H Μαρία Κουσουνή είναι μια γυναίκα που κατάφερε να κάνει το όνειρό της πραγματικότητα δουλεύοντας σκληρά. Ξεκίνησε χορό στην Αθήνα με τις καλύτερες δασκάλες που θα μπορούσα να έχει. Στον Διαγωνισμό Νέων Χορευτών του Παρισιού, της προσφέρθηκε συμβόλαιο στο Μπαλέτο της Κρατικής Όπερας της Βιέννης χωρίς να χρειαστεί καν να δώσει οντισιόν. Εκεί έμαθε πως να είμαι επαγγελματίας χορεύτρια και ήδη από το πρώτο διάστημα της ανέθεσαν σολιστικούς ρόλους και στους έξι μήνες τον πρώτο της πρωταγωνιστικό ρόλο.
Για τα επόμενα χρόνια της διαδρομής της, χόρευε σε όλα τα κλασικά και σύγχρονα μπαλέτα από τη βαθμίδα του corps de ballet, ως αυτή της σολίστ και κυρίως ως πρωταγωνίστρια. Μέσα από αυτή την δύσκολη διαδρομή της αποδόθηκε πολύ σύντομα σολιστικός τίτλος στην ιεραρχία της ομάδας. Παράλληλα σε αυτό το διάστημα ήρθε και μια δεύτερη αναγνώριση. Κέρδισε το ειδικό βραβείο - "Special Prix" στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Νέων Χορευτών του Λουξεμβούργου. Με τον ερχομό του John Neumeier, ως χορογράφου, στην Όπερα της Βιέννης και της συνεργασίας τους στην πρεμιέρα του Σαιξπηρικού έργου «Όπως σας αρέσει» της έδωσε έναν από τους πρωταγωνιστικούς χαρακτήρες. Ο ίδιος εξέφρασε την επιθυμία του να τον ακολουθήσει στο Μπαλέτο του στην Κρατική Όπερα του Αμβούργου.
«Για εμένα ήταν όνειρο ζωής αυτή η συνεργασία και έτσι τον ακολούθησα. Εκεί μου αποδόθηκε ο τίτλος της σολίστ για άλλη μια φορά και διευρύνθηκε ακόμα περισσότερο το ρεπερτόριο μου. Όλα αυτά τα χρόνια ήταν πλούσια από συνεργασίες με τους μεγαλύτερους χορογράφους και προσωπικότητες του χώρου συμμετέχοντας σε παραστάσεις και Γκαλά στα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου. Με τον ερχομό μου στην Ελλάδα συνέχισα τις παραστάσεις στο εξωτερικό ανά διαστήματα. Η τότε διευθύντρια του μπαλέτου, Lynn Seymour, με προσκάλεσε ως πρωταγωνίστρια στις παραγωγές του Μπαλέτου της ΕΛΣ. Από τότε έχω προσφέρει παράλληλα και το έργο της διδασκαλίας στην Επαγγελματική Σχολή της Λυρικής δημιουργώντας χορογραφίες για τη Σχολή, το Μπαλέτο, την Όπερα καθώς και την παιδική σκηνή της Λυρικής Σκηνής.», λέει η ίδια.
Κατά καιρούς έχει πραγματοποιήσει και άλλες δημιουργικές συνεργασίες όπως αυτή με την Σίλια Κριθαριώτη για το Haute Couture Paris Fashion Week στο Παρίσι F/W2020. Ο ρόλος της στη «Μήδεια» για το Φεστιβάλ Αιγαίου στη Σύρο, που αποτέλεσε αφορμή για την κινηματογραφική εκδοχή του Αστέρη Κουτούλα «Ανακυκλώνοντας τη Μήδεια» σε μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, και απέσπασε το «Βραβείο Ειρήνης» στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Βερολίνου. Ο πρωταγωνιστικός της ρόλος στο μπαλέτο "Firebird" για το Teatro Philarmonico di Arena di Verona στην Ιταλία, όπως και ο ρόλος της θεάς Αθηνάς στον «Προμηθέα» με τον Sir Peter Ustinov για το Φεστιβάλ του Linz στην Αυστρία αποτελούν μερικά από τα πιο πρόσφατα επιτεύγματά της.
