Το ανθρώπινο σώμα αποτελεί ένα μυστήριο, το οποίο εδώ και χιλιάδες χρόνια εξερευνάται. Ένα από τα συστήματα τα οποία διαθέτει είναι αυτό της πείνας το οποίο μέσα από τα σηματοδοτικά του μονοπάτια καθορίζει το πότε νιώθουμε το αίσθημα κορεσμού ή το αίσθημα της ανεπάρκειας φαγητού. Με την πολυπλοκότητά του να περιλαμβάνει τον εγκέφαλο, το στομάχι, το έντερο και πολλά άλλα όργανα, δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως οι ορμόνες που αλληλεπιδρούν με αυτά τα διαφορετικά μέρη του σώματος έχουν σημαντική επίδραση στο σωματικό βάρος και την όρεξη ως απάντηση στην ενεργειακή ισορροπία. 

Έτσι, παρόλο που μπορεί να μοιάζει ακατόρθωτο το να αντισταθούμε σε ένα απολαυστικό snack σοκολάτας, υπάρχουν -σύμφωνα με την επιστήμη- τρόποι να ελέγξουμε τις ορμόνες της πείνας σας και κατά συνέπεια την ποσότητα του φαγητού που καταναλώνουμε.  

Τι είναι τελικά οι ορμόνες της πείνας;

Οι δύο πιο καλά μελετημένες ορμόνες της πείνας είναι η γκρελίνη και η λεπτίνη. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε πως αμφότερες έχουν μακροπρόθεσμη επιρροή στην όρεξη και σχετίζονται με την ενεργειακή ισορροπία. Η γκρελίνη παράγεται στο στομάχι και σηματοδοτεί στον εγκέφαλό ότι το φαγητό και η αποθήκευση ζάχαρης του σώματός είναι χαμηλά.Με την έκκριση της ο οργανισμός λαμβάνει το σήμα της αναζήτησης τροφής. Από την άλλη μεριά η λεπτίνη που παράγεται κυρίως από λιπώδη ιστό, είναι μια ορμόνη "ενάντια" στην πείνα. Έτσι, όταν κυκλοφορεί, δίνει το σήμα ότι το σώμα έχει αρκετά καύσιμα για να το διατηρήσουν σε λειτουργία. 

Πως επηρεάζουν τις διατροφικές συνήθειες;

Στην ιδανική περίπτωση, οι δύο ορμόνες που προαναφέραμε, έχουν συνεργατική δράση με σκοπό να εξασφαλίζουν μια υγιή ισορροπία στο σώμα. Ωστόσο, η συνεκτική σχέση μεταξύ τους μπορεί να χαλάσει σε περιπτώσεις παχυσαρκίας ή διαβήτη, με αποτέλεσμα τα άτομα αυτά να αναπτύσσουν αντοχή στη λεπτίνη. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι το σώμα εξακολουθεί να παράγει τη συγκεκριμένη ορμόνη αλλά δεν αντιδρά σωστά. Όταν το σώμα δεν αναγνωρίζει την ορμόνη "πληρότητας", ο εγκέφαλός δεν λαμβάνει το μήνυμα ότι τα καύσιμα του οργανισμού είναι γεμάτα με αποτέλεσμα την υπερβολική κατανάλωση φαγητού. 

Στην πραγματικότητα, η λεπτίνη συνδέεται στενά με την ινσουλίνη, έτσι η αντίσταση στη μια ορμόνη συμβαδίζει με την αντίσταση προς την άλλη. Πιο συγκεκριμένα η δεύτερη για να επιδεινώσει την αντοχή στη λεπτίνη, τονώνει την απελευθέρωση γκρελίνης σε απάντηση στα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Είναι γνωστό πως τα υψηλά επίπεδα σακχάρου είναι κοινά στο διαβήτη και στην παχυσαρκία. 

Ορμόνες και επιθυμία για φαγητό

Παρά την άρρηκτη σύνδεσή τους με το φαγητό, οι ορμόνες της πείνας δεν παίζουν ρόλο στην επιθυμία για φαγητό. Αντίθετα, οι ορμόνες του εγκεφάλου ρυθμίζουν αυτή τη λειτουργία. Ενώ η γκρελίνη και η λεπτίνη συμβάλλουν στη ρύθμιση της όρεξης, οι η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη είναι οι κύριοι ρυθμιστές της επιθυμίας για φαγητό. Παράλληλα αυτές οι δύο αλληλεπιδρούν με τα κέντρα ανταμοιβής και ευχαρίστησης στον εγκέφαλο. 

Ένα εξαιρετικό παράδειγμα αποτελεί η κατανάλωση ζάχαρης η οποία οδηγεί σε περαιτέρω ανάγκη για το ίδιο συστατικό. Αυτό συμβαίνει καθώς το σώμα μαθαίνει να συσχετίζει την κατανάλωση ζάχαρης με ένα συναίσθημα ευφορίας. Έτσι, όσο περισσότερο την προσθέτουμε στη διατροφή μας, τόσο περισσότερο τη ζητάει ο οργανισμός μας. 

Ρύθμιση των ορμονών στον οργανισμό

Παρακάτω θα αναφέρουμε μερικούς από τους σημαντικότερους τρόπους ρύθμισης των ορμονών της πείνας. Αποτελώντας ένα κράμα lifestyle αλλαγών και υγιεινών tips, αναμφίβολα θα γίνουν οι δικές σας on-the-go συνήθειες οι οποίες θα σας βοηθήσουν να χάσετε άμεσα βάρος. Εμείς τις δοκιμάσαμε ήδη!

• Διατροφή με πρόγραμμα: Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή μεγάλων διακυμάνσεων στα επίπεδα κυκλοφορούντων ορμονών της πείνας. Μια πρόσφατη μελέτη του Κέντρου Βιοϊατρικών Ερευνών Pennington του Louisiana State University διαπίστωσε ότι οι στρατηγικές του "χρονοδιαγράμματος γεύματος" όπως το intermittent fasting φαίνεται να βοηθούν τους ανθρώπους να χάσουν βάρος μειώνοντας την όρεξη.
• Ύπνος: Υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που αποδεικνύουν πως η γκρελίνη συμβάλλει στην προαγωγή του ύπνου. Ακόμη, λέγεται πως η έλλειψη ύπνου, αυξάνει τα ποσοστά της στο αίμα, ενώ μειώνει τη λεπτίνη.
• Πρωτεϊνικό πρωινό: Τρώγοντας πρωτεΐνη στο πρωινό μπορείτε να επιτύχετε την απώλεια βάρους. Το συστατικό αυτό καταστέλλει τα υψηλά ποσοστά γκρελίνης. 
• Αλλαγή ρουτίνας: Απομακρύνετε από χώρους όπου βρίσκεστε συχνά τα τρόφιμα που μπορούν να κάνουν trigger στην παραγωγή των ορμονών της πείνας. Φυσικά, το πιο αποτελεσματικό trick είναι να απομακρύνετε το γρήγορο φαγητό καθώς και τα γλυκά από το σπίτι σας.