Για τη Θάλεια Γκατζούλη η "κρυμμένη" ζωή της ύλης αποτέλεσε χωρίς αμφιβολία μία στέρεη θεωρητική προϋπόθεση για έναν παρατεταμένο εσωτερικό μονόλογο αρχικά, που εξελίχτηκε στη συνέχεια σε ποικίλες εκδοχές  εικαστικής εκτέλεσης. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στο κείμενο που συνοδεύει την έκθεση της καλλιτέχνιδας η επιμελήτριά της, Θάλεια Στεφανίδου, "αν η ιατρική επιστήμη της δίδαξε την οικουμενική ποιητικότητα της ύλης , η καλλιτεχνική της δυναμική με εμμονική περιέργεια στο κυνήγι του ίχνους, αλλά και με πειραματική ορμή την οδήγησε στη δημιουργία άμορφων έργων που κάνουν σχήμα, μεταφέροντάς μας την "απόκοσμη ποίηση" εν τω κόσμω".

Αναμφίβολα το γεγονός ότι είναι πυρηνικός ιατρός και εικαστικός μαζί αντικατοπτρίζει τη διττή φύση και το δίπολο των ενδιαφερόντων ενός ανθρώπου γεμάτου ανησυχίες και δημιουργικό ρυθμό. Όπως ο ρυθμός της ιατρικής δίνει παλμό στη ζωή, ανάσα στον άνθρωπο και χτύπο στην καρδιά του, έτσι και τα έργα της Θάλειας Γκατζούλη αποκτούν αυθύπαρκτη ζωή στο δικό της γοητευτικό σύμπαν, που αυτές τις ημέρες μοιράζεται μαζί μας μέσα από την ατομική της έκθεση με τίτλο "the inevitable failure to understand", που φιλοξενείται στην γκαλερί Λόλα Νικολάου. 

Προέρχεστε από τον χώρο της Ιατρικής. Πώς μπήκε η τέχνη στη ζωή σας;

Όλοι μας έχουμε πολλές διαφορετικές πλευρές που περιμένουν να τις ανακαλύψουμε στην πορεία της ζωής μας. Η πρώτη μου επιλογή ήταν σαφώς επηρεασμένη από το ιατρικό περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγάλωσα. Η δεύτερη επιλογή ήρθε αρκετά αργότερα όταν άρχισα να αμφισβητώ και να αναζητώ περισσότερη ελευθερία στη σκέψη.

Η ιατρική βασίζεται στις αποδείξεις, η τέχνη στην εσωτερική παρόρμηση, το ανομολόγητο. Που συναντιούνται αυτοί οι δύο κόσμοι;

Η τέχνη και η επιστήμη έχουν κοινούς δρόμους- την παρατήρηση, την ανάλυση και τη σύνθεση. Τέχνη και Ιατρική ακόμα περισσότερο, μια που και οι δυο είναι ανθρωποκεντρικές. Εξάλλου, τόσο η λογική σκέψη όσο και το ασυνείδητο, το ανομολόγητο και η εσωτερική παρόρμηση είναι χαρακτηριστικά της ανθρώπινης ύπαρξης. Βλέπω λοιπόν αυτούς τους δύο κόσμους να είναι συμπληρωματικοί, όχι αντιθετικοί.

Πώς γεννιέται ένα έργο μέσα στο μυαλό σας; Από που ξεκινάτε;

Οτιδήποτε μπορεί να αποτελέσει αφετηρία για ένα έργο. Μια εμπειρία, ένα βιβλίο, ένα μουσικό κομμάτι, μια εικόνα, ένα γεγονός μπορεί να τροφοδοτήσει τη σκέψη και όταν αυτή η σκέψη εμπνέει νέες σκέψεις και επανέρχεται ξανά και ξανά μπορεί να  καταλήξει σε ένα έργο.  

Την τελική του μορφή την αποκτά στην πορεία ή από την αρχή γνωρίζετε ακριβώς, που θα καταλήξετε;

Η ιδέα είναι η αφετηρία και όχι το έργο. Απαιτείται μια καλλιτεχνική διαδικασία που βασίζεται στο σχέδιο και η οποία εμπεριέχει στάδια επιλογής και απόρριψης μέχρι να πραγματοποιηθεί το έργο. Άρα, η τελική μορφή του έργου φαίνεται μόλις αυτό τελειώσει.

Μιλήστε μας λιγάκι για τις τεχνικές και τα υλικά που χρησιμοποιείτε και πώς αυτά έχουν εξελιχθεί στην πορεία σας.

Μου αρέσει να δοκιμάζω και να πειραματίζομαι με νέα υλικά και διαδικασίες γιατί αυτό κάνει τη δημιουργία πιο συναρπαστική για μένα. Στη Σχολή Καλών Τεχνών ξεκίνησα, όπως όλοι, με καμβάδες και λάδια τα δύο πρώτα χρόνια, μετά όμως, είχα την απόλυτη ελευθερία να δοκιμάσω ό,τι ήθελα. Το πιο σημαντικό είναι ότι εκεί υπάρχει μια φοβερή αλληλεπίδραση μεταξύ των φοιτητών και καθηγητών που δουλεύουν μαζί στους ίδιους χώρους και αυτό με βοήθησε πολύ. Αλλά και πολλά υλικά και τεχνικές έχουν δοκιμαστεί από το ιατρικό στο καλλιτεχνικό μου εργαστήριο, όπως είναι φυσικό.  

