Όντας χειρουργός με επαγγελματική δραστηριότητα σε Ελλάδα και Αγγλία θεωρώ τον εαυτό μου πολίτη της Ευρώπης και ιδανικά μιας Ενωμένης Ευρώπης. Ο κορωνοϊός κατάφερε να «μολύνει» και να ταρακουνήσει τα θεμέλια παγκοσμίως παντοδύναμων χωρών, εύρωστων κι εύθραυστων οικονομιών και να προκαλέσει χάος στο σύστημα υγείας αρκετών χωρών που καθυστέρησαν στη λήψη μέτρων όσον αφορά το social distancing και την πρόληψη μετάδοσης του κορωνοϊού. Ειδικά το Εθνικό Σύστημα Υγείας κάθε χώρας καλείται αυτήν τη δύσκολη εποχή να τα βγάλει πέρα και να μη βουλιάξει παρόλο που τα τελευταία χρόνια υπήρξε θύμα περικοπών. Ο κόσμος αρχίζει κι εξοικειώνεται λόγω της νόσου Covid-19 με τις φράσεις και λέξεις: Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, Θεραπεία Οξυγόνου, Διασωλήνωση κι επίσης γίνεται αντιληπτό παγκοσμίως πως στην τελική χωρίς ένα ανθεκτικό σύστημα υγείας, μία χώρα μπορεί να αποδυναμωθεί μπροστά σε μία απειλή πανδημίας όπως αυτή που ζούμε. Συγχρόνως οι οικονομικές ζημιές της επόμενης μέρας είναι ανυπολόγιστες.
Κανείς δε φανταζόταν ότι θα μπορούσαμε να ζήσουμε αυτό που ζούμε. Κι όμως υπήρξαν φωνές στο πρόσφατο παρελθόν που προειδοποιούσαν για «πιθανή απειλή υγείας», τον κίνδυνο μιας viral πανδημίας από τον Bill Gates σε Tedx ομιλία του πριν κάποια χρόνια μέχρι μια ενδιαφέρουσα απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2013 που μιλάει για την ανάγκη συνεργασίας των χωρών της σε επίπεδο υγειονομικό και προετοιμασίας για πιθανή πανδημία.
Όμως μπορούν και θέλουν τελικά να συνεργαστούν αρμονικά τα ευρωπαϊκά κράτη; Συζητάμε με την Ευρωβουλευτή κ. Εύα Καϊλή για θέματα που απασχολούν όλους τους Έλληνες.
Α.Γ.: Κυρία Καϊλή, η κρίση του κορωνοϊού σας βρίσκει στην Ελλάδα ή στο Βέλγιο;
Ε.Κ.: Στην Ελλάδα και σε συνεχείς τηλεδιασκέψεις και τηλεφωνικές επαφές με τις επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, συντονίζουμε τις προσπάθειες για πειστική και γρήγορη απάντηση στην κρίση σε επίπεδο Ένωσης. Γίνεται, παρά τις δυσκολίες, σημαντική δουλειά σε πολλά επίπεδα, τόσο στο ζήτημα των οικονομικών μέτρων, όσο και σε ζητήματα ενίσχυσης των προσπαθειών για τη θεραπεία της νόσου, την εξασφάλισης της λειτουργίας των εφοδιαστικών αλυσίδων ώστε να μη λείψουν φάρμακα, προστατευτικό υλικό, πρώτες ύλες και κρίσιμα προϊόντα. Επιπλέον, καθώς υπάρχει η εντύπωση ότι με αφορμή τον ιό θα πρέπει να επιταχυνθούν αλλαγές για την τεχνολογική βελτίωση και τον μετασχηματισμό των επιχειρηματικών μοντέλων των επιχειρήσεων και των δημόσιων οργανισμών, υπάρχει μαζική κινητικότητα για τη μεταφορά ψηφιακών τεχνολογιών σε όλες τις γραμμές παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών.