Τι θυσίες απαιτεί στην καθημερινότητα το να είσαι η πρώτη χορεύτρια της Εθνικής Λυρικής σκηνής;
Δεν αισθάνθηκα ποτέ ότι θυσιάζω κάτι στην καθημερινότητά μου, γιατί κάνω αυτό που αγαπώ. Προσαρμόζομαι στην καθημερινότητα και για εμένα είναι ο τρόπος ζωής μου. Κάτι τέτοιο μπορεί να είναι αρκετά δύσκολο ή μπορεί να είναι πιο εύκολο ανάλογα με την ημέρα. Όλες τις ημέρες θα αναζητήσω πάντα την πρόληψη, κάποιες φορές την φυσική αποκατάσταση και οτιδήποτε μπορεί να τροφοδοτήσει με θετικό τρόπο το σώμα και το πνεύμα μου. Αυτή η διαδικασία από μόνη της είναι αποκάλυψη για τον ίδιο σου τον εαυτό, για το πως μαθαίνεις να διαχειρίζεσαι καταστάσεις γιατί κάθε μέρα είναι διαφορετική από την προηγούμενη. Μόνο κερδισμένος μπορείς να βγεις και κάθε άλλο παρά θυσία είναι. Αν νιώθεις ότι κάνεις θυσία, τότε κάτι δεν πάει καλά και πρέπει να αναρωτηθείς μέχρι να καταλάβεις...
Τι μέρος της ζωής σας καταλαμβάνει σήμερα ο χορός και πόσο όλα τα υπόλοιπα;
Προσπαθώ να κρατήσω την ισορροπία ανάμεσα σε χορό και την απλή ζωή. Περιμένω πως και πως τη στιγμή που θα πάω στη δουλειά όμως ταυτόχρονα λαχταρώ και τη στιγμή που θα φύγω από αυτή και θα είμαι απλά η Μαρία για να το απολαύσω εξίσου.
Πώς είναι το συναίσθημα όταν χτίζοντας όλη σου τη ζωή σε ένα όνειρο, φτάνει η στιγμή που το πραγματοποιείς;
Με ένα χαμόγελο χαράς, ευτυχίας και ευγνωμοσύνης που μου βγαίνει αυθόρμητα χωρίς δεύτερη σκέψη, ενώ διαβάζω αυτή την ερώτηση. Μόνο έτσι μπορώ να απαντήσω.
Όταν αυτό γίνεται με το σώμα σας, πόσο εύκολος ή επώδυνος είναι αυτός ο δρόμος, πόσο πρέπει να το φροντίζετε, ώστε να μην σας προδίδει ποτέ;
Το σώμα θα σε προδώσει πολλές φορές ειδικά όταν πιέζεις καθημερινά τον εαυτό σου πέρα από τα όρια ή ακόμα και στη καλύτερη σου στιγμή που νομίζεις ότι είσαι τόσο δυνατός. Είναι πολύ λεπτή αυτή η γραμμή των ορίων και καμιά φορά την ξεπερνάς χωρίς να το καταλαβαίνεις. Δεν υπάρχουν σούπερ ήρωες σε αυτού του είδους τα επαγγέλματα. Και οι περισσότεροι χορευτές έχουν τραυματισμούς που είναι η κληρονομιά τους και τους ακολουθούν σε όλη τους τη καριέρα. Προσωπικά έχω φτιάξει με τη βοήθεια ειδικών στη φυσική κατάσταση και τη θεραπεία - πρόληψη, το δικό μου πρόγραμμα διατροφής και εκγύμνασης όπου ακολουθώ καθημερινά ανάλογα με τις ανάγκες των προβών μου. Με όλη αυτή την κατάσταση της καραντίνας έχω διαμορφώσει στο σπίτι μου ειδικό χώρο, με ειδικό πάτωμα χορού και μπάρα. Γυμνάζομαι καθημερινά, ειδικά τις ημέρες που έχω πιο χαλαρό πρόγραμμα προβών στη Λυρική. Τίποτα δεν γίνεται χωρίς κόπο. Τις μέρες που τα φώτα της σκηνής είναι σβηστά, βάζω το κεφάλι κάτω και δουλεύω σιωπηλά για εμένα. Ψάχνω, ρωτάω, έχω την περιέργεια να ανακαλύψω περισσότερα για αυτό το υπέροχο ανθρώπινο σώμα που διαθέτουμε και κυρίως για τις ανάγκες που έχει το δικό μου. Η διαδρομή αυτή είναι προσωπική, μοναχική, δύσκολη αλλά ταυτόχρονα υπέροχη.
