Η Μαρία Μπελιβάνη γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσαλονίκη. Έχει σπουδάσει ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, θέατρο στη Δραματική Σχολή του ΚΘΒΕ κι έχει παρακολουθήσει σεμινάρια ζωγραφικής στη Θεσσαλονίκη (Les Yper Yper), και στο Λονδίνο (Royal Academy of Arts). Έχει γράψει ένα βιβλίο για τον ελληνικό πολιτισμό στα αγγλικά ( The way to Greece) κι έχει συν-γράψει ένα θεατρικό έργο ( Μίλαν-Κούντερα 1-0). 

Γέννημα θρέμμα Θεσσαλονικιά, αγαπάει το Κέντρο -όπου και μεγάλωσε- και δε σταματάει να εξερεύνα κάθε γωνιά της πόλης. Λατρεύει την τέχνη και αντλεί έμπνευση από τα βιβλία. Ενώ, επιθυμεί να τελειώσει γρήγορα η τρέχουσα περίοδος, ώστε να μπορέσει να διοργανώσει ένα μεγάλο πάρτι με φίλους...

Γεννήθηκα Τσιμισκή με Εθνικής Αμύνης γωνία, πήγα δημοτικό στο Ιωαννίδειο, και γυμνάσιο στο 20 η ακτίνα κίνησής μου ήταν πολύ μικρή! Κάναμε skate στην Τσιμισκή, κάτω από το σπίτι μου και μέχρι το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Τους ταλαίπωρους πεζούς στο διάβα μας τους βάζαμε εμπόδια, για να μαθαίνουμε slalom… Ένα Πάσχα, στις αρχές δημοτικού, κάποιος ασθενής του πατέρα μου του έφερε δώρο ένα κατσικάκι-ζωντανό. Αδύνατο να διανοηθούμε με την αδελφή μου να το φάμε. Αναγκάστηκαν οι γονείς μας να το κρατήσουν στο μπαλκόνι μας για μήνες. Περνούσε ο κόσμος από την Τσιμισκή άκουγε βελάσματα και σήκωνε απορημένος το βλέμμα, μερικοί έτριβαν και το αυτί τους, σίγουροι ότι είχαν παρακούσει. Στο γυμνάσιο, ένα λυόμενο που έφτιαξαν μετά το σεισμό, κάποιοι μεγαλύτεροι είχαν λυγίσει τα κάγκελα της ΧΑΝΘ, κι έτσι αντί να περιοριστούμε στην ελάχιστη αυλή μας, τρυπώναμε εκεί στο διάλειμμα, όπου πριν τη σημερινή της διαμόρφωση, αποτελούσε ένα κανονικό γήπεδο στίβου όλο δικό μας!

Όταν ήμουν παιδί βασική μου φαντασίωση ήταν να με ξεχάσουν όλο το βράδυ στο αγαπημένο μου μαγαζί με παιχνίδια, που βρισκόταν στην Τσιμισκή, λίγο μετά τη διαγώνιο, δε θυμάμαι το όνομά του, το οποίο είχε τα καλύτερα γερμανικά και ιταλικά παιχνίδια, είχα πάρει το κάστρο μου -που το έχω ακόμη-και έχουν παίξει και τα παιδιά μου με αυτό. Αν έμενα όλο το βράδυ θα μπορούσα να παίξω κρυφά με όλα τα παιχνίδια ! Δεύτερο μεγάλο όνειρο ήταν να υπάρχουν τεράστια δωμάτια -σαν αυτά των μουσείων- και το ένα να έχει τοίχους από μερέντα και εγώ να περνάω με ένα κουταλάκι και τρώω όσο θέλω, ενώ δίπλα ένα άλλο δωμάτιο να έχει τον παγκόσμιο χάρτη και εγώ να ψάχνω τα κράτη και τις πόλεις -γιατί είμαι και αγεωγράφητη -αλλά πάντως φιλομαθής από παιδί.

Σπούδασα στη Θεσσαλονίκη, με μικρά διαλείμματα στο Λονδίνο. Δεν περνάω ιατρική με την πρώτη, περνάω Βιολογικό, δεν μου ταιριάζει  -ΤΕΙ φυσικοθεραπείας, μου ταιριάζει περισσότερο- κάνω την τελευταία χρονιά Erasmus στο Λονδίνο, επιστροφή και εξετάσεις στην Ιατρική του ΑΠΘ.

Ξεκινάνε τα χρόνια στο μοναδικό campus του ΑΠΘ, το αγάπησα πολύ! Οι κλινικές μου ήταν στο ΑΧΕΠΑ, και αλώνιζα όλη την περιοχή. Αμφιθέατρα, ανατομία και πτώμα, κλινικές και μετά με ταξί στη Χαριλάου για να προλάβω τα μαθήματα στη σχολή του Κρατικού θεάτρου, (πέρασα τις εξετάσεις όταν ήμουν δεύτερο έτος ιατρικής), που άρχιζαν το απόγευμα.

