Kissed by the sun: Eσείς γνωρίζατε ότι η έκθεση στο ηλιακό φως έχει και οφέλη;

Ο ήλιος ήδη λάμπει στον ουρανό. Η διάθεσή μας έχει αλλάξει και το Instagram feed μας ετοιμάζεται να γεμίσει με τις πιο ωραίες εικόνες της χρονιάς: μαγιό, μπλε, χρυσαφένιες παραλίες και ηλιοκαμένες επιδερμίδες. Πριν αρχίσετε να πακετάρετε για τα πρώτα Σαββατοκύριακα στη θάλασσα, διαβάστε εδώ. Αυτό το καλοκαίρι μη φοβηθείτε τον ήλιο στιγμή, αλλά απολαύστε τις χαρές και τα οφέλη που μας προσφέρει.

Αν υπάρχει ένα κοινό όνειρο για όλους μας, είναι: μια σεζ λογκ, καταγάλανη θάλασσα μπροστά μας, λαμπερός ήλιος και οι άνθρωποι που αγαπάμε δίπλα μας! Αυτή η εικόνα και η αναμονή για την πραγματοποίησή της κάνουν τους χειμώνες λιγότερο δύσκολους. Το σπουδαιότερο; Αυτή η συνήθεια μας κάνει πιο υγιείς, πιο χαρούμενους και πιο όμορφους. Γιατί η έκθεση στο ηλιακό φως -με προσοχή και με τον σωστό τρόπο- έχει αμέτρητα οφέλη τόσο στο σώμα όσο και στο πνεύμα μας.

Το υπερόπλο του ανοσοποιητικού

«Σε μια χρονιά που η υγεία βρίσκεται στο προσκήνιο, περισσότερη έμφαση από ποτέ δίνεται στη σημασία της βιταμίνη D για τον οργανισμό. Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι ενός ισχυρού ανοσοποιητικού, βοηθά στην καλή υγεία των οστών, ενώ τελευταία φαίνεται να επιβεβαιώνεται και η συμβολή της, μέσω κλινικών ερευνών, στη διαχείριση βάρους», μας εξηγεί η Διατροφολόγος Έλενα Πάτρα MSc PhDc, Επ.Συνεργάτιδα ΔΙΠΑΕ. Και συνεχίζει: «Για την αποτελεσματικότερη σύνθεσή της στον οργανισμό είναι απαραίτητη η ασφαλής έκθεση στον ήλιο και η πρόσληψή της μέσω της διατροφής. Δεν είναι τυχαίο ότι σε πληθυσμούς, όπως της Σκανδιναβίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου η ηλιακή έκθεση είναι μειωμένη, δίνονται συστάσεις συστηματικής λήψης συμπληρωμάτων αυτής της βιταμίνης. Για την Ελλάδα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το “μεσογειακό παράδοξο”, αφού υψηλά ποσοστά έλλειψής της παρουσιάζονται πια και για τον δικό μας πληθυσμό. Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D είναι τα λιπαρά ψάρια, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ο κρόκος αβγών, το συκώτι, τα μανιτάρια κι εμπλουτισμένα τρόφιμα». Υπάρχουν ομάδες που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής; «Αν και ο έλεγχος των επιπέδων της είναι σημαντικός για όλους, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνουν όσοι ακολουθούν χορτοφαγική διατροφή ή αποφεύγουν την κατανάλωση λιπαρών τροφίμων και φυσικά όσοι δεν εκτίθενται συστηματικά στον ήλιο. Επίσης, σε άτομα με παχυσαρκία εντοπίζεται συχνότερα ανεπάρκεια της βιταμίνης D στο αίμα. Η εξασφάλιση, λοιπόν, ύπαρξης καλών επιπέδων αυτής στον οργανισμό, μέσω της κατάλληλης διατροφής ή της λήψης συμπληρωμάτων -όταν κρίνεται απαραίτητο-, πέρα από κρίσιμη για την υγεία, αποτελεί και σύμμαχο στην προσπάθεια απώλειας βάρους», μας απαντά η κ. Πάτρα. Και συμβουλεύει: «Ελέγξτε τα επίπεδά της με τον επαγγελματία υγείας που σας παρακολουθεί, προσαρμόστε τη διατροφή σας ώστε να είναι κατάλληλη για εσάς και σηκώστε τα μανίκια σας σε μια καθημερινή βόλτα στον ήλιο!»

