Σε μια λαμπρή τελετή στο ιστορικό μνημείο της Ροτόντας, απονεμήθηκε φέτος το 6ο Βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» στην EUROPA NOSTRA, τον κορυφαίο ευρωπαϊκό οργανισμό αφιερωμένο στην προστασία, διαφύλαξη και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης. Την απονομή έκανε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνος Αν. Τασούλας, ο οποίος παρέδωσε το βραβείο στον Εκτελεστικό Πρόεδρο της EUROPA NOSTRA, καθηγητή Δρ. Hermann Parzinger, και στη Γενική Γραμματέα του Οργανισμού, κ. Sneška Quaedvlieg-Mihailović.
Στην ομιλία του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε στις διαχρονικές αξίες που συνθέτουν την ταυτότητα της Ευρώπης, επισημαίνοντας τον ρόλο της Ελλάδας ως λίκνο της ευρωπαϊκής ιδέας. Όπως σημείωσε, «σε αυτή την εποχή, είναι απαραίτητες οι γέφυρες διαλόγου, συνεργασίας και ενότητας, που θα υπερβούν τις αντιθέσεις και θα αποδείξουν ότι οι δεσμοί που ενώνουν τους ανθρώπους, τους λαούς και τις χώρες είναι περισσότερες από τις διαφορές που τους χωρίζουν. Αυτός είναι, άλλωστε, και ο στόχος του Βραβείου “Αυτοκράτειρα Θεοφανώ”».
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεοφανώ, κ. Σταύρος Ανδρεάδης, στάθηκε στην πορεία του θεσμού τα έξι χρόνια της ύπαρξής του και στη σημασία του για την ενίσχυση του ευρωπαϊκού διαλόγου. Όπως υπογράμμισε, «μέσα σε ένα κόσμο κοινωνικών και πολιτικών προκλήσεων… ωρίμασε και γεννήθηκε η ιδέα ενός βραβείου που στόχο έχει να αναδείξει την ελπίδα: τις θετικές, κοινές, ευρωπαϊκές και οικουμενικές αξίες όπως αυτές ενσαρκώνονται μέσα από τη δράση ατόμων ή οργανισμών».
Ο Πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Ιδρύματος, Herman Count Van Rompuy, ανέδειξε την πνευματική διάσταση του βραβείου, κάνοντας λόγο για τον ρόλο του στην προώθηση της συμφιλίωσης και της ενότητας: «Η EUROPA NOSTRA ενσαρκώνει ιδανικά αυτό το πνεύμα, συνδέοντας με αρμονία το παλαιό με το νέο - nova et vetera». Υπενθύμισε επίσης ότι «η κληρονομιά του αύριο δημιουργείται σήμερα», τονίζοντας τη σημασία της προστασίας των κοινών ευρωπαϊκών αξιών.
Η Πρόεδρος της EUROPA NOSTRA και διεθνούς φήμης μέτζο-σοπράνο, Cecilia Bartoli, εξέφρασε τη συγκίνησή της για τη διάκριση, αφιερώνοντάς την «σε όσους εδώ και εξήντα χρόνια, υπηρετούν με πάθος την ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά». Στο μήνυμά της κάλεσε όλους να συνεχίσουν «με τον ίδιο ενθουσιασμό, την ευγενική αποστολή τους στην υπηρεσία της ομορφιάς, του διαλόγου και της αρμονίας στην κοινωνία μας».
Συγκίνηση προκάλεσε και η ομιλία του Εκτελεστικού Προέδρου της EUROPA NOSTRA, καθηγητή Δρ. Hermann Parzinger, ο οποίος τόνισε ότι «η πολιτιστική κληρονομιά είναι μια ζωντανή δύναμη που δίνει ελπίδα». Περιέγραψε το έργο της οργάνωσης μέσα από συνεργασίες με θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Συμβούλιο της Ευρώπης και πολυάριθμες τοπικές κοινότητες. «Όταν μια κοινότητα στην Ουκρανία προστατεύει τα μνημεία της από βομβαρδισμούς, όταν ένας εγκαταλελειμμένος βιομηχανικός χώρος στην Πορτογαλία μετατρέπεται σε κέντρο καινοτομίας, όταν οι νέοι στα Βαλκάνια ανακαλύπτουν τις κοινές τους πολιτιστικές ρίζες, τότε γινόμαστε μάρτυρες της ήσυχης δύναμης της κληρονομιάς να θεραπεύει και να ενώνει», ανέφερε χαρακτηριστικά. Και κατέληξε: «Η κληρονομιά δεν είναι νοσταλγία - είναι αίσθηση του ανήκειν... Το να μιλά κανείς για την Ευρώπη χωρίς να μιλά για την Ελλάδα, είναι σαν να μιλά χωρίς αρχή».
Η Γενική Γραμματέας της EUROPA NOSTRA, κ. Sneška Quaedvlieg-Mihailović, μίλησε συγκινημένη για τη σχέση της με τον οργανισμό, αναφέροντας ότι «έχασα την πατρίδα μου, αλλά μέσα από την EUROPA NOSTRA βρήκα μια νέα, ακόμη μεγαλύτερη: την Ευρώπη». Υπογράμμισε ότι η αποστολή της οργάνωσης αποτελεί «αντίδοτο στο δηλητήριο του εθνικισμού και κάθε μορφής εξτρεμισμού» και πως η κοινή ευρωπαϊκή ταυτότητα είναι το θεμέλιο για ένα ειρηνικό μέλλον.
Την ουσιαστική σημασία της φετινής βράβευσης ανέδειξε και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank, κ. Φωκίων Καραβίας, βασικός υποστηρικτής του θεσμού: «Η απονομή του φετινού βραβείου στη Europa Nostra αναδεικνύει τον θεμελιώδη ρόλο της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς εν μέσω διεθνών αναταράξεων και γεωπολιτικών εντάσεων... Είναι ευθύνη και προνόμιο όλων μας να διαφυλάσσουμε αυτόν τον ανεκτίμητο πολιτιστικό πλούτο που μας καθοδηγεί προς ένα μέλλον πιο ανοιχτό, δίκαιο και δημιουργικό».
Η εκδήλωση, την οποία παρουσίασε ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ κ. Απόστολος Μαγγηριάδης, ολοκληρώθηκε με ένα ιδιαίτερο μουσικό αφιέρωμα αφιερωμένο στην ενότητα των ευρωπαϊκών πολιτισμών. Επτά συνθέτες από ισάριθμες χώρες παρουσίασαν έργα που ερμήνευσαν δεκαέξι μουσικοί από εννέα ευρωπαϊκά κράτη, υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια του Marshall Marcus, Διευθυντή της Ορχήστρας Νέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εκδήλωση, πλαισιωμένη από οπτικά στοιχεία εμπνευσμένα από τη Ροτόντα και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, ανέδειξε τη διαχρονική δύναμη της τέχνης να ενώνει λαούς και παραδόσεις.
Η Τελετή Απονομής συγκέντρωσε πλήθος διακεκριμένων εκπροσώπων του πολιτικού, πολιτιστικού και ακαδημαϊκού κόσμου, επιβεβαιώνοντας τον ρόλο της Θεσσαλονίκης ως πόλης συνάντησης των πολιτισμών και της Ευρώπης ως κοινού πολιτισμικού χώρου.
