Η 1η Μαΐου καθιερώθηκε ως μία ημέρα αγώνα για τα εργατικά δικαιώματα. Ως μία ημέρα αφιερωμένη στους εργαζόμενους, στους ανθρώπους που μάχονται καθημερινά. Είναι η μέρα των εργατών. Για τους περισσότερους -βέβαια- πλέον αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για ένα mini-break από τους δύσκολους ρυθμούς της καθημερινότητας και λίγοι γνωρίζουν τη σημασία της. Λίγοι ξέρουν ότι πρόκειται για μία γιορτή της εξέγερσης των εργατών του Σικάγο, που ουσιαστικά αποτέλεσε μια από τις κορυφαίες στιγμές της πάλης των τάξεων στη νεότερη εποχή. 

Τον Μάιο του 1886 τα εργατικά συνδικάτα στην πόλη, ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας οκτάωρο ωράριο εργασίας και φυσικά, καλύτερες συνθήκες για όλους. Επίσης, η συγκεκριμένη μέρα είναι αφιερωμένη στα λουλούδια και την άνοιξη.

Μία ημέρα-σύμβολο για όλους!

Όταν γράφτηκε ιστορία

Μπορεί μία μεγάλη, μία τεράστια εξέγερση να μετατραπεί σε κάτι σπουδαίο; Στις αρχές του Μάη του 1886, οι εργάτες του Σικάγο πάλεψαν και διεκδίκησαν το δίκιο τους και το 1872, γράφτηκε ιστορία στον Καναδά. Βασικό αίτημα όλων αυτών των ανθρώπων, ήταν η μείωση των ωρών εργασίας. 600.000 -περίπου- άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους και συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη τη χώρα, ενώ περισσότεροι από 80.000 συγκεντρώθηκαν μόνο στο Σικάγο! Ήταν μία ιστορική μέρα και στάλθηκε ένα πολύ ηχηρό μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση.

Άνδρες, γυναίκες, παιδιά. Μεγάλοι και μικροί, οικογένειες, φίλοι, συνάδελφοι. Εκείνο το Σάββατο, εκείνη την Πρωτομαγιά ήταν όλοι ίσοι, ήταν όλοι ενωμένοι, είχαν μία φωνή! Διαδήλωσαν ειρηνικά κι ύψωσαν το ανάστημά τους. Τα πράγματα πήραν άσχημη τροπή, όταν μετά από επέμβαση της αστυνομίας σημειώθηκαν σοβαρά επεισόδια κι έχασαν τη ζωή τους πολλές ψυχές, με τον αριθμό να παραμένει ακόμη άγνωστος. Πολλοί τραυματίες κατέληξαν τις επόμενες ημέρες στα νοσοκομεία, με τη μαύρη λίστα να είναι αρκετά μεγάλη. 

Πρωτομαγιά κι Ελλάδα

Όπως σε άλλες περιπτώσεις, έτσι και στη συγκεκριμένη, στην Ελλάδα χρειάστηκε να περάσει λίγος περισσότερος χρόνος για να συμβούν αντίστοιχα γεγονότα. Τα πρώτα εργατικά κινήματα στον ελλαδικό χώρο δημιουργήθηκαν στη διάρκεια του 19ου αιώνα κι η πρώτη απεργία, ξέσπασε την Πρωτομαγιά του 1888 στην πόλη της Δράμας. Βασικό αίτημα όλων εκείνων των ανθρώπων, των καπνεργατών, ήταν να μειωθούν οι -εξαντλητικά πολλά- ώρες εργασίας, καθώς εκείνη την εποχή οι εργάτες απασχολούνταν από δώδεκα έως και δεκατρείς ώρες ημερησίως και φυσικά, να υπάρξουν και καλύτερες συνθήκες εργασίες. Το 1892 έγινε η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στο νεοελληνικό κράτος, ενώ έναν χρόνο αργότερα, περίπου 2.000 εργάτες διαδήλωσαν ζητώντας να καθιερωθεί το οκτάωρο, να είναι αργία η Κυριακή και να υπάρχει κρατική περίθαλψη για τα θύματα εργατικών ατυχημάτων, που τότε, ήταν πραγματικά πολλά.

Το 1936, ξεκίνησαν μία σειρά από γεγονότα κι η αρχή έγινε με την κατάληψη ενός εργοστασίου ύστερα από την απόρριψη των αιτημάτων των εργατών και συνεχίστηκε με συμπαράσταση καπνεργατών από άλλα εργοστάσια. Σε σύντομο χρονική διάστημα κινητοποιήθηκαν τόσο η αστυνομία, όσο και ο στρατός, παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχε κεντρική συγκέντρωση, αλλά μικρές συγκεντρώσεις με ομιλητές σε διάφορα μέρη της πόλης. Οι διαδηλώσεις κορυφώθηκαν από τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης, με τις κινητοποιήσεις στην πόλη να γίνονται ακόμη πιο έντονες και στοχευμένες το Μάιο της ίδιας χρονιάς, με τη μεγάλη απεργία και διαδήλωση, που σημαδεύτηκε -δυστυχώς- από πολύ άσχημα γεγονότα. Δώδεκα άνθρωποι -πολλών διαφορετικών ηλικιών- έχασαν τη ζωή τους εκείνη την ημέρα, ενώ συνολικά 280 άτομα τραυματίστηκαν όταν οι αστυνομικές δυνάμεις στην προσπάθειά τους να καταστείλουν τις διαδηλώσεις, άρχισαν να πυροβολούν! Είναι ενδεικτικό, ότι τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης ενέπνευσαν τον Γιάννη Ρίτσο να γράψει τον «Επιτάφιο» του. 

Τελικά, η Εργατική Πρωτομαγιά καθιερώθηκε στη χώρα ως Εθνική Εργατική Εορτή από τον Ιωάννη Μεταξά τον Απρίλιο του 1937. Επίσης, τότε ήταν που καθιερώθηκε και το οκτάωρο ημερησίως, η πληρωμή των υπερωριών, η άδεια μετ' αποδοχών κι η υποχρεωτική αργία της Κυριακής, ενώ απαγορεύθηκε αυστηρώς η παιδική εργασία. Παράλληλα, καθορίσθηκαν τα κατώτατα όρια των μισθών και των ημερομισθίων κι έκαναν την εμφάνισή τους, οι πρώτες συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Η Ελλάδα μπήκε σε μία νέα εποχή κι η ώρα της αλλαγής είχε -επιτέλους- φτάσει!

Η Πρωτομαγιά σε πολλές χώρες του κόσμου θεωρείται επίσημη αργία, ενώ όσον αφορά την Ελλάδα, μπορεί να μην είναι θεσμοθετημένη αργία, αλλά είναι απεργία αφιερωμένη στην μνήμη των αγωνιστών του εργατικού κινήματος.