Κάνει καλό στη διάθεση και τα κιλά μας

Σίγουρα θα έχετε διαπιστώσει ότι, όταν είστε πεσμένες, αρκεί μια βόλτα στη λιακάδα για να νιώσετε αμέσως καλύτερα. Αυτό εξηγείται επιστημονικά, αφού το ηλιακό φως συμβάλλει στην παραγωγή της σεροτονίνης, της ορμόνης της ευφορίας, η οποία δεν έχει απλώς θετικό αντίκτυπο στη διάθεσή μας, αλλά μπορεί να βελτιώσει ακόμη και τα επίπεδα της κατάθλιψης. Αυτός ο νευροδιαβιβαστής μειώνει παράλληλα και το αίσθημα της πείνας, κάνοντάς μας να χορταίνουμε με πολύ μικρότερες ποσότητες. Έτσι, βοηθά στο αδυνάτισμα και την απώλεια λίπους. Αν στην εξίσωση προσθέσετε και λίγη άσκηση στον ήλιο, προκαλώντας έτσι και παραγωγή ενδορφινών, μπορείτε να δείτε τη ζυγαριά να κατεβαίνει κι άλλο. Αυτό κι αν ανεβάζει την ψυχολογία, σωστά;

Είναι διεργετικός

Η ηλιακή ακτινοβολία διεγείρει τις εκκρίσεις φερορμονών στην ατμόσφαιρα. Πρόκειται για τις χημικές ουσίες της σεξουαλικότητας, που ευθύνονται για τις επιλογές των ερωτικών μας συντρόφων. Σύμφωνα με έρευνες, μπορεί επιπλέον να προκαλέσει αύξηση της τεστοστερόνης στους άντρες και να βελτιώσει την ποιότητα του σπέρματός τους. Η ζεστασιά της, από την άλλη, αυξάνει την προγεστερόνη στις γυναίκες και συμβάλλει στην καλή λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος, δίνοντας ένα boost στη λίμπιντο και των δύο.

Είναι ευεργετικός για το δέρμα

Και, μάλιστα, όχι μόνο για το φανταστικό μπρονζέ χρώμα που μας χαρίζει, το οποίο κάνει λιγότερο εμφανή την κυτταρίτιδα. Η υπεριώδης ακτινοβολία του σκοτώνει τους μικροοργανισμούς και καθαρίζει την επιδερμίδα. Επιπλέον, δρα σαν στυπτικός παράγοντας, επιφέροντας την ξήρανση και την πάχυνσή της, κάτι που οδηγεί στη μείωση της παραγωγής σμήγματος, με αποτέλεσμα τα σπυράκια να μειώνονται αισθητά. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι έχει δράση σε ακόμη πιο σοβαρές παθήσεις, όπως η ψωρίαση. Καθώς δεν υπάρχει ακόμη ολοκληρωτική λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα, η ηλιοθεραπεία μέχρι 15΄, χωρίς χρήση αντηλιακού, αποδεικνύεται ευεργετική για τους πάσχοντες, καθώς επιβραδύνει τη γρήγορη ανάπτυξη των κυττάρων του δέρματος που δημιουργούν τις χαρακτηριστικές πλάκες της νόσου.

Εξασφαλίζει ήρεμο ύπνο

Έχετε παρατηρήσει ότι το καλοκαίρι, ακόμη και τις ζεστές βραδιές, κοιμάστε καλύτερα; Αυτό δε συμβαίνει επειδή η θάλασσα μας κουράζει, αλλά γιατί το ηλιακό φως επηρεάζει τη μελατονίνη, τη νευρορμόνη που διατηρεί το βιολογικό μας ρυθμό, η οποία παράγεται όταν αρχίζει να σκοτεινιάζει. Εκκρίνεται από την επίφυση του εγκεφάλου και, σύμφωνα με νέες έρευνες, η παραγωγή της αυξάνεται όσο περισσότερο καθόμαστε στον ήλιο, προσφέροντάς μας καλύτερη ποιότητα ύπνου.

