200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση σήμερα και όλοι μας γιορτάζουμε με υπερηφάνεια. Η πρώτη λέξη που θα έπρεπε να μας έρχεται στο μυαλό είναι η «λύτρωση». Λύτρωση για όσους πολέμησαν και δέος γι' αυτούς που έχασαν τη ζωή τους για να βγούμε νικητές και να βρισκόμαστε ελεύθεροι στο σήμερα -σε ένα σήμερα που είναι τόσο διαφορετικό απ' ό,τι θα μπορούσαμε να φανταστούμε και με όλα να βρίσκονται σε μια περίοδο όπου τίποτα δεν είναι σίγουρο για όσα πρόκειται να έρθουν. Αυτό με το οποίο πάντα πορευόμαστε, όμως, είναι η ελπίδα και η πίστη για όσα έρχονται από εδώ και πέρα. Τότε -200 χρόνια πριν-, τώρα και για πάντα, περιμένοντας με λαχτάρα τις μέρες με περισσότερο φως και αγάπη για όσα νιώθουμε ευγνωμοσύνη. 

Σε μια εποχή, λοιπόν, που μας στερεί την ευκαιρία να γιορτάσουμε αυτήν την τόσο σημαντική μέρα για την πατρίδα μας με τον τρόπο που θα θέλαμε και θα ταίριαζε περισσότερο, εντοπίζουμε για άλλη μια φορά εναλλακτικές λύσεις που μας φέρνουν πιο κοντά σε ό,τι ζει και κινείται δίπλα μας, στο μπλε του ουρανού και της θάλασσας, στον λαμπερό ήλιο εκεί ψηλά, στους ανθρώπους της ζωής μας, αλλά και στους προγόνους μας που πάλεψαν για τη νίκη. Με αφορμή τη σημερινή μέρα της Επετείου, ας εκμεταλλευτούμε τις παροχές που μας χαρίζει η τεχνολογία και ας θυμηθούμε πόσο σημαντικό είναι να τιμούμε την ιστορία της Ελλάδας, την πολιτισμική της κληρονομιά και τους ανθρώπους που όρισαν όλα αυτά για τα οποία νιώθουμε περήφανοι σήμερα.

Από εκδηλώσεις και περιηγήσεις που μπορείτε να παρακολουθήσετε online, μέχρι βιβλία και ταινίες με άρωμα Ελλάδας, παρακάτω συγκεντρώσαμε όσα δεν πρέπει να χάσετε σήμερα και όχι μόνο!

Online εκδηλώσεις

Επετειακή συναυλία από το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης & την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης

Το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης τιμούν την Επέτειο 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση με μια πανηγυρική συναυλία. Οι σπουδαίοι Έλληνες συνθέτες Διονύσιος Λαυράγκας και Μανώλης Καλομοίρης ενσωματώνουν στοιχεία της δημοτικής μουσικής μας παράδοσης στα έργα τους. Το Πρελούδιο και Φούγκα πάνω σε δύο ελληνικά θέματα του πρώτου δίνει το θριαμβικό τόνο της εξέγερσης των Ελλήνων, ενώ η Καταστροφή των Ψαρών του δεύτερου θρηνεί για μία από τις μεγαλύτερες καταστροφές του Αγώνα. Το πρόγραμμα ολοκληρώνεται με την Ηρωική Συμφωνία του Μπετόβεν, ένα ρηξικέλευθο έργο εμποτισμένο με τα ιδανικά του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, που υπήρξε η φλόγα με την οποία άναψε πνευματικά το φυτίλι της Ελληνικής Επανάστασης.

Info: Η συναυλία θα μεταδοθεί τηλεοπτικά στην ΕΡΤ3 στις 22:00 & μπορείτε να δείτε αναλυτικά το πρόγραμμα εδώ.

