Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης απένειμε τον τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο στον Γιώργο Τσεμπερόπουλο, αναγνωρίζοντας τη συνολική προσφορά του στο ελληνικό σινεμά. Η τελετή πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 6 Νοεμβρίου στο Ολύμπιον, πριν από την προβολή της ταινίας Ο Εχθρός Μου, και την απονομή του βραβείου ανέλαβαν ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Ντένης Ηλιάδης, η σεναριογράφος και αντιπρόεδρος του ΔΣ του Φεστιβάλ Κατερίνα Μπέη και ο σεναριογράφος Γιάννης Τσίρος.

Μια μεγάλη γιορτή του σινεμά στο Ολύμπιον

Στο πλαίσιο της 66ης διοργάνωσης πραγματοποιήθηκε μεγάλο αφιέρωμα στο έργο του Τσεμπερόπουλου. Το κοινό είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει όλες τις μεγάλου μήκους ταινίες του, καθώς και τέσσερις σπάνιες μικρού μήκους ταινίες από τα φοιτητικά του χρόνια στο American Film Institute στο Λος Άντζελες, που γυρίστηκαν στις ΗΠΑ στα τέλη της δεκαετίας του ’70. Παράλληλα προβλήθηκε και η ταινία Μαύρο + Άσπρο των Θανάση Ρεντζή και Νίκου Ζερβού, στην οποία ο Τσεμπερόπουλος πρωταγωνιστεί.

Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης, επεσήμανε ότι οι ταινίες του Τσεμπερόπουλου ξεχωρίζουν για τον ανθρωποκεντρικό τους χαρακτήρα, καθώς σε κάθε έργο παρουσιάζεται ένα μωσαϊκό χαρακτήρων που αντικατοπτρίζουν παράλληλα την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. Όπως τόνισε, «οι ιστορίες του δεν είναι απλώς ταινίες, αλλά βαθιές και καθαρές τομές της ζωής, γεμάτες χιούμορ, θυμό και ευαισθησία. Κάθε πλάνο κουβαλά μια αλήθεια, μια μνήμη και μια ευθύνη, ενώ αναδεικνύει τη διαρκή μάχη που δίνουμε για να παραμείνουμε άνθρωποι».

Στη συνέχεια ανέβηκαν στη σκηνή τρεις συνεργάτες του Τσεμπερόπουλου, που μοιράστηκαν προσωπικές εμπειρίες από τη συνεργασία τους μαζί του. Ο Ντένης Ηλιάδης περιέγραψε τη συνεργασία τους στην ταινία Πίσω Πόρτα, χαρακτηρίζοντας τον Τσεμπερόπουλο ως «τον τελευταίο ουμανιστή Έλληνα σκηνοθέτη», τονίζοντας την αυθεντικότητα και την αγάπη του για τους ήρωες των ταινιών του. Ο Γιάννης Τσίρος αναφέρθηκε στη δημιουργία της ταινίας Ο Εχθρός Μου, εξηγώντας πως η συνεργασία τους του επέτρεψε να εξερευνήσει ηθικά και δραματικά διλήμματα, που έφεραν διεθνή αναγνώριση. Η Κατερίνα Μπέη, με αφορμή τη συνεργασία τους στην ταινία Υπάρχω, μίλησε για την πολυδιάστατη και δημιουργική διαδικασία συγγραφής του σεναρίου και τη χαρά της να βλέπει το έργο τους να αγγίζει τόσο το ελληνικό όσο και το διεθνές κοινό.

Η κινηματογραφική διαδρομή του μπροστά στα μάτια μας

Η απονομή συνοδεύτηκε από ένα σύντομο βίντεο με σκηνές από την κινηματογραφική διαδρομή του Τσεμπερόπουλου, σε εικαστική επιμέλεια του Νίκου Πάστρα. Ο Ντένης Ηλιάδης, αναλαμβάνοντας να παραδώσει τον Χρυσό Αλέξανδρο, δήλωσε: «Σου δίνω αυτό που πραγματικά σου αξίζει». Αμέσως μετά, ο ίδιος ο Τσεμπερόπουλος ευχαρίστησε θερμά το κοινό και το Φεστιβάλ, αναφέροντας ότι το βραβείο αποτελεί για εκείνον «ένα ολόχρυσο lifetime achievement βραβείο κοινού». Αναφέρθηκε στη σημασία της κοινωνικής διάδρασης στο σινεμά του και στη διαρκή αναζήτηση της αλήθειας μέσα από τις ιστορίες και τους χαρακτήρες του.

Μετά την προβολή της ταινίας Ο Εχθρός Μου πραγματοποιήθηκε Q&A, όπου η παραγωγός Ελένη Κοσσυφίδου, ο ίδιος ο Τσεμπερόπουλος και οι ηθοποιοί Μανώλης Μαυροματάκης και Γιώργος Γάλλος μοιράστηκαν λεπτομέρειες από τα γυρίσματα, τις δυσκολίες της δουλειάς τους και τη διαδικασία του casting. Ο σκηνοθέτης τόνισε τη σημασία της ειλικρινούς συνεργασίας με τους ηθοποιούς, ενώ οι ηθοποιοί αναφέρθηκαν στις προκλήσεις των ρόλων τους, στις πρόβες και στην ανάγκη να εκφράσουν όσα δε λέγονται μέσα από τις σιωπές και τις παύσεις.

Ο Τσεμπερόπουλος μοιράστηκε ότι η ταινία αυτή αποτελεί προσωπικά την αγαπημένη του, αν και θεωρεί ότι δεν έτυχε της αναγνώρισης που της αξίζει λόγω της εποχής στην οποία προβλήθηκε. Παράλληλα, σημείωσε τη συμβολή σημαντικών συνεργατών του, όπως ο συνθέτης Άκης Δαούτης, που δυστυχώς έφυγε ξαφνικά από τη ζωή.