Η πετυχημένη συγγραφέας, Madeline Miller, έγραψε ένα απολαυστικό µυθιστόρηµα που σκαρφάλωσε στο Νο6 των best sellers των Sunday Times την πρώτη µέρα της κυκλοφορίας του και θα γυριστεί σε σειρά από το HBO Max.
Από πού αντλήσατε την έµπνευσή σας για το νέο σας βιβλίο «Κίρκη»; Είναι η ιστορία της θεάς Κίρκης, κόρης του Ήλιου, της πρώτης µάγισσας στη λογοτεχνία της ∆ύσης. Είναι κυρίως διάσηµη γιατί µετέτρεψε τους συντρόφους του Οδυσσέα σε χοίρους, αλλά υπάρχουν πολλοί περισσότεροι µύθοι της εκτός απ’ αυτόν. Γεννηµένη νύµφη, µε χαµηλό κοινωνικό status κι ελάχιστη δύναµη, η Κίρκη πρέπει να εργαστεί για να χαράξει µια ζωή για τον εαυτό της σ’ έναν συντριπτικά εχθρικό κόσµο. Με τα χρόνια συναντά αρκετούς µυθολογικούς πεφωτισµένους ήρωες, όπως η Πηνελόπη, ο Μινώταυρος και ο ∆αίδαλος, και αναλαµβάνει πολλούς ρόλους: κόρη, αδελφή και ερωµένη, εκδικήτρια, µητέρα, ηρωίδα.
Αυτό που µε τράβηξε σε αυτήν είναι εν µέρει το µυστήριο που την περιβάλλει -είναι τόσο ζωντανή φιγούρα στην Οδύσσεια-, αλλά γνωρίζουµε πολύ λίγα για τη ζωή ή για το ιστορικό της- για παράδειγµα, το γιατί άρχισε να µετατρέπει τους ανθρώπους σε χοίρους! Ήθελα, επίσης, να αντιστρέψω την αρνητική εικόνα µε την οποία εµφανίζεται πολύ συχνά στη µεταγενέστερη λογοτεχνία. Στον Όµηρο είναι πολύ πιο διφορούµενη, ταυτόχρονα επιβλαβής και θεραπευτική, απειλητική και καλοπροαίρετη. Ήθελα να αποκαταστήσω όλες τις διαστάσεις της.
Ίσως, πάνω απ’ όλα, µε έλκυσε το γεγονός ότι είναι µια αυτοδηµιούργητη γυναίκα και καλλιτέχνης. Η Κίρκη ξεκινά τη ζωή της ως νύµφη, ουσιαστικά ένα πιόνι κι ένα θήραµα για µεγαλύτερους θεούς. Αλλά βρίσκει την κλίση της και γίνεται κάποια που ακόµη και οι πιο ισχυροί προσέχουν.
Είχατε από την αρχή κατά νου ένα φεµινιστικό µυθιστόρηµα;
Απολύτως. Ήθελα να πω την ιστορία της ζωής µιας γυναίκας µε το ίδιο επικό µέγεθος που είχαν οι άνδρες ήρωες δικαιωµατικά. Στην Οδύσσεια, η Κίρκη είναι µια µικρή ιστορία στη µεγαλύτερη ιστορία του Οδυσσέα. Στο µυθιστόρηµά µου συµβαίνει το αντίθετο -αυτός είναι που κάνει απλά ένα πέρασµα.
Ήδη ανακοινώθηκε ότι η «Κίρκη» θα µεταφερθεί στη µικρή οθόνη από το HBO Max. Ήταν µια έκπληξη αυτή η εξέλιξη για εσάς; Ήταν µια τεράστια έκπληξη! Είµαι ενθουσιασµένη και περιµένω µε µεγάλη ανυποµονησία να δω πώς θα διαµορφώσουν την προσαρµογή του. Υπάρχουν τόσες πολλές στιγµές έντονης δράσης -ο Μινώταυρος, η Σκύλλα, ο θυµός του Ήλιου. Αλλά κυρίως ανυποµονώ να τους δω να δηµιουργούν την αίσθηση της καθηµερινής ζωής της Κίρκης στο νησί της.
Θα συµµετέχετε στη διαδικασία προσαρµογής του βιβλίου σε σενάριο; Όχι -και είµαι πολύ εντάξει µε αυτό. ∆ε γνωρίζω τίποτα για την τηλεόραση και δεν είµαι πεπεισµένη για τον εαυτό µου ότι θα µπορούσε να ολοκληρώσει πλήρως αυτόν τον µετασχηµατισµό. Εάν επρόκειτο για ένα θεατρικό έργο, τότε θ’ άλλαζε το θέµα!
Αλήθεια, πώς άρχισε η αγάπη σας για την αρχαία Ελλάδα και τη µυθολογία της; Ως παιδί, η µητέρα µου µού διάβαζε κοµµάτια της Ιλιάδας και της Οδύσσειας σε µετάφραση κι ερωτεύτηκα τις ιστορίες. Αναζήτησα όλες τις επαναλήψεις των µύθων που θα µπορούσα να βρω και συνέχισα να µελετώ τα λατινικά και τα αρχαία ελληνικά στο λύκειο, στο κολέγιο και στις µεταπτυχιακές σπουδές µου. Ερωτεύτηκα την ποίηση και τη γλώσσα.
Το ζήτηµα της ισότητας των γυναικών παραµένει εξαιρετικά επίκαιρο στην εποχή µας. Βλέπετε αλλαγές να συµβαίνουν προς το θετικό; Βελτιώνεται αισθητά η καθηµερινή ζωή των γυναικών; Σήµερα υπάρχει µεγαλύτερη ευαισθητοποίηση σχετικά µε τις µάχες που πρέπει να δώσουν οι γυναίκες, κάτι που είναι υπέροχο, αλλά σίγουρα υπάρχει περιθώριο βελτίωσης: οι γυναίκες εξακολουθούν να υπονοµεύονται, να κακοποιούνται, να προσβάλλονται και να σιωπούν, καθηµερινά σε όλο τον κόσµο. Η ευαισθητοποίηση είναι το πρώτο βήµα, αλλά πρέπει, επίσης, ν’ αλλάξουµε την κουλτούρα -ν’ αντιδρούµε, όταν βλέπουµε τις γυναίκες να αντιµετωπίζονται άδικα. Και τα δύο φύλα έχουν να κερδίσουν από αυτό: η ισότητα είναι ζωτικής σηµασίας για τις γυναίκες, αλλά είναι, επίσης, θετική για τους άνδρες, καθώς κι αυτοί περιορίζονται κι εξαναγκάζονται ν’ ακολουθούν συγκεκριµένους ρόλους. Ο κόσµος θα ήταν καλύτερος, αν θα µπορούσαµε όλοι µας να επιλέξουµε τους ρόλους που µας ταιριάζουν καλύτερα.
Info: Το βιβλίο «Κίρκη» κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις ∆ιόπτρα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ GLOW 154 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019