Ρωτήσαμε τον ειδικό για ό,τι πρόβλημα ενδέχεται ν’ αντιμετωπίσετε, ώστε να έχετε έγκυρες απαντήσεις. 

Για την ακμή των ενηλίκων

Συνήθως, πιστεύουμε ότι η ακμή είναι ένα σπυράκι διογκωμένο, κόκκινο με φλεγμονή, αλλά αυτός είναι μόνον ένας τύπος της. Η ακμή των ενηλίκων περιλαμβάνει σπυράκια, μαύρα και λευκά στίγματα, φλύκταινες και μια πιο σοβαρή κατηγορία, την οζώδη ακμή (η οποία περιλαμβάνει φαγέσωρες, μικροκύστες και κύστες, βλατίδες, φλύκταινες, οζίδια). Η δερματολόγος Κυριακή Παλτατζίδου απαντά στις ερωτήσεις σας.

Τι προκαλεί την ακμή ενηλίκων;

Στις γυναίκες προκαλείται από ορμονικές αλλαγές. Καθώς μεγαλώνουμε, τα οιστρογόνα μειώνονται, ενώ οι ανδρικές ορμόνες, όπως η τεστοστερόνη και η διυδροτεστοστερόνη, αυξάνονται, προκαλώντας έτσι μεγαλύτερη παραγωγή σμήγματος, διεσταλμένους πόρους κ.λπ. Επίσης, παίζει ρόλο και το στρες, το οποίο διεγείρει την έκκριση κορτιζόλης, που ενισχύει τη φλεγμονή, επιδεινώνοντας την ακμή.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Ο σχολαστικός καθαρισμός, δύο φορές την ημέρα, είναι η ιδανική λύση για την απομάκρυνση σμήγματος και υπολειμμάτων μακιγιάζ. Συχνά προτείνω μια τοπική κρέμα με ρετινόλη, που καθαρίζει τους πόρους και απολεπίζει το δέρμα. Η ρετινόλη έχει αντιφλεγμονώδη δράση και αυξάνει τον ρυθμό με τον οποίο διαιρούνται τα κύτταρα της επιδερμίδας μας. Αυτό βοηθά στην ταχύτερη επούλωσή της. Τα τοπικά αντιφλεγμονώδη μπορούν, επίσης, να μειώσουν την ακμή. Ένα από του στόματος συνταγογραφούμενο φάρμακο (σπιρονολακτόνη) μειώνει τις επιδράσεις των ανδρικών ορμονών. Επίσης βοηθούν το χημικό πίλινγκ και η φωτοθεραπεία.

Τι πρέπει να προσέχω;

Αποφύγετε τα επιθετικά και σκληρά καθαριστικά. Εάν έχετε ξηρό και ευαίσθητο δέρμα, επιλέξτε ένα κρεμώδες προϊόν, εάν έχετε λιπαρό, ένα απαλό με αφρό. Εάν εμφανίζετε μαύρα στίγματα, μια φόρμουλα με σαλικυλικό οξύ θα αποφράξει τους πόρους σας, ενώ μια σύνθεση με υπεροξείδιο του βενζοϋλίου, που διαθέτει αντιβακτηριδιακές ιδιότητες, θα απομακρύνει τα νεκρά κύτταρα. Βγάλτε από τη διατροφή σας τη ζάχαρη. Επιλέξτε πράσινα φυλλώδη λαχανικά και ακολουθήστε ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο με τρόφιμα τα οποία περιέχουν βιταμίνη C και β-καροτίνη, που παρουσιάζουν αντιφλεγμονώδη δράση. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων σχετίζεται με την ακμή. Εάν επιμένει για περισσότερο από μερικούς μήνες, προκαλεί ουλές και οι τοπικές θεραπείες δεν έχουν αποτέλεσμα, ίσως είναι καιρός να ξεκινήσετε μία θεραπεία με αντιβιοτικά.

