Μια οικονομολόγος από την Ουγγαρία έχει βάλει στόχο να κάνει τις θάλασσες της Χαλκιδικής πεντακάθαρες

Βρέθηκε πρόσφατα, μαζί με την ομάδα της, στο Στρατώνι Χαλκιδικής για να ολοκληρώσουν μια σειρά από δράσεις της περίφημης Healthy Seas, που αποτελεί πια το σπίτι της. Η Veronika Mikos, με καταγωγή από την Ουγγαρία, έχει πάνω από 10 χρόνια εμπειρίας στη διαχείριση διεθνών έργων, που σχετίζονται με τη διατήρηση της φύσης, την επιχειρηματικότητα και τη βιοποικιλότητα.

Είναι οικονομολόγος και ο συντονιστής του έργου της πρωτοβουλίας Healthy Seas (healthyseas.org) από την ίδρυσή της. Η Healthy Seas συλλέγει αλιευτικά δίχτυα με βοήθεια από δύτες και ψαράδες, προκειμένου να δημιουργήσει υγιειέστερες θάλασσες και να ανακυκλώσει απορρίμματα που βρίσκονται στη θάλασσα σε νέα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Η Βερόνικα απολαμβάνει να περνάει χρόνο στη θάλασσα, κάνοντας διάφορα θαλάσσια σπορ κι έχοντας μια ιδιαίτερη σχέση μαζί της, νοιώθει ότι θέλει να της δώσει κάτι πίσω. Βοηθώντας να διατηρηθούν οι θάλασσες καθαρές και υγιείς είναι ένας τρόπος ανταπόδοσης για εκείνη.

Η Healthy Seas ιδρύθηκε από την Ghost Fishing, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση και 2 βιώσιμες επιχειρήσεις: Aquafil και Star Sock, που δουλεύουν για τον ίδιο στόχο: έναν καλύτερο πλανήτη και πιο καθαρές θάλασσες!

Ας δούμε τι μας είπε η ίδια...

Για μένα η Healthy Seas είναι μια εμπνευσμένη συνεργασία, μια μεγάλη ομάδα αφοσιωμένων και ενθουσιωδών ανθρώπων. Αγαπώ τη θάλασσα. Συμβολίζει για μένα τη δύναμη, την ελευθερία και την ομορφιά. Λατρεύω την πρωτοβουλία Healthy Seas, επειδή έχει απτές δραστηριότητες και αποτελέσματα.

Εκτιμάται ότι 640.000 τόνοι αλιευτικών εργαλείων παραμένουν στις θάλασσες και τους ωκεανούς κάθε χρόνο. Αυτό είναι το ισοδύναμο σε βάρος με 6.100 μπλε φάλαινες, το μεγαλύτερο ζώο στη Γη. Τα αλιευτικά δίχτυα που απορρίπτονται, χάνονται ή εγκαταλείπονται συχνά αποκαλούνται «δίχτυα φάντασμα», καθώς συνεχίζουν να αλιεύουν ψάρια και άλλα θαλάσσια ζώα, χωρίς ανθρώπινη συμμετοχή. Εκατομμύρια θαλάσσιων ζώων, συμπεριλαμβανομένων καρχαριών, δελφινιών, φώκιας και χελωνών υποφέρουν και πεθαίνουν λόγω της εμπλοκής τους σε αυτά τα δίχτυα. Το 10% όλων των θαλάσσιων απορριμμάτων είναι αλιευτικά εργαλεία. Τα δίχτυα αλιείας είναι πλαστικά απόβλητα που παραμένουν στη θάλασσα για εκατοντάδες χρόνια και δεν βιοδιασπώνται. Εν τω μεταξύ, χάνουν μικροσκοπικά κομμάτια, τα λεγόμενα μικροπλαστικά, τα οποία στη συνέχεια μολύνουν τις θάλασσες, εισέρχονται στο στομάχι των ψαριών, των θαλάσσιων πτηνών κλπ. Και τελικά καταλήγουν στην τροφική μας αλυσίδα και στο σώμα μας. Φαντάζεστε; Αυτά τα δίχτυα μπορούν να βρεθούν σε κάθε ωκεανό και θάλασσα στη Γη.

Η πρόσφατη δράση της Healthy Seas στο Στρατώνι Χαλκιδικής

Εργαζόμαστε στην όμορφη χώρα σας από το 2015 και είμαστε πολύ χαρούμενοι που σήμερα δραστηριοποιούνται και οι τρεις πυλώνες της Healthy Seas στην Ελλάδα (καθαρισμός, πρόληψη, εκπαίδευση). Συνεργαζόμαστε με την Ghost Fishing Greece, μια ομάδα εθελοντών τεχνικών δυτών, που ανασύρουν τα δίχτυα φάντασμα από τις θάλασσες. Συνεργαζόμαστε με την Enaleia (enaleia.com), το πρώτο σχολείο για επαγγελματικό ψάρεμα στην Ελλάδα και το Diopas (www.diopas.com) για τη συλλογή των χρησιμοποιημένων διχτυών από τους αλιείς, αλλά και να εκπαιδεύσουν τους νέους αλιείς για το μοντέλο κυκλικής οικονομίας μας. Τέλος, το 2018 αναπτύξαμε το μοναδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα "Στο βάθος δίχτυ!" για παιδιά ηλικίας 9-13 ετών που πραγματοποιούμε σε διάφορες εγκαταστάσεις σε όλη την Ελλάδα. Αυτό το καλοκαίρι θα το παρουσιάσουμε στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Η Ελλάδα για μένα είναι μια χώρα που πραγματικά με εκπλήσσει με τη φυσική της ομορφιά. Η Ελλάδα είναι η πατρίδα πολλών απειλούμενων ειδών, τα οποία συμβάλλουν σημαντικά στην οικολογική σημασία των θαλασσών στην Ανατολική Μεσόγειο. Η μεσογειακή φώκια (Monachus monachus), είναι η πιο σπάνια από τα 33 υπάρχοντα είδη φώκιας στη Γη. Είναι επίσης το θαλάσσιο θηλαστικό που κινδυνεύει περισσότερο με εξαφάνιση στην Ευρώπη και από τα πιο γνωστά ζώα που απειλούνται με εξαφάνιση στον κόσμο. Από τις 600 φώκιες που εκτιμάται ότι ζουν μέσα και γύρω από τη Μεσόγειο, σχεδόν το ήμισυ του πληθυσμού βρίσκεται στα ελληνικά χωρικά ύδατα.