Επετειακή εκδήλωση από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων με αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάστασης, πραγματοποιεί μια διαδικτυακή εκδήλωσε που πρόκειται να τα έχει όλα! Μπορείτε να απολαύσετε τον χαιρετισμό του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Καθηγητή Τριαντάφυλλο Αλμπάνη, ομιλία της Επίκουρης Καθηγήτριας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας του Τμήματος Ιστορίας & Αρχαιολογίας, Άννας Μανδυλαρά, με θέμα: «Η Ελληνική Επανάσταση του 1821: ένας αγώνας ανατρεπτικός και συντεταγμένος», καθώς και ομιλία του Επίκουρου Καθηγητή Ευρωπαϊκής Ιστορίας του Τμήματος Ιστορίας & Αρχαιολογίας, Λάμπρου Φλιτούρη, με θέμα: «Η Ευρώπη των Επαναστάσεων και το ελληνικό 1821».

Info: Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί σήμερα, online εδώ στις 18:30.

Η Lidl Ελλάς γιορτάζει μαζί με όλη την Ελλάδα με τη συναυλία «200 χρόνια Δημοτικό τραγούδι»

Η Lidl Ελλάς τιμά την εθνική πολιτιστική κληρονομιά της χώρας, αναβιώνοντας 63 δημοτικά τραγούδια με την καλλιτεχνική επιμέλεια του Σταύρου Ξαρχάκου σε συνεργασία με τον Λάμπρο Λιάβα. Με την πρωτοβουλία «200 χρόνια Δημοτικό τραγούδι», ένα πολύπλευρο πρόγραμμα δράσεων που στόχο έχουν την ανάδειξη και προβολή της σημασίας και της διαχρονικότητας της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, η Lidl Ελλάς γιορτάζει τη σημερινή μέρα. Μέσα από τρεις κύκλους δράσεων (3 κύκλοι x 21 τραγούδια), θα δοθεί η ιστορία της χώρας αλλά και η εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας από το 1821 έως σήμερα, επιδιώκοντας στην πραγματικότητα την παραγωγή μιας νέας άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω ενός διαχρονικού έργου μεγάλης συναισθηματικής και ιστορικής αξίας.

Ο πρώτος κύκλος περιλαμβάνει την ηχογράφηση 21 τραγουδιών τα οποία θα αποτελούν νέες μελοποιήσεις και ανασκευές δημοτικών κειμένων ή/και τραγουδιών, ήδη υφιστάμενων δημοτικών στίχων. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν σε αυτόν τον κύκλο είναι οι: Δήμητρα Γαλάνη και Θωμάς Κωνσταντίνου, Νεοκλής Νεοφυτίδης, Παύλος Παυλίδης, Κατερίνα Πολέμη, Ταφ Λάθος, Palov & Mishkin, New York Gypsy All Stars. Ο δεύτερος κύκλος περιλαμβάνει συναυλία στο Θέατρο Γης στη Θεσσαλονίκη, όπου θα εκτελεστούν δημόσια άλλα 21 δημοτικά τραγούδια, σε επιμέλεια του Σταύρου Ξαρχάκου και του Λάμπρου Λιάβα. Πρόκειται για μια «μουσική κιβωτό» από τα 21 αντιπροσωπευτικά εμβληματικά δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται στην Εθνεγερσία: από τον Θούριο του Ρήγα στα κλέφτικα και τα ιστορικά που αποτυπώνουν τη συλλογική ταυτότητα και μνήμη. Συμμετέχοντες: Polis Ensemble με τη συμμετοχή της Κατερίνας Παπαδοπούλου και του Παναγιώτη Αγγελακόπουλου, υπό την επιμέλεια - ενορχήστρωση του Αλέξανδρου Καψοκαβάδη. O τρίτος κύκλος περιλαμβάνει μια συναυλία στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, κατά την οποία ο Σταύρος Ξαρχάκος θα παρουσιάσει και θα διευθύνει ένα καινούριο έργο του -μια σουίτα για ορχηστρικό σύνολο, χορωδία και τραγουδίστρια την Ηρώ Σαϊα. 

Info: Μπορείτε να απολαύσετε όλες τις μουσικές δημιουργίες εδώ.