Τι κάνει τη ζωή μας καλύτερη και πώς ο νους και ο τρόπος που σκεφτόμαστε έχει να κάνει με αυτό;
Ο άνθρωπος αν δεν χρησιμοποιήσει την ιδιότητα του νου, δεν μπορεί να υπάρξει. Είναι στο χέρι μας να κατανοήσουμε τη ζωή και να πάρουμε την απόφαση να ζούμε ευτυχισμένα κάνοντας το καλύτερο που μπορούμε για αυτό. Είναι μια συνεχής προσπάθεια που ποτέ δεν πρέπει να σταματήσει προκειμένου να είμαστε καλά.
Τι περιλαμβάνει το 24ωρο μιας Prima Ballerina;
Θα ξυπνήσω και θα βάλω μουσική. Θα φτιάξω το πρωινό μου για να πάρω δύναμη. Θα διαβάσω ή θα δω κάτι που με εμπνέει, θα κάνω τις πρωινές μου ασκήσεις στο σπίτι ,θα ετοιμαστώ και θα πάω Λυρική. Σίγουρα το 24ωρο περιλαμβάνει μάθημα μπαλέτου, πρόβα, επιπλέον εκγύμναση, πολύ στρέτσιγκ, αποθεραπεία, ένα υπέροχο γεύμα, και κάτι ελαφρύ εάν πεινάσω αργότερα. Σίγουρα μετακίνηση 6. Σίγουρα θα αναζητήσω πηγές έμπνευσης στο διαδίκτυο ή θα κάνω κάποια μελέτη για κάτι που με ενδιαφέρει. Μπορεί να κάνω έξτρα πρόβα μόνη μου στο σπίτι. Θα μιλήσω οπωσδήποτε με τους φίλους μου ή θα τους συναντήσω στη μετακίνηση 6. Η μέρα μου θα κλείσει ξανά με στρέτσινκ, καθώς απολαμβάνω κάποια σειρά ή ταινία στη τηλεόραση, είτε άλλες φορές διαβάζοντας το βιβλίο μου ακούγοντας πάντα κλασική μουσική. Το μυαλό μου όμως θα κάνει πάντα επισκόπηση των προβών της ημέρας και θα προετοιμάζει την/τις επόμενες που θα έρθουν.
