H μόδα αλλάζει πιο γρήγορα από ποτέ, αλλά αυτήν τη φορά η επανάσταση δεν έρχεται μόνο από τις πασαρέλες. Η τεχνολογία, το reselling και η ψηφιοποίηση της αγοράς ανατρέπουν τους κανόνες της βιομηχανίας. Το 2025 υπόσχεται να είναι μια χρονιά πρωτοποριακών τεχνολογικών εξελίξεων, που θα επαναπροσδιορίσουν κάθε πτυχή του τομέα της μόδας. Μπαίνουμε σε μια εποχή που οι καταναλωτές απαιτούν διαφάνεια, βιωσιμότητα και νέες εμπειρίες, με την τεχνολογία να τους τα προσφέρει όλα αυτά απλόχερα.

Θα αλλάξει το ΑΙ τη µόδα;

Αυτό είναι το πλέον βέβαιο! Ήδη η τεχνητή νοημοσύνη μεταμορφώνει ριζικά τον τρόπο που προσεγγίζεται η οπτική αφήγηση στη μόδα. Πλέον, οι παραδοσιακές, χρονοβόρες και δαπανηρές φωτογραφίσεις δίνουν τη θέση τους σε AIgenerated εικόνες, που αποτυπώνουν ρεαλιστικά μοντέλα με τις νέες συλλογές. χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο οίκος Etro που μπήκε από νωρίς στο παιχνίδι του ΑΙ, προωθώντας πέρυσι την πρώτη του «ψεύτικη» καμπάνια και χαρίζοντας μια ματιά στο πώς πρόκειται να εξελιχθεί το μάρκετινγκ στο μέλλον. Παράλληλα, σήμερα, η τεχνητή νοημοσύνη αναλαμβάνει και τις προβλέψεις των τάσεων, αναλύοντας παγκόσμια δεδομένα με εντυπωσιακή ακρίβεια. Παρακολουθώντας social media και αγοραστικές τάσεις, βοηθά τα brands να παραμένουν μπροστά στις εξελίξεις, δημιουργώντας συλλογές που ανταποκρίνονται στις προτιμήσεις του κοινού και ενισχύουν τόσο τη δημιουργικότητα όσο και την εμπορική επιτυχία.

Ποιες άλλες τεχνολογίες επηρεάζουν το µέλλον της;

Την ίδια στιγμή, τα big data και το blockchain ανατρέπουν τον τρόπο που παράγονται, καταναλώνονται και ανακυκλώνονται τα ρούχα. Συγκεκριμένα, η τεχνολογία blockchain χρησιμοποιείται για την ιχνηλασιμότητα των προϊόντων, επιτρέποντας στους καταναλωτές να γνωρίζουν την προέλευση και τη διαδικασία παραγωγής των ρούχων τους. Εταιρίες όπως η LVMH και η Prada επενδύουν σε blockchain-based authentication, ώστε οι πελάτες να έχουν πρόσβαση σε μια αλυσίδα δεδομένων που επιβεβαιώνει την αυθεντικότητα και τη βιωσιμότητα ενός προϊόντος. Αυτή η τεχνολογία αξιοποιείται πλέον για να οικοδομήσει εμπιστοσύνη και αφοσίωση, ιδίως μεταξύ των αγοραστών με περιβαλλοντική συνείδηση. Ακόμα, η ανάπτυξη της ψηφιακής μόδας και των NFTs επιτρέπει στους καταναλωτές να αποκτούν ρούχα που υπάρχουν μόνο στον εικονικό κόσμο. Μεγάλες πλατφόρμες, όπως η The Fabricant και η DressX, συνεργάζονται με οίκους μόδας για τη δημιουργία τρισδιάστατων ρούχων, μειώνοντας την ανάγκη για φυσική παραγωγή και δοκιμές σε πρωτότυπα μοντέλα. Τέλος, το 3D printing είναι μια ανακάλυψη που εξίσου κερδίζει έδαφος, μειώνοντας τα απορρίμματα, καθώς τα ρούχα παράγονται με ακρίβεια, χωρίς περιττές πρώτες ύλες. Εταιρίες όπως η Unspun χρησιμοποιούν την τεχνολογία αυτή για την κατασκευή τζιν κατά παραγγελία, χωρίς αποθέματα και περιττές απώλειες υφάσματος.