Για τις ραγάδες 

Οι ραγάδες είναι αλλοιώσεις στο χόριο της επιδερμίδας, δηλαδή ατροφικές ουλές, που αναπτύσσονται όταν το δέρμα μας τεντώνεται ή συρρικνώνεται απότομα. Συνήθως προκαλούνται από την ξαφνική ανάπτυξη στην εφηβεία, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, λόγω απότομης απώλειας ή αύξησης βάρους, λόγω προπόνησης με βάρη, με στόχο τη μυϊκή ανάπτυξη. Η ξαφνική αλλαγή προκαλεί ρήξη του κολλαγόνου και της ελαστίνης, που υποστηρίζουν το δέρμα. Οι διαταραχές στα επίπεδα ορμονών και η κληρονομικότητα παίζουν ρόλο.

Μπορώ να τις προλάβω;

Δυστυχώς, δεν προλαμβάνονται. Ωστόσο, καλό θα είναι να αποφεύγονται οι απότομες και μεγάλες αυξομειώσεις βάρους, και παράλληλα, η επιδερμίδα να διατηρείται ενυδατωμένη.

Πώς θα απαλλαγώ από αυτές;

Όπως κάθε ουλή, οι ραγάδες είναι μόνιμες, αλλά κάποιες θεραπείες τις κάνουν λιγότερο αισθητές. Είναι σημαντικό να κατανοήσετε ότι καμία μεμονωμένη τεχνική δεν είναι αποτελεσματική για όλους. Γι’ αυτό:

• Κρέμες, λοσιόν και τζελ: Χρησιμοποιήστε τα σε πρώιμες ραγάδες, καθώς φαίνεται να έχουν μικρή επίδραση στις ώριμες. Κάντε μασάζ με τα προϊόντα στις ραγάδες. Εφαρμόζετέ τα κάθε μέρα, για εβδομάδες.

• Self tan: Το μαύρισμα δε σας απαλλάσσει από αυτές, γιατί γίνονται πιο αισθητές, επειδή δε μαυρίζουν. Ωστόσο, τα αυτομαυριστικά καμουφλάρουν τις πρώιμες και τις ώριμες.

• Φάρμακα: Σύμφωνα με μελέτες, δύο συστατικά προσφέρουν κάποια ανακούφιση: το υαλουρονικό οξύ και η τρετινοΐνη. Η ρετινόλη μπορεί επίσης να απαλύνει τις πρώιμες ραγάδες.

• Δερματολογικές θεραπείες: Χημικό peeling, fractional laser, μικροδερμοαπόξεση, ραδιοσυχνότητες, θεραπεία με διοξείδιο του άνθρακα, βελτιώνουν αισθητά την όψη τους. Για καλύτερα αποτελέσματα, ο δερματολόγος σας μπορεί να χρησιμοποιήσει περισσότερες από μία τεχνικές. 

Για τους πόρους 

Η κληρονομικότητα, οι κακές συνήθειες στη ρουτίνα φροντίδας της επιδερμίδας, η ηλικία, η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο που προκαλεί δομικές αλλαγές στο DNA των κυττάρων, τα οποία παράγουν κακής ποιότητας κολλαγόνο και ελαστίνη, έχουν ως αποτέλεσμα να μειώνεται η ελαστικότητα του δέρματος και να χαλαρώνουν τα τοιχώματα των πόρων, οι οποίοι πλέον γίνονται έντονα εμφανείς.

Πώς μπορώ να μειώσω το μέγεθος των πόρων;

Ακολουθήστε ένα τακτικό πρόγραμμα περιποίησης: Να χρησιμοποιείτε ένα απαλό καθαριστικό για να πλένετε το πρόσωπό σας πρωί και βράδυ. Για να διατηρήσετε τους πόρους καθαρούς από την περίσσεια σμήγματος, εφαρμόστε μόνο προϊόντα που φέρουν την ετικέτα free oil ή μη φαγεσωρογόνα (που σημαίνει ότι δε θα φράξουν τους πόρους σας).

• Να βάζετε αντηλιακό: Χρησιμοποιήστε ένα προϊόν ευρέος φάσματος, για να αποφευχθεί η απώλεια κολλαγόνου και ελαστίνης της επιδερμίδας.

