Ζούμε σε μια εποχή που θα «πρέπει να ξέρουμε καλύτερα». Έχουμε στη διάθεσή μας όλα τα μέσα και τη γνώση που χρειάζεται για να διορθώσουμε λάθη παλαιότερων γενεών και να αποκτήσουμε ουσιαστικές, ηθικές συνήθειες. Να δίνουμε απαντήσεις και όχι δικαιολογίες.
Μια νέα ανάγκη των ημερών –τονίζω τη λέξη ανάγκη, γιατί δεν πρόκειται για τάση, είναι η ηθική και οικολογική μόδα. Όλο και περισσότεροι ενδιαφέρονται για την προέλευση των ενδυμάτων που προμηθεύονται, τα υλικά και τις συνθήκες υπό τις οποίες κατασκευάστηκαν. Η sustainable μόδα σαν φιλοσοφία έρχεται ενάντια στις καπιταλιστικές συνθήκες που υμνούν την ασύστολη κατανάλωση υλικών αγαθών κι ενθαρρύνει την upcycling μόδα, την χρήση των αγαθών που έχουμε ήδη στην κατοχή μας και την επαναχρησιμοποίηση των ήδη υπαρχόντων ρούχων στην κοινωνία.
Τι είναι η ηθική μόδα;
Ένα brand χαρακτηρίζεται ηθικό όταν υπάρχει πλήρης διαφάνεια στις διαδικασίες παραγωγής του ρούχου καθώς και σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα αυτού. Απαραίτητη είναι η διασφάλιση ότι το ρούχο που φοράτε έχει φτιαχτεί σε εργοστάσιο που τηρεί τους κανόνες ασφαλείας και προστασίας των εργαζομένων, που αμείβει με τουλάχιστον τον κατώτατο νόμιμο μισθό τους εργαζομένους του και τέλος, δεν απασχολεί παιδιά στις εγκαταστάσεις του, κάτι το οποίο είναι μια τεράστια πληγή στα εργοστάσια παραγωγής ρούχων.
Η fast fashion βιομηχανία είναι γνωστή για τη γρήγορη και φθηνή παραγωγή ρούχων χαμηλής ποιότητας που υπηρετούν τις τάσεις των ημερών. Η συγκεκριμένη industry είναι υπεύθυνη για υψηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, παραγωγή λυμάτων και μεγάλες ποσότητες αποβλήτων υγειονομικής ταφής. Η γρήγορη μόδα είναι η δεύτερη πιο μολυσματική βιομηχανία μετά τη βιομηχανία πετρελαίου.
Το 2015, η fast fashion industry χρησιμοποίησε 80 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα γλυκού νερού, ποσότητα αρκετή για να γεμίσουν 32.000 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων. Ακόμα, η παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων χρησιμοποιεί περίπου 3500 διαφορετικές χημικές ουσίες. Πολλές από αυτές τις ουσίες είναι επιβλαβείς για τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Μέσα από τα λύματα, τα χημικά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ρούχων καταλήγουν συχνά στις πλωτές οδούς και τους ωκεανούς μας. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, μόνο με μερικά στατιστικά –υπάρχει πληθώρα πληροφοριών στο διαδίκτυο, ότι η ανάγκη για μια οικολογική και ηθική γκαρνταρόμπα είναι επιτακτική.
Πως μπορούμε να αποκτήσουμε ηθική και οικολογική συνείδηση σχετικά με τη μόδα;
Η sustainable και ηθική μόδα δε σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να αγοράζετε διαρκώς καινούρια ενδύματα, υποδήματα κι αξεσουάρ από ethical brands, αλλά τονίζει τη σημασία της επαναχρησιμοποίησης των κομματιών που ήδη έχετε στην κατοχή σας.
Αρχικά, θεωρείται αυτονόητο εν έτει 2019 να μην προμηθεύεστε ρούχα ζωϊκής προέλευσης. Τα ζώα βασανίζονται και σκοτώνονται βίαια και απάνθρωπα για την εξαγωγή του δέρματός τους. Όχι ότι εάν γίνονταν υπό «ειρηνικές» περιστάσεις αυτό θα ήταν αποδεκτό. Υπάρχει πληθώρα ηθικών brands με συνθετικές γούνες και δέρματα υψηλής ποιότητας. Η PETA διαθέτει στην πλατφόρμα της άκρως χρήσιμες λίστες με εταιρίες ενδυμάτων και καλλυντικών που δεν χρησιμοποιούν ζωϊκά δέρματα και δεν κάνουν πειράματα σε ζώα αντίστοιχα.
Το κλειδί βρίσκεται στην ανακύκλωση. Τίποτα δεν πρέπει να πηγαίνει χαμένο. Αξίζει να σημειωθεί πως πολλές εταιρίες ένδυσης χρησιμοποιούν το λεγόμενο greenwashing, δηλαδή μια πράσινη πολιτική marketing για να αποπροσανατολίσουν το καταναλωτικό κοινό, κάνοντάς το να πιστεύει πως έχει στην πραγματικότητα οικολογική συνείδηση. Για παράδειγμα, τα brands που δηλώνουν πως ανακυκλώνουν ρούχα σας –προσφέροντάς σας παράλληλα κάποια έκπτωση, στην πραγματικότητα στέλνουν όλα αυτά τα ρούχα σε χωματερές. Αυτό συμβαίνει γιατί τα περισσότερα προϊόντα έχουν δημιουργηθεί από μίξη υλικών όπως πολυεστέρα και βαμβάκι. Μόνο τα προϊόντα που αποτελούνται 100% από κάποιο υλικό όπως βαμβάκι ή μετάξι μπορούν να ανακυκλωθούν. Φροντίστε, λοιπόν, να πραγματοποιείτε διεξοδικό έλεγχο πριν προβείτε σε αγορές, ενώ μεριμνήστε πρώτα να εξετάσετε τα ρούχα και αξεσουάρ που ήδη έχετε στην κατοχή σας. Πειραματιστείτε με το styling και την αισθητική σας, ώστε να αγαπήσετε την γκαρνταρόμπα σας από την αρχή!
Σίγουρα, τα πιο οικολογικά και ηθικά brands είναι πιο ακριβά από τη fast fashion βιομηχανία, αλλά αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία για την προτίμηση της εύκολης λύσης. Υπάρχουν πολλές οικονομικές εταιρίες, αλλά και η εναλλακτική του vintage & second hand shopping. Πέρα από τη μοναδικότητα των ρούχων που μπορείτε να βρείτε στα συγκεκριμένα μαγαζιά και outlets, δε συνεισφέρετε στην ακατάπαυστη παραγωγή ρούχων υπό ανήθικες συνθήκες. Το λεγόμενο thrifting είναι κάθε φορά μια διαφορετική, ενδυματολογική περιπέτεια, καθώς τα κομμάτια είναι μοναδικά και σίγουρα, με μια ενδιαφέρουσα ιστορία πίσω τους.
Το ερώτημα “who made my clothes?”, που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο, θέτει ακόμα μεγαλύτερους προβληματισμούς που πρέπει επιτέλους, να αντιμετωπίσουμε. Εάν είμαστε ό,τι τρώμε, όπως λένε, γιατί να μην είμαστε και ό,τι φοράμε;
Επενδύστε χρόνο και σκέψη στις επιλογές σας, ακόμα κι αν ξεκινάνε από το απλό ερώτημα του «τι θα φορέσω σήμερα;».
Κεντρική Φωτογραφία: Stella McCartney Spring 2020