Πώς το reselling ανέτρεψε τον τρόπο που καταναλώνουµε;

Οι πλατφόρμες μεταπώλησης, όπως το Vestiaire Collective και το The RealReal, έχουν δημιουργήσει μια νέα οικονομία μόδας, όπου τα μεταχειρισμένα ρούχα, παπούτσια και αξεσουάρ γίνονται περιζήτητα. Σύμφωνα με το ThredUp Resale Report, η μεταπώληση μόδας έχει αυξηθεί 5 φορές ταχύτερα από τη συμβατική αγορά retail τα τελευταία 5 χρόνια, ενώ αναμένεται να φτάσει τα 350 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2030. Βέβαια, αν υπάρχει ένα luxury brand που επηρέασε την εξέλιξη του reselling, αυτό είναι η Hermès. Οι εμβληματικές τσάντες Birkin και Kelly έχουν γίνει σύμβολα status, αλλά και επενδυτικά assets. Σύμφωνα με το Knight Frank Luxury Investment Index, οι τιμές των μεταχειρισμένων Hermès Birkin έχουν αυξηθεί κατά 42% τα τελευταία πέντε χρόνια, ξεπερνώντας την απόδοση του χρυσού και των μετοχών. Αυτή η εξέλιξη, βέβαια, δημιούργησε την ανάγκη οι πλατφόρμες αυτές να ενσωματώσουν τεχνολογικά εργαλεία αιχμής, για να διασφαλίσουν την αυθεντικότητα των προϊόντων, να προβλέψουν τις τάσεις και να βελτιστοποιήσουν τις τιμές. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του κλάδου υπήρξε η κυκλοφορία πλαστών προϊόντων, με την τεχνολογία blockchain να λύνει αυτό το ζήτημα, δημιουργώντας ένα ψηφιακό «διαβατήριο» για κάθε πολυτελή αγορά. Την ίδια στιγμή, οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης ήρθαν να δώσουν την απάντηση στην αυθαιρεσία καθορισμού των τιμών, αναλύοντας δεδομένα από εκατομμύρια συναλλαγές για να προβλέψουν τη ζήτηση. Τελικά, από τον σχεδιασμό έως το λιανικό εμπόριο, η τεχνολογία έχει προστεθεί και όχι μόνο θα συμβάλει στον εξορθολογισμό των λειτουργιών αλλά και θα προσφέρει καινοτόμους τρόπους για την εμπλοκή των καταναλωτών.

Κείμενο: Μαρία Αραμπατζίδου

INSIDER VIEW ON: Second Hand 

Στη ρουτίνα της καθημερινής Αθήνας, o Γιώργος Μο χαρίζει ένα αναζωογονητικό διάλειμμα στους επισκέπτες της Μο Vintage Athens, εξηγώντας τους κάθε λεπτομέρεια των ρούχων της συλλογής του. Ένα μάθημα Ιστορίας της Mόδας με τζαζ μουσική και φρέσκα λουλούδια πάντα στον χώρο. Ο ίδιος, έχοντας υπηρετήσει πολλά χρόνια την ελληνική μόδα, καθιέρωσε αυτήν την boutique που δεν έχει τίποτε να ζηλέψει από αντίστοιχες του εξωτερικού. Εκεί, θα συναντήσεις τον Hamish Bowles ή τον Law Roach -στιλίστα της Ζendaya- ή ανθρώπους του Μουσείου Μόδας της Χιλής.

Ο κόσμος αναζητά... στα vintage κομμάτια την ποιότητα και το design του παρελθόντος. Όπως όλοι γνωρίζουμε, οτιδήποτε παλαιότερο είναι σαφέστατα πιο ποιοτικό από τα σημερινά προϊόντα. Τα υφάσματα, τα κουμπιά, η ραφή, οι μικρές λεπτομέρειες, σε προκαλούν να αντιμετωπίσεις τα ρούχα αυτά σαν έργα Τέχνης.