Έκθεση τεκμηρίων από τη συλλογή Τρικόγλου του ΑΠΘ - Σύμβολα της Επανάστασης του 1821

Ακόμα, μη χάσετε τις προσεχείς ημέρες την έκθεση που διοργανώνει η Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ, σε συνεργασία με το Τελλόγλειο Ίδρυμα. Πρόκειται για μια έκθεση τεκμηρίων για το 1821 από τη συλλογή Ιωάννη Τρικόγλου, που βρίσκεται στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ, στην οποία θα αναδειχθούν πολλά από τα σύμβολα της Επανάστασης του '21, φανερώνοντας το πολιτιστικό «βάρος» της εποχής. Οι υπεύθυνοι της εκδήλωσης είναι η Κατερίνα Νάστα, Διευθύντρια Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΑΠΘ, καθώς και ο Βασίλης Γούναρης, Καθηγητής Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ.

Info: Τα εγκαίνια της έκθεσης θα διεξαχθούν στις 27 Μαρτίου 2021 στο Τελλόγλειο Ίδρυμα (Αγίου Δημητρίου 159Α, Θεσσαλονίκη).

Μικρή μουσική «παρέλαση» από τον Διονύση Σαββόπουλο

Η Επιτροπή Ελλάδα 2021 ζήτησε από τον αγαπημένο τραγουδοποιό και μέλος της Ολομέλειας της, Διονύση Σαββόπουλο, να οργανώσει μια μικρή μουσική «παρέλαση» για την Επανάσταση. Πρόκειται για ένα μουσικό πρόγραμμα με «διαμάντια» της μουσικής και της κουλτούρας μας, με αγαπημένες φωνές σε μοναδικές ηχογραφήσεις.

Info: Το πρώτο μέρος της δράσης θα έχει τη μορφή podcast, το οποίο θα δημοσιευτεί σήμερα στις 12:00 από την ιστοσελίδα της Επιτροπής, ενώ στη διάρκεια του έτους αναμένεται να επεκταθεί και να διευρυνθεί με νέες μουσικές αφηγήσεις και διαδρομές.

Έκθεση του Μουσείου Μπενάκη με τίτλο «1821 πριν και μετά»

Η έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, «1821 πριν και μετά», με περισσότερα από 1.000 τεκμήρια ιστορίας και τέχνης τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά όλα μαζί, αφηγείται την ιστορία των νεότερων Ελλήνων κατά τη διάρκεια των ετών 1770-1880. Θα διαρκέσει έως τις 7 Νοεμβρίου, ενώ εκτείνεται σε όλους τους εκθεσιακούς χώρους του κτηρίου της οδού Πειραιώς 138 και πραγματοποιείται με την σύμπραξη του Μουσείου, της Τράπεζας της Ελλάδος, της Εθνικής Τράπεζας και της Alpha Bank.

Δείτε το πρώτο βίντεο:

Ταινίες & ντοκιμαντέρ

Ντοκιμαντέρ «Στη σκιά των Ηρώων» από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Σερρών

Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Σερρών δημιούργησε ένα ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στην περίοδο της Επανάστασης, με στόχο να δώσει από την δική του πλευρά μια καλλιτεχνική ερμηνεία στην ιστορική πραγματικότητα. Η αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, Δρ. Άντα Διάλλα, μιλά για τα ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα και πέντε ηθοποιοί απαγγέλουν τα αντίστοιχα ιστορικά κείμενα μέσα σε Αρχαιολογικά Μουσεία κι εμβληματικούς θρησκευτικούς χώρους, αφήνοντας την εικόνα να καταγράψει το ενιαίο και μακραίωνο πρόσωπο του Ελληνισμού. Η διάρκεια του ντοκιμαντέρ είναι 100 λεπτά.

Info: Θα κάνει πρεμιέρα απόψε στις 21:00 στο κανάλι του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ ΣΕΡΡΩΝ στο YouTube, στο κανάλι της ΒΟΥΛΗΣ και στο estage.gr.

