Mε αφορμή το «πέρασμα» της ηλεκτρονικής της πλατφόρμας www.artflyer.net στη φυσική της έδρα στην Αθήνα, κάναμε μια κουβέντα γύρω απ’ όσα δίνουν νόημα στη δική της ζωή. Μια χαμηλών τόνων, αλλά δυναμική, γυναίκα, που μετά τις σπουδές Οικονομικών και Management στο Λονδίνο και μια δημοσιογραφική πορεία στη βρετανική κι ελληνική Vogue, αποφάσισε ν’ αναδείξει τις σημαντικότερες προσωπικότητες από τον χώρο της δημιουργίας μέσα από το πρωτοποριακό της website, ενώ πρόσφατα παρουσίασε την επόμενη μέρα του, τον φυσικό χώρο τέχνης Artflyer στην Κηφισιά, όπου συστήνει τη σύγχρονη τέχνη στο κοινό. Η επαφή της με τη Δημοσιογραφία στάθηκε σχεδόν καρμική για την εξέλιξή της, καθώς γνώρισε ανθρώπους που την ενέπνευσαν ν’ ανοίξει ένα νέο κανάλι δημιουργίας. «Η γνωριμία μου με τον Helmut Lang υπήρξε καθοριστική. Θυμάμαι ακόμη τη συνάντησή μας στο Café de Flore στο Παρίσι, το καλοκαίρι του 2004. Είναι ο βασικός εμπνευστής της δουλειάς μου και οφείλω σ’ εκείνον, και φυσικά στον Δάκη Ιωάννου, το γεγονός ότι ανέλαβα τον ρόλο του συντονισμού του destefashioncollection του ιδρύματος. Στο ίδρυμα ΔΕΣΤΕ γαλουχήθηκα με τη σύγχρονη τέχνη και είχα την ευκαιρία να ζήσω από κοντά τη δουλειά ενός τόσο αφοσιωμένου συλλέκτη. Επίσης, θυμάμαι έντονα τη συνάντησή μου με τον Karl Lagerfeld στο βιβλιοπωλείο του, στο Παρίσι, στη 7 Rue de Lille. Ήταν μια προσωπικότητα πέρα από τη μόδα, ένας κόσμος ολόκληρος, ένας άνθρωπος εξαιρετικής ευφυΐας, με μια καταπληκτική αίσθηση του χιούμορ, πραγματικά ανεξάντλητος». Μοναδική εμπειρία για εκείνη στάθηκε και η έκθεση design που επιμελήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη -οδός Πειραιώς- το 2013, «Martino Gamper - 100 καρέκλες σε 100 ημέρες: Μια Πλατωνική ερμηνεία».
Η Αλεξία Αντσακλή-Βαρδινογιάννη μπορεί να πει κανείς με σιγουριά ότι ενσαρκώνει αυτό που κάποτε είπε ο Degas: «Τέχνη δεν είναι αυτό που βλέπεις, αλλά αυτό που κάνεις τους άλλους να δουν».
Δέκα χρόνια μετά τη δημιουργία του Artflyer.net, ποια είναι η αποτίμησή σας για το ίχνος που άφησε η ιδιότυπη αυτή πλατφόρμα Τέχνης στον χώρο του Πολιτισμού;
Η αγάπη μου για τη Δημοσιογραφία, την Τέχνη και τη Φωτογραφία ήταν ο λόγος που αποφάσισα να ξεκινήσω αυτό το δίκτυο έρευνας. Στόχος ήταν να καταγράψω τον χώρο εργασίας του δημιουργού και να συγκεντρώσω όσο περισσότερα στοιχεία, για να πετύχω μια ολοκληρωμένη αφήγηση. Κάθε έρευνα, κάθε φωτογράφιση, κάθε ταξίδι, με γέμιζε ενθουσιασμό. Αυτόν τον ενθουσιασμό θέλησα να μοιραστώ. Και τον ίδιο ενθουσιασμό έχω και τώρα.