Τα επώνυμα vintage κομμάτια... έχουν τον σχεδιασμό του ίδιου του ιδρυτή - σχεδιαστή του brand. Ο κόσμος αγαπάει να αγοράζει ένα ρούχο το οποίο έχει σχεδιαστεί από τον ίδιο τον Thierry Mugler, τον Alexander McQueen ή τον Yves Saint Laurent. Σήμερα, τα brands συνεχίζουν την πορεία τους με καλλιτεχνικούς διευθυντές, οπότε αυτό κάνει και το προϊόν να είναι κάτι διαφορετικό. Όλοι αυτοί οι επιδραστικοί σχεδιαστές έχουν γράψει Ιστορία στον χώρο της μόδας. Το να αγοράσεις ένα vintage κομμάτι του Yves Saint Laurent του 1977, ή ένα φόρεμα Alaïa του 1986, είναι επένδυση.

Το reselling στο εξωτερικό... υπάρχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Το ελληνικό κοινό ωστόσο μέχρι πριν από λίγο καιρό δεν ήταν εξοικειωμένο. Τα τελευταία χρόνια, οι ηλεκτρονικές αγορές έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας. Ηλεκτρονικά καταστήματα στα οποία κάποιος μπορεί να αγοράσει και να πουλήσει ανώνυμα, γρήγορα και εύκολα, βοήθησαν στο να απενοχοποιηθεί κάτι το οποίο παλαιότερα θα μπορούσε να ήταν υπόθεση ταμπού. Έτσι, σιγά σιγά το τοπίο έχει αλλάξει και το reselling έχει γίνει κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Η συμβουλή που πάντα δίνω είναι, ότι όταν πουλάς ένα
vintage κομμάτι, με τα χρήματα αυτά αγόρασε ένα άλλο vintage.

Η μεγαλύτερη πρόκληση... που αντιμετωπίζει σήμερα το βιώσιμο fashion movement είναι η ισορροπία μεταξύ sustainability και προσιτής τιμής. Παρόλο που η οικολογική συνείδηση έχει αυξηθεί, η βιώσιμη μόδα εξακολουθεί να είναι ακριβότερη. Όσο κι αν παρατηρούμε να αυξάνεται η ευαισθητοποίηση των καταναλωτών, για να μπορέσει να επιτευχθεί οποιαδήποτε αλλαγή, θα πρέπει να υπάρξουν στοχευμένες παρεμβάσεις και ενημέρωση του κόσμου σε σχέση με αυτά τα ζητήματα. Ας μην ξεχνάμε ότι οι καταναλωτές έχουν συνηθίσει να αγοράζουν πολλά ρούχα σε χαμηλές τιμές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η μετάβαση σε πιο αργούς ρυθμούς κατανάλωσης να είναι πολύ δύσκολη.

Η δυναμική του vintage στη μόδα... έχει ενισχυθεί για διάφορους λόγους τα τελευταία χρόνια. Οι καταναλωτές πια στρέφονται σε πιο βιώσιμες επιλογές όπως τα second hand και τα vintage ρούχα, μειώνοντας έτσι τη σπατάλη. Κάποια από τα vintage κομμάτια είναι επίσης μοναδικά, κάτι που τα κάνει πιο ελκυστικά σε όσους θέλουν να διαφοροποιηθούν. Παρατηρούμε ότι η μόδα κάνει κύκλους, κι έτσι για παράδειγμα το στιλ της δεκαετίας του ’70, του ’80, του ’90 επιστρέφει δυναμικά, δημιουργώντας αυξημένη ζήτηση για τις δημιουργίες εκείνης της εποχής. Ένας ακόμη λόγος είναι η ασύγκριτη ποιότητα και οι τεχνικές κατασκευής των προηγούμενων δεκαετιών. Τέλος, παρατηρούμε πολύ συχνά ότι σήμερα influencers και celebrities προωθούν ιδιαίτερα την vintage αισθητική, ενισχύοντας την απήχησή της στις νεότερες γενιές.

Συνέντευξη: Ελίζα Κουγιουμτζόγλου

Κεντρική φωτογραφία: Etro SS 2024

ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025