Άφοβος κι αληθινός, ρολίστας που «σκάβει» και ρισκάρει, άγιος με τα παιδιά του και δαίμονας επάνω στη σκηνή, ο Γιάννης Στάνκογλου αποτελεί ευτυχές «περιστατικό» επί 24 συναπτά έτη, ενώ μια έγκυρη διάγνωση για εκείνον λέει ότι ο επόμενος χειμώνας τού ανήκει, καθώς θα βρίσκεται σε μία εθιστική έξαρση καλλιτεχνικής δραστηριότητας.

Ο ίδιος είναι χείμαρρος ταλέντου, διάθεσης και αλήθειας. Πέντε λεπτά μαζί του αρκούν για να πάρεις θάρρος, ν’ ανέβεις ψυχολογικά, να σε ενημερώσει τηλεγραφικά για τα επόμενα σχέδιά του, ενώ ταυτόχρονα θα φεύγει σαν αεράκι νησιώτικο, γιατί έχει ραντεβού με τα παιδιά του, τη 13χρονη Φοίβη και τον 8χρονο Φίλιππο. Είναι ωραίος ο Γιάννης, αρρενωπός και τρυφερός, στις σωστές δόσεις. Τον γνωρίζω αρκετά χρόνια, αλλά σήμερα που συναντιόμαστε είδα μία άλλη του πλευρά, πολύ όμορφη. Εκείνη του ζεστού μπαμπά, του ήρεμου, του καθησυχαστικού, του ερωτευμένου με τα παιδιά του. Η κόρη του ήταν ανάστατη, του τηλεφώνησε αρκετές φορές, και η αλήθεια είναι ότι ο τρόπος που επέλεξε για να «σπάει» τα κύματα ανησυχίας της μικρής με έκαναν να του πω: «Είσαι καλός μπαμπάς… τουλάχιστον αυτό νιώθω ακούγοντάς σε». Από εκεί ακριβώς ξεκινάει και η συζήτησή μας.

A FREE SPIRITED MAN

«Θέλω τα παιδιά μου να έχουν ελευθερία, έτσι μεγάλωσα κι εγώ. Οι γονείς μου δεν είχαν σπουδάσει, ήταν άνθρωποι της εργατικής τάξης, με άφηναν ελεύθερο. Δεν ξέρω, βέβαια, εάν το έκαναν από άγνοια κινδύνου. Μεγάλωσα ελεύθερα, στους δρόμους. Τους λαχτάρισα πολύ, με έψαχναν. Εάν είμαι έτοιμος για κάτι αντίστοιχο προς εμένα από τον γιο μου ή την κόρη μου; Νομίζω ότι το δουλεύω. Προσπαθώ να τους επιτρέψω να βάλουν οι ίδιοι το μέτρο. Να δουν εάν έκαναν ανοησία ή λάθος. Προσωπικά, πιστεύω πολύ στα λάθη, γιατί χωρίς αυτά δεν μπορείς να μάθεις, δε διαμορφώνεσαι. Θέλω τα παιδιά μου να είναι ελεύθερα, να νοιάζονται για τους άλλους ανθρώπους, να βοηθάνε τους αδύναμους και να μιλάνε γι’ αυτούς. Για να τα καταφέρω όλα αυτά, αφήνω χώρο, δεν είμαι αγχωμένος μαζί τους. Στην κόρη μου έχω μεγαλύτερη εμπιστοσύνη απ’ όση έχω σε μένα τον ίδιο. Ό,τι κι αν επιλέξει, ξέρω ότι είναι ένα παιδί πολύ ώριμο, που μπορεί να φάει τα μούτρα της, αλλά, επειδή είναι τόσο ώριμη, θα γίνει ακόμη καλύτερη. Με τον γιο μου δεν είμαι ακόμη σε αυτήν τη φάση, είναι πιο μικρό και τρελό αγόρι. Ωστόσο, δεν είμαι ο μπαμπάς που θα πει “αχ μη, όχι, σταμάτα…”. Δε θέλω να κάνω αυτήν την αγχωμένη κίνηση μπροστά τους. Παραμένω ήρεμος, χωρίς να τους προκαλώ φόβο», λέει ο ίδιος.