Η δημιουργία του νέου εκθεσιακού χώρου αναβαθμίζει ποικιλοτρόπως το εικαστικό τοπίο της χώρας. Πόσο σημαντικό ρόλο αναμένεται να παίξει στα ελληνικά πολιτιστικά δρώμενα;
Στόχος είναι να γίνει ένας χώρος ζωντανός, που θα προβάλλει τη σύγχρονη εικαστική δημιουργία σε κάθε πιθανή μορφή και θα δώσει ευκαιρίες σε νέους καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Αλήθεια, τι σας συναρπάζει περισσότερο στην Τέχνη;
Η Τέχνη δίνει νόημα και βοηθά να κατανοήσουμε τον κόσμο. Για μένα αποτελεί διέξοδο. Αλλά αντιλαμβάνομαι, επίσης, πως έχει τη δύναμη να εκπαιδεύσει, να ευαισθητοποιήσει και να αλλάξει τη συμπεριφορά μιας κοινωνίας.
Όπως πιθανόν συνέβη και σ’ εσάς μετά τη συνάντησή σας με προσωπικότητες που φιλοξενούσατε στο artflyer.net;
Κάθε καλλιτέχνης που προβλήθηκε στο site μού έδειξε και μια νέα οπτική. Αυτή η εναλλαγή ερεθισμάτων για μένα αποτέλεσε έμπνευση κι εξέλιξη. Ξεχωρίζω τον Nicolas Party, έναν καλλιτέχνη της δικής μου γενιάς, γιατί νιώθω -κάπως- σαν να συμπορευόμαστε.
Σε ποιον βαθμό, όμως, μπορεί η σύγχρονη τέχνη ν’ αποτελέσει μέρος της ζωής του Έλληνα;
Καταρχάς, μπορεί να είναι παντού. Και η ένταξή της σε δημόσιους χώρους είναι κάτι που βλέπουμε πιο συχνά πλέον. Αφορά σ’ ένα κοινό που δεν έχει τον χρόνο ή τη δυνατότητα να επισκεφθεί ένα μουσείο. Σκεφτείτε το Ηigh Line, το υπερυψωμένο πάρκο που είναι χτισμένο πάνω σε παλιά σιδηροδρομική γραμμή, στη δυτική πλευρά του Μανχάταν, όπου κατά μήκος του τοποθετούνται έργα σύγχρονης τέχνης, που κάθε τόσο ανανεώνονται. Ή το Τhe Fourth Plinth, στην πλατεία Trafalgar του Λονδίνου, όπου τοποθετείται εκ περιτροπής ένα έργο σύγχρονης τέχνης. Θα έβλεπα κάτι τέτοιο και στην Ελλάδα, όπου η σύγχρονη τέχνη θα έρχεται σ’ επαφή με το ευρύτερο κοινό, αποτελώντας μέρος της καθημερινότητας και αναβαθμίζοντας την αισθητική του.
Μεγαλώσατε σ’ ένα περιβάλλον όπου η τέχνη και η επιστήμη συνυπήρχαν. Θα θέλατε να μας πείτε ποια ήταν τα πρώτα σας ερεθίσματα και πρότυπα;
Μεγάλωσα μ’ έναν πατέρα εξαιρετικά χαρισματικό, αφοσιωμένο στην επιστήμη του και στον συνάνθρωπο, αλλά και ιδιαίτερα φιλότεχνο - για μένα αποτέλεσε ένα σπουδαίο πρότυπο. Και με μια μητέρα δημιουργική, δραστήρια φωτογράφο, μια πραγματική καλλιτέχνιδα. Η δική μου πορεία, ωστόσο, δεν ήταν ξεκάθαρη από την αρχή. Το ενδιαφέρον μου για τη μόδα ξεκίνησε κατά τη διάρκεια ενός προγράμματος ανταλλαγής φοιτητών, όπου από το London School of Economics βρέθηκα στο Università Bocconi στο Μιλάνο. Τότε η Εβδομάδα Μόδας ήταν ένα γεγονός που αφύπνιζε όλη την πόλη. Θυμάμαι να διαβάζω ανελλιπώς τη στήλη της Suzy Menkes στην “International Herald Tribune”. Ήταν απολαυστική και πολύ παραστατική, θα έλεγα σχεδόν καλύτερη από τις ίδιες τις επιδείξεις μόδας!
