Ο όρος "Clinomania" αφορά τη βαθιά επιθυμία να παραμένουμε στο κρεβάτι συνεχώς. Πρόκειται για μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από την ανάγκη να αποφεύγουμε τις καταστάσεις της καθημερινότητας, βρίσκοντας καταφύγιο στον άνετο και ασφαλή χώρο του κρεβατιού. Δεν αναγνωρίζεται επίσημα ως ιατρική διαταραχή, ωστόσο μπορεί να θεωρηθεί ως μια χρόνια αδυναμία που μας εμποδίσει να κάνουμε ακόμα και τα βασικά. Αν και η "Clinomania" μπορεί να συνδέεται με συναισθήματα άγχους, κατάθλιψης ή εξάντλησης, δεν πρέπει να συγχέεται με ιατρικά προβλήματα όπως η υπερυπνία ή οι διαταραχές του ύπνου.
Συμπτώματα
1. Δυσκολία στο να σηκωθούμε από το κρεβάτι
Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της κατάστασης είναι η επίμονη άρνηση να σηκωθούμε από το κρεβάτι, ακόμη και όταν έχουμε πλήρη επίγνωση των υποχρεώσεών μας. Νιώθουμε μια ισχυρή επιθυμία να παραμείνουμε ξαπλωμένοι για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αναβάλλοντας συνεχώς τη στιγμή που θα σηκωθούμε.
2. Επιδείνωση της αποδοτικότητας μας
Εάν ταλαιπωρούμαστε από "Clinomania" μπορεί να βιώνουμε σημαντική μείωση στην καθημερινή μας λειτουργικότητα, είτε στον επαγγελματικό, ακαδημαϊκό, κοινωνικό ή προσωπικό τομέα. Η δυσκολία να τηρήσουμε προγράμματα, και να φέρουμε εις πέρας καθημερινές δραστηριότητες μπορεί να δημιουργήσουν έναν φαύλο κύκλο αναβλητικότητας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του άγχους και της πίεσης, επιδεινώνοντας περαιτέρω την κατάσταση.
3. Συναισθήματα ενοχής
Η αδυναμία ελέγχου της ανάγκης για παραμονή στο κρεβάτι μπορεί να οδηγήσει σε έντονα συναισθήματα ενοχής και ντροπής. Ενώ υπάρχει επίγνωση των αρνητικών συνεπειών της συμπεριφοράς μας, συχνά νιώθουμε παγιδευμένοι σε έναν κύκλο που είναι δύσκολο να σπάσει. Η αυτοκριτική και η σύγκριση με άλλους ανθρώπους μπορεί να εντείνουν αυτά τα συναισθήματα, καθιστώντας την έξοδο από αυτή την κατάσταση ακόμα πιο απαιτητική.
4. Διαταραχές ύπνου
Αν και ο όρος χαρακτηρίζεται από μια υπερβολική επιθυμία να μένουμε στο κρεβάτι αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι απολαμβάνουμε έναν ποιοτικό και ξεκούραστο ύπνο. Μπορεί να αντιμετωπίζουμε δυσκολία στο να αποκοιμηθούμε. Αυτές οι διαταραχές οδηγούν σε έναν μη ολοκληρωμένο κύκλο ύπνου, με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε υπνηλία και κόπωση κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Τα αίτια
Η κατάσταση αυτή μπορεί να επηρεάζεται από έναν συνδυασμό γενετικών, βιολογικών, ψυχολογικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Αν και δεν υπάρχει μία μοναδική αιτία που να την εξηγεί πλήρως, ορισμένοι πιθανοί λόγοι που μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της είναι:
1. Ψυχολογικοί παράγοντες
Οι διαταραχές της διάθεσης, όπως η κατάθλιψη ή το άγχος, μπορεί να σχετίζονται με την εμφάνιση της. Η ανάγκη να βρίσκoυμε καταφύγιο στο κρεβάτι και στον ύπνο μπορεί να λειτουργεί ως ένας μηχανισμός αντιμετώπισης των έντονων συναισθημάτων ή των στρεσογόνων καταστάσεων.
2. Έλλειψη αυτοεκτίμησης
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση ή έλλειψη κινήτρου δημιουργεί έντονη επιθυμία για παραμονή σε έναν ασφαλή χώρο, προκειμένου να ξεφύγουμε από τις πιέσεις και τις απαιτήσεις του έξω κόσμου. Η πράξη του να παραμένουμε ξαπλωμένοι μπορεί να προσφέρει μια αίσθηση ασφάλειας και άνεσης που ενδεχομένως να λείπει από άλλους τομείς της ζωής τους. Οι συνεχείς απογοητεύσεις και η αίσθηση ανικανότητας να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες των άλλων μπορεί να ενισχύσουν αυτή την τάση.
3. Περιβαλλοντικοί παράγοντες
Το περιβάλλον στο οποίο ζούμε μπορεί επίσης να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Παράγοντες όπως η υπερβολική εργασία, το χρόνιο στρες, η έλλειψη υγιών ρουτινών ύπνου και η απουσία δραστηριοτήτων που προσφέρουν ικανοποίηση, μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη αυτής της υπερβολικής έλξης προς το κρεβάτι.
Θεραπεία
1. Cognitive behavioral therapy (CBT)
Η θεραπεία αυτή έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στη καταπολέμηση της "Clinomania" καθώς βοηθά στον εντοπισμό και την τροποποίηση των δυσλειτουργικών σκέψεων και συμπεριφορών που σχετίζονται με αυτή την κατάσταση. Μέσα από δομημένες συνεδρίες με έναν θεραπευτή, μπορούμε να μάθουμε στρατηγικές για τη βελτίωση της διαχείρισης του χρόνου του, την καθιέρωση υγιών ρουτινών ύπνου και την αντιμετώπιση των βαθύτερων συναισθημάτων.
2. Φαρμακευτική αγωγή
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χρήση φαρμάκων μπορεί να θεωρηθεί μέρος της θεραπείας της, ιδιαίτερα εάν υπάρχουν συνυπάρχουσες διαταραχές όπως η κατάθλιψη ή το άγχος. Τα φάρμακα μπορούν να συμβάλουν στη σταθεροποίηση της διάθεσης, στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου και στη μείωση της υπνηλίας κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ωστόσο, η φαρμακευτική αγωγή πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπό την επίβλεψη ενός επαγγελματία υγείας, ώστε να διασφαλιστεί η σωστή δοσολογία και να αποφευχθούν πιθανές παρενέργειες.
3. Τροποποίηση των συνηθειών ύπνου
Η υιοθέτηση υγιών συνηθειών ύπνου είναι ζωτικής σημασίας. Η καθιέρωση ενός σταθερού προγράμματος ύπνου, ο περιορισμός της έκθεσης σε οθόνες, η δημιουργία ενός ήρεμου περιβάλλοντος στο δωμάτιο και η αποφυγή διεγερτικών ουσιών, όπως η καφεΐνη, αργά το βράδυ, είναι μερικές από τις πρακτικές που μπορούν να προάγουν έναν πιο ποιοτικό ύπνο.
4. Οικογενειακή και κοινωνική υποστήριξη
Η υποστήριξη από την οικογένεια και τους φίλους μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία ανάρρωσης. Η κατανόηση και η ενθάρρυνση μπορούν να αποτελέσουν βασικούς παράγοντες για την αντιμετώπιση των δυσκολιών που προκύπτουν από αυτή την κατάσταση και να συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός πιο υγιούς τρόπου ζωής.