Ο ηθοποιός μαζί με την Αλίκη Δανέζη-Knutsen επέλεξαν να ζήσουν και να μεγαλώσουν την οικογένειά τους στο κέντρο της Αθήνας, στου Ψυρρή, που πριν από μία δεκαπενταετία ήταν μια γειτονιά υποβαθμισμένη, αλλά πολυπολιτισμική. «Πράγματι, δεν ήταν το πιο απλό πράγμα, αλλά το κάναμε εμείς να είναι απλό. Τα παιδιά μας πήγαν σ’ έναν δημόσιο παιδικό σταθμό με παιδάκια από την Κίνα, την Αφρική, την Αλβανία, την Ελλάδα, και με εκείνα τα παιδιά κρατήσαμε επαφές. Την αγαπήσαμε τη γειτονιά μας, αποκτήσαμε στέκια εκεί. Αυτό που όλοι συζητάμε σήμερα, την αποδοχή και τη συμπερίληψη, εμείς με τα παιδιά μας το ζήσαμε πριν από χρόνια και γι’ αυτό νιώθουν τι σημαίνει ενσυναίσθηση», εξηγεί.

WILD THING

Όταν ο ηθοποιός κάνει «καταδύσεις» στην εφηβική του ηλικία, ανασύρει ιστορίες άγριες, επικίνδυνες, ωμές, αλλά αληθινές. Και η αλήθεια, όσο και να μας φοβίζει, παραμένει η μόνη ουσία, το μόνο άρωμα της ζωής μας: «Έχω χάσει πολλούς φίλους από ναρκωτικά, όταν ήμουν 15-16 ετών. Έφτασα κι εγώ οριακά, ήμουν πολύ κοντά με εκείνους τους ανθρώπους, ήταν η παρέα μου. Είχα, ωστόσο, ένστικτο αυτοσυντήρησης. Μόλις έβλεπα τον γκρεμό μπροστά μου, κάτι με σταματούσε. Δοκίμαζα τα πάντα, έφτανα μέχρι ένα συγκεκριμένο σημείο και την ώρα που έπρεπε να κάνω πίσω, έκανα πίσω. Αυτό με ακολουθεί ακόμη και σήμερα, στα 48 μου. Μέσα στην καραντίνα και τη μαυρίλα που μας έπιασε όλους, ξεκίνησα να πίνω κρασί και ουίσκι για ν’ αντεπεξέλθω στον εγκλεισμό, αλλά παράλληλα έγινα χειμερινός κολυμβητής, και μάλιστα συνεχίζω και σήμερα. Αυτό μου το έφερε η πίεση της καραντίνας. Πάντα βρίσκω έναν τρόπο ν’ αποσυμπιέζομαι από τις δυσκολίες. Εξάλλου, οι “μαυρίλες” μου με έχουν καθορίσει, με έκαναν αυτόν που είμαι και τους δίνω την αξία που πρέπει. Ψυχοθεραπεία κάνω από τα 23 μου και συνεχίζω, γιατί με αποφορτίζει. Ήταν ο ίδιος μου ο εαυτός που με έσπρωξε να ξεκινήσω. Είχα μία σχέση τότε, μου άρεσε, αλλά παράλληλα ένιωθα πως ήθελα κι άλλες σχέσεις, σαν να ασφυκτιούσα, σαν να ήθελα να μάθω αν κάνω κάτι κακό που ήθελα να δοκιμάσω και με άλλες γυναίκες. Δεν μπορούσα να παραμείνω πιστός σε μία σχέση. Το θέμα λύθηκε, αλλά νομίζω πως είχε να κάνει με την ηλικία, τη λίμπιντο, την αδρεναλίνη, αλλά και την ανασφάλειά μου προς το γυναικείο φύλο». 

