Όλοι οι ακτιβιστές το υποστηρίζουν δυνατά και ξεκάθαρα: το να είσαι vegan, vegetarian ή απλά να μειώνεις την κατανάλωση κρέατος έχει πραγματικά θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον. Το γεγονός αυτό επισημάνθηκε επίσης στην τελευταία έκθεση της IPCC, η οποία παρουσίασε συγκεκριμένες λύσεις για τη δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, απαραίτητη προϋπόθεση για έναν βιώσιμο πλανήτη.

Οι αυστηρά χορτοφαγικές δίαιτες δεν θεωρούνται πλέον μια μορφή περιορισμού. Στην πραγματικότητα, οι επιλογές για χορτοφάγους διατίθενται όλο και περισσότερο στα σούπερ μάρκετ και τα εστιατόρια, για να μην αναφέρουμε τα βιβλία μαγειρικής που είναι αφιερωμένα αποκλειστικά σε αυτούς. Ο Economist αποκαλύπτει ότι ο τομέας των vegan τροφίμων ανθεί, με τις πωλήσεις να αυξάνονται 10 φορές ταχύτερα από ολόκληρη τη βιομηχανία τροφίμων των ΗΠΑ. Σε τέτοιο βαθμό που ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της McDonalds, Don Thompson, είναι τώρα μέλος του διοικητικού συμβουλίου μιας από τις κορυφαίες εταιρείες vegan burger.

Όλοι γνωρίζουμε ότι, όταν εφαρμόζεται σωστά, ο βιγκανισμός μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο τόσο στην υγεία όσο και στο περιβάλλον. Έτσι, είτε είστε ήδη χορτοφάγοι είτε σκέφτεστε απλώς να μειώσετε την κατανάλωση κρέατος, παρακάτω, σας δείχνουμε γιατί αυτή σας η επιλογή μπορεί να αλλάξει τον πλανήτη:

 Γεωργία και έδαφος

Η ανεξέλεγκτη εξάπλωση σε όλο τον πλανήτη των εκτάσεων που προορίζονται για την κτηνοτροφία είναι απλά απίστευτη. Σύμφωνα με μια έκθεση του 2018 στο περιοδικό Science, το κρέας, τα ψάρια, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα καταλαμβάνουν το 83% της παγκόσμιας καλλιεργούμενης γης. Αυτό σημαίνει ότι η παραγωγή μόλις του 5% όλων των θερμίδων είναι υπεύθυνη για το 40% του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος. Ακόμη και τα ζωικά προϊόντα με τις χαμηλότερες επιπτώσεις υπερβαίνουν το μέσο όρο των επιπτώσεων των φυτικών εναλλακτικών. H Global Citizen εκτιμά ότι 700 εκατομμύρια τόνοι τροφίμων κατάλληλων για κατανάλωση προορίζονται για τη διατροφή των ζώων. Με τον ανθρώπινο πληθυσμό να αναμένεται να φθάσει τα 10 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050, είναι απίθανο να έχουμε αρκετή γη στον πλανήτη για να συντηρήσουμε την κτηνοτροφία για τροφή. Επομένως, η αύξηση του μεριδίου της φυτικής παραγωγής φαίνεται να είναι μια βιώσιμη λύση, τουλάχιστον αν θέλουμε να συνεχίσουμε να τρέφουμε σωστά τον πλανήτη στο εγγύς μέλλον.

 Νερό και ρύπανση

Για την παραγωγή ενός κιλού μοσχαρίσιου κρέατος απαιτούνται 13.000 λίτρα νερού, ενώ για την ίδια ποσότητα αραβοσίτου απαιτούνται μόλις 500 λίτρα. Η κτηνοτροφία προκαλεί επίσης ρύπανση, καθώς τα ζωικά απόβλητα απορρίπτονται στις υδάτινες οδούς. Μια έκθεση του ΟΗΕ, με τίτλο «Η σκιά της κτηνοτροφίας», λέει ότι στις περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες, η ανεπεξέργαστη κοπριά εισέρχεται στις πηγές νερού που χρησιμοποιούνται για πόσιμο νερό, οικιακή χρήση και προσωπική υγιεινή. Επιπλέον, υπάρχει εισροή φυτοφαρμάκων, αντιβιοτικών, ορμονών και λιπασμάτων από τις καλλιέργειες ζωοτροφών, τα οποία είναι επιβλαβή για τα ψάρια και προωθούν την επιβλαβή άνθιση των φυκών, απειλώντας την υγεία των πόρων γλυκού νερού. Η μείωση της κτηνοτροφικής δραστηριότητας σε συνδυασμό με την αύξηση της ζήτησης για προϊόντα φυτικής προέλευσης θα είχε άμεσο αντίκτυπο στην κατάσταση των υδάτινων πόρων του πλανήτη.