Υπάρχουν κάποιες γυναίκες που «σπάνε» τη γυάλινη οροφή στον τομέα με τον οποίο ασχολούνται. Νοιώθετε μία από αυτές; Έχετε καταφέρει όσα ονειρευτήκατε;
Στην πορεία της καριέρας μου, υπήρξαν στιγμές που τοποθέτησαν την γυάλινη οροφή ή και ακόμα υψώθηκαν τείχη. Όταν όμως γνωρίζεις πως αυτή η γυάλινη οροφή δεν είναι τίποτα άλλο παρά η προοπτική αυτών που την τοποθετούν, τότε αυτή παύει να υπάρχει. Κάποτε στη Βιέννη μία μεγάλη προσωπικότητα του χώρου μας μετά από μια παράσταση μου είπε πως «Ο κόσμος ολόκληρος είναι πολύ μικρός για εμάς». που σημαίνει ότι δεν υπάρχουν όρια κοιτάζοντας με τα μάτια της ψυχής προς τα πάνω. Αισθάνθηκα από πολύ νωρίς ότι κατάφερα όλα αυτά που ονειρεύτηκα, αλλά συνέχισα και συνεχίζω να έχω όνειρα. Ποτέ δεν σταμάτησα Και αυτά τα όνειρα δεν είναι τίποτα άλλο από το όνειρο της εξέλιξης. Βρίσκομαι στη καλύτερη στιγμή της καριέρας μου και σίγουρα δεν υπάρχει καμία γυάλινη οροφή στα δικά μου μάτια.
Δεν γνωρίζω καλά το αντικείμενο σας, ωστόσο νοιώθω πως πρόκειται για έναν μονόδρομο, ανηφορικό και ανταγωνιστικό που δεν αφήνει περιθώρια για δεύτερες σκέψεις. Δύσκολα ασχολείσαι με κάτι άλλο παράλληλα ή κάνεις διαλείμματα. Είναι πράγματι έτσι και αν ναι, πως ανταπεξέρχεσαι σε όλο αυτό χωρίς ανάσες;
Ναι, ισχύει κάτι τέτοιο. Όμως δεν είναι και απαγορευτικό. Εξαρτάται από τις συνθήκες, το πόσο δύσκολο είναι το πρόγραμμα. Εξαρτάται από το ή τα ταλέντα και τον δυναμισμό που μπορεί να έχει κάποιος. Την εμπειρία. Τον χαρακτήρα και εάν έχει στήριξη από το εργασιακό του περιβάλλον και στην προσωπική του ζωή για να μπορέσει να κάνει περισσότερα πράγματα ταυτόχρονα. Κάποιες φορές δεν είναι εφικτό να κάνεις διάλειμμα, άλλες επιβάλλεται ή στο επιβάλλουν οι καταστάσεις. Ανάλογα με τη περίπτωση ανταπεξέρχεσαι μόνο με έξυπνη προσαρμογή και διαχείριση και φυσικά με τη βοήθεια ανθρώπων που θα σε στηρίξουν στο δύσκολο αυτό εγχείρημα. Προσωπικά έχω βρεθεί πολλές φορές σε αυτή τη θέση. Σαν νεαρή χορεύτρια υπήρχαν φορές που ετοιμάζαμε 5 διαφορετικά κλασικά μπαλέτα και ήμουν στο κάθε ένα από αυτά με τουλάχιστον 3 διαφορετικούς ρόλους. Έμαθα και άντεξα τελικά την διαχείριση των δύσκολων αυτών καταστάσεων. Κάτι που το συνάντησα μπροστά μου αργότερα όταν έπρεπε ταυτόχρονα να είμαι Prima Ballerina, χορογράφος και δασκάλα. Τρεις τελείως διαφορετικές ιδιότητες, Δεν θα τα είχα καταφέρει αν δεν είχα τη στήριξη των συνεργατών μου και των δικών μου ανθρώπων.