Βλέπουμε στα έργα σας να ενεργοποιούνται και οι τρεις διαστάσεις, δουλεύετε δηλαδή και με επιτοίχια έργα και με γλυπτά. Λειτουργούν συμπληρωματικά το ένα προς το άλλο ή λειτουργούν και αυθύπαρκτα, ως μονάδες;

Ναι, νομίζω ότι οι τρεις διαστάσεις βοηθούν περισσότερο να επικοινωνήσω τις ιδέες μου και μου αρέσει  να αποδίδω την ίδια ιδέα με διαφορετικούς τρόπους. Κάθε έργο βέβαια είναι αυτοτελές, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να ανήκει και σε ένα σύνολο.

Μιλήστε μας λιγάκι για την καινούρια σας ατομική έκθεση με τίτλο «the inevitable failure to understand». Τι είναι αυτό τελικά, που αναπόφευκτα αποτυγχάνουμε να καταλάβουμε εμείς οι άνθρωποι;

Με απασχολεί ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε και κατανοούμε τον κόσμο και τον χρόνο, τον εαυτό και τους άλλους. Η αντίληψή μας στηρίζεται στις αισθήσεις μας αλλά και στην προβολή όλων αυτών που μέχρι τώρα έχουν καταγραφεί στον εγκέφαλό μας, ως ίχνη εμπειριών και μνήμης. Μεταβάλλεται ακατάπαυστα στην πορεία της ζωής, δηλαδή του χρόνου και άρα, είναι συνεχώς ατελής. Με απασχολεί ακόμα η σκέψη πώς τα μοριακά και κυτταρικά ίχνη μας, αποτελούμενα από την ίδια βασική ύλη, τα στοιχεία που υπάρχουν στη φύση, υπόκεινται σε διαρκή δυναμική μεταβολή, μέσω των εμπειριών μας των σκέψεων και των συναισθημάτων μας και αναδιατασσόμενα ξανά και ξανά σε νέα δίκτυα, δημιουργούν μια ατομική εσωτερική πραγματικότητα, η οποία τελικά κάνει τον καθένα μας μοναδικό αλλά ποτέ ολοκληρωμένο, δηλαδή άνθρωπο.

Βλέπουμε έργα από neon lights και διάφορα άλλα υλικά, φαινομενικά διαφορετικά μεταξύ τους. Υπάρχει κάποιο υπόγειο νήμα που να τα ενώνει;

Για μένα, τα έργα στην ατομική έκθεση είναι αποσπασματικά και χρειάζονται όλα, για να οικοδομήσουν μια ιδέα.

Αν σας ζητούσαμε να ξεχωρίσετε ένα μόνο έργο σας ως το πλέον εμβληματικό για εσάς, ποιο  θα ήταν αυτό και γιατί;

Εμβληματικό κανένα, αγαπημένα πολλά, αλλά κι αυτό μπορεί να αλλάζει στην πορεία του χρόνου. Κάθε έργο για το δημιουργό του είναι ένα απόσπασμα από τη ζωή του, γιατί φέρει μέσα του και όλες τις εμπειρίες που αποκτήθηκαν ή ανακλήθηκαν κατά τη δημιουργία του ή παράλληλα με αυτήν.    

Αλήθεια, ποιοι είναι οι δικοί σας αγαπημένοι καλλιτέχνες; Υπήρξε κάποιος Έλληνας ή ξένος εικαστικός που να λειτούργησε ως μέντορας και να καθόρισε την πορεία σας;

Αγαπώ πολύ τους καλλιτέχνες της Arte Povera και ιδίως τον Mario Merz. Αν δεν κάνω λάθος, κι αυτός ξεκίνησε από την Ιατρική. Δεν ξέρω αν μπορώ να πω, ότι είναι μέντορας μου, αλλά ο William Kentridge είναι ο καλλιτέχνης που θαυμάζω και καθημερινά ακούω στο youtube μια από τις πολλές ομιλίες που έχει δώσει. Στο Inspire, ένα workshop που διοργάνωνει το ΜΜΣΤ, είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ και να γνωρίσω καλύτερα τον Νίκο Ναυρίδη. Ήταν μια σημαντική στιγμή για μένα, γιατί επηρέασε καθοριστικά τη δουλειά μου.  

Ποιες είναι οι βαθύτερες αξίες με τις οποίες θέλετε να συνδεθείτε μέσω της τέχνης;

Η Τέχνη για μένα είναι ο τόπος της ελευθερίας, της ειλικρίνειας, της αυτογνωσίας και της αποδοχής. Είναι το σημείο που ισορροπούν η τολμηρή και η εύθραυστη πλευρά μου. Το υπέροχο με την Τέχνη είναι, ότι κάνει το ατομικό να γίνεται πολιτικό, να αφορά δηλαδή όλους. 

Info: Η ατομική έκθεση της εικαστικού Θάλειας Γκατζούλη, σε επιμέλεια της Θάλειας Στεφανίδου, θα παρουσιάζεται στην γκαλερί Λόλα Νικολάου έως τις 12 Μαΐου 2018.