Τι μέρα είναι σήμερα; Έχασα την ώρα, έχασα και τη μέρα. Ξαφνικά θυμήθηκα ότι, απ’ όλες τις μέρες του χρόνου, η σημερινή είναι η αγαπημένη μου και δε θ΄αφήσω ούτε τις ειδήσεις, ούτε την αντιπαθητικά μονότονη λέξη ρουτίνα που έχει μπει στη ζωή μας να μου χαλάσει τη διάθεση. Σήμερα είναι η πρώτη μεγαλωμένη μέρα που εγώ κάθε χρόνο γιορτάζω. Μια κερδισμένη χαμένη ώρα. Η πρώτη επίσημη υποδοχή του καλοκαιριού. Τι θα την κάνω, τώρα πλέον που όλοι είμαστε κλεισμένοι μέσα, αυτή την παραπανίσια ώρα θα με ρωτήσετε. Σε τι θα μου χρησιμέψει; Θα κάνω ακριβώς ό,τι έχω κέφι να κάνω σ’ έναν περιορισμένο χώρο.
Εδώ και μέρες διαβάζω άρθρα επί άρθρων για το πώς πρέπει να εκμεταλλευτούμε παραγωγικά και δυναμικά τον χρόνο που μας δίνεται. Λες και είναι χρόνος-παράταση, ένας ποδοσφαιρικός όρος που είναι έμπλεος ενεργητικότητας και όχι μια κανονική-εντελώς παράλογη- κανονικότητα. «Ειδικοί» μου υποδεικνύουν ποια βιβλία να παραγγείλω και πόσα βιβλία να διαβάσω. Μου προτείνουν και μου υπογραμμίζουν ότι είναι καιρός για τα δύσκολα, τα μεγάλα, τα πολυσέλιδα αριστουργήματα. Στην ουσία λένε ότι όσα προσποιούμαι ότι έχω τελειώσει όπως ο «Οδυσσέας» του Τζόις, το «Κόκκινο και το μαύρο» του Σταντάλ ή το «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο» ήρθε η ώρα να διαβαστούν. Θυμώνω με τα εξεζητημένα και βαρετά αυτά κείμενα. Μπορείς να με κλειδώσεις σπίτι αλλά Προυστ δε θα διαβάσω, αμπάρωσέ με για πάντα, αλλά εάν δε μου αρέσει ο Ταρκόφσκι δε θα δω ταινία του.
Στο ίδιο κλίμα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μας βομβαρδίζουν με βίντεο για τη σημαντικότητα της φυσικής αγωγής σε συνάρτηση με την ψυχική μας ισορροπία. Συμφωνώ, αλλά σκέφτομαι «να τι άλλο δε θα κάνω στο σπίτι». Δε θα γυμναστώ τόσο όσο προστάζει η εποχή. Σας το λέω με βεβαιότητα, όταν κάποτε ανοίξει η πόρτα της εξόδου δε θα είμαι ποτέ τόσο σμιλεμένη ώστε να εισπράττω κοπλιμέντα, βλέμματα θαυμασμού ή έστω φθόνου. Στοχεύω ρεαλιστικά, να κάνω ό,τι ακριβώς χρειάζεται για να κρατηθώ σε μια αξιοπρεπή κατάσταση ώστε όταν τελειώσει ο εγκλεισμός -γιατί κάποτε θα τελειώσει- να μπορούν οι συμπολίτες μου να μ’ αντικρίσουν και να μπορούν οι φίλοι μου να μ’ αναγνωρίσουν.
Οι καιροί απαιτούν επίσης να έρθουμε αντιμέτωποι με το βαθύ χάος της ντουλάπας, των ακατάστατων ντουλαπιών και των φορτωμένων βιβλιοθηκών. Να ψάξουμε τις αποθήκες, ν’ ανοίξουμε συρτάρια, να ξεκρεμάσουμε, να ευπρεπίσουμε ράφια, να ξεκαθαρίσουμε αρχεία. Μια ανάγκη που προκύπτει από τον ρεαλισμό των περιορισμένων τετραγωνικών κι έχει οικειοποιηθεί χάρη στην ψυχολογία, ξεφορτώνομαι τα περιττά βάρη ετών και κατόπιν αισθάνομαι και πορεύομαι ανάλαφρη. Ειλικρινά, και σε λιγότερο απαιτητικές εποχές δεν έπαιρνα χαρά από το να καθαρίζω και να πετάω. Τείνω προς την αντίθετη κατεύθυνση, στην κουζίνα αποθηκεύω, τεμαχίζω και καταψύχω, στις ντουλάπες βρίσκω τα κατάλληλα αφόρετα ρούχα που με κάνουν να αισθάνομαι άνετα για να περιφέρομαι στον χώρο που μου αναλογεί, στις βιβλιοθήκες βρίσκω αδιάβαστους θησαυρούς που ευτυχώς ποτέ δε χαρίστηκαν.
