Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν ήμουν από τους ανθρώπους που κοιμόντουσαν πολύ. Μάλιστα, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα αντιμετώπισα δυσκολίες στον ύπνο, περνώντας ξάγρυπνη βράδια, στριφογυρίζοντας και δοκιμάζοντας κάθε λογής φυτικά χάπια και ροφήματα που υπόσχονται νύχτες απόλυτης γαλήνης. Τέλος πάντων, ζώντας στο εξωτερικό και ερχόμενη πίσω μπορώ να πω ότι ο ύπνος για μένα ποτέ δεν υπήρξε ιδιαίτερο αγαθό - αν και πολλοί λένε ότι η έλλειψή του ευθύνεται για πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε καθημερινά - οπότε δεν τον κυνήγησα ούτε τον διεκδίκησα ποτέ.
Τελευταία, αναπτύξαμε μια ακόμα πιο περίεργη σχέση, με εμένα να σηκώνομαι σε διαφορετικές ώρες μέσα στη νύχτα με αποκορύφωμα, τις 5 ή και 6 η ώρα το πρωί. Δύσκολη ώρα, ειδικά τον χειμώνα, που ο ουρανός είναι ακόμα σκοτεινός και η ομίχλη πέφτει βαριά πάνω σου. Σκοντάφτοντας λοιπόν, πριν λίγες μέρες σε ένα άρθρο με τίτλο το Club των 5AM, ήταν φυσικό η περιέργειά μου να χτυπήσει κόκκινο, γι' αυτό το Club που μπορεί να ανήκω χωρίς να το γνωρίζω καν...
H ζωή στις 5 η ώρα το πρωί
Άδειοι δρόμοι. Πράγμα πλέον ακατόρθωτο. Διάβαζα μια έρευνα κάποτε που μιλούσε για μια μορφή άγχους που καταβάλλει όλο και περισσότερους εργαζομένους και σχετίζεται με τον χρόνο που κάνουν από την ώρα που αφήνουν το σπίτι τους μέχρι να φτάσουν στη δουλειά τους. Η κίνηση, λένε, μπορεί να σε φορτώσει με περισσότερα ποσοστά στρες καθημερινά, αφού η μέρα σου ξεκινάει με την ανησυχία εάν θα φτάσεις on time στην εργασία σου.
Κινητό χωρίς ειδοποιήσεις. Επίσης, πλέον απίθανο. Τα e-mails ξεκινούν συνήθως μετά τις 8-9, οπότε σίγουρα από τις 5 έχεις ένα ευπρεπές χρονικό διάστημα ώστε να κοιτάξεις επιτέλους το κινητό σου ή και να μην το κοιτάξεις, να μη σε νοιάζει που θα βρίσκεται αν έχει μπει στο αθόρυβο, αν έχει μπαταρία, γιατί κατά 99% δεν θα σε αναζητήσει κανείς σε αυτό - και αυτό είναι μαγεία.
Το βιβλίο, οι επιτυχημένες γυναίκες και το TikTok
Παρόλα αυτά άρχισα να το ψάχνω περισσότερο, για το τι στην πραγματικότητα είναι το Club των 5 η ώρα, και ανακάλυψα ένα σωρό πληροφορίες, βιβλία, daily ρουτίνες, inspirational talks, διάσημες και social media posts που ασχολούνται με αυτό. «Περάστε ένα παραγωγικό πρωινό μαζί μου», λένε οι λεζάντες κάτω από τα βίντεο με γυναίκες που ξυπνούν με το χαμόγελο στα χείλη, κάνουν καθαρισμό προσώπου, διαλογίζονται, πηγαίνουν στο γυμναστήριο, γράφουν ημερολόγιο, ακούν ένα podcast, περπατούν - μερικές φορές με τον σκύλο τους - και ζυγίζουν το πρωινό τους, όλα αυτά υπό τη μουσική που δημιουργείται από ένα singing bowl το οποίο δονείται, και hashtags όπως #5amclub, #5-9, #productivity και #growth.
Όσα προείπα θυμίζουν την εμμονή με την τάση του #it_girl - αλλά αυτήν τη φορά αντί για lifestyle αφορά την παραγωγικότητά μας. Ωστόσο, από πότε αυτή έχει γίνει κάτι για το οποίο μπορεί κανείς να καυχιέται; Και ποιος αποφάσισε ότι μας κάνει καλό; Όλα αυτά τα ερωτήματα κατέκλυσαν το μυαλό μου που είχε κουραστεί να είναι ξύπνιο από τις 5 η ώρα.