Ταινία «Μπουμπουλίνα» (1959)

Η «Μπουμπουλίνα» είναι μια από τις πιο γνωστές ταινίες εποχής από την Επανάσταση για να αναζητήσετε και να απολαύσετε σήμερα. Ήταν το 1959 όταν η Ειρήνη Παπά υποδύθηκε εξαιρετικά τη Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, τη σπουδαία ηρωίδα της Επανάστασης του ’21. Στο πλευρό της ένας από τους πιο σημαντικούς ηθοποιούς εκείνης της εποχής, ο Ανδρέας Μπάρκουλης. Μαζί τους και ο Λευτέρης Βουρνάς, στο κινηματογραφικό του ντεμπούτο. Την ταινία σκηνοθέτησε ο Κώστας Ανδρίτσος και το σενάριο έγραψαν ο Νέστορας Μάτσας και ο Κώστας Ασημακόπουλος, ενώ η ιστορία της θρυλικής αυτής γυναίκας ξετυλίγεται με τον πιο ρεαλιστικό τρόπο.

Ντοκιμαντέρ «Σε γνωρίζω από την όψη - 200 χρόνια Ελλάδα»

Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ, παραγωγή της Επιτροπής, το οποίο αποτελεί μια ευφάνταστη αφήγηση των δύο αιώνων της νεότερης Ελλάδας. Έχει στηριχθεί σε αρχειακό υλικό και τεκμήρια και προσεγγίζει το θέμα αναδεικνύοντας όχι μόνο στοιχεία της στρατιωτικής ή της πολιτικής ιστορίας μας, αλλά και στοιχεία από τις ενότητες των επιστημών, των τεχνών αλλά και της καθημερινής ζωής.

Info: Θα προβληθεί απόψε στις 19:00 στην ΕΡΤ1 και από τις 20:00 θα είναι διαθέσιμο μέσω της ιστοσελίδας και των κοινωνικών δικτύων της Επιτροπής.

Ντοκιμαντέρ «Περί Ελευθερίας-200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση» του Άρη Πορτοσάλτε

Τα γεγονότα και οι παράγοντες που συνέβαλαν στην Παλιγγενεσία των Ελλήνων, τα πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν, οι κρίσιμες στιγμές και οι σημαντικότερες αποφάσεις που οδήγησαν στη δημιουργία του πρώτου Ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους. Το ντοκιμαντέρ «Περί Ελευθερίας-200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση» παρουσιάζεται από τον δημοσιογράφο Άρη Πορτοσάλτε, με τη συμμετοχή κορυφαίων Ιστορικών και ρίχνοντας φως σε μια από τις σημαντικότερες περιόδους -όχι μόνο της ελληνικής αλλά και της νεότερης ευρωπαϊκής ιστορίας.

Info: Μπορείτε να το παρακολουθήσετε αποκλειστικά στον ΣΚΑΪ στις 21:00.

Podcast από το Hellenic Heritage Foundation στο Τορόντο

Και για τους λάτρεις των podcasts, το Hellenic Heritage Foundation στο Τορόντο ετοίμασε τη σειρά επεισοδίων για την Επανάσταση, με τίτλο "The idea of Greece: 1821". Μέσα από το podcast εξερευνά περιόδους της Επανάστασης, ρίχνοντας φως σε πρόσωπα και γεγονότα, προσελκύοντας ένα ευρύ και διεθνές ακροατήριο.

Info: Μπορείτε να ακούσετε τα πρώτα επεισόδια εδώ.

Βιβλία

To Ελληνικό Όνειρο, Στάθης Καλύβας 

Μια συζήτηση με τον Κώστα Γιαννακίδη για το παρελθόν και το μέλλον της Ελλάδας, από τον Στάθη Καλύβα και τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Συγκεκριμένα, ο καθηγητής Στάθης Καλύβας απαντά στις ερωτήσεις του δημοσιογράφου Κώστα Γιαννακίδη σε έναν διάλογο που διατρέχει την Ιστορία της Νέας Ελλάδας, κοιτώντας προς ένα φωτεινό και αισιόδοξο μέλλον για μία σύγχρονη χώρα που θα εξάγει ευτυχία. Ένα βιβλίο-ωδή στα όσα μάς δίδαξε η ιστορία του τόπου μας, όσα κατάφεραν οι ήρωες του παρελθόντος και η σημασία της Επανάστασης στο σήμερα.

