Μια υπόσκαφη κατοικία στην Αντίπαρο είναι σχεδόν εξωπραγματικής ομορφιάς

Το Ridge House ξεκινά «ως μια ανάγνωση του τοπίου», εξηγούν οι αρχιτέκτονές του. Το έργο, ένα οικογενειακό «καταφύγιο» όλον τον χρόνο στο νησί της Αντίπαρου του Αιγαίου, είναι το τελευταίο σε μια μακρά λίστα με σπίτια με ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική ταυτότητα. Το αρχιτεκτονικό studio Area Office με έδρα την Αθήνα, περιέγραψε το κτίσμα ως «ένα μέρος για να αποδράσεις και να έχεις την αίσθηση ότι κρύβεσαι μέσα σε ένα εξωπραγματικό τοπίο.»

Με αυτή τη δήλωση, οι αρχιτέκτονες, με επικεφαλής τους ιδρυτές Στυλιανή Δαούτη, Γιώργο Μητρούλια και Michael John Raftopoulos, μιλούν για την έμπνευση πίσω από τον ιδιαίτερο σχεδιασμό τους. Ο χαμηλός, οργανικά διαμορφωμένος όγκος του Ridge House γίνεται «ένα» με το κεκλιμένο έδαφος του, με ένα έντεχνο μείγμα εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, βεράντες, μεγάλα ανοίγματα και γενναιόδωρη φύτευση ενορχηστρωμένη από τον ειδικό αρχιτεκτονικής τοπίου Doxiadis+. Πέτρινοι τοίχοι που διασχίζουν την τοποθεσία ορίζουν διαφορετικά επίπεδα και μια φυτεμένη οροφή γεμάτη με τοπικά είδη, ολοκληρώνουν την ισορροπημένη πράξη εξαφάνισης της αρχιτεκτονικής στο περιβάλλον του νησιού.

Οι αρχιτέκτονες βασίστηκαν στον αργό, υπαίθριο τρόπο ζωής του νησιού για να χαράξουν τη χωρική διάταξη του έργου τους. Επίσης, συγκεκριμένα, δημιούργησαν μια κατοικία που ενώνει διαφορετικά κομμάτια. Πλακόστρωτες βεράντες, μια μεγάλη πισίνα, κήποι και αίθρια ενώνονται για να συνθέσουν ένα βιώσιμο σπίτι, όπου τα όρια εσωτερικών και εξωτερικών περιοχών είναι ασαφή.

Μια σειρά από δοκάρια σχηματίζουν ένα είδος «πλωτής» πέργκολας, που προστατεύει τους υπαίθριους χώρους διαβίωσης από κάτω, ενώ αλλού ανοίγει στην άπλετη θέα και κατευθύνει το βλέμμα προς διάφορα σημεία του φυσικού περιβάλλοντος. Οι υπαίθριοι χώροι συνδέουν επίσης έξυπνα και αποτελεσματικά την κύρια κατοικία με τα πέντε δωμάτια του κτήματος που αναπτύσσονται στον τελευταίο όροφο, με έναν private κήπο που προορίζεται για τους επισκέπτες του κύριου υπνοδωματίου, μια αυλή στο υπόγειο, μια εξωτερική κουζίνα και τρία ανοιχτά ντους.

Οι απαλές «καμπύλες» του σπιτιού αποτελούν μέρος ενός λεξιλογίου σχημάτων και όγκων που χρησιμοποίησαν οι αρχιτέκτονες στη σχεδιαστική τους ανάπτυξη οι οποίες εισάγουν στο σπίτι διάφορες κλίμακες και λειτουργίες, σε μια παιχνιδιάρικη και προσεκτικά ενορχηστρωμένη σχεδιαστική χειρονομία. Υπάρχουν οι στρογγυλές τσιμεντένιες κολώνες, τα διάφορα μαρμάρινα στοιχεία και πλίνθοι στους εσωτερικούς χώρους όπως και οι καμπύλες άκρες των πέτρινων τοίχων. Ταυτόχρονα, οριζόντιες γραμμές, που ενισχύονται από το χαμηλό ύψος του κτιρίου, φαίνεται να δημιουργούν έναν «διάλογο» με τον ορίζοντα, επιμηκύνοντας ακόμη περισσότερο την άκρη όπου συναντώνται το μπλε της θάλασσας και του ουρανού.

«Η εμπειρία του να κινείσαι μέσα στο σπίτι είναι αυτή της "περιπλάνησης" σε έναν λαβύρινθο, όπως σε ένα κυκλαδίτικο χωριό, όπου απροσδόκητες μορφολογίες εκπλήσσουν συνεχώς τον επισκέπτη», γράφουν οι αρχιτέκτονες. «Το σπίτι έχει να κάνει με τη "μετακίνηση", προσεκτικά ενορχηστρωμένο για να επιτρέπει σε πολλούς χρήστες (ιδιοκτήτες, επισκέπτες, προσωπικό) να κατοικούν σε αυτό ταυτόχρονα.»

Εν τω μεταξύ, η ευαισθησία για τη βιωσιμότητα μεταφράζεται στα διάφορα οικολογικά διαπιστευτήρια που στηρίζουν τον σχεδιασμό. Τα τοπικά υλικά, όπως πέτρα, μάρμαρο και ζαχαροκάλαμο έχουν προτεραιότητα στην κατασκευή, ενώ η θερμική μάζα του σπιτιού, η άφθονη φύτευση του χώρου και μια ειδική μελέτη ανέμου συμβάλλουν στη μείωση της ανάγκης για μηχανική ψύξη, για να διασφαλιστεί ότι το σπίτι είναι σε εκσυγχρονισμό με το φυσικό του περιβάλλον.

Εξωτερικά, το Ridge House αρχικά φαίνεται ότι αντλεί τόλμη από την ακατέργαστη υλικότητα της μπρουταλιστικής αρχιτεκτονικής των δεκαετιών του 1960 και του 1970 που σχεδόν θεωρούμε ένα είδος ελληνικής μοντερνιστικής γλώσσας. Η ιδέα ενός προβόλου που αιωρείται πάνω από το τοπίο ίσως θυμίζει ακόμη και την εμβληματική κατοικία του Ζενέτου στο Καβούρι. «Αλλά σε αυτό το άγριο νησί, εκτεθειμένο στη θάλασσα και στον άνεμο, ο μεγάλος πρόβολος έχει λόγο ύπαρξης περισσότερο για την ακολουθία των χώρων που είναι προφυλαγμένοι από κάτω του, που προσαρμόζονται στην κλίμακα του ανθρώπινου σώματος και τον κάνουν περισσότερο καταφύγιο», λένε οι αρχιτέκτονες.