Ζώντας στη βρετανική πρωτεύουσα από το 2015, η Ελεάννα Βλαστού επιχειρεί να καταθέσει Στο Λονδίνο όσα συνθέτουν την αγγλική κουλτούρα, με μία διεισδυτική, οξυδερκή ματιά και τις απαραίτητες δόσεις αγγλικού χιούμορ. Το βιβλίο της λειτουργεί ως ένα απολαυστικό ανάγνωσμα αλλά και ως ένας απαραίτητος οδηγός επιβίωσης!
Αλήθεια, πότε αποφασίσατε να γράψετε το βιβλίο αυτό; Βάλτε µας λίγο στο παρασκήνιο της δηµιουργίας του;
∆εν ήταν συνειδητή απόφαση, κρατούσα σηµειώσεις για ό, τι µου έκανε εντύπωση, για ό, τι έβλεπα, για ό, τι άκουγα και αντιλαµβανόµουν τι έλεγαν, αλλά όχι τι εννοούσαν, γιατί οι Άγγλοι έχουν µια καταπλητική ικανότητα να µιλούν αµφίσηµα. Όταν στο τέλος µιας τηλεφωνικής συνδιάλεξης ακούω τη λέξη «παρεµπιπτόντως» τώρα πλέον ξέρω ότι πρόκειται για τον βασικό λόγο της τηλεφωνικής επικοινωνίας. Προσοχή, λοιπόν, στην έκφραση «by the way!». Η συγγραφή µε βοήθησε στο να διατηρήσω την ψυχική µου υγεία.
∆ιάβασα κάπου ότι πρόκειται για εθνογραφικά δοκίµια ή για χρονογραφήµατα. Συµφωνείτε µε αυτούς τους χαρακτηρισµούς; Εσείς πώς θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας;
Πρόκειται για µικρά, σύντοµα κείµενα για την πόλη µε την µατιά κάποιου που ζει µόνιµα στο Λονδίνο και συναναστρέφεται τους κατοίκους του. ∆εν είµαι εθνογράφος, ούτε ανθρωπολόγος. Αυτά τα επαγγέλµατα απαιτούν επιστηµονική κατάρτιση, την οποία δεν έχω, και απόσταση αντί τριβή. Η µατιά µου είναι ανθρωποκεντρική µ’ έµφαση στην εµµονική παρατήρηση, όπως στους εθνογράφους, αλλά διαδραστική. Σαν να στέλνω γράµµατα από το Λονδίνο του 2019 µε παραλήπτες στην Ελλάδα.
Ποια ήταν η σχέση σας µε το Λονδίνο πριν αποφασίσετε να γράψετε το βιβλίο;
Η σχέση µου µε την πόλη πριν µετοικήσω ήταν η ίδια µε των υπόλοιπων Ελλήνων.΄Ενιωθα µια οικειότητα λόγω γλώσσας και απόστασης και απολάµβανα µόνο τα θετικά µιας µεγαλούπολης που προσφέρει πολλά σ’ έναν τουρίστα.
Και πώς νιώθετε τώρα; Άλλαξε κάτι µετά τη συγγραφή του;
Τώρα νιώθω πιο βολικά, σαν πεπειραµένη τουρίστρια που ψάχνει την εµπειρία του ντόπιου.
Ο διάσηµος τραγουδοποιός Sting λέει σ’ έναν στίχο «I’m an alien in New York”. ∆ώστε µας ένα παράδειγµα κλασικής βρετανικής συµπεριφοράς ή συνήθειας, που µπορεί να κάνει έναν Έλληνα να νιώσει σαν... εξωγήινος στο Λονδίνο!
Το γεγονός ότι ακολουθούν κανόνες ξαφνιάζει τους Έλληνες, που ψάχνουν τους κανόνες για να τους παρακάµψουν ή να τους αγνοήσουν. Το ότι η εθιµοτυπία είναι πολλές φορές πάνω από τη λογική και ότι το πρωτόκολλο πάντα τηρείται.
