Γυναίκα, μητέρα, νοικοκυρά, σύζυγος, κόρη, εργαζόμενη, ερωμένη, φίλη... Πόσοι ρόλοι να χωρέσουν σε μια ζωή; Και πόσο μπορούν να συνυπάρχουν ισομερώς και με αρμονία; «Σχεδόν αδύνατον», θα σπεύσουν ν’ απαντήσουν οι περισσότερες. Ίσως γι’ αυτό και οι συζητήσεις περί ενοχικών να αποτελούν αποκλειστικά γυναικείο προνόμιο. Το άγχος επηρεάζει μία στις τρεις γυναίκες. Μάλιστα, πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου UCLA έδειξε ότι σε ποσοστό 54% είναι πολύ περισσότερο στρεσαρισμένες σε σχέση με τους συντρόφους τους. Και πώς θα μπορούσε να είναι αλλιώς, μιας και η κοινωνία τούς έχει αναθέσει να συνθέσουν ένα τόσο δύσκολο παζλ ζωής! Πώς μπορείς να το ολοκληρώσεις χωρίς απώλειες; Ψυχικές κατά βάση.
Οι γυναίκες αποδεδειγμένα βιώνουν το στρες με εντελώς διαφορετικό τρόπο -πιο έντονα και με περισσότερα συμπτώματα- από τους άντρες.
Το άγχος έχει χαρακτηριστεί ως «σιωπηλή ασθένεια». Το θετικό, βέβαια, είναι ότι στην περίπτωση των γυναικών βοηθάει ιδιαίτερα το γεγονός ότι από τη φύση τους είναι περισσότερο επικοινωνιακές, κι αυτό τους επιτρέπει να εκφράζουν και να μοιράζονται τις σκέψεις και τα συμπτώματά τους, κάνοντας έτσι το πρώτο βήμα προς τη διαχείρισή του. Ο γάμος, τα παιδιά, η επαγγελματική καταξίωση ή ο ανταγωνισμός, η συντροφικότητα, η υγεία, η σεξουαλική ζωή, μια αποτυχημένη σχέση, μια αποβολή, μια απώλεια, είναι θέματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά. Οι γυναίκες φαίνεται ότι βιώνουν πιο έντονα τις συναισθηματικά δύσκολες καταστάσεις και με διαφορετικό τρόπο αντεπεξέρχονται στα προβλήματα, παρουσιάζοντας συμπτώματα, που πολλές φορές αποβαίνουν εξαιρετικά απαγορευτικά για μια φυσιολογική ζωή. Το γυναικείο στρες εμφανίζεται, επίσης, και ως αποτέλεσμα ορμονικών μεταβολών, όπως συμβαίνει στις εγκυμονούσες, στις λεχώνες ή σε όσες αντιμετωπίζουν επικείμενη εμμηνόπαυση. Έτσι, παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης, μετατραυματικού στρες, παχυσαρκίας, χρόνιων πονοκεφάλων, προβλημάτων γονιμότητας και άλλων σε σύγκριση με τους άνδρες. Αν και κανείς δεν έχει εντοπίσει ακόμη μια βιολογική αιτία για τη διαφορά αυτή, εντούτοις μελέτες κάνουν λόγο για μια ορμόνη, τον παράγοντα απελευθέρωσης κορτικοτροπίνης (CRF), η οποία ελέγχει την ανταπόκριση του οργανισμού στο στρες και οι γυναίκες δείχνουν ν’ ανταποκρίνονται σε αυτήν σε μικρότερο χρόνο απ’ ό,τι οι άντρες.