Ποια είναι η διαδρομή μιας γυναίκας προς την επιτυχία σήμερα. Έχουν βρεθεί εμπόδια και πώς τα ξεπεράσατε;
Η διαδρομή μιας γυναίκας προς την επιτυχία σήμερα μπορεί να είναι πολύ δύσκολη. Θα κλιθεί να κάνει επιλογές και να είναι πολύ δυνατή. Ήδη το να είσαι γυναίκα, από μόνο του, έχει πολλές ευθύνες. Πόσο μάλλον το να έχει όνειρα και να έχει την επιθυμία να τα πραγματοποιήσει... Τα εμπόδια στη διάρκεια της ζωής μου ήταν πολλά. Τα ξεπέρασα με πολλή προσπάθεια. Με πολλά δάκρυα, αλλά τελικά με πολύ περισσότερο γέλιο όταν τελικά κατάλαβα. Με αναθεώρηση. Με αποδοχή. Με συγχώρεση. Σε κάποιες περιπτώσεις με τη βοήθεια υπέροχων ανθρώπων, άλλες φορές μόνη μου. Με πολύ πόνο αλλά με ακόμα μεγαλύτερη ευγνωμοσύνη. Χάρη σε αυτά, είμαι αυτή που είμαι σήμερα. Η ζωή η ίδια είναι ένα ταξίδι γεμάτη από προκλήσεις. Μπορείς στο εμπόδιο να σταματήσεις και να τα παρατήσεις ή να το δεις σαν πρόκληση και να πάρεις την απόφαση να γίνεις ακόμα καλύτερος, ώστε να ξεπεράσεις και το εμπόδιο και τον εαυτό σου.
Ποιος είναι ο ορισμός της ομορφιάς για σας;
Αποδοχή του εαυτού μας όπως πραγματικά είμαστε, με όλες μας τις ατέλειες. Η ομορφιά είναι καθαρά εσωτερική υπόθεση. Όσο πιο καλά τα έχεις με τον εαυτό σου, όσο πιο χαρούμενη, τόσο πιο όμορφη θα είσαι, θα το εκπέμπεις από μέσα σου. Δεν θα θες να μοιάζεις με κάποια άλλη. Γιατί θα είσαι εσύ.
Η πιο μαγική στιγμή σας πάνω στη σκηνή...
Ήταν πολλές... Όμως την πρώτη φορά που χόρεψα στο μπαλέτο Ρωμαίος και Ιουλιέτα του John Kranko στην Όπερα της Βιέννης τον ρόλο της Ιουλιέτας, δεν μπορώ να την ξεχάσω. Ήταν πολύ δυνατή στιγμή και την θυμάμαι τόσο έντονα. Οι συνθήκες ήταν τόσο υπέροχες καθ' όλη την διάρκεια της εκμάθησης του ρόλου με απόλυτη καθοδήγηση, στήριξη και έμπνευση από τους σπουδαίους καθοδηγητές μου και τον σπουδαίο παρτενέρ μου. Βίωσα την κάθε στιγμή μέχρι αυτή της παράστασης και έμαθα τόσα πολλά. Ήταν μια διαδρομή μέσα από την λογοτεχνία, την ανάλυση του ρόλου, των συμβάντων μέσα στο έργο, την ανάλυση των συναισθημάτων, της μουσικής και τεράστια μελέτη στο τι είναι τελικά ιδανικό για εμένα ως χορεύτρια και για την ερμηνεία μου ως Ιουλιέτα. Σαν μια ολόκληρη ζωή. Μέχρι την τελευταία τραγική στιγμή του νεαρού ζευγαριού στην παράσταση. Και μετά το χειροκρότημα με standing ovation όπου πραγματικά, σαν νεαρή χορεύτρια δεν περίμενα αυτή την αποδοχή ούτε στα πιο μεγάλα μου όνειρα.
Ποια είναι η δεύτερη μεγάλη σας αγάπη μετά το χορό;
Δεν μπορώ πραγματικά να επιλέξω. Δεν ξέρω καν αν κάτι έρχεται δεύτερο. Αισθάνομαι πως αγαπώ όλες τις τέχνες το ίδιο αλλά ακόμα και οτιδήποτε με αγγίζει βαθιά και με συγκινεί. Οι συνθήκες ήταν τέτοιες που τελικά με οδήγησαν να γίνω χορεύτρια. Αν ήταν διαφορετικές, σε οτιδήποτε άλλο θα είχα το ταλέντο θα το έκανα με την ίδια αγάπη, έμπνευση και αφοσίωση. Γιατί ήταν ανάγκη μου αυτή η αγάπη, έμπνευση και αφοσίωση. Έπρεπε να εκφραστεί. Για αυτό αισθάνομαι πως με συγκινεί οτιδήποτε όμορφο υπάρχει. Είτε αυτό είναι ζωγραφική, μουσική, τραγούδι, ποίηση, λογοτεχνία, αρχιτεκτονική, κινηματογράφος, θέατρο...