Του ζητάω να δει τον εαυτό του ως έφηβο, σε μία εικονική σύγκριση με τον ενήλικο μπαμπά τού σήμερα και να μετρήσει τα «χιλιόμετρα» της μετακίνησής του. Το κάνει πρόθυμα: «Έζησα στα όρια. Με καταχρήσεις, με πράγματα επικίνδυνα, στο γήπεδο ή τη νύχτα που έβγαινα. Ήμουν οξύθυμος, πάντα έτοιμος για καβγά, έχω παίξει ξύλο, μου έχουν σπάσει τη μύτη, έχω κάνει ράμματα. Μεγαλώνοντας, με τα διαβάσματά μου, τις σχέσεις μου, την Αλίκη και τα παιδιά μας, έχω περάσει σε μία άλλη όχθη, βλέπω τα πράγματα διαφορετικά, και όπου μπορώ να βοηθήσω, θα το κάνω. Πήγα στον τελικό Παναθηναϊκός-ΠΑΟΚ, όπου έγιναν φασαρίες, έριξαν δακρυγόνα – ευτυχώς ο γιος μου δεν ήρθε, γιατί, αν έβλεπε το θέαμα, θα μισούσε το γήπεδο. Είδα έναν πατέρα να διαπληκτίζεται με αστυνομικό λόγω των δακρυγόνων, αλλά είχε και το παιδί του στην αγκαλιά. Τον πλησίασα και του είπα: “Άσε το παιδί στον φίλο σου και πήγαινε να πεις ό,τι θέλεις, αλλά μην το κάνεις κρατώντας το αγκαλιά, γιατί ζει άθελά του αυτήν την ένταση”», μου παραδέχεται.

ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΓΩ

Είναι περίπου 24 χρόνια που εργάζεται ως ηθοποιός. Και έχει δουλέψει πολύ. Αμέτρητες οι συνεργασίες, οι ρόλοι και η αναμέτρηση μαζί τους. Επί της ουσίας, η δουλειά δεν τον έχει πικράνει. Μπορεί να έχει περάσει δύσκολα σε κάποιες συνεργασίες ή να μη συνέβη η μαγεία που εκείνος φανταζόταν -έχοντας βάλει τον πήχη ψηλά-, αλλά έχει πάρει χαρά κι εκτίμηση από τον κόσμο για όσα κάνει, παρόλο που ρισκάρει και εκφράζει άφοβα τη γνώμη του, ακόμη και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Πιστεύω ότι ο κόσμος εκτιμάει τον άνθρωπο που λέει τα πράγματα με το όνομά τους, που δε φοβάται να μιλήσει για το θέμα της εξουσίας ή της αστυνομίας, των κοινωνικών ανισοτήτων ή των οικονομικών δυσκολιών που όλοι περνάμε. Σεβόμενος τη δουλειά μου και τον χώρο μου, δεν μπορώ να μη μιλήσω. Όταν εκφράζω την άποψή μου, μετά σκέφτομαι εάν έκανα καλά που μίλησα, αλλά όταν βλέπεις πως μία κατάσταση δεν αλλάζει ή όταν βλέπεις τη δυστυχία δίπλα σου, τους ανθρώπους να μην έχουν να φάνε, νιώθω υποχρέωση να πω δύο πράγματα. Μπορεί να μην κάνει καλό στη δουλειά μου, αλλά εγώ συναντάω τον αδύναμο και τον κοιτάω στα μάτια, δεν είμαι στη φούσκα μου. Ζω στο κέντρο της Αθήνας, έχω φίλους ηθοποιούς που δεν έχουν δουλειά και κάνουν τα πάντα για να επιβιώσουν, παίρνοντας ένα ποσοστό 2%, που δε βγαίνει ούτε 10 ευρώ η παράσταση. Δεν μπορώ να τους ξεχάσω! Ας μην κοιτάζουμε μόνο την πάρτη μας. Εκεί είναι το μεγάλος λάθος, εκεί κρύβεται η δυστυχία μας. Κοιτάμε πολύ τον εαυτό μας», τονίζει.

ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΕΝΟΣ ΗΘΟΠΟΙΟΥ

Οριακά έζησε και ως ηθοποιός. Ό,τι κι αν έκανε, το πρόσεξε. Τη μεγάλη επιτυχία τη σεβάστηκε, δεν την άφησε να γίνει παρανάλωμα πυρός στο όνομα υψηλών οικονομικών απολαβών. «Μπορεί τα “ναι” να φαίνονται πολλά, αλλά είναι περισσότερα τα “όχι” που έχω πει. Για δέκα ολόκληρα χρόνια μετά το “Νησί”, έλεγα “όχι” στα πάντα, ακόμη και σε ακριβοπληρωμένα σήριαλ στην Κύπρο. Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι όσοι συμμετείχαμε στο “Νησί”, πήραμε απόσταση. Σα να μας ένωσε κάτι πολύ μεγάλο, που δεν θέλαμε να το προδώσουμε. Εκείνη, μάλιστα, την εποχή, έκανα κάτι που ίσως να μην το έχει κάνει άλλος ηθοποιός. Ενώ προερχόμουν από μία τεράστια τηλεοπτική επιτυχία και είχα κάνει την ταινία, “Το Τανγκό των Χριστουγέννων”, προτίμησα να κάνω παιδικό θέατρο για να μην κάνω τηλεόραση. Έκανα 14 παραστάσεις την εβδομάδα στο θέατρο! Έπαιζα δηλαδή ταυτόχρονα στον “Άνθρωπο της βροχής”, με τον Χρήστο Χατζηπαναγιώτη και στο παιδικό. Επέστρεψα στην τηλεόραση με τις “Άγριες Μέλισσες”, έντεκα χρόνια μετά». Πριν έρθουμε στις δουλειές του, με προλαβαίνει. «Το στοίχημα που βάζω τώρα στον εαυτό μου, με δύο τηλεοπτικές σειρές και δύο θεατρικά, δεν είναι εύκολο. Γίνεται για ένα συγκεκριμένο λόγο, για να τελειώσω κάτι που έχω αρχίσει και έχει να κάνει με τη ζωή μου. Έχω ήδη πάρει την απόφασή μου ότι τη σαιζόν 2023-24 δεν θα παίξω στο θέατρο. Δεν πρόκειται να εγκαταλείψω την Αθήνα, γιατί αν περάσουν δύο εβδομάδες και δεν δω τα παιδιά μου παθαίνω στερητικό σύνδρομο. Το όνειρό μου είναι να τα δω να μεγαλώνουν και να προοδεύουν. Και το δεύτερο μεγάλο μου όνειρο είναι να γίνω ερημίτης για ένα διάστημα σε κάποιο νησί σαν την Κίμωλο».

Ο ΑΠΟΛΥΤΟΣ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ

Έτσι τον αποκαλώ και γελάει, αλλά προηγείται η περιοδεία του, μέχρι τις 19 Σεπτεμβρίου, με τον «Προμηθέα Δεσμώτη» του Αισχύλου, σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη. Η παράσταση έγινε πέρσι το απόλυτο sold out και φέτος συνεχίζει την πορεία της. «Πριν από έξι χρόνια όταν συμμετείχα στους “Επτά επί Θήβας”, ο Άρης Μπινιάρης σκηνοθέτησε τους “Πέρσες”. Η διευθύντρια του Ηρωδείου, Καίτη Βαβαλέα, εξήρε την παράστασή μας, αλλά μου είπε τότε πως πρέπει οπωσδήποτε να δω τη δουλειά του Μπινιάρη. Το κατέγραψα! Πέρσι του τηλεφώνησα και του είπα πως μπορεί να μην έχω δει καμία παράστασή του, αλλά θέλω να κάνουμε μαζί τον “Προμηθέα Δεσμώτη”. Εκείνος απόρησε, αλλά δέχτηκε. Έτσι είμαι εγώ, λειτουργώ με το ένστικτο».
Στην τηλεόραση, θα τον συναντήσουμε σε δύο αξιόλογες σειρές. Στο σήριαλ 120 επεισοδίων, «Αυτή η νύχτα μένει», στον Alpha, το οποίο βασίζεται στο βιβλίο του Θάνου Αλεξανδρή, υποδύεται το δήμαρχο μιας επαρχιακής πόλης, ενώ ο Βασίλης Μπισμπίκης θα είναι ο ιδιοκτήτης του νυχτερινού κέντρου, «Όνειρο», που βρίσκεται στην περιοχή. Η σκηνοθεσία είναι της Κατερίνας Φιλιώτου και το σενάριο των Γιάννας Κανελλοπούλου και Γιώργου Μακρή. Το καστ απαρτίζεται από εξαιρετικούς, κατά βάση θεατρικούς, ηθοποιούς. Στην ΕΡΤ, μας περιμένουν εξίσου μεγάλες συγκινήσεις, καθώς θα προβληθεί η σειρά 14 επεισοδίων, «Μια νύχτα τον Αύγουστο». Πρόκειται για τη συνέχεια ή καλύτερα για το φώτισμα με περισσότερες λεπτομέρειες μιας επιμέρους ιστορίας του δημοφιλούς «Νησιού» της Βικτόρια Χίσλοπ. Διαδραματίζεται στην Κρήτη τη δεκαετία του ’50. Τη σειρά σκηνοθετεί η Ζωή Σγουρού, η οποία πριν από 13 χρόνια ήταν η βοηθός του σκηνοθέτη του «Νησιού», Θοδωρή Παπαδουλάκη. Ο ήρωας του Γιάννη, Ανδρέας Βανδουλάκης, βρίσκεται στη φυλακή, καθώς είχε σκοτώσει τη γυναίκα του, Άννα (Ευγενία Δημητροπούλου), η οποία τον απατούσε με τον ξάδελφό του, Μανόλη (Αιμίλιος Χειλάκης).