Α.Γ.: Πώς βρήκατε τα μέτρα που πήρε η Ελλάδα σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες;
Ε.Κ.: Αντιδράσαμε πιο γρήγορα και αυτό φαίνεται τόσο από το πλήθος των περιπτώσεων που νόσησαν όσο και από την αυτοπεποίθηση που υπάρχει στην κοινωνία σε σχέση με τη διαχείριση. Διεθνή δίκτυα όπως το Bloomberg αναφέρονται στη χώρα μας ως παράδειγμα, «Do it like Greece». Επίσης μπήκαν άμεσα μέτρα για να αποφευχθεί η εξάπλωση, αλλά και μέσα αντιμετώπισης. Αυτό όμως που θα έπρεπε να γίνει καλύτερα είναι δίπλα από κάθε μέτρο να υπάρχει έτοιμη και σαφής διαδικασία και πρωτόκολλο υλοποίησης. Το αναφέρω αυτό, καθώς τις επόμενες μέρες αναμένεται να υπάρξει πακέτο μέτρων για την ενίσχυση επιχειρήσεων και νοικοκυριών από την ΕΕ. Οι πολίτες θα πρέπει και σε αυτό το επίπεδο να έχουν πολύ καλή ενημέρωση των οικονομικών διευκολύνσεων και ξεκάθαρη εικόνα των διαδικασιών χρήσης των μέτρων.
Α.Γ.: Υπάρχει ουσιαστικά Ενωμένη Ευρώπη ως έννοια πέρα από τις οικονομικές δοσοληψίες και υποχρεώσεις;
Ε.Κ.: Ασφαλώς. Η τελευταία κρίση έδειξε, ότι η Ένωση θέλει να λειτουργήσει συνολικά και να βρει λύσεις στην καθημερινότητά μας. Πρώτη φορά μιλάμε για μέτρα ενίσχυσης των νοικοκυριών, βελτίωσης των συνθηκών εργασίας ή για άμεσα μέτρα πρόληψης της ενδοοικογενειακής βίας που προκύπτουν λόγω του εγκλεισμού. Η Ένωση, και ειδικά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Επιτροπή έχουν βαθιά φεντεραλιστική αντίληψη και υπογραμμίζουν ότι στο επίκεντρο κάθε Ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας είναι ο πολίτης, και κυρίως ο πιο αδύναμος. Έγιναν μεγάλα λάθη πριν δέκα χρόνια –εμείς ως Έλληνες υποστήκαμε τα περισσότερα από αυτά. Αν γίνουν τα ίδια λάθη, το πρόβλημα της Ένωσης θα είναι υπαρξιακό. Και αυτό το γνωρίζουν στην Ένωση.
Α.Γ.: Θα μπορούσε να υπάρξει ένας ενιαίος οικονομικός φορέας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ίσως μία προσπάθεια για ενοποίηση και σε άλλους τομείς όπως τα συστήματα υγείας των ευρωπαϊκών χωρών; Θα δέχονταν χώρες σαν τη Γερμανία ή την Ολλανδία να βάλουν νερό στο κρασί τους τελικά;
Ε.Κ.: Πριν από όλα πρέπει να τονίσουμε την ανάγκη γρήγορης μετάβασης από τη Νομισματική στην Οικονομική Ενοποίηση. Η διαφορά μεταξύ των δύο είναι η δημοσιονομική εναρμόνιση. Αυτό είναι αρκετά δύσκολο καθώς οι αντιλήψεις του Βορρά και του Νότου είναι πολύ διαφορετικές και οι αντιθέσεις μεγάλες. Μέχρι πριν έναν χρόνο, αν με ρωτούσατε θα σας έλεγα ότι έχοντας σε θέση ισχύος τη Γερμανία και τις χώρες που ασκεί μεγάλη επιρροή σαν να είναι «προτεκτοράτα» της, αυτό δεν πρέπει να περάσει ως βασική γραμμή της ΕΕ. Θυμάστε άλλωστε πως πάντα κυριαρχούσε η ρητορική περί Ευρώπης πολλών ταχυτήτων. Αυτό αλλάζει σταδιακά καθώς μεταφέρεται το βάρος της ηγεσίας από τη Γερμανία στη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία. Φαίνεται πως, αν και ακόμα υπάρχει πολλή δουλειά και αρκετές δυσκολίες, όποιο εγχείρημα εναρμόνισης, είναι προτιμότερο να γίνει τώρα για να αντέξουμε στις επακόλουθες επιπτώσεις και τα απόνερα της πανδημίας, και φυσικά αυτό περιλαμβάνει και όποιο σχήμα διαλειτουργικότητας των συστημάτων υγείας.
