Η ανακαίνιση ενός διαμερίσματος στο Παγκράτι πήρε το όνομα ενός από τα υλικά που το συνθέτουν. Το Ochra είναι το πρόσφατο έργο του γραφείου Space is around us με founder την αρχιτέκτονα Έλλη Αθανασιάδου κι ένα παράδειγμα δημιουργικής επανάχρησης χώρου που χαρακτηρίζεται από μικρές αλλά πολύ συγκεκριμένες αρχιτεκτονικές επιλογές.

Στο πλαίσιο μιας διαρκώς αυξανόμενης τάσης επανάχρησης εγκαταλελειμμένου κτιριακού αποθέματος του κέντρου της Αθήνας, το διαμέρισμα Ochra αναδεικνύει την ανάγκη πρωτότυπου επανασχεδιασμού στο επίκεντρο της σύγχρονης αρχιτεκτονικής πρακτικής.

Το Παγκράτι, όπου και τοποθετείται το διαμέρισμα στον 4ο όροφο μιας πολυκατοικίας του '70, είναι μία από τις πιο ζωντανές και νεανικές αστικές γειτονιές της Αθήνας. Από τον ιδιοκτήτη ζητήθηκε η ανακαίνιση του διαμερίσματος με σχετικά χαμηλό budget και με τις ελάχιστες δυνατές παρεμβάσεις που όμως να μη στερούνται πρωτοτυπίας και αυθεντικότητας.

Αρχικά η κάτοψη του 70τμ διαμερίσματος αναδιατυπώθηκε με τη λειτουργική σύνδεση κουζίνας-τραπεζαρίας-καθιστικού και γραφείου. Ο τοίχος που θέτει ένα αυστηρό όριο μεταξύ της κουζίνας και της τραπεζαρίας αντικαταστάθηκε από ένα πάσο διευκολύνοντας έτσι τη λειτουργική συνέργεια των δύο χώρων και προσδίδοντας παράλληλα περισσότερο φυσικό φως στον προηγουμένως αυστηρά οριοθετημένο χώρο της κουζίνας.

Το μάρμαρο Ιωαννίνων, χαρακτηριστικό υλικό που επενδύει τα πατώματα τόσο της κουζίνας και του διαδρόμου όσο και του εξώστη καθώς και τους τοίχους της εισόδου της πολυκατοικίας, δίνει το όνομά του στο διαμέρισμα λόγω της απόχρωσής του, καθότι θεωρήθηκε πως συνιστά σημαντικό κομμάτι της ταυτότητας των πολυκατοικιών της εποχής οπότε και συντηρήθηκε επαναφέροντάς το στην αρχική του κατάσταση.

Έχοντας, λοιπόν, ως έναυσμα το κιτρινωπό χρώμα του μαρμάρου Ιωαννίνων που πρωταγωνιστεί, όλη τη χρωματική ταυτότητα του διαμερίσματος διαμορφώθηκε γύρω από αυτό. Επιλέγοντας ένα χρώμα αρμονικό με το κίτρινο –το κεραμιδί– κι ένα συμπληρωματικό –το πράσινο– στήθηκε η νέα ταυτότητα του διαμερίσματος.

Λόγω του περιορισμένου budget «συμπληρώθηκαν» τα πράσινα ντουλάπια της κουζίνας με βαφή ίδιου χρώματος στον τοίχο, μειώνοντας έτσι τον προϋπολογισμό χωρίς όμως αυτό να έχει αντίκτυπο στη συνεκτικότητα του σχεδιασμού. Ο πάγκος της κουζίνας επενδύθηκε από μικρής διάστασης πλακάκι σε απόχρωση αρμονική με το μάρμαρο Ιωαννίνων του πατώματος. Με το ίδιο πλακάκι επενδύθηκε στη βάση της και η κεντρική κολόνα, η οποία αναδείχθηκε με την αποκάλυψη του αυθεντικού της υλικού –το οπλισμένο σκυρόδεμα–, συμβάλλοντας έτσι στην οπτική σύνδεση του νέου open plan χώρου.

Ακόμη, επαναπροσδιορίστηκαν οι αποθηκευτικοί χώροι και ο ορισμός της «ντουλάπας» των υπνοδωματίων όπως συμβατικά συνηθίζεται. Κάθε υπνοδωμάτιο παίρνει την ταυτότητά του είτε από το συμπληρωματικό είτε από το αρμονικό χρώμα της ώχρας, καθώς και από έναν ξεχωριστό ορισμό της κλασικής ντουλάπας στην κάθε περίπτωση.

Στο ένα δωμάτιο η μονοτονία μίας επιμήκους ντουλάπας σχεδόν 3μ. άλλαξε μορφή, δημιουργώντας μία εσοχή που φιλοξενεί πλέον ένα γραφείο με καθρέφτη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για εργασία είτε ως boudoir. Στο δεύτερο –μικρότερου μεγέθους– δωμάτιο, η ογκώδης ντουλάπα αντικαταστάθηκε από ένα ανοιχτό πολυλειτουργικό έπιπλο που χρησιμεύει τόσο για αποθήκευση ρούχων και παπουτσιών όσο και ως κομοδίνο για αποθήκευση βιβλίων ή διακοσμητικών καθότι η τοποθέτηση κρεβατιού διπλού μεγέθους δεν επιτρέπει την τοποθέτηση επιπλέον επίπλων.

Στα υπνοδωμάτια τα custom έπιπλα που προτάθηκαν εντάσσονται πλήρως στον χώρο και συμπληρώνονται χωρικά από τα αντίστοιχα χρώματα στους τοίχους. Το πρόβλημα των κενών στα πατώματα, που προέκυψε με την καθαίρεση των παλιών ντουλαπών, λύθηκε γεμίζοντας τα κενά με το ίδιο μικρής διάστασης πλακάκι που χρησιμοποιήθηκε και στον πάγκο της κουζίνας.

Τα παρκέ πατώματα των υπνοδωματίων συντηρήθηκαν ενώ, λόγω της κακής κατάστασης, το παρκέ του καθιστικού αντικαταστάθηκε από ξύλινο πάτωμα. Στο καθιστικό τα μεγάλα σε σειρά ανοίγματα ενοποιήθηκαν οπτικά με κουρτίνες φιλτράροντας παράλληλα την οπτική σύνδεση με την απέναντι πολυκατοικία που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση.

Το διαμέρισμα Ochra αποτελεί ένα χαρακτηριστικό δείγμα ριζικής ανακαίνισης και επαναπροσδιορισμού της ταυτότητας μιας κατοικίας με μικρές αλλά ουσιαστικές παρεμβάσεις διευρύνοντας τις δυνατότητες δημιουργικής επανάχρησης με έναν πιο περιορισμένο προϋπολογισμό και παρέχοντας έτσι στο αχρησιμοποίητο κτιριακό απόθεμα της Αθήνας ευρύτερες επιλογές επανενεργοποίησής του.

Φωτογραφίες: Βάσω Παράσχη