Τι είναι αυτό που υπερίσχυσε στην Τέχνη έναντι της μόδας, με την οποία ξεκινήσατε επαγγελματικά και υπηρετείτε με τόσο πάθος;
Με συναρπάζει η καλλιτεχνική δημιουργία σε όλες τις εκφάνσεις της: η μόδα, το design, η Τέχνη, ακόμη και η Αρχιτεκτονική. Ο ισραηλινός βιομηχανικός σχεδιαστής, αρχιτέκτονας και καλλιτέχνης Ron Arad μού είχε πει: «Στην αρχιτεκτονική μού λένε πάντα ποιοι είναι οι κανόνες. Έχεις έναν πελάτη κι ο πελάτης έχει μια σύζυγο ή έναν σύζυγο και γείτονες και υπάρχει ένας προϋπολογισμός. Οπότε υπάρχουν πολλές διαπραγματεύσεις. Στην τέχνη δεν υπάρχει καμία διαπραγμάτευση και δεν πρέπει να υπάρχει. Οι διαπραγματεύσεις ξεκινούν αφού έχεις ολοκληρώσει το έργο, όχι πριν το ξεκινήσεις, κι αυτή είναι μια μεγάλη ελευθερία». Επομένως, η Τέχνη διέπεται από μια αίσθηση ελευθερίας πραγματικά αναζωογονητική, σχεδόν εθιστική.
Με δεδομένο ότι η μόδα είναι από τους πρώτους τομείς με γρήγορα αντανακλαστικά στις αλλαγές των καιρών, τι είναι αυτό που κρατάτε από τη σύγχρονη τάση, και ως φιλοσοφία και ως στιλιστικές επιλογές;
Σε μια εποχή που είναι όλα τόσο μεταβλητά, είναι σημαντικό να μπορείς να διατηρήσεις την απλότητα και τη διαχρονικότητα.
Αν μπορούμε να αφαιρέσουμε τον -κάπως- ελιτίστικο μανδύα της, τι ρόλο παίζει για εσάς η «υψηλή αισθητική» στη ζωή σας;
Δεν θεωρώ ότι είναι απαραιτήτως ελιτίστικη. Μπορεί να εκφράζεται μέσα από ένα μνημείο, όπως η Ακρόπολη, ή μια αξία, όπως η ευγένεια. Με αυτήν την έννοια, είναι εξαιρετικά σημαντικός ο ρόλος της.
Έχετε δημιουργήσει μια όμορφη οικογένεια. Πόσο υποστηρικτικός είναι ο σύζυγός σας -(σ.σ. Νίκος Βαρδινογιάννης), ένας άνθρωπος των επιχειρήσεων και της τεχνολογίας- σε όλη αυτήν τη διαδρομή και πώς διαχειρίζεστε το γεγονός ότι διαθέτει ελάχιστο, υποθέτω, χρόνο;
Ο σύζυγός μου ήταν πολύ υποστηρικτικός από την αρχή. Μοιραζόμαστε και οι δύο την ίδια αγάπη για την Τέχνη και τη Φωτογραφία. Είναι ο πρώτος που διαβάζει κάθε μου συνέντευξη και ο πιο σημαντικός μου σύμβουλος. Σε ό,τι αφορά στον χρόνο, ναι, ποτέ δεν είναι αρκετός. Αλλά πάντα βρίσκεις χρόνο γι’ αυτό που αγαπάς, που σε εκφράζει και σε γεμίζει.