Εσάς τι σας δυσκόλεψε περισσότερο τον πρώτο καιρό που µετακοµίσατε στη βρετανική πρωτεύουσα;
Το στήσιµο στις ενορχηστρωµένες ουρές, η ταχύτητα µε την οποία κινείται η πόλη, η προσήλωση στην ώρα και η καθηµερινή συζήτηση για τον καιρό, που δε µε δυσκόλεψε, αλλά µε κούρασε.
Εν τέλει, είναι µύθος ή αλήθεια ότι οι Άγγλοι συµπαθούν τους Έλληνες;
Νοµίζω πως συµπαθιόµαστε, γιατί ταιριάζει το χιούµορ µας.
Ποιο είναι το καλύτερο σχόλιο που έχετε ακούσει/διαβάσει για το «Στο Λονδίνο»;
Έχω ακούσει πολλά σχόλια και ειλικρινά, το µεγαλύτερο κοµπλιµέντο είναι ότι το βιβλίο διασκέδασε τους αναγνώστες. Αποθησαυρίζω µερικά ακόµα: «Έχεις χιούµορ τελικά» (από τον άντρα µου), «Είσαι έξυπνη τελικά» (από φίλη µου), «Σ’ ερωτεύτηκα ξανά» (από πρώην φίλο µου), «Ωραίο το βιβλίο, αλλά η ελληνίδα µάνα δεν ξεπλένεται µε τίποτα» (από δηµοσιογράφο), «Έχει βρετανικό φλέγµα» (το βιβλίο, ίσως κι εγώ). Θετικά σχόλια έχω ακούσει από Έλληνες που ζουν δεκαετίες στο Λονδίνο και το βιβλίο έρχεται σε σύµπνοια µε τις εµπειρίες τους, από Έλληνες που ταξίδεψαν, επέστρεψαν µπερδεµένοι και το βιβλίο τους ξεδιάλυνε απορίες, από φοιτητές που κατανόησαν πώς λειτουργεί η πόλη που τους φιλοξενεί, από µανάδες που τους βοηθάει το βιβλίο να καταλάβουν την αγγλική νοοτροπία ή γιατί η κόρη τους βγαίνει µε Άγγλο. Έχω ακούσει ατελείωτα σχόλια µέχρι και ότι έπρεπε ο τίτλος του βιβλίου να είναι: «Ό, τι θέλεις να µάθεις για το Λονδίνο και ντρέπεσαι να ρωτήσεις».
Πείτε µας µια αγγλική συνήθεια που έχετε υιοθετήσει, ακόµη κι όταν δε βρίσκεστε στο Λονδίνο.
∆υστυχώς, όχι τις καλές: παραµένω ασυνεπής και όταν µου δίνεται η ευκαιρία, παρακάµπτω τις ουρές. Έχω υιοθετήσει τις συνήθειες που µε βολεύουν, όπως το να είµαι ασαφής στον προφορικό λόγο, όταν χρειάζεται. Έχω ένα κοινό µε τους Άγγλους που δε χρειάστηκε να το αντιγράψω: νιώθω πάντα λίγο αµήχανη στις κοινωνικές συναναστροφές.
Από την Ελλάδα τι σας λείπει περισσότερο;
Οι φίλοι µου και οι αφιλτράριστες συζητήσεις µας.
Θα µπορούσατε να γράψετε ένα ανάλογο βιβλίο για την Ελλάδα;
Ναι, βέβαια! Θα το ήθελα παρα πολύ, αλλά πρέπει να κρατηθώ µακριά για να µπορώ να δω την Ελλάδα µε καθαρή, αντικειµενική µατιά κι αυτό απαιτεί απόσταση. Κι εγώ ξέρετε είµαι Ελληνίδα και θα επιστρέψω σύντοµα, δεν έχω σκοπό να πεθάνω στο Λονδίνο!
Info: Το βιβλίο «Στο Λονδίνο» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ GLOW 152 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2019
Φωτογραφία: Τάκης Διαμαντόπουλος