Επίσης, υπάρχουν 7 είδη θαλάσσιας χελώνας, 3 από τα οποία υπάρχουν στη Μεσόγειο Θάλασσα (Caretta caretta, Chelonia mydas και Dermochelys coriacea). Οι χελώνες υπήρξαν από την εποχή των δεινοσαύρων -περίπου 200 εκατομμύρια χρόνια πριν-, αλλά τώρα αντιμετωπίζουν την απειλή εξαφάνισης. Τα δελφίνια, μερικά από τα πιο συναρπαστικά θαλάσσια πλάσματα, δεν είναι μόνο σύμβολο φιλίας και αλληλεγγύης, αλλά ο ρόλος τους ως κυνηγών είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ισορροπίας στο θαλάσσιο οικοσύστημα, καθώς τρώνε τα ανθυγιεινά ψάρια, εμποδίζοντας έτσι τη διάδοση των μολυσματικών ασθενειών. Στην Ελλάδα κατοικούν 4 είδη δελφινιών, από τα 32 που συναντώνται σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα, ο Κορινθιανός κόλπος είναι ο μοναδικός τόπος της γης, όπου τα ριγέ δελφίνια ζευγαρώνουν με τα δελφίνια του Ρίσσο και τα κοινά δελφίνια! Δυστυχώς, όλα αυτά τα είδη απειλούνται και τίθενται σε κίνδυνο εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένων των απωλεσθέντων ή απορριπτόμενων αλιευτικών διχτυών φαντασμάτων στις θάλασσες. Η αλληλεπίδραση με την αλιεία παραμένει μια σημαντική απειλή για πολλά είδη. Οι Έλληνες συχνά δεν συνειδητοποιούν ότι ζουν σε μια τόσο όμορφη χώρα και πρέπει να την φροντίσουν καλύτερα.

Το γεγονός ότι συμμετέχω σε μια ακτιβιστική ομάδα με κάνει να αισθάνομαι πλήρης. Η προστασία του περιβάλλοντος και των ζώων ήταν πάντα σημαντική για μένα, ήδη ως παιδί. Οι γονείς μου με έκαναν να σκέφτομαι με αυτόν τον τρόπο. Είμαι ευγνώμων και τυχερή που έχω την ευκαιρία να το κάνω όχι μόνο ως «δουλειά» αλλά ως «αποστολή». Δεν υπολογίζω τις ώρες που ξοδεύω σε αυτό. Κάθε μέρα είναι διαφορετική και πολύ δυναμική. Είμαστε συνεχώς απασχολημένοι με τις προετοιμασίες των καταδυτικών αποστολών, εκπαιδευτικών προγραμμάτων και άλλων εκδηλώσεων. Συνεργαζόμαστε με εθελοντές δύτες σε πολλές χώρες της Ευρώπης, πράγμα που σημαίνει ότι κάνουν αυτή τη δραστηριότητα για εμάς στον ελεύθερο χρόνο τους, επειδή πιστεύουν σε αυτό.

Η συλλογή των διχτυών είναι μία από τις δράσεις της Healthy Seas

Τα μελλοντικά μας σχέδια ποια είναι; Η Healthy Seas έχει 3 πυλώνες για την προστασία της θάλασσας: καθαρισμοί, πρόληψη, εκπαίδευση. Θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε τις δραστηριότητές μας για το καθένα από τα τρία, με την ίδια ενέργεια και πάθος, αλλά σχεδιάζουμε να εστιάσουμε περισσότερο τους πόρους μας στην εκπαίδευση, το εφαλτήριο για τον πολιτισμό μας και τη συμπεριφορά μας προς τη φύση. Θέλουμε επίσης να επεκτείνουμε τη δραστηριότητά μας και σε άλλες περιοχές. Δεν μπορούμε να σώσουμε μόνοι μας τον κόσμο, αλλά κάνοντας κάτι καλό ελπίζουμε να εμπνεύσουμε άλλους να ακολουθήσουν το παράδειγμά μας.

Το πιο τρελό πράγμα που είδαμε μέχρι τώρα, το οποίο ήταν πολύ συγκλονιστικό και εκπληκτικό ταυτόχρονα, ήταν ένα αστερίας μπλεγμένος σε ένα δίχτυ. Ήμασταν στην Κροατία και πήραμε πληροφορίες από τους τοπικούς ψαράδες ότι πριν από λίγες μέρες έχασαν ένα απλάδι σε ένα ρηχό ύφαλο. Κάτι εντελώς παράλογο και περίεργο... Πώς θα μπορούσε ένας αστερίας να μπερδευτεί σε αυτό το δίχτυ; Φανταστείτε πόσα ακόμα θαλάσσια πλάσματα υποφέρουν και πόσο τεράστιο είναι το πρόβλημα;

Photo Cor Kuyvenhoven