• Δοκιμάστε το χημικό πίλινγκ: Επιλέξτε κάποιο με άλφα ή βήτα υδροξυοξέα (AHA ή BHA), που αφαιρούν το ανώτερο στρώμα των νεκρών κυττάρων του δέρματος. Αναζητήστε συνθέσεις με γλυκολικό ή σαλικυλικό οξύ, για την πλούσια κερατολυτική τους δράση, που εξυγιαίνει τους φραγμένους πόρους χωρίς να διαταράσσει την ισορροπία στον προστατευτικό φραγμό.

• Χρησιμοποιήστε ρετινόλη: Απομακρύνει τα νεκρά κύτταρα, αποφράσσει τους πόρους και αποκαλύπτει τη νέα επιδερμίδα, ενώ αυξάνει την παραγωγή κολλαγόνου. Εφαρμόστε ορό ρετινόλης ή μια ενυδατική κρέμα τη νύχτα, καθώς μπορεί να αυξήσει την ευαισθησία του δέρματός σας στον ήλιο.

• Δοκιμάστε το microneedling: Η συσκευή κάνει μικροσκοπικές παρακεντήσεις με πολύ μικρές βελόνες. Δημιουργεί έτσι μικροτραύματα στην επιδερμίδα, τα οποία ενεργοποιούν την παραγωγή κολλαγόνου, ενισχύοντας την υποστηρικτική δομή γύρω από τους διεσταλμένους πόρους.

Για τους σπίλους 

Οι σπίλοι, γνωστοί ευρέως ως ελιές, είναι αθροίσεις μελανοκυττάρων του δέρματος. Κάποιοι εμφανίζονται κατά τη γέννηση (συγγενείς σπίλοι), κάποιοι στην παιδική ηλικία και λίγοι στην ενήλικη ζωή. Οι περισσότεροι είναι επίπεδοι, κάποιοι προεξέχουν, ενώ το χρώμα τους διαφέρει.

Πώς γίνεται η αυτοεξέταση;

Η αξιολόγηση γίνεται με βάση τον κανόνα ΑBCDE:

• Asymmetry: Να ελέγχετε το σχήμα του σπίλου. Συνήθως είναι στρογγυλός και συμμετρικός. Το μελάνωμα είναι ασύμμετρο.

• Border: Να παρατηρείτε το περίγραμμα. Ο σπίλος έχει κανονικό και γεωμετρικό περίγραμμα, ενώ το μελάνωμα είναι ανομοιόμορφο.

• Color: Ο σπίλος έχει ένα χρώμα (συνήθως καφέ, ή κόκκινο) ενώ το μελάνωμα εμφανίζει περισσότερους από έναν χρωματισμούς.

• Diameter: Ένας σπίλος έχει συνήθως διάμετρο < 6 χιλιοστών, ενώ το μελάνωμα έχει διάμετρο > 6 χιλιοστά.

• Evolution: Δείτε αν έχει αλλάξει πρόσφατα η όψη του ή αν έχει εμφανιστεί νέος σπίλος που χρειάζεται διερεύνηση.

Μεταβολές ενός σπίλου σε χρώμα και μέγεθος, καθώς επίσης η εμφάνιση αιμορραγίας, πρέπει να αξιολογηθούν κλινικά από τον δερματολόγο. Στο ιατρείο γίνεται δερματοσκόπηση. Σε περίπτωση ύποπτου σπίλου κρίνεται αναγκαία η χειρουργική του αφαίρεση και η ιστολογική εξέταση.

Πώς να προστατέψω τους σπίλους;

Προσοχή στην υπερέκθεση των σπίλων στον ήλιο, επηρεάζει την ανάπτυξη βλαβών οι οποίες ίσως αποδειχθούν καρκινικές. Προστατέψτε τα παιδιά και τους εφήβους από τον ήλιο, έτσι ώστε να περιορίσετε την εμφάνιση νέων ελιών. Μην ξεχνάτε να βάζετε αντηλιακό ώστε να έχουν προστασία από τις ακτίνες UVA και UVB, όπως ακριβώς κάνετε και με το δέρμα σας.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2022