Η άλλη πλευρά του νομίσματος

Η ζωή δυστυχώς, όμως, είναι άδικη και η πραγματικότητα χωρίς στρογγυλοποιήσεις είναι μία: η συνεχής έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία κάνει κακό στο δέρμα. Έχετε αναρωτηθεί γιατί μαυρίζουμε; Το μαύρισμα είναι στην πραγματικότητα ο τρόπος που το σώμα μας αμύνεται. Συμβαίνει εξαιτίας της μελανίνης, της χρωστικής ουσίας που παράγεται όταν κάνουμε ηλιοθεραπεία κι έχει το καθήκον να μας προστατεύει από τις υπεριώδεις ακτίνες (UV). Και όσο πιο σκούρα είναι, τόσο περισσότερο μπορεί να το πράξει. Τα μελανοκύτταρα όταν εκτίθενται στον ήλιο παράγουν νέα χρωστική μέσα σε 2 - 3 ημέρες κι έτσι η επιδερμίδα σκουραίνει. Το αποτέλεσμα είναι άμεσα ορατό, γιατί υπάρχει πάντα μέσα σε αυτήν μια μικρή ποσότητα μελανίνης έτοιμη να παρέμβει. Οι ακτίνες UV, όμως, μπορούν να διεισδύσουν βαθύτερα και να φτάσουν στο χόριο. Κι εδώ ξεκινούν τα προβλήματα και τα αρνητικά αποτελέσματα.

Αρχικά, μπορούν να βλάψουν το DNA των κυττάρων του δέρματος. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτή η ζημιά επιδιορθώνεται. Άλλες φορές πάλι οδηγούν στον θάνατο των ίδιων των κυττάρων. Μερικές φορές, ωστόσο, κάποια από αυτά μπορεί να μετασχηματιστούν σε καρκινικά και ν’ αναπτυχθούν ανεξέλεγκτα. Επιπλέον, μακροπρόθεσμα, προκαλείται εκφυλισμός της ελαστίνης και του κολλαγόνου, των δύο πρωτεϊνών που ευθύνονται για την ελαστικότητα του δέρματος. Το αποτέλεσμα είναι οι ρυτίδες και οι γραμμές έκφρασης να γίνονται πιο έντονες. Με άλλα λόγια, ο πολύς ήλιος προκαλεί πρόωρη γήρανση της επιδερμίδας.

Οι σωστοί κανόνες για ηλιοθεραπεία

Τα καλά νέα είναι ότι μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο ακολουθώντας δύο βασικούς κανόνες. Ο πρώτος είναι ότι δεν πρέπει να βιαζόμαστε. Πρέπει να δίνουμε στο σώμα μας τον χρόνο ώστε να παραγάγει σταδιακά μελανίνη, όχι να επιδιώκουμε να μαυρίσουμε σ’ ένα Σαββατοκύριακο. Ο δεύτερος αφορά στην προστασία, δηλαδή, στην επιλογή του σωστού αντηλιακού και στην έκθεση στον ήλιο σε συγκεκριμένες ώρες.

5 βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε:

Στην αρχή, ειδικά αν έχετε ανοιχτόχρωμο δέρμα, χρησιμοποιήστε κρέμα υψηλής προστασίας (μεταξύ 30 και 50 SPF). Αφού πάρετε χρώμα, λίγες ημέρες μετά μπορείτε να μεταβείτε σε μεσαίους δείκτες (15 και 20 SPF).
Αποφύγετε τις θερμότερες ώρες, μεταξύ 11.00 και 16.00, όταν η ακτινοβολία και η ένταση των UVB είναι στο υψηλότερο επίπεδο, που σημαίνει ότι είναι πιο επικίνδυνες, επειδή διεισδύουν βαθύτερα στην επιδερμίδα και προκαλούν εγκαύματα.
Απλώστε πάντα την κρέμα τουλάχιστον 15΄ πριν από την έκθεση στον ήλιο και ανανεώστε την κάθε δύο ώρες ή έπειτα από κάθε βουτιά.
Μη χρησιμοποιείτε τα περσινά αντηλιακά, επειδή τα φίλτρα τους χάνουν τη δράση τους.
Ακόμη κι αν έχετε ήδη μαυρίσει, μην κάνετε ηλιοθεραπεία χωρίς αντηλιακή προστασία. Το μαύρισμα είναι ένας μηχανισμός αυτοάμυνας, αλλά η προστατευτική του δύναμη δεν είναι τόσο υψηλή. Γι’ αυτόν τον λόγο, μην κάνετε το λάθος να μείνετε για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς αντηλιακό. Απλώς φορέστε κάποιο με χαμηλό δείκτη.