Από την άλλη, θα μου πείτε ότι όσοι ξυπνούν στις 5 το πρωί κοιμούνται από τις 9 το βράδυ. Όχι θα σας πω. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει άνθρωπος που πέφτει για ύπνο στις 9 και κοιμάται. Ή έχει τα λογικά του. Δεν ξέρω αν θα είμαι ποτέ διατεθειμένη να χάσω τη μισή (μεταμεσονύχτια) ζωή μου για μια πρωινή, παραγωγική, γεμάτη tasks, καθημερινότητα.
Η ταξιαρχία «ξυπνάω νωρίς, πετυχαίνω πολλά»
Η ταξιαρχία «ξυπνάω νωρίς, πετυχαίνω πολλά» έχει εντυπωσιακούς οπαδούς βέβαια: Η Michelle Obama σηκώνεται στις 4.30 π.μ. για να γυμναστεί με τον Barack- η Kris Jenner σηκώνεται την ίδια ώρα και διαβάζει τα emails της στις 5.30 π.μ.- η Jennifer Aniston ξεκινάει τη μέρα της στις 4.30 π.μ. με νερό με λεμόνι και διαλογισμό, και η Oprah πηγαίνει στο γυμναστήριο στις 5.30 π.μ..
Έμαθα επίσης, ότι το παρατσούκλι "5am Club" προέρχεται από το ομώνυμο βιβλίο του 2018, από τον Robin Sharma. Το mantra του, "Own your morning, elevate your life", έχει επανεμφανιστεί μεταξύ αυτού του νέου κοινού που διαβάζει πρωινούς διαλογισμούς, περπατάει ενάμισι μίλι και πίνει τα smoothies του πριν την αυγή.
«Η παραγωγικότητα είναι καλή, η ξεκούραση είναι αδύναμη»
Αυτή η νεοφιλελεύθερη, καπιταλιστική ιδεολογία ότι «η παραγωγικότητα είναι καλή, η ξεκούραση είναι αδύναμη» δεν φαίνεται να πετυχαίνει και πολύ σε όσους προσπαθούν να βρουν τις ισορροπίες στην κουλτούρα του "rise and grind" με την ταλαιπωρημένη ψυχική υγεία ή την αυτοεκτίμηση, τα οικονομικά προβλήματα ή απλώς την καθημερινή κόπωση.
Πολλοί ψυχολόγοι μάλιστα, περιγράφουν αυτό το δόγμα της παραγωγικότητας ως κάτι που στην πραγματικότητα μπορεί να υπονομεύσει την ευημερία. Η τάση μας για παραγωγικότητα είναι τόσο έμφυτη όσο και αποτέλεσμα κοινωνικοπολιτικής επιμόρφωσης. Πρόκειται σε μεγάλο βαθμό για τη λατρεία του ατόμου και του καθεστώτος γύρω από την εξαιρετικά σκληρή εργασία και την απόκτηση χρημάτων, των τελευταίων 50 ετών. Είναι η καπιταλιστική οικονομία τυλιγμένη σε έναν «φιόγκο ευεξίας», και προικισμένη με την αναγνώριση ότι οι άνθρωποι προσπαθούν με μανία να προσθέσουν αξία στην ημέρα τους με αυτόν τον τρόπο.
Πράγματι, υπάρχει μια εγγενής τάση προς την παραγωγικότητα. Αισθανόμαστε ότι πρέπει να είμαστε έτσι για να επιβιώσουμε, αλλά όντως η έμφυτη ορμή μας μπορεί να αξιοποιηθεί. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ένας τεράστιος μοχλός για αυτό.
Ωστόσο, δημιουργείται μια λεπτή γραμμή μεταξύ αυτού και της κάλυψης άλλων ανασφαλειών. Όταν γίνεται επίδειξη μιας τυπικά τέλειας ρουτίνας, είναι σαν να απαιτούμε την αποδοχή και να αναμένουμε την ικανοποίηση από την έγκριση των άλλων, η οποία, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, ωφελεί τη διάθεσή μας. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν όλες οι απόψεις. Οι over 50 βλέπουν τη ζωή τους να αλλάζει, ενώ άλλοι, θεωρούν αυτήν την ιδέα ως τη νέμεση μιας άλλης: της συναισθηματικά πολύτιμης εκδοχής της παραγωγικότητας: της ξεκούρασης!
Είμαστε διαφορετικοί, έχουμε διαφορετικές ικανότητες και τρόπους να είμαστε παραγωγικοί. Κανένας δεν είναι λιγότερο πολύτιμος!