Το σημείο εκκίνησης για μια πολυδιάστατη διαδρομή στον δρόμο της Τέχνης ήταν για τον Poka Yio η δήλωση που έκανε στην ηλικία των 6 ετών, σε έναν οικογενειακό φίλο που τον μαγνητοφώνησε. H πρώτη του δηλαδή συνέντευξη. «Τι θέλεις να γίνεις όταν μεγαλώσεις», τον ρώτησε. «Διάσημος Ζωγράφος», απάντησε. Ο ίδιος θεωρεί ότι δεν έχει γίνει ακριβώς αυτό, αλλά περιέργως η στιγμή εκείνη ήταν που καθόρισε την πορεία, η οποία ακολούθησε. Αυτό το γεγονός θεωρεί πως ήταν ευτύχημα και κατάρα μαζί. Ευτυχές, γιατί του ξεκαθάρισε τι θέλει, αλλά και ατυχές γιατί χάθηκε η παιδική ξεγνοιασιά προς όφελος ενός μακρινού μέλλοντος...

Ποια είναι τα αγαπημένα σου υλικά στο έργο σου ως εικαστικός, πώς κατέληξες σ’ αυτά και τι είναι αυτό το ξεχωριστό που σου προσφέρουν; 

Μου αρέσουν τα χρώματα λαδιού, γιατί δημιουργούν μια λασπώδη μάζα-επιφάνεια από την οποία σιγά σιγά σχηματίζονται μορφές. Η ουσία της ζωγραφικής είναι πως γεννάει εικόνες που δεν υπάρχουν. Αυτό για να απαντήσω κυριολεκτικά την ερώτηση. Όμως για να απαντήσω την ουσία της ερώτησης θα έλεγα πως τα αγαπημένα μου υλικά είναι όσα περιέχουν τη δύναμη της έλξης ή της απώθησης. Όσα είναι φορτισμένα με την ικανότητα να μας μετακινούν είτε προς την μία είτε προς την άλλη μεριά.

Τι μέρος της ζωής σου καταλαμβάνει η τέχνη και το design και τι σου προσφέρει o δημιουργικός αυτός κόσμος;

Δεν ξεχωρίζω την Τέχνη από τη Ζωή καθώς δεν υπάρχει αυτόνομα η Τέχνη. Δεν είναι παρά ένα «εργαλείο» για να αναφέρεσαι στη Ζωή. Η Τέχνη, η γλώσσα, οι επιστήμες είναι συστήματα νοήματος.

Από που εμπνέεσαι και ποιες είναι οι σωστές δόσεις ενέργειας που διαθέτεις στην Τέχνη, αλλά και σε όλα τα υπόλοιπα; 

Εμπνέομαι από την πόλη και κυρίως από τους μηχανισμούς του Πολιτισμού της Επιθυμίας, του οποίου μάλλον διανύουμε τα τελευταία του κεφάλαια. Μεγαλώσαμε όλοι μας, και σίγουρα οι αναγνώστες σας, σε αυτόν τον Πολιτισμό της Επιθυμίας. Προσπαθώ να αφηγηθώ τον τρόπο που με έχει διαμορφώσει και πως φθίνει μαζί με τη γενιά μας.

Από την εμπειρία σου ως εικαστικός και καθηγητής της σχολής Καλών Τεχνών, δώσε μας τη δική σου εκδοχή του πώς τα χρώματα και τα σχήματα σε μια σύνθεση παίρνουν σάρκα και οστά και δημιουργούν Τέχνη; 

Δεν μπορώ να μιλήσω για χρώματα και σχήματα χωρίς να χρησιμοποιήσω τεχνική γλώσσα. Μπορώ να πω όμως πως οι φόρμες, δηλαδή, ο συνδυασμός χρώματος και σχήματος είναι η εικαστική γλώσσα. Φαινομενικά εύκολο να το συλλάβεις, αλλά με απειρία εφαρμογών. Και μετά έξω και πέρα από τα όρια της επιφάνειας, των χρωμάτων και των μορφών, βρίσκεται το πραγματικό χάος, η σύνδεση με το συγκείμενο, η σημειολογία της εικόνας. Αυτό που τη νοηματοδοτεί τελικά.

