Έχετε ακούσει το λεγόμενο «clean eating»; Η φιλοσοφία του βασίζεται στην επιλογή όσο το δυνατόν πιο αγνών και ανεπεξέργαστων πρώτων υλών. Δεν αφορά απαραίτητα την απώλεια βάρους αλλά στοχεύει σε μία πιο θρεπτική και μακριά από επιβλαβή συστατικά διατροφή. Δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής επιστημονικές μελέτες που να επιβεβαιώνουν τα οφέλη της στην υγεία, ωστόσο έχει χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να συμβάλουν στο καλύτερο και πιο υγιεινό τρόπο ζωής.
Θα σας ενδιέφερε να τη δοκιμάσετε; Βρείτε παρακάτω πέντε απλές συμβουλές για να τη μάθετε καλύτερα και να δείτε αν σας ταιριάζει.
Ακρογωνιαία λίθος τα ακατέργαστα προϊόντα
Η βασική αρχή του clean eating είναι η αποφυγή υψηλά επεξεργασμένων προϊόντων. Τέτοια προϊόντα εκτός από αχρείαστα συστατικά και συντηρητικά (δεν είναι όλα κακά, διαβάστε παρακάτω), περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη και αλάτι. Για παράδειγμα προϊόντα όπως ένα γιαούρτι ή ψωμί εμπορίου μπορεί να περιέχει πάνω από 15 συστατικά (κανονικά δεν θα χρειαζόταν πάνω από 3-4 υλικά η παρασκευή τους) οπότε είναι σημαντικό να διαβάζουμε πάντα τα συστατικά στην ετικέτα. Το ευχάριστο είναι ότι πλέον ακόμα και σε μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ υπάρχουν προϊόντα που περιέχουν λιγότερα ή και καθόλου αχρείαστα συστατικά.
Δεν είναι όλες οι πρωτεΐνες το ίδιο
Το clean eating υποστηρίζει την πρόσληψη πρωτεϊνών κυρίως από φυτικές πηγές, δηλαδή από τα όσπρια και τους ξηρούς καρπούς. Πιο σημαντικά, η περιστασιακή επιλογή μοσχαρίσιου κρέατος, πουλερικού ή χοιρινού συστήνεται να είναι από φάρμες που αποφεύγουν τη χρήση ορμονών και αντιβιοτικών. Ευχάριστο είναι ότι πλέον αναγράφεται και σε συσκευασίες αν το συγκεκριμένο κομμάτι κρέας ήταν βιολογικής εκτροφής. Στα ψάρια συστήνεται η επιλογή ψαριών που είναι χαμηλά σε υδράργυρο και έχουν ψαρευτεί την σωστή εποχή όντας βιώσιμα.
Επιλέγουμε προϊόντα ολικής άλεσης
Τα προϊόντα ολικής έχουν την τιμητική τους στο clean eating επειδή ακριβώς είναι λιγότερο επεξεργασμένα και είναι πιο πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Προϊόντα όπως το λευκό ψωμί, το κλασικό ρύζι και τα ζυμαρικά από σιμιγδάλι λευκού σίτου χάνουν συστατικά κατά τη διαδικασία επεξεργασίας τους. Αντιθέτως, το ψωμί ολικής, το καστανό ρύζι και τα ζυμαρικά ολικής έχουν κρατήσει περισσότερες φυτικές ίνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία αφού η επεξεργασία σταματάει ένα βήμα πίσω.
Καθημερινά φρούτα και λαχανικά
Υπάρχουν πιο «αγνά» και ανεπεξέργαστα τρόφιμα από τα φρούτα και τα λαχανικά; Πιστεύω πως όχι και η πιο θρεπτική τους μορφή είναι όταν τα τρώμε φρέσκα και στην εποχή τους. Τρώγοντας εποχικά οπωρολαχανικά, εκτός από πιο νόστιμα, μειώνουμε τις πιθανότητες χρήσης μεγάλων ποσοτήτων φυτοφαρμάκων. Τα κατεψυγμένα λαχανικά συνεχίζουν και είναι μία καλή και θρεπτική επιλογή εφόσον έχουν καταψυχθεί σωστά. Επίσης συστήνεται η αποφυγή χυμών αφού απομακρύνονται οι φυτικές ίνες κατά την επεξεργασία· τα smoothies είναι μία καλύτερη επιλογή αφού χρησιμοποιείται ολόκληρος ο καρπός.
Αποφεύγουμε τα άσκοπα συντηρητικά
Μία συσκευασία τυποποιημένων μπισκότων μπορεί να περιέχει μία μεγάλη λίστα συστατικών τα οποία τα περισσότερα είναι συντηρητικά, βελτιωτικά γεύσης, οσμής και χρώματος κ.α. Συγχρόνως oι πιθανότητες τα περισσότερα να είναι ακαταλαβίστικα (και χημικά) είναι μεγάλες. Δεν υπάρχει λόγος τα προϊόντα που καταναλώνουμε να έχουν αχρείαστα συστατικά, ειδικά χημικής προέλευσης· σκεφτείτε ότι τα σπιτικά μπισκότα γίνονται από 4-5 βασικά υλικά. Φυσικά δεν είναι όλα τα συντηρητικά χημικής προέλευσης, για παράδειγμα η βιταμίνη C ή το εκχύλισμα δενδρολίβανου δρουν ως φυσικά συντηρητικά οπότε είναι σημαντικό να διαβάζουμε την ετικέτα του προϊόντος.
Είναι πάντα υγειές το clean eating;
Πρέπει να δοθεί προσοχή στο γεγονός ότι το clean eating μπορεί να παρερμηνευτεί και να δημιουργήσει αρνητικά αποτελέσματα και μακροπρόθεσμα δυσμενείς διατροφικές συνήθειες. Πολλοί μπορεί να θεωρήσουν ότι αν δεν ακολουθήσουν «κατά γράμμα» τις αρχές του clean eating, το αποτέλεσμα θα είναι να μία «βρόμικη» διατροφή, κατ’ επέκταση λανθασμένη και κακή. Φυσικά αυτό δεν ισχύει για τους προφανείς λόγους. Επίσης αν συνδυαστεί με το σύνδρομο της ορθορεξίας, υπάρχει κίνδυνος να υπάρξουν περισσότεροι παράλογοι περιορισμοί, για παράδειγμα ο αποκλεισμός ολόκληρων ομάδων τροφίμων χωρίς ιδιαίτερο λόγο.
Σας θυμίζει κάτι;
Όπως πολλές άλλες σύγχρονες τάσεις (flexaterian, reduciterian κ.λπ.), το υπόβαθρό τους είναι οι αρχές τις μεσογειακής διατροφής, πράγμα ευχάριστο λόγω της μεγάλης επιστημονικής βιβλιογραφίας που υποστηρίζει τα τόσα πολλά οφέλη της συγκεκριμένης διατροφής. Είμαστε τυχεροί να ζούμε σε έναν τόπο που μας δίνει απλόχερα όλα αυτά τα θρεπτικά τρόφιμα. Αξίζει να το εκμεταλλευτούμε και να πάμε ένα βήμα πιο κοντά σε μία πιο ισορροπημένη και ωφέλιμη διατροφή
Καλή όρεξη!
Η Νίκη Αθανασιάδου PhD MSc RDN CDN, είναι κλινική διαιτολόγος με πολυετή εμπειρία στη Νέα Υόρκη, ΗΠΑ