Τέλος, τα σχολεία δίνουν και αυτά εντολές σε ό,τι αφορά στην εκπαίδευση από απόσταση αγνοώντας το αυτονόητο: ό,τι δεν έχουν μάθει τα παιδιά με ανοιχτά τα σχολεία αποκλείεται να τα μάθουν με κλειστά. Οι γονείς δεν είναι κατάλληλοι για δάσκαλοι. Αν κρίνω από τον εαυτό μου θα με χαρακτήριζα ανεπαρκή και αν πρέπει να αναλάβω τη μόρφωση του γιου μου η προσέγγισή μου θα μας οδηγούσε πίσω στο 1920. Άλλοι «ειδήμονες» προτείνουν μια γκάμα από εκπαιδευτικά παιχνίδια και δραστηριότητες. Ειλικρινά, αναρωτιέμαι έχουν περάσει ποτέ εικοσιτέσσερις ώρες /εφτά μέρες της εβδομάδας παρέα με παιδιά προσπαθώντας παράλληλα να δουλέψουν, με ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρχουν ακόμη πολλές εβδομάδες που θα ακολουθήσουν; Τα παιδιά άλλωστε, εκτός από την προπαίδεια και τους κανόνες γραμματικής, χρειάζεται να μάθουν απλούστερα πράγματα, όπως: πώς να στρώνουν ένα κρεβάτι, πώς να αυτοεξυπηρετούνται, πώς να απασχολούν τον εαυτό τους δημιουργικά ή και λιγότερο δημιουργικά.
Πρόκειται για πανδημία, είναι μια κατάσταση εντελώς πρωτόγνωρη για όλους. Προτείνω να αυτοσχεδιάσουμε. Δεν υπάρχει σωστός τρόπος να αισθανόμαστε, ούτε πρέπει να αναλωθούμε στην πάλη μιας δομημένης μέρας. Ας κάνουμε ό,τι καλύτερο δεδομένων των συνθηκών. Ας αφήσουμε τους επιδημιολόγους, τους λοιμοξιολόγους και όλους τους συνανθρώπους που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην πρώτη γραμμή να κάνουν τη δουλειά τους, καθώς αυτοί καλούνται να είναι παραγωγικοί και αποδοτικοί. Ας τους στηρίξουμε μένοντας σπίτι. Ας ανησυχήσουμε για τα σημαντικά, για τους αρρώστους και για τις δουλειές που χάνονται. Ας χαλιναγωγήσουμε την αβεβαιότητα που έχει την όψη κινούμενης άμμου διαβάζοντας ξανά τα ίδια βιβλία, αυτά που μας καθησυχάζουν, την ίδια μουσική, αυτήν που ηρεμεί, τις ίδιες ταινίες, αυτές με το καλό τέλος. Σήμερα, εκμεταλλεύομαι την ηλιοφάνεια της μεγάλης μέρας για να διαβάσω τα υπογραμμισμένα από «Τα εις εαυτόν» (εκδ. Θύραθεν) του Μάρκου Αυρήλιου: «η νοητική σου κατάσταση θα είναι ανάλογη μ’ αυτά που θα φαντάζεσαι συχνότερα. Οι παραστάσεις που φέρνεις στο νου σού χρωματίζουν την ψυχή». Η δική μου αντίληψη της καλής ζωής συνίσταται στο να βάζω στόχους εφικτούς, ρεαλιστικούς και αν χρειάζεται να χαμηλώνω τον πήχη.
Info
H Ελεάννα Βλαστού είναι συγγραφέας και μένει στο Λονδίνο. Το τελευταίο της βιβλίο έχει τίτλο «Στο Λονδίνο» και κυκλοφορεί, όπως και τα υπόλοιπα, από τις εκδόσεις Πόλις.
Credits Φωτογραφίας: Μαρία Μαράκη