Υπάρχει συγκεκριμένη μέθοδος που βοηθάει την εξέλιξη της δημιουργικότητας κάποιου ή είναι προσωπικό ζήτημα; 

Υπάρχει η προσωπική μέθοδος που πρέπει να φτιάξει ο κάθε δημιουργός. Μια σειρά από ρουτίνες εργασίας και μια σειρά από τρόπους να συλλέγει πληροφορίες καθώς και καθημερινή εξάσκηση για να ενδυναμώσει την ικανότητα σύνδεσης αυτών των πληροφοριών. Βασικά χρειάζεται να φτιάξεις μια “συναρπαστικά βαρετή” ζωή κόντρα στον ακραίο θόρυβο και τους αντιπερισπασμούς.

Μίλησέ μου για τη συμμετοχή σας στο W Hotel. Τι σου ζητήθηκε και πώς ανταποκρίθηκες στην πρόκληση αυτή;

Μου ζητήθηκε να τοποθετήσω έργα στο καινούργιο ξενοδοχείο W της Costa Navarino. Μεταφράζοντας το στο δικό μου λεξιλόγιο κατάλαβα πως καλούμαι να προσθέσω επίπεδα στην εμπειρία του φιλοξενούμενού του. Έφτιαξα έργα και συνεργάστηκα με άλλους νέους καλλιτέχνες, οι περισσότεροι φοιτητές στην ΑΣΚΤ ακόμα, για να δημιουργηθούν αυτά τα νέα επίπεδα νοήματος και εμπειρίας. Νομίζω ότι όσο εμπλέκονται τα έργα με τον χώρο τόσο βαθαίνει η εμπειρία που προσφέρεται.

Πώς ένιωσες όταν είδες τα έργα σου στον χώρο και τι το ιδιαίτερο έχει το καθένα; 

Σίγουρα ικανοποίηση. Όμως δεν συγκρίνεται με την ικανοποίηση που παίρνεις όταν σε σταματάει ένα νεαρό άτομο που δουλεύει στο W, ένα “Ταλέντο” όπως τα ονομάζουν στο οικοσύστημα των W, για να σου πει πόσο θετικά επιδρά το έργο στην καθημερινότητά του. Το κάθε έργο είναι ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο. Το τοτεμικό σήμα του W φτιαγμένο από καΐκια που έχουν διαλυθεί στέκει σαν φρουρός μπροστά στην είσοδο, κατά μια έννοια έχει τα πόδια του βουτηγμένα στην ιστορία του τόπου και τα χέρια του υψωμένα προς κάτι πέρα από το χτες και το σήμερα. Οι ταμπλέτες με τα σκαλίσματα σε Γραμμική Β είναι τα μηνύματα, το texting. Αναχρονισμός και κλείσιμο του ματιού σε μια επικοινωνία κωδικοποιημένη που συνεχώς λανθάνει. Το ανάγλυφο με τις πετσέτες στο spa είναι άλλη μια παιγνιώδης ματιά στην ιστορία της τέχνης και τα αρχαιοελληνικά ανάγλυφα με την ένταση των μορφών μόνο που τώρα έχουν μείνει μόνο οι πτυχώσεις και η συστροφή τους, το αποτύπωμα δεν είναι της πάλης μεταξύ τιτάνων και γιγάντων αλλά το καθημερινό αποτύπωμα του σώματος μας.

Που έχεις καταλήξει σε σχέση με τον τρόπο ζωής που σου ταιριάζει;

Μου ταιριάζει η ένταση της δημιουργίας και της συνεργασίας με άλλους, σε συνδυασμό όμως με την απομόνωση. Νομίζω πως είναι ένα μείγμα εστιασμένα βαρετής ζωής και εξωστρέφειας.

Οι συνεργασίες σου (Biennale, Art Athina, κ.ά.) και τι έχεις αποκομίσει μέχρι τώρα;

Έχουν ενδυναμώσει την πίστη μου στα αφηγήματα και σε μεγάλο βαθμό την ικανότητα μου να αφηγούμαι. Ταυτόχρονα, έχω συναντήσει και συμπορευθεί με πολλούς ανθρώπους. Μετρίασα σε αρκετό βαθμό το αποτύπωμα που αφήνει η απογοήτευση και η ταραχή του ενθουσιασμού της παρόρμησης. Επίσης, έχω δοκιμάσει πολλές φορές τα φυσικά μου όρια. Με αυτά τα μαθήματα ελπίζω να πορευτώ κάπως πιο “φιλοσοφημένα”.

