Πρόκειται για ένα από τα πιο όμορφα και ειδυλλιακά σημεία της Ελλάδας. Θεωρείται ο απόλυτος fall προορισμός και ειδικά αυτή την εποχή, αποκτά ξεχωριστά χρώματα, μοναδικά αρώματα και μία ιδιαίτερη, μεθυστική αύρα. Το Ζαγόρι, αποτελεί -δικαίως- πόλη έλξης και τώρα, βλέπει όλα τα βλέμματα να στρέφονται επάνω του, καθώς η Unesco το έχει -πλέον- εντάξει στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς.
Σπουδαία στιγμή για την Ελλάδα!
Η Unesco και το νέο βήμα
Είναι η πρώτη φορά που ένα τόσο εντυπωσιακό πολιτιστικό αγαθό της Ελλάδας, ένα μέρος που κατοικείται, εντάσσεται στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco. Στο πλαίσιο της 46ης συνόδου της επιτροπής παγκόσμιας κληρονομιάς στο Ριάντ, η Ελλάδα είδε μία σημαντική περιοχή της να βρίσκεται στο επίκεντρο και να μαγνητίζει τα βλέμματα, χάρη στην απίστευτη ομορφιά της. Μέχρι σήμερα, όλες οι ελληνικές εγγραφές αφορούσαν αγαθά της αρχαιότητας ή του Βυζαντίου, όπως σημείωσε η Λίνα Μενδώνη, ωστόσο, αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά και η χώρα μας αποτελεί κεντρικό θέμα συζήτησης, για έναν πολύ-πολύ καλό λόγο.
«Η εγγραφή του Ζαγορίου στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO αποτελεί μεγάλη επιτυχία της Ελλάδας. Για πρώτη φορά, εγγράφεται στον Κατάλογο ένα πολιτιστικό αγαθό της χώρας μας, το οποίο αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα της νεώτερης πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Όλες οι μέχρι σήμερα ελληνικές εγγραφές αφορούσαν σε αγαθά της Αρχαιότητας ή του Βυζαντίου. Ο διεθνής Οργανισμός αναγνώρισε την εξέχουσα οικουμενική αξία της αρχιτεκτονικής των Ζαγοροχωρίων, ως ένα εξαιρετικό δείγμα επιβίωσης και αλληλεπίδρασης της βυζαντινής και οθωμανικής αρχιτεκτονικής.
Αναγνώρισε την αυθεντικότητα και ακεραιότητα του αγαθού, συστατικά απαραίτητα προκειμένου να περιληφθεί στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Θερμά ευχαριστώ όσους συνέβαλαν στη σύνταξη του φακέλου υποψηφιότητας και υποστήριξαν το όλο εγχείρημα», σημείωσε μεταξύ άλλων η Λίνα Μενδώνη, προσθέτοντας πως: «Η εξέλιξη αυτή, αποτελεί πρόσκληση και υποχρέωση για την Ελλάδα, προκειμένου να διατηρήσει και να προστατεύσει αλώβητη αυτήν κληρονομιά, που από σήμερα καθίσταται παγκόσμια». Η υπουργός Πολιτισμού στάθηκε στη σημασία αυτής της κίνησης, αλλά και σε όλους όσους συνέβαλαν στη σύνταξη του φακέλου υποψηφιότητας και υποστήριξαν το όλο εγχείρημα, με φόντο της ένταξη της περιοχής αυτής στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς.
Η πιο σημαντική στιγμή
Το Ζαγόρι εντάσσεται σε ένα club Πολιτιστικών Τοπίων, στο οποίο ανήκουν -επίσης μεταξύ άλλων- τα Πυρηναία Όρη της Γαλλίας και οι αμπελώνες νότια της Ντιζόν, το συγκρότημα της Έπαυλης των Μεδίκων στην Τοσκάνη, η κοιλάδα Μπαμιγιάν στο Αφγανιστάν και το όρος Καριόκα στο Ρίο ντε Τζανέιρο όπου υψώνεται το πελώριο άγαλμα του Χριστού. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η UNESCO αναγνώρισε την οικουμενική αξία της αρχιτεκτονικής του Ζαγορίου ως παράδειγμα παραδοσιακού, πετρόκτιστου οικισμού που αντικατοπτρίζει έναν ιδιαίτερο πολιτισμό, αντιπροσωπευτικό της κοινής κληρονομιάς της βυζαντινής και οθωμανικής δημοτικής αρχιτεκτονικής της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων, ενώ η σπουδαία, αυτή, εξέλιξη αφορά 20 χωριά που κατανέμονται στο Κεντρικό Ζαγόρι, στην Τύμφη και στο Πάπιγκο.
«Για πρώτη φορά, εγγράφεται στον Κατάλογο ένα πολιτιστικό αγαθό της Ελλάδας, το οποίο αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα της νεώτερης πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Για πρώτη φορά εγγράφεται ένα ελληνικό αγαθό ως πολιτιστικό τοπίο, που σημαίνει ότι το Ζαγόρι έχει πλέον αυξημένη προστασία ως μοναδικής αξίας πολιτιστικό αγαθό, αλλά και ως πολύτιμο στοιχείο του ευρύτερου περιβάλλοντος, που διατηρείται σχεδόν αλώβητο. Η εγγραφή του Ζαγορίου ως πολιτιστικού τοπίου σημαίνει ενισχυμένη προστασία του πολιτιστικού και του φυσικού περιβάλλοντος, καθώς το συγκεκριμένο αγαθό αποτελεί το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης ανθρώπου και φύσης», σημειώνεται μεταξύ άλλων στη σχετική ανακοίνωση.
Το προηγούμενο διάστημα, προηγήθηκε μία μακρά περίοδος αξιολόγησης του φακέλου από τα συμβουλευτικά όργανα της UNESCO και η αυτοψία των δύο πρώτων ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων τον Οκτώβριο του 2021. Η αξιολόγηση συνεχίστηκε με συνεχείς διαδικτυακές ή δια ζώσης επαφές των αρμόδιων στελεχών του Υπουργείου Πολιτισμού με εμπειρογνώμονες των συμβουλευτικών οργάνων της UNESCO και τελικά, η εγγραφή του Ζαγορίου ως Zagori Cultural Landscape στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της 45ης Συνόδου της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, στο Ριάντ.