Σ’ εποχές σαν αυτές που διανύουμε, τι μπορεί να σας θυμώσει, να σας συγκινήσει, να σας φοβίσει ή να σας ενθουσιάσει;
H Τέχνη μού βγάζει όλα αυτά τα συναισθήματα. Mε είχε αγγίξει το γλυπτό του γαλλοαλγερινού καλλιτέχνη Adel Abdessemed, “Cri”, που απεικονίζει το κορίτσι της βόμβας Ναπάλμ, την 9χρονη τότε Kim Phuc - που είχε απαθανατίσει ο φωτογράφος του “Associated Press”, Huynh Cong “Nick” Ut, την οποία είχα την τύχη να γνωρίσω ως ακτιβίστρια για την παγκόσμια ειρήνη. Επέλεξε ν’ αποδώσει αυτήν την εικόνα χρησιμοποιώντας ελεφαντόδοντο, ένα υλικό που έχει επιβιώσει από την εποχή των Παγετώνων ως σήμερα, με στόχο να παραμείνει μάρτυρας μιας βαρβαρότητας που δεν πρέπει ποτέ να επαναληφθεί, αλλά και του θάρρους και της αντίστασης που επικράτησαν.
Σε ποια ανθρώπινη ποιότητα/αξία πιστεύετε κι επενδύετε σταθερά;
Πάντα επένδυα και πάντα θα επενδύω στην οικογένεια.
Ως νέα μητέρα, τι είναι αυτό που πρωτίστως επιθυμείτε να μάθετε στα παιδιά σας;
Ν’ ακολουθούν τα όνειρά τους, να είναι δίκαιοι, να έχουν επαφή με τη φύση, να καλλιεργούν τη φαντασία και τη δημιουργική τους σκέψη.
Φέρετε δύο επίθετα με ξεχωριστή σημασία το καθένα. Μπορείτε να μου πείτε αν τα νιώσατε ποτέ ως «βάρος» ή αν αισθανθήκατε την ανάγκη να ξεφύγετε από τα στερεότυπα, που σίγουρα έχουν κάποιοι για εσάς;
Είμαι περήφανη κι ευγνώμων και για τα δύο μου επίθετα. Νιώθω την ευθύνη τους, αλλά όχι βάρος. Γιατί είναι τα ονόματα ανθρώπων που θαυμάζω απεριόριστα και που αποτελούν για μένα πρότυπα ζωής. Όπως η κυρία Μαριάννα Βαρδινογιάννη, Πρέσβειρα Καλής Θελήσεως της UNESCO και Ιδρύτρια και Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Παιδιών με Καρκίνο ΕΛΠΙΔΑ, το έργο της οποίας αποτελεί έμπνευση σε κάθε μου βήμα.
Ποιοι είναι οι άνθρωποι, τα πράγματα, οι ασχολίες, που συνθέτουν την καθημερινότητά σας;
H καθημερινότητά μου είναι συνδεδεμένη κυρίως με την οικογένειά μου. Μου αρέσουν οι συζητήσεις μας γύρω από το τραπέζι, οι περίπατοι με τον σκύλο μας, το ποδήλατο, αλλά αφιερώνω και χρόνο παρακολουθώντας τα εικαστικά δρώμενα κι εξελίσσοντας το Artflyer.
Θα θέλατε να μας δώσετε τη γεύση από το δικό σας καλοκαίρι;
Από Ελλάδα, θερινό σινεμά, καρπούζι, κολύμπι, scrabble…
Πού αναζητάτε κάθε φορά το προσωπικό σας καταφύγιο;
Στην αγκαλιά των παιδιών μου!
Credits
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΟΥΡΝΙΑΣ (THISISNOTANOTHERAGENCY)
STYLING ΑΝΤΑ ΜΙΣΘΟΥ
MAKE UP ΒΑΝΑ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
HAIR ANDREAS BINAS
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2021