Στην εξεταστική διάβαζα χειρουργική και Σαίξπηρ. Ήταν χρόνια υπέροχα, με πολύ τρέξιμο, λόγω των δύο σχολών αλλά και χρόνια με καταπληκτικές παρέες, πρόβες, και όνειρα. Από τα λαδάδικα το βράδυ μέχρι το πανεπιστήμιο και τη Χαριλάου, η Θεσσαλονίκη μου φαινόταν μία πόλη μαγική. Κάποιες φορές παρακολουθούσα μαθήματα στην Καλών Τεχνών -όλα ήταν τόσο κοντινά και τόσο εύκολα .Στο Λονδίνο ειδικεύτηκα στον ιατρικό βελονισμό ενώ παράλληλα παρακολούθησα short courses στο Royal Academy of Arts.

Χάρη στο ιδανικό μέγεθος της πόλης μπόρεσα να κάνω και μαθήματα σχεδίου και κόμικ, στη σχολή του Ξανθόπουλου, ζωγραφική στο Les Yper-Yper.

Η αγαπημένη μου γειτονιά της Θεσσαλονίκης ήταν η πλατεία Ναυαρίνου/όλα εκεί γινόντουσαν -κρυφτό στο παλάτι του Γαλέριου -στα αρχαία τα λέγαμε τότε, λάστιχο/παίζεται ακόμη; Ατελείωτες ώρες, και αργότερα οι πρώτοι έρωτες -όλοι θα περνούσαν κάποια στιγμή της ημέρας από εκεί, και με το skate ήταν ένα λεπτό ακριβώς από το σπίτι μου.

Ως φοιτήτρια αγάπησα την Άνω Πόλη, και ειδικά την περιοχή γύρω από τον Άγιο Νικόλαο τον Ορφανό. Ήμουνα δευτεροετής στην ιατρική και προετοιμαζόμουνα από δύο φίλους για να δώσω εξετάσεις στη δραματική σχολή του Κρατικού Θεάτρου, σε ένα ημιυπόγειο που νοικιάζαμε σε εκείνη τη γειτονιά. Ήμουν τόσο πολύ παιδί του κέντρου, που μαγεύτηκα από τα σπίτια της 'Ανω Πόλης -νόμιζα ότι είχα πάει εκδρομή σε άλλη πόλη!

Τώρα μου αρέσει πολύ η γειτονιά που βρίσκεται το ατελιέ μου, από το παράθυρο βλέπω το Μοδιάνο, και μου αρέσει να χώνομαι στο Καπάνι και σε όλους τους δρόμους που οδηγούν μέχρι τη Ρωμαϊκή αγορά, Φιλίππου και ακόμη πιο ψηλά, ειδικά τα καλοκαιρινά βράδια -χωρίς πανδημία- υπάρχει μία ατμόσφαιρα πολύ ιδιαίτερη.

Τέχνη για μένα είναι μία μορφή παρηγοριάς/θεραπείας -σα να αποσπάς την προσοχή από ένα λυπημένο παιδί. Και έτσι νομίζω πώς ταιριάζει με την ιατρική, και μπορώ και ασκώ και τα δύο παράλληλα -γιατί και η ιατρική είναι συχνά μια παρηγοριά και μία θεραπεία για λυπημένες/πονεμένες ψυχές και σώματα.

Γι’ αυτό νομίζω επίσης ότι τέχνη και θρησκεία έχουν πολλά κοινά: όπως οι θρησκείες, από τις πιο πρωτόγονες έως σήμερα ακόμη, προσπαθούν να βάλουν τάξη στο χάος, έτσι κι ο καλλιτέχνης παίρνει θραύσματα από τις σκέψεις του, από τα συναισθήματα, από την καθημερινότητα, τα βιβλία, την ποίηση, και τα τακτοποιεί. Ο καλλιτέχνης αγαπάει τα θραύσματα, γιατί μπορεί να τους δώσει νόημα. Και το νόημα είναι πάντα μία κατασκευή/ μία προβολή -όχι ένα έτοιμο οικοδόμημα. Σε αυτή την κατασκευή μπορεί να υπάρχει μία ριζική ασυναρτησία/μία ριζική αστάθεια .Στην τέχνη όλες οι βεβαιότητες διακυβεύονται.

Από σκόνες αγιογραφίας, παλιούς και νέους καμβάδες φτιάχνω μία θάλασσα. Είναι μία ελπίδα, μία παρηγοριά, και ακόμη ένα είδος εξορκισμού του κακού.

