Θλίψη έχει σκορπίσει στην παγκόσμια σκηνή ο θάνατος του Πάπα Φραγκίσκου. Ο «Πάπας των φτωχών», όπως τον αποκαλούσαν πολλοί, καθώς ενδιαφερόταν ιδιαιτέρως για τους φτωχούς αλλά και όλες τις μειονότητες, έφυγε από τη ζωή εχθές, Δευτέρα 21 Απριλίου, σε ηλικία 88 ετών, έπειτα από πολύμηνη μάχη με την πνευμονία. Η επίσημη ανακοίνωση που εξέδωσε το Βατικανό τονίζει ότι ο Ποντίφικας έπαθε εγκεφαλικό επεισόδιο, το οποίο τον οδήγησε σε κόμμα κάτι το οποίο είχε ως αποτέλεσμα την καρδιακή ανεπάρκεια.

Όπως μετά από κάθε θάνατο Πάπα, έτσι και τώρα, οι εξελίξεις στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία είναι ραγδαίες. Οι τελετουργίες που έχουν ξεκινήσει και θα ακολουθηθούν σηματοδοτούν το τέλος μιας πολύ σημαντικής μεταρρυθμιστικής εποχής για το Βατικανό και την έναρξη ενός νέου κεφαλαίου, ελπίζοντας ότι θα αποτελέσει συνέχεια του προηγούμενου.

Τι θα συμβεί όμως από σήμερα μέχρι την εκλογή του επόμενου Πάπα; 

Το λαϊκό προσκύνημα και η ταφή 

Ο Πάπας Φραγκίσκος είχε συντάξει διαθήκη, την οποία δημοσίευσε το Βατικανό και στην οποία αναφέρονται οι επιθυμίες του σχετικά με τις λεπτομέρειες και τον χώρο της ταφής του. Η λιτότητα που τον χαρακτήριζε καθ' όλη της ζωής αλλά και της θητείας του συνεχίζει να τον ακολουθεί και μετά τον θάνατό του. Ο ίδιος επιθυμούσε η ταφή του να πραγματοποιηθεί στη βασιλική εκκλησία Σάντα Μαρία Ματζιόρε της Ρώμης, που είναι αφιερωμένη στην Παρθένο. Η κηδεία θα γίνει το Σάββατο, 26 Απριλίου, στις 10:00 ώρα Ιταλίας. 

«Ο τάφος πρέπει να είναι κάτω από το δάπεδο, απλός, χωρίς ιδιαίτερη διακόσμηση και μόνο με μια επιγραφή: Franciscus», γράφει η διαθήκη.

«Ο κύριος ας ανταμείψει επάξια όσους με αγάπησαν και θα συνεχίσουν να προσεύχονται για μένα. Τη δοκιμασία της υγείας μου, που εμφανίσθηκε στην τελευταία περίοδο της ζωής μου, την προσέφερα στον Κύριο, υπέρ της ειρήνης στον κόσμο και της αδελφοσύνης ανάμεσα στους λαούς», έγραψε ο Φραγκίσκος στη διαθήκη του.

Η κηδεία θα τελεστεί σε υπαίθριο χώρο, μπροστά από τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του Βατικανού. Την επιμνημόσυνη λειτουργία θα τελέσει ο κοσμήτορας του Κολλεγίου των Καρδιναλίων, Τζοβάνι Μπατίστα Ρε, ο οποίος θα ηγηθεί της τελετής.

Προς το παρόν, η σορός βρίσκεται σε ανοιχτό φέρετρο στο παρεκκλήσι της κατοικίας Σάντα Μάρτα, όπου έζησε κατά τη διάρκεια της 12ετούς παποσύνης του.

Η πρώτη συνάντηση των Καρδινάλιων 

Μετά τον θάνατο του Πάπα Φραγκίσκου η Καθολική Εκκλησία εισήλθε σε περίοδο sede vacante, και οι προετοιμασίες για το επερχόμενο κονκλάβιο έχουν ήδη ξεκινήσει. Στην πρώτη συνάντηση των Καρδινάλιων θέτονται επί τάπητος μία σειρά από έκτακτα ζητήματα και επείγουσες αποφάσεις, όπως είναι η ταφή του Πάπα και η οργάνωση και διεξαγωγή του κονκλαβίου, που θα εκλέψει τον επόμενο. Το επίσημο πένθος θα διαρκέσει 9 ημέρες. 