Α.Γ.: Θέλετε να μας εξηγήσετε με απλά λόγια την τεχνολογία Blockchain και αν θα μπορούσε να αποδειχθεί χρήσιμη και στο σύστημα υγείας;
Ε.Κ.: To Blockchain είναι μία τεχνολογία ανταλλαγής πληροφορίας μεταξύ κόμβων (υπολογιστών των χρηστών, οργανισμών, κλπ.) σε ένα δίκτυο μέσω μια κοινής βάσης δεδομένων χωρίς την ανάγκη παρείσφρησης ενός τρίτου μέρους ή ενός διαμεσολαβητή που θα εγγυάται την εγκυρότητα της πληροφορίας στους κόμβους, καθώς τα δεδομένα δε θα μπορούν να παραποιηθούν από τον κάθε χρήστη αν δεν υπάρχει συγκατάβαση όλων των μελών του δικτύου. Επιπλέον μέσα στο δίκτυο υπάρχει η δυνατότητα να καταγράφεται αυτόματα κάθε συναλλαγή μεταξύ των κόμβων (σε blocks).
Επίσης κάθε λειτουργία στο blockchain είναι συγκριτικά ασφαλέστερη καθώς η χρήση κρυπτογραφίας με δημόσια και ιδιωτικά κλειδιά εγγυάται την κυβερνοασφάλεια του συστήματος. Ο κλάδος της υγείας μπορεί να ωφεληθεί απίστευτα από αυτήν την τεχνολογία μέσω ανταλλαγής βάσεων δεδομένων που αφορούν τα ιστορικά ασθενών, την προμήθεια φαρμακευτικού υλικού, το μοίρασμα των αποτελεσμάτων ιατρικής έρευνας, την αυτοματοποίηση ενεργοποίησης ρητρών ασφάλειας κ. ά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να ανακοινώσει τους επόμενους μήνες δύο πιλότους χρήσης του blockchain στα data της υγείας και στη διαδικασία στιγμιογράφησης.
Α.Γ.: Η επόμενη μέρα θα βρει τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έτοιμες να γίνουν μία γροθιά; Μπορούμε τελικά να γίνουμε κάτι αντίστοιχο με τις Ηνωμένες Πολιτείες;
Ε.Κ.: Το όραμα της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης δεν είναι το ίδιο για όλους. Αν ρωτήσετε δέκα Ευρωπαϊστές για την ιδανική ολοκλήρωση, θα πάρετε δέκα γνώμες. Το ομοσπονδιακό σύστημα των ΗΠΑ είναι μία εκδοχή του οράματος. Η γνώμη μου είναι ότι στην Ευρώπη υπάρχουν τόσο μεγάλες πολιτιστικές, διοικητικές, γλωσσικές και οικονομικές αντιλήψεις που η μεταβλητή της τοπικότητας είναι πολύ μεγάλη για να την υπερβούμε. Επίσης δεν υπάρχει και κανένας λόγος να την υπερβούμε.
Για μένα ένα ιδανικό σύστημα που σέβεται αυτές τις διαφορετικότητες κι επιτρέπει την πολιτική σύγκλιση κι εναρμόνιση χωρίς να εξουδετερώνει τη διαφορετικότητα είναι το «Ελβετικό Σύστημα». Κοινή στρατηγική στα ζωτικά θέματα, κοινή άμυνα κι εξωτερική πολιτική, κοινή δημοσιονομική πολιτική και νομισματική πολιτική, ίδιοι στόχοι, αλλά ισχυρές τοπικότητες και αυτονομία που αξιοποιεί τα ταλέντα και τις ιδιαιτερότητες κάθε μέλους της συνομοσπονδίας. Νομίζω αν θέσουμε έναν υψηλό στόχο μπορούμε να έχουμε μία ολοκλήρωση για να είμαστε περήφανοι κι ευτυχισμένοι στη διαφορετικότητά μας και ισχυρότεροι μαζί.
Info
Dr Αλέξανδρος Γιακουστίδης MD PhD FRCS
Γενικός Χειρουργός