Αποψίλωση δασών και άνθρακας

Κάθε χρόνο, η Γη χάνει κατά μέσο όρο το ισοδύναμο του Παναμά από την αποψίλωση των δασών, η οποία με τη σειρά της επιτείνει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, δεδομένου ότι τα δάση δεσμεύουν σήμερα έως και το 45% του άνθρακα στα εδάφη. Ο άνθρακας μπορεί να αποθηκευτεί από τα φυτά στην επιφάνεια (δέντρα, θάμνοι, χόρτα), στο επίπεδο του εδάφους (νεκρά φύλλα και κλαδιά) και στο υπέδαφος (ρίζες και έδαφος). Η αποψίλωση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση της κτηνοτροφίας, καθώς απαιτεί την αποψίλωση μεγάλων εκτάσεων γης, συμπεριλαμβανομένων των δέντρων, για την κυκλοφορία των ζώων. Επιλέγοντας να καλλιεργούμε φυτά αντί για ζώα, εμπλουτίζουμε το έδαφος και επιβραδύνουμε την εξάντληση των θρεπτικών συστατικών του, ενώ αυξάνουμε την ανθεκτικότητα της γης εισάγοντας λιγότερα ρυπογόνα υποπροϊόντα από την κτηνοτροφία. Η αποθήκευση άνθρακα θα ενισχυθεί επίσης. Σε μια πρόσφατη έκθεση, η Carbon Brief διαπίστωσε ότι η εισαγωγή νέων ειδών δέντρων σε μονοκαλλιέργειες θα μπορούσε να βελτιώσει σημαντικά τη δέσμευση άνθρακα: κάθε νέο είδος θα αύξανε την ικανότητα αποθήκευσης άνθρακα κατά 6,4%.

Ενέργεια και εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου

Από τη διατροφή των ζώων μέχρι τη μεταφορά και την ψύξη τους, κάθε βήμα στην αλυσίδα της κτηνοτροφικής παραγωγής καταναλώνει τεράστια ποσότητα πόρων. Οι γεωργικές εκπομπές - συμπεριλαμβανομένου του μεθανίου - αντιπροσωπεύουν μεταξύ 14,5 και 18% των συνολικών αερίων του θερμοκηπίου. Ταυτόχρονα, ο τομέας των μεταφορών - ο οποίος παράγει CO2 - είναι υπεύθυνος για το 14%. Για να καταπολεμηθεί η κλιματική κρίση, θα πρέπει να υιοθετηθούν οι πιο ενεργειακά αποδοτικές πρακτικές. Μια μελέτη για την κτηνοτροφική βιομηχανία των ΗΠΑ υπέδειξε ότι αν η κτηνοτροφική παραγωγή σταματούσε οριστικά, οι γεωργικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου θα μειώνονταν κατά τουλάχιστον 28%.

Αειφορία και ηθική

Σύμφωνα με το Farmaggeddon του Philip Lymbery, τα νοικοκυριά σπαταλούν περίπου 570.000 τόνους βρώσιμου κρέατος ετησίως. Μεταφρασμένο σε αγροτικά ζώα, αυτό ισοδυναμεί με 50 εκατομμύρια κοτόπουλα, 1,5 εκατομμύριο χοίρους και 100.000 βοοειδή. Σε παγκόσμια κλίμακα, σημαίνει ότι 12 δισεκατομμύρια άνθρωποι πετιούνται κυριολεκτικά στα σκουπίδια. Η επιλογή της αποφυγής της κατανάλωσης κρέατος μπορεί να υποκινείται από διαφορετικούς λόγους: για τη μείωση των αποβλήτων και την προώθηση ενός βιώσιμου συστήματος ή για το σεβασμό της ευημερίας των ζώων και των περιβαλλοντικών αρχών. Ναι, η χορτοφαγία είναι μια προσωπική επιλογή που επιζητεί βαθιά μεταμόρφωση και προσωπική συνηδειτοποίηση, αλλά είναι επίσης μια εναλλακτική λύση για να αρχίσουμε να επιτυγχάνουμε αποτελέσματα σε παγκόσμια - και πλανητική - κλίμακα.