Όταν έρχεται η μαγική στιγμή που ένα project ολοκληρώνεται, τι νιώθεις και ποιο είναι εκείνο που ξεχωρίζεις;

Είναι ένα ξεφύσημα. Ανακούφιση και ηρεμία. Ξεχωρίζω τη στιγμή που λες ότι ένας πίνακας έχει τελειώσει. Δεν υπάρχει κανένας άλλος να το κρίνει, μόνο εσύ στην ησυχία του στούντιο, γι’ αυτό το ξεχωρίζω από τα μεγάλα και πολύπλοκα projects. Παραδόξως έχει μεγαλύτερη ευθύνη. Διαχωρίζω τα περισσότερο ταπεινά έργα. 

Τι άλλο σχεδιάζεις; 

Σχεδιάζω ένα νέο σώμα δουλειάς και το τέταρτο θεατρικό μου έργο.

Περίγραψέ μου το σπίτι σου και το αγαπημένο σου design item. 

Το σπίτι μας το έχει σχεδιάσει η σύντροφός μου που είναι αρχιτέκτων εσωτερικών χώρων. Είναι μικρό και παραπλανητικά απλό, μοιάζει σαν διαστημική κάψουλα ή έστω σαν σουίτα ενός ξενοδοχείου και έχει την κάθε λεπτομέρεια σχεδιασμένη με χειρουργική ακρίβεια. Δυσκολεύομαι να έχω αντικείμενα design και πολύ περισσότερο διακοσμητικά αντικείμενα, γιατί με καταπιέζουν. Θα μου άρεσε να τοποθετήσω σε ένα μελλοντικό μου σπίτι μερικά αγαπημένα “άσχημα” αντικείμενα, μια μάλλινη κούκλα τελετών από το Λάος, ένα κακόσχημο κεραμικό κεφάλι-βάζο που βρήκα σε ένα παζάρι στην Ελβετία, αυτά που διαρρηγνύουν το συνεχές της οικειακής ασφάλειας και φτιάχνουν μαύρες τρύπες εδώ κι εκεί ικανές να σε κάνουν να ξεφεύγεις.

Η χαρά της ζωής περιλαμβάνει...

Άλλους ανθρώπους και το αδύνατο - εσωτερική ηρεμία.

Σκέψου ότι βρίσκεσαι στο αγαπημένο μέρος σου στην Ελλάδα και περνάς μαγικά. Τι χρώματα υπάρχουν, τι φοράς και πως νιώθεις.

Είναι βράδυ, έχει πανσέληνο, δεν φοράω τίποτα και κολυμπάω.

Περίγραψέ μου με τρεις λέξεις τον εαυτό σου.

Δημιουργικός, ανικανοποίητος, επίμονος.

Το μουσείο/gallery που προτιμάς και η έκθεση που λάτρεψες. 

Είμαι μαγεμένος με το Μουσείο Παραδοσιακών Στολών στην Καλαμάτα. Φέτος, λάτρεψα την έκθεση Marden στο Κυκλαδικό και την έκθεση Craxton στο Μπενάκη.

Ο ορισμός της ομορφιάς για εσένα.

Δεν έχω ορισμό. Ίσως κάτι που όταν το συναντάς σε γαληνεύει.

Το πιο ριψοκίνδυνο πράγμα που έχεις κάνει.

Η ίδρυση της Μπιενάλε ήταν αδιανόητα ριψοκίνδυνο πράγμα. Δεν το είχα καταλάβει τότε.

Η καλύτερη συμβουλή που σου έχουν δώσει ποτέ.

“Δεν υπάρχει δεν μπορώ υπάρχει δεν θέλω”. Ήμουν πολύ πολύ μικρός και μου το φώναξε ένα μεγαλύτερο παιδί όταν έκλαιγα, μαθαίνοντας να κολυμπάω, και φώναζα “δεν μπορώ”.

Κάτι για το οποίο είσαι περήφανος...

Που έχω καταφέρει να συνεχίζω.

Eλλάδα είναι...

Μια παραίσθηση.

Πώς φαντάζεσαι τον εαυτό σου σε δέκα χρόνια...

Να φτιάχνω έργα και να να διδάσκω τους μαθητές μου. Να έχω μεγαλύτερη εσωτερική ηρεμία.

Μια τέλεια μέρα θα ξεκινούσε... 

Ξεκινάει με διαλογισμό και γυμναστική, με ενέργεια και όρεξη. 

Και θα τελείωνε...

Με αίσθημα πληρότητας και χαλάρωση.