Στρες & εγκυμοσύνη
Κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, κάθε γυναίκα έρχεται αντιμέτωπη με τεράστιες ορμονικές αλλαγές, που μπορεί να επηρεάσουν τη συναισθηματική και τη σωματική της κατάσταση, προκαλώντας απίστευτες μεταπτώσεις στη διάθεσή της. Στις εγκυμονούσες και τις λεχώνες, το άγχος είναι μια συνηθισμένη κατάσταση. Περίπου το 10% θα βιώσει διαταραχές πανικού, το 3%-5% θα εμφανίσει ιδεοψυχαναγκασμούς και το 9% μετατραυματική διαταραχή στρες, έπειτα από μια δύσκολη γέννα. Η συμπεριφορά μιας εγκύου επηρεάζει, όμως, και το μωρό, ισχυρίζονται οι αναπτυξιακοί ψυχολόγοι. Έχει αποδειχθεί ότι όσο πιο αγχωμένη είναι μια γυναίκα σε αυτήν την περίοδο της ζωής της, τόσο πιο «νευρικά» είναι και τα μωρά στην κοιλιά. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σάσεξ διαπίστωσαν ότι οι ορμονικές διαταραχές μιας μητέρας, όταν εκείνη βρίσκεται σ’ ένταση, παρεμβαίνουν στην ανάπτυξη των καρδιακών κυττάρων του εμβρύου. Το αποτέλεσμα είναι να γεννηθεί ένα μωρό με αυξημένη πιθανότητα να παρουσιάσει κάποια στιγμή καρδιαγγειακά προβλήματα.
Το στρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να είναι υπεύθυνο, επίσης, για πρόωρο τοκετό ή ελλιποβαρή βρέφη. Με αυξημένη την παραγωγή ορμονών, όπως η κορτιζόλη, μεγαλώνει και ο κίνδυνος καθυστερημένης ανάπτυξης του εμβρύου, αλλά κι ενδομήτριας λοίμωξης. Έρευνες συσχετίζουν το άγχος με αύξηση των ποσοστών προεκλαμψίας και αποβολών, μείωση του IQ του εμβρύου κατά 2-3 μονάδες, μετέπειτα εμφάνιση χρόνιων ασθενειών, όπως υπέρταση και διαβήτης, αλλά και ψυχικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη. Μελέτη του Πανεπιστημίου του Ρότσεστερ στη Νέα Υόρκη έδειξε ότι παιδιά κι έφηβοι των οποίων οι μητέρες εμφάνισαν συμπτώματα αγχώδους διαταραχής, αντιμετωπίζουν περισσότερα προβλήματα ύπνου.
Στρες & έμμηνος ρύση
Η έναρξη της περιόδου επηρεάζει ένα τεράστιο ποσοστό των γυναικών, εξαιτίας των απότομων αλλαγών στις ορμόνες, που προκαλούν επιπλοκές στην ψυχική και σωματική τους κατάσταση, με τα συμπτώματα άγχους ή κακής διάθεσης να είναι συχνά. Το στρες μπορεί ν’ αναστείλει την ωορρηξία, ενώ, σε όχι σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να απορρυθμίσει ακόμη και τον κύκλο ή να προκαλέσει παύση των μηχανισμών του. Αυτό θεωρείται ένας «μηχανισμός προστασίας», όταν, δηλαδή, σε περιόδους άγχους ο οργανισμός αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί ν’ αντεπεξέλθει σε μια ενδεχόμενη εγκυμοσύνη, η περιοχή του εγκεφάλου που ρυθμίζει τη λειτουργία των ωοθηκών (υποθάλαμος) τροποποιεί την έκκριση των αντίστοιχων ορμονών. Επίσης, οι γυναίκες που υποφέρουν από δυσμηνόρροια, βιώνουν συχνά το άγχος της επιστροφής των συμπτωμάτων. Οι αλλαγές στα οιστρογόνα και την προγεστερόνη επιδρούν επιπλέον, εκτός από τη διάθεση, στις διατροφικές συνήθειες και τα επίπεδα ενέργειας.
Relax!
Υπάρχουν πολλές λύσεις για να περιορίσετε το άγχος και να μην επιτρέψετε να επηρεάζει κάθε έκφανση της καθημερινότητάς σας. Εκτός από συστηματική άσκηση, ισορροπημένη διατροφή, επαρκή ύπνο, επίσκεψη σε ψυχολόγο, νέες υγιεινές συνήθειες και φυσικά συμπληρώματα διατροφής, μπορείτε να:
- Θέσετε νέους στόχους και όρια.
- Εκφράζεστε και να δουλέψετε την αυτοπεποίθησή σας.
- Δοκιμάσετε εναλλακτικές θεραπείες, όπως βελονισμός, βιοσυντονισμός ή ρεφλεξολογία.
- Γίνετε περισσότερο δημιουργικές.
- Είστε ευγνώμονες και να ζείτε στο παρόν.