Το Κονκλάβιο και η εκλογή 

Μετά την ταφή, θα ξεκινήσει η διαδικασία για την εκλογή του νέου Πάπα από το Κονκλάβιο. Οι καρδινάλιοι κάτω των 80 ετών φτάνουν στη Ρώμη και συμμετέχουν στις γενικές συνελεύσεις, όπου καθορίζονται οι προτεραιότητες της Εκκλησίας και τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ο επόμενος Πάπας.

Μόλις ξεκινήσει το Κονκλάβιο, οι καρδινάλιοι απομονώνονται μέσα στην Καπέλα Σιστίνα και ψηφίζουν μυστικά, μέχρι να επιλεγεί νέος Ποντίφικας με πλειοψηφία 2/3. Πρόκειται για μια αυστηρά καθορισμένη τελετουργία με ρίζες που φτάνουν πίσω στον 13ο αιώνα. Μέχρι και το 1978, οι καρδινάλιοι διέμεναν σε πρόχειρα δωμάτια κοντά στην Καπέλα Σιστίνα. Από το 2005, διαμένουν στον οίκο φιλοξενίας Σάντα Μάρτα, ένα κτίριο με περίπου 130 δωμάτια, το οποίο σφραγίζεται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Η μεταφορά των καρδιναλίων από και προς την Καπέλα Σιστίνα γίνεται με λεωφορεία, υπό αυστηρή ασφάλεια.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του Κονκλαβίου, οι συμμετέχοντες αποκόπτονται πλήρως από τον έξω κόσμο. Δεν επιτρέπεται η χρήση κινητών τηλεφώνων, διαδικτύου ή εφημερίδων, ενώ η Αστυνομία του Βατικανού χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά μέσα επιτήρησης για την τήρηση των κανόνων. Την πρώτη ημέρα πραγματοποιείται μία ψηφοφορία, ενώ τις επόμενες ημέρες οι καρδινάλιοι ψηφίζουν δύο φορές την ημέρα.

Αν δεν έχει εκλεγεί Πάπας έπειτα από 13 ημέρες, τότε γίνεται ψηφοφορία ανάμεσα στους δύο επικρατέστερους υποψηφίους, χωρίς όμως να αλλάξει η απαίτηση για αυξημένη πλειοψηφία. Ο στόχος είναι να επιτευχθεί πραγματική ενότητα και να αποτραπούν οι συμβιβαστικές επιλογές.

Η ανακοίνωση του νέο Πάπα 

Μόλις αποφασιστεί ο νέος Πάπας από τους Καρδιναλίους, του τίθεται το ερώτημα αν αποδέχεται την εκλογή αλλά και πιο όνομα επιθυμεί για τη θητεία του ως Πάπας. Σε περίπτωση που αρνηθεί η διαδικασία ξεκινάει από την αρχή. Από την άλλη πλευρά, αν δεχθεί φοράει τα λευκά άμφια και κάθεται στον θρόνο της Καπέλα Σιστίνα, δεχόμενος την υπόκλιση και την υπακοή των Καρδιναλίων. 

Τότε λευκός καπνός βγαίνει από την καμινάδα της Καπέλα Σιστίνα, ενημερώνοντας το κοινό για τη νέα εκλογή. Αυτός ο καπνός προέρχεται από την καύση των ψηφοδελτίων με χημικά. Μέχρι την εκλογή, ο καπνός που βγαίνει από την καμινάδα είναι μαύρος. 

Λίγη ώρα μετά την εκλογή,  ο ανώτερος καρδινάλιος διάκονος εμφανίζεται στο κεντρικό μπαλκόνι της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου και τότε το θρυλικό "Habemus Papam" ακούγεται σε όλη την άκρη της γης. Τότε, ο νέο Ποντίφικας κάνει την πρώτη του εμφάνιση στους πιστούς, σηματοδοτώντας μία νέα εποχή της Καθολικής Εκκλησίας.