Αντλώ έμπνευση από τα βιβλία, μου λείπει πάρα πολύ να μείνω άφοβα, για ώρες σε ένα βιβλιοπωλείο ξεφυλλίζοντας... Από τα ταξίδια, τις εκθέσεις στο εξωτερικό, τα μουσεία, και τα βιβλιοπωλεία των μουσείων. Όταν ετοίμαζα την έκθεση «Εσύ τι θα έπαιρνες μαζί σου;» την έμπνευση μου την έδωσε ένα λεύκωμα φωτογραφιών.

Οι καλλιτέχνες που ξεχωρίζω προέρχονται από τους άγνωστους καλλιτέχνες της μινωικής εποχής στο μουσείο του Ηρακλείου -έχω εμμονή- μέχρι τον ντανταϊσμό και τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό. Αγαπάω ιδιαίτερα τους William Kentridge, Anselm Kiefer, Marlene Dumas, Louise Bourgeois.

Η τέχνη στην Ελλάδα χρειάζεται... και άλλη σύγχρονη τέχνη! Ειδικά στη Θεσσαλονίκη, ειδικά σε ότι αφορά τη σύγχρονη τέχνη -έχουμε αριστουργήματα στο αρχαιολογικό και στο Βυζαντινό μουσείο αλλά πάρα πολύ λίγο από τον εικοστό και εικοστό πρώτο αιώνα…

Τα χρώματα για μένα είναι το «θέατρο της ψυχής», εκεί όπου ανεβαίνουν οι πιο σημαντικές παραστάσεις...

Το πιο έντονο συναίσθημα είναι αυτό της εναρμόνισης/της ροής όταν αυτό που κάνεις βγαίνει αβίαστα -ρέει και νιώθεις ικανοποίηση, ίσως θυμίζει το συναίσθημα που είχαμε παιδιά όταν μπορούσαμε ατελείωτες ώρες να συγκεντρωθούμε στο αγαπημένο μας παιχνίδι. Όλοι μας το έχουμε νιώσει αυτό με μία αγαπημένη ασχολία, δεν είναι αναγκαστικά προνόμιο των καλλιτεχνών.

Αυτό που μου έχει λείψει περισσότερο αυτήν την περίοδο είναι ο συνωστισμός σε ένα θέατρο, μια συναυλία, να τραγουδάμε μαζί ανταλλάσσοντας άφοβα τα σταγονίδια μας.

Το πρώτο πράγμα που θα κάνω μόλις τελειώσει το lockdown ένα μεγάλο πάρτι, με συνωστισμό! Μόλις τελειώσει η πανδημία όμως...

Αυτό που κατάλαβα τον τελευταίο χρόνο είναι να ξεχωρίζω από μακριά την τσιριχτή φωνή των πράσινων παπαγάλων της παραλίας και ότι επίσης τίποτε, απολύτως τίποτα δεν είναι δεδομένο. Αλλά και πόσο τρομερά σημαντικές είναι οι κατακτήσεις στην επιστήμη -εμβόλιο σε λίγους μήνες είναι μία εκπληκτική επιτυχία του ανθρώπινου μυαλού.

Αυτό που θα έλεγα σ’ έναν νέο άνθρωπο που ξεκινάει τώρα να ασχολείται με την τέχνη είναι ότι πολλές φορές ήταν η απελπισία που με οδήγησε σε μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα έργα μου -είναι μέρος της δημιουργικής διαδικασίας, να μην τη φοβούνται, ο δρόμος του καθενός είναι μοναδικός.

Στα μελλοντικά μου σχέδια είναι να συνεχίσω να πειραματίζομαι με θέματα και υλικά, μία καινούργια έκθεση-και όταν τελειώσει η πανδημία, ίσως λίγο περισσότερη τέχνη στο δημόσιο χώρο.

Η Θεσσαλονίκη μου αρέσει γιατί υπάρχει κάτι βαρύ, παρακμιακό, από το παρελθόν, που μπορεί να έχει ενδιαφέρον στην τέχνη.

Το αγαπημένο μου μέρος στην πόλη είναι το πάρκο Ξαρχάκου με τους πράσινους παπαγάλους, έχει μία παρακμή και κάτι πολύ έντονο από τη Θεσσαλονίκη…

Το κρυφό μου σημείο στη Θεσσαλονίκη είναι η αυλή με τις χελώνες, στον Άγιο Νικόλαο τον ορφανό.

Θα ήθελα η πόλη μου να τολμούσε πολύ περισσότερο και ας αποτυγχάναμε. 

Αν θα έπρεπε να χαρακτηρίσω τη Θεσσαλονίκη με 3 λέξεις: Φιλόξενη, Ράθυμη, Ταλαντούχα.