Στη σκηνή, θα υποδυθεί τον εμβληματικό, ασυμβίβαστο και ανοιχτόκαρδο ήρωα «Αλέξη Ζορμπά» του Νίκου Καζαντζάκη, σε μία παράσταση με μία ευρηματική για το έργο σύλληψη του σκηνοθέτη Γιάννη Κακλέα, στο Θέατρον, Κέντρο Πολιτισμού Ελληνικός Κόσμος. Μαντάμ Ορτάνς, η Όλια Λαζαρίδου. «Ο Ζορμπάς είναι ένας χαρακτήρας που θέλεις να βουτήξεις μέσα του και επιθυμία μας με τον σκηνοθέτη είναι να μην υπερισχύσει η φολκλόρ εκδοχή του ήρωα», λέει ο ηθοποιός.

ME, MY KIDS & I

Μέσα στον κυκεώνα των υποχρεώσεών του, δεν υπάρχει πρόβλεψη για διακοπές. Ωστόσο, υπάρχει project πιο νομαδικό και περιπετειώδες. «Στην περιοδεία μου θα έχω παρέα τα παιδιά μου, θα είμαστε οι τρεις μας. Περνάμε τέλεια μαζί και το έχουμε κάνει άλλες τέσσερις φορές μέχρι σήμερα. Βλέπουν την παράσταση, κάθονται στα καμαρίνια, διαβάζουν. Την κόρη μου δεν τη βλέπω να “γλυτώνει” από το επάγγελμα». Και κάπου εδώ με περιμένει η μεγαλύτερη έκπληξη της συνάντησής μας. Βάζει στο αυτί μου να ακούσω, χωρίς να βλέπω, τον μονόλογο της «Μήδειας». Ακούω σπαραγμό, σωστή άρθρωση, θα έλεγα, εύκολα, μία σωστή ερμηνεία. Μου αποκαλύπτει την εικόνα. Είναι η 13χρονη κόρη του, Φοίβη, που ερμήνευσε την τραγική ηρωίδα, σε σκηνοθεσία της μητέρας της, Αλίκης Δανέζη-Knutsen, για την εφηβική θεατρική ομάδα, «Εμείς Εμείς». Ο Γιάννης απέναντί μου συγκινείται κι ανατριχιάζει. «Κάνει θέατρο, τραγουδάει πολύ καλά, παίζει τσέλο εδώ και 7-8 χρόνια, πιάνο και ταμπουρά, έχει περάσει στο μουσικό σχολείο, δύσκολο να “ξεφύγει”. Αν είναι ανάγκη της, εμένα δε με πειράζει, γιατί η δουλειά μας είναι εξαιρετική. Δεν είναι εύκολη, αλλά είναι ωραία για την ψυχή σου. Το θέμα είναι σε τι συνθήκες εργάζεσαι. Πόσο σε εκτιμούν και πώς πληρώνεται». Για τον 8χρονο γιο του, Φίλιππο, δεν είναι ακόμη σίγουρος, αν και ψελλίζει πως δεν αποκλείει να τον δούμε rock star μία μέρα. «Είναι μικρός ακόμη, ψάχνει τι του αρέσει και αλλάζει συνεχώς μουσικά όργανα. Έκανε βιολί, το άφησε, τώρα κάνει πιάνο, αλλά θέλει να το αφήσει για τα ντραμς…».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΡΑΣΑΓΑΚΗ | STYLING ΝΑΤΑΛΙΑ ΜΠΑΛΤΑ, ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΣΧΟΙΝΑΡΑΚΗΣ

Ευχαριστούμε το ξενοδοχείο Athens Was για την ευγενική φιλοξενία της φωτογράφισης.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022