσιμο κέντρο περισσότερων της μιας λειτουργιών, υπερτοπικού χαρακτήρα, που συνδυάζει ενδιαφέρουσες πολιτιστικά και κοινωνικά, χρήσεις σε απόσταση αναπνοής από το μνημείο του ΦΙΞ, για το οποίο η DIMAND φιλοδοξεί να ικανοποιήσει την ανάγκη της προστασίας του και αξιοποίησής του σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και της αντάξιας επανένταξης του στη ζωή της πόλης».
Σε ποια πεδία έχετε δώσει ιδιαίτερη έμφαση και ποιοι είναι οι κύριοι στόχοι;
«Με μελέτη, εμβάθυνση και κατανόηση αναγνωρίζουμε τόσο τις δυναμικές όσο και τις αδυναμίες της Θεσσαλονίκης και επιχειρούμε να δημιουργήσουμε το πλαίσιο εξυπηρέτησης των αναγκών που πηγάζουν και από τις δύο πτυχές της πόλης. Έτσι, γνωρίζοντας τις προκλήσεις που αναδύονται στην εποχή της κλιματικής κρίσης που διανύουμε, με δεδομένο ότι τα κτίρια παράγουν το 40% των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως, εμείς, ως εταιρεία, δημιουργούμε μόνο βιοκλιματικά κτίρια, χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης. Το έργο που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στην πρώην ζυθοποιία ΦΙΞ και που υλοποιείται απέναντι, στο HUB26, εντάσσεται στο ευρύτερο πρόγραμμα ανάπλασης της δυτικής πύλης που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει νέους χώρους χρήσης για όλους, που θα συνδέουν τα διάφορα σημεία και τοπόσημα της περιοχής τόσο μεταξύ τους, όσο και με το κέντρο της πόλης. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η πρωτοβουλία της εταιρείας για δωρεά μελέτης ποδηλατοδρόμου και ανάπλασης της 26ης Οκτωβρίου, με τους δέοντες όρους και τις προβλεπόμενες ισχύουσες διαδικασίες σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και τον Δήμο Θεσσαλονίκης».
«Η υλοποίηση των παραπάνω έργων πρόκειται να συνεισφέρει σημαντικά στην αναβάθμιση της δυτικής εισόδου της Θεσσαλονίκης και, κατ΄επέκταση, στην περαιτέρω ενδυνάμωση της θέσης της και της σημασίας της διεθνώς».
Ποιο το χρονοδιάγραμμα των κεντρικών αυτών projects και ποια τα πλεονεκτήματα που θα προσφέρουν στην πόλη;
«Το βιοκλιματικό επιχειρηματικό πάρκο, HUB26, είναι το πρώτο project που θα δούμε φέτος να ολοκληρώνεται, ενώ η κατασκευή του όμορου ακινήτου της CITRUS, αναμένεται να περατωθεί, έναν χρόνο αργότερα, το 2025. Η ανάπτυξη του συγκροτήματος που περιλαμβάνει την αποκατάσταση και επανάχρηση των τριών διατηρητέων συγκροτημάτων της πρώην ζυθοποιίας ΦΙΞ Θεσσαλονίκης, αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2027. Η υλοποίηση των παραπάνω έργων πρόκειται να συνεισφέρει σημαντικά στην αναβάθμιση της δυτικής εισόδου της Θεσσαλονίκης και, κατ΄επέκταση, στην περαιτέρω ενδυνάμωση της θέσης της και της σημασίας της διεθνώς. Η Παρευξείνια Τράπεζα, με έδρα τη Θεσσαλονίκη, διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων στα 11 κράτη μέλη της και η επιλογή της μετεγκατάστασής της στην καρδιά της περιοχής ανάπλασης της Δυτικής Εισόδου, έρχεται σε μία χρονική στιγμή όπου λαμβάνει χώρα μια ιστορική αναγέννηση. Επιπλέον, η χρονική συμπόρευση των επιλογών της εταιρείας με τη δημιουργία του Μουσείου Ολοκαυτώματος (500μ από το ΦΙΞ) αλλά και την αξιοποίηση των παλαιών σφαγείων, πολλαπλασιάζει την πολεοδομική και αστική αξία των παρεμβάσεων και μεγιστοποιεί την ανάδειξη και φιλική για τους χρήστες λειτουργία της ευρύτερης περιοχής. Συμπληρωματικά, σημειώνεται ότι από το Μουσείο Ολοκαυτώματος μέχρι την περιοχή των δικαστηρίων, σχεδιάζεται με πρωτοβουλία των Αρχών, η δημιουργία ενός νέου μητροπολιτικού πάρκου Μνήμης κατά μήκος των ανενεργών σιδηροδρομικών γραμμών».
Υπάρχει και κάποια νέα προσθήκη στα σχεδιαστικά σας βήματα για την πόλη της Θεσσαλονίκης που μπορούμε να γνωρίζουμε;
«Η DIMAND συνεχίζει να επενδύει στη Θεσσαλονίκη με επιπλέον έργα, όπως τη δημιουργία του μεγαλύτερου logistics center της Βορείου Ελλάδος, στο πρώην ακίνητο της ΒΑΛΚΑΝ ΕΞΠΟΡΤ. Σε μία προνομιακή τοποθεσία, καθώς απέχει 23 χλμ. από το κέντρο και 16 χλμ. από το λιμάνι της πόλης, θα αναπτύξει σύγχρονες περιαστικές υποδομές Logistics, μεγάλης κλίμακας και υψηλής προστιθέμενης αξίας, με βάση και πάλι τους όρους και τις προβλέψεις της ισχύουσας νομοθεσίας. Μια επένδυση που αναμένεται να δημιουργήσει σύμφωνα με τις εκπονούμενες προκαταρτικές περιβαλλοντικές και πολεοδομικές μελέτες 200 νέες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευαστική περίοδο και 150 μόνιμες θέσεις εργασίας κατά τη λειτουργία των εγκαταστάσεων. Τέλος, ακολουθεί το “Project Skyline”, η μεγαλύτερη συμφωνία μεταβίβασης χαρτοφυλακίου ακινήτων (αμιγώς) που έχει γίνει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Η DIMAND μαζί με την Premia Properties, συμμετέχει στο επενδυτικό σχέδιο της Alpha Bank που αφορά στην ωρίμανση και αξιοποίηση 573 ακινήτων, διαφορετικών χρήσεων, σε όλη τη χώρα, με περίπου 70 από αυτά να βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη».
Οι 2 πολλά υποσχόμενες προσθήκες στην ξενοδοχειακή σκηνή της πόλης
Όσον αφορά στις πληροφορίες για την ανέγερση δύο νέων ξενοδοχείων στην καρδιά της πόλης, η πρώτη πρόκειται για τη δεύτερη προσθήκη των πεντάστερων Electra Hotels στη Θεσσαλονίκη τη γωνία των οδών Τσιμισκή και Εθνικής Αμύνης. Ακόμη μια άφιξη αφορά σε ένα boutique hotel, στη θέση του ιστορικού κτιρίου «Μεγάρου ΖΕΝΙΘ». Σύντομα, θα έχουμε περισσότερα στοιχεία για την αρχιτεκτονική, τη δομή και την αισθητική τους ταυτότητα.
Κεντρική φωτογραφία: "HUB26". Photo credits: Divercity Architects