Η χαρά της ζωής περιλαμβάνει...
...επιλογές υπέροχων ανθρώπων που ταιριάζεις και μπορείς να χαρείς και να εξελιχθείς ως άνθρωπος μέσα από την συνδιαλλαγή με αυτούς.
Ένα αγαπημένο σας αντικείμενο που δεν αποχωρίζεστε ποτέ ή κάποιο αξεσουάρ που φοράτε για χρόνια;
Έχω κρατήσει παλιά έπιπλα της γιαγιάς μου που τα είχε από την μητέρα της. Μία ντουλάπα και δύο πολυθρόνες που είχαν αγοράσει από την Αίγυπτο και είναι τα αγαπημένα μου. Έχω τόσο όμορφες αναμνήσεις από την παιδική μου ηλικία που δεν θέλω να τα αποχωριστώ.
Πώς φαντάζεστε τον εαυτό σας δέκα χρόνια μετά...
Θα είμαι μητέρα και σύζυγος. Χαρούμενη, παραγωγική, πολύ ενεργή, γεμάτη έμπνευση, με όραμα δημιουργίας για το μέλλον.
Το πιο ριψοκίνδυνο πράγμα που έχετε κάνει...
Το να είμαι χορεύτρια σε αυτή τη βαθμίδα είναι αρκετό από μόνο του. Η φύση του επαγγέλματος αυτού, οι απαιτήσεις και οι καταστάσεις είναι πολύ απαιτητικές και κάποιες φορές σε σπρώχνουν στα όρια σου ή άλλες φορές καλείσαι να τα ξεπεράσεις.
Η καλύτερη συμβουλή που σου έχουν δώσει ποτέ...
Όσον αφορά το επάγγελμα μου, μου είπαν «Μην ξεχάσεις ποτέ από που ξεκίνησες, που έμαθες να είσαι επαγγελματίας... ποια πραγματικά είσαι», Όσον αφορά τη ζωή... «Να χαίρεσαι».
Κάτι για το οποίο είστε περήφανη...
Δεν το βιώνω ακριβώς έτσι... Όμως λαμβάνω μεγάλη χαρά και νιώθω βαθιά συγκίνηση όταν βλέπω τους μαθητές μου όλων αυτών των ετών να έχουν αποκομίσει, έστω και κάτι μικρό από τη διδασκαλία μου είτε αυτό αφορά το επάγγελμα είτε να έχει επηρεάσει θετικά τη ζωή τους. Γιατί τις αξίες που έχει κάποιος αποκομίσει από τους μεγάλους δασκάλους του και την ίδια τη ζωή πρέπει να τις δίνει στους επόμενους. Όπως οι προηγούμενοι τις έδωσαν σε εσένα. Αλλιώς ότι έκανες μέχρι τώρα είναι τελείως εγωιστικό και χωρίς νόημα. Αν δεν το δώσεις θα χαθεί. Είναι σαν να μην υπήρχε...
Μια τέλεια μέρα θα ξεκινούσε...
Με μια μεγάλη αγκαλιά και ένα μεγάλο φιλί.
Και θα τελείωνε...
Με άλλα λόγια, με όνειρα και ευγνωμοσύνη.
Φωτογραφία πορτρέτων Ολυμπία Κρασαγάκη
Μακιγιάζ Δημήτρης Δημητρούλης
