Αν έχετε εντυπωσιαστεί από τη δραστική αλλαγή στη φιγούρα διασημοτήτων όπως η Kim Kardashian, η Oprah Winfrey ή ακόμα και γνωστών σας -καθώς το φαινόμενο έφτασε και στη χώρα μας- κι αναρωτιέστε «τι κάνετε λάθος», το πιθανότερο είναι η απάντηση να είναι «τίποτα». Η πολύ απότομη μείωση βάρους ενδεχομένως να οφείλεται στη χρήση «ενέσεων ή φαρμάκων παχυσαρκίας», μεταξύ αυτών και το Ozempic. Αν σκέφτεστε «μήπως πρέπει να πάρω κι εγώ Ozempic», σε αυτό το άρθρο σάς λύνουμε όλες τις απορίες για την καταλληλότητα, τη χρήση και τους κινδύνους από τη χρήση αντίστοιχων σκευασμάτων.
Η δραστική ουσία μειώνει την όρεξη, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο
Η σεμαγλουτίδη, που είναι η κύρια δραστική ουσία αυτών των φαρμάκων (Ozempic, Wegovy κ.ά.), ανήκει στην κατηγορία των αγωνιστών των υποδοχέων του πεπτιδίου GLP1 και σχεδιάστηκε για να χρησιμοποιείται για τη διαχείριση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Η σεμαγλουτίδη μιμείται την απελευθέρωση ορμονών που διεγείρουν το αίσθημα πληρότητας, μειώνουν την όρεξη και ενδεχομένως αδρανοποιούν την ισχυρή παρόρμηση για φαγητό στον εγκέφαλο. Καθώς παχυσαρκία και σακχαρώδης διαβήτης πολύ συχνά συνυπάρχουν, παρατηρήθηκε ότι η χορήγησή τους προκαλεί μείωση του βάρους.
Στη χώρα μας χορηγείται σε διαγνωσμένους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη μόνο με ηλεκτρονική συνταγή για την κάλυψη των αναγκών τους και όχι για «ανάγκες» που σχετίζονται με το lifestyle από μη πάσχοντες. Όμως, λόγω της αποτελεσματικότητάς του σε υψηλές δόσεις, παρατηρούνται φαινόμενα μέχρι και ψευδούς διάγνωσης διαβήτη, με σκοπό τη συνταγογράφηση του φαρμάκου αποκλειστικά για απώλεια βάρους. Πέραν της ηθικής διάστασης του φαινομένου, που έχει οδηγήσει σε έλλειψη του φαρμάκου για τους πραγματικά νοσούντες, αναλύουμε τους κινδύνους που υπάρχουν για όλους όσοι το χρησιμοποιούν.
Οι παρενέργειες της χρήσης
Σε ό,τι αφορά την απώλεια βάρους, αυτή δε λειτουργεί με μαγικό τρόπο. Οι πιο απλοί κίνδυνοι που σχετίζονται με τη χρήση αναστολέων GLP-1 περιλαμβάνουν:
• Έντονες γαστρεντερικές και ευρύτερες ενοχλήσεις, όπως τακτική ναυτία, διάρροια, πονοκέφαλο ή και υπογλυκαιμία.
• Επιβάρυνση του οργανισμού: Η χρήση τους μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, να επιβαρύνει σημαντικά τα επίπεδα μυϊκής μάζας και τον μεταβολισμό.
• Πυροδότηση παθήσεων: Πρόσφατες μελέτες φαίνεται να δείχνουν πως η μακροχρόνια χρήση μπορεί να προκαλέσει μέχρι και παγκρεατίτιδα. Έτσι, παρότι η χορήγηση σε συγκεκριμένες δόσεις για ενήλικες με διαβήτη τύπου 2 θεωρείται ασφαλής, ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να αποφεύγεται από άτομα με ιστορικό παγκρεατίτιδας ή καρκίνο του θυρεοειδούς κ.ά.
• Η τακτική αξιολόγηση της διατροφικής κατάστασης, της υγείας των οστών και της συνολικής κατάστασης υγείας είναι απολύτως απαραίτητες για όσους λαμβάνουν εντατικοποιημένη θεραπεία (προσαρμογή δόσεων φαρμάκου και δίαιτας), γεγονός που τονίζει τη σημασία της ολοκληρωμένης υποστήριξης από ομάδα ειδικών.
Τι συμβαίνει μετά τη διακοπή του φαρμάκου
Ένα μεγάλο ζήτημα αφορά στη διάρκεια και στη διακοπή της χρήσης του φαρμάκου, η δράση του οποίου διαρκεί μόνον όσο το παίρνετε. Η διακοπή της υψηλής δόσης συνδέεται με την επαναπρόσληψη του χαμένου ή ακόμη και περισσότερου βάρους από αυτό που έχει χαθεί εξαρχής. Η επαναπρόσληψη είναι αυξημένη, όταν η λήψη του φαρμάκου δε συνοδεύεται από ισορροπημένη διατροφή και άσκηση και αλλαγή του τρόπου ζωής. Η χρήση αντίστοιχων φαρμάκων πρέπει να γίνεται πάντοτε υπό την επίβλεψη ιατρού, κατόπιν συνταγογράφησης για άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, σε συνδυασμό με τακτικές επισκέψεις και παρακολούθηση από διατροφολόγο.
Ευχαριστούμε τη Διαιτολόγο-Διατροφολόγο Έλενα Πάτρα MSc, Υπ. Διδάκτορα και Ακαδημαϊκή Υπότροφο του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος (IHU) για τις πληροφορίες
Info: Αδριανουπόλεως 12, τηλ.: 2310 420335, www.elenapatra.gr, Instagram: @patra.elena
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2024