Η σύναψη συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη -που τις τελευταίες ώρες ακούγεται σε ολόκληρο τον κόσμο- μετά από 14 μήνες έντονων συγκρούσεων που προκάλεσαν δεκάδες χιλιάδες θανάτους κι εκτεταμένες καταστροφές. Η συμφωνία επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών, της Αιγύπτου και του Κατάρ, και αναμένεται να τεθεί σε ισχύ την Κυριακή, 19 Ιανουαρίου 2025.

Η συμφωνία προβλέπει τρεις φάσεις εφαρμογής. Ποιες είναι, όμως, αυτές;

1. Πρώτη Φάση (6 εβδομάδες): Περιλαμβάνει την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από πυκνοκατοικημένες περιοχές της Γάζας και την τοποθέτησή τους κατά μήκος των συνόρων. Παράλληλα, η Χαμάς θα απελευθερώσει 33 Ισραηλινούς ομήρους, μεταξύ των οποίων γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένοι και τραυματίες, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση εκατοντάδων Παλαιστίνιων κρατουμένων από το Ισραήλ.

2. Δεύτερη Φάση: Θα ξεκινήσει εντός 16 ημερών από την έναρξη της πρώτης φάσης και προβλέπει την απελευθέρωση των υπολοίπων ομήρων, πλήρη κατάπαυση του πυρός και ολοκληρωτική αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα.

3. Τρίτη Φάση: Εστιάζει στην ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας και την παράδοση των σορών των ομήρων που έχασαν τη ζωή τους κατά την αιχμαλωσία.

Διεθνείς αντιδράσεις: Τι ακούστηκε μετά τη σύναψη της συμφωνίας;

O απερχόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ, Joe Biden, εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμφωνία, υπογραμμίζοντας τις εντατικές διπλωματικές προσπάθειες που οδήγησαν σε αυτήν. Επιπλέον, ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος, Donald Trump, απέδωσε την πρόοδο στη Γάζα στην επικείμενη ανάληψη των καθηκόντων του.

Ο Γάλλος Πρόεδρος, Emmanuel Macron, τόνισε την ανάγκη τήρησης της συμφωνίας και την επίτευξη πολιτικής λύσης το συντομότερο δυνατό, ώστε όλα πια να ανήκουν στο παρελθόν. Παράλληλα, ο Τούρκος Πρόεδρος, Recep Tayyip Erdoğan, χαιρέτισε τη συμφωνία, εκφράζοντας τη στήριξή του προς τον λαό της Γάζας.

Ακόμα, ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, Abdel Fattah El-Sisi, εξήρε τη συμφωνία, υπογραμμίζοντας τη σημασία της άμεσης παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στον πληθυσμό της Γάζας.

Οι προκλήσεις και οι προοπτικές

Παρά τη συμφωνία, εξακολουθούν να υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με την πλήρη εφαρμογή της και τη βιωσιμότητά της. Η Χαμάς, αν και αποδυναμωμένη, διατηρεί τον έλεγχο της Γάζας, ενώ το Ισραήλ δεν έχει επιτύχει πλήρως τον στόχο της εξάλειψής της. Επιπλέον, οι σκληροπυρηνικοί εταίροι του Ισραηλινού Πρωθυπουργού, Benjamin Netanyahu, συνεχίζουν να προωθούν επεκτατικές πολιτικές στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη.

Η επιτυχία της συμφωνίας, λοιπόν, εξαρτάται από την πιστή εφαρμογή της σε όλες τις φάσεις, με στόχο τη μετατροπή της προσωρινής εκεχειρίας σε μόνιμη ειρήνη. Η λύση των δύο κρατών παραμένει η πλέον ενδεδειγμένη για την εξασφάλιση της ασφάλειας του Ισραήλ και των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων.

Αντιμέτωποι με μια ανθρωπιστική κρίση

H σύγκρουση έχει οδηγήσει σε σοβαρή ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, με περισσότερους από 46.700 Παλαιστίνιους και 400 Ισραηλινούς στρατιώτες να έχουν χάσει τη ζωή τους. Η άμεση παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και η ανοικοδόμηση της περιοχής είναι επιτακτικές για την ανακούφιση του πληθυσμού και την αποκατάσταση της κανονικότητας. Σαφώς κάτι τέτοιο δε «σβήνει» ποτέ και η μνήμη όσων συνέβησαν θα συγκλονίζει πάντα την ανθρωπότητα.