1821-Γυναίκες και Επανάσταση, Βασιλική Λάζου

Το βιβλίο αυτό από τις εκδόσεις Διόπτρα πραγματεύεται τον τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες βίωσαν τη ζοφερή πραγματικότητα του πολέμου και την ανάταση της Επανάστασης. Ιχνηλατεί τις πράξεις τους, τη στάση τους απέναντι στον θάνατο, τον φόβο και την πείνα. Μιλά για τη μοίρα Οθωμανών και Ελληνίδων που βρέθηκαν μέσα στα κάστρα και τις πολιορκημένες πόλεις, στην ύπαιθρο και τα νησιά. Φέρνει στην επιφάνεια τη ζωή, την καθημερινότητα και τη γυναικεία δράση και περιγράφει τις στερήσεις, την υποδούλωση και την προσφυγιά. Ξεχωρίζει, επίσης, τις επώνυμες και τις ανώνυμες γυναίκες του Αγώνα και αποτιμά τι έχασαν και τι κέρδισαν με την Ανεξαρτησία. Με λίγα λόγια, το βιβλίο παρακολουθεί τη ζωή των γυναικών εν πολέμω κι εντάσσει τη δράση τους στo πλαίσιο και στα συμβάντα της εποχής.

Ελλάδα-Βιογραφία ενός Σύγχρονου Έθνους, Roderick Beaton

Το ανάγνωσμα αυτό των εκδόσεων Πατάκη ανατέμνει το αξιοσημείωτο επίτευγμα της σύγχρονης Ελλάδας -στη διάρκεια των τελευταίων τριακοσίων ετών ένα σύγχρονο έθνος οικοδομήθηκε στη βάση, κυριολεκτικά σχεδόν, των ερειπίων ενός εξαφανισμένου πολιτισμού. To «Ελλάδα-Βιογραφία ενός σύγχρονου έθνους» είναι η ιστορία του ελληνικού έθνους-κράτους, αλλά αποτελεί κυρίως την ιστορία της συλλογικής ταυτότητας που συνοδεύει το έθνος-κράτος. Είναι η ιστορία των γεγονότων και της υψηλής πολιτικής, αλλά και η ιστορία της κουλτούρας και των τεχνών, των ανθρώπων και των ιδεών.

Ελλάδα 1453-1821, David Brewer

Ο Βρετανός ιστορικός David Brewer αναλύει τις εξελίξεις στον ελληνικό χώρο από την Άλωση της Πόλης μέχρι την Επανάσταση του 1821, εστιάζοντας ιδιαίτερα στα χαρακτηριστικά εκείνα της οθωμανικής διοίκησης που αφορούσαν τον τρόπο ζωής των ελληνόφωνων χριστιανών κατοίκων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Πόσο ελεύθεροι ήταν οι Έλληνες; Ήταν υπόδουλοι κι, αν ναι, με ποια έννοια; Πόσο κοντά στην αλήθεια είναι διαδεδομένες αντιλήψεις σχετικά με θέματα όπως το παιδομάζωμα, οι εξισλαμισμοί, η δυσβάστακτη φορολογία, το κρυφό σχολειό; Ποιος ήταν ο ρόλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας την περίοδο αυτή; Οι απαντήσεις βρίσκονται στις σελίδες του βιβλίου.

1821-Ενάντια σε φρούρια και τείχη, Γιώργος Μαργαρίτης

Ο Γιώργος Μαργαρίτης, καθηγητής στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, κάνει μια αναδρομή στις πρώτες ενέργειες που σιγά σιγά οργανώθηκαν πριν το 1821 και που κατά κανόνα συνέβησαν έξω από τον ελλαδικό χώρο (παραδουνάβιες ηγεμονίες, Ρωσία) και αποτέλεσαν τη «μαγιά» για να αποκτήσει υπόσταση το όραμα μιας ελεύθερης πατρίδας. Το βιβλίο «1821-Ενάντια σε φρούρια και τείχη» από τις εκδόσεις Διόπτρα σταματάει με την Άλωση της Τριπολιτσάς - μια ιστορική στιγμή που αποτελεί σταθμό για την εδραίωση και την εξέλιξη της Επανάστασης μετέπειτα.

Μάλιστα, με σκοπό να πάρετε μια παραπάνω γεύση για το περιεχόμενο του βιβλίο, μπορείτε να ακούσετε το podcast 10 επεισοδίων που σχετίζεται με όσα καταγράφονται στις σελίδες.