Με την τεχνητή νοημοσύνη (AI) να έχει εισβάλει στις ζωές μας, συγκεντρώνουμε τις πιο καθηλωτικές εικόνες από τον χώρο της Τέχνης, του design και της μόδας, που αποδεικνύουν πως η τεχνολογία αυτή τρέχει με ιλιγγιώδη ρυθμό, καθώς και τα ονόματα των καλλιτεχνών που χρησιμοποιούν τα πιο εξελιγμένα εργαλεία για να τις δημιουργήσουν.

Art

Η Τέχνη που προκύπτει από τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται ολοένα και περισσότερο, επαναπροσδιορίζοντας την έννοια της δημιουργικότητας, καθώς και τον τρόπο που σκεφτόμαστε και αντιλαμβανόμαστε τα πάντα γύρω μας. Από εμπορικές εκθέσεις σε γκαλερί μέχρι artworks που ισορροπούν μεταξύ ενός πραγματικού και σουρεαλιστικού κόσμου, πρόκειται για μια καινοτομία που συναντάμε η οποία έχει γίνει, πλέον, κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Πώς, όμως, τις επεξεργάζονται όλες αυτές τις εντυπωσιακές εικόνες, τα βίντεο και τα ειδικά εφέ και ποια μπορεί να είναι η συμβολή των καλλιτεχνών σ’ έναν τομέα που τείνει στις μέρες μας να ακολουθεί εντολές μηχανών ώστε να δημιουργήσει Τέχνη; Η καλλιτεχνική πλευρά του AI είναι το αποτέλεσμα μιας συνεργασίας μεταξύ ενός καλλιτέχνη κι ενός συστήματος τεχνητής νοημοσύνης, αλλά το επίπεδο αυτονομίας του δεύτερου μπορεί να ποικίλλει σημαντικά και το αποτέλεσμα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ποιότητα των δεδομένων από τα οποία μαθαίνει η τεχνητή νοημοσύνη. Τέτοιου είδους έργα δημιουργούνται χρησιμοποιώντας αλγόριθμους αυτοπαραγωγής, που αντλούν γνώση από δεδομένα, τα οποία επεξεργάζονται σε συνεργασία με καλλιτέχνες για να παραγάγουν έργα διαφορετικής αυτονομίας και ποιότητας.

Τα παραδείγματα των καλλιτεχνών που ασχολούνται με το συγκεκριμένο παρακλάδι του AI είναι πολλά. Ανάμεσα σε αυτούς βρίσκεται ο δικός μας φωτογράφος και αρχιτέκτονας, Κώστας Σπαθής (@spathumpa), που -όπως μας λέει λίγες σελίδες αργότερα- αντλεί έμπνευση από τις πιο γοητευτικές γωνιές της Ελλάδας, τις οποίες αποτυπώνει φωτογραφικά -πολλές φορές με drone- και τις αναδημιουργεί με τη δική του σχεδιαστική ματιά, δίνοντας fun διάσταση στα μεγαλύτερα σημεία ενδιαφέροντος της χώρας μας. Και από την Ελλάδα στην Ισπανία, εκεί όπου ο Andrés Reisinger (@reisingerandres), ιδρυτής του Reisinger Studio κι ένας από τους πιο περιζήτητους ψηφιακούς καλλιτέχνες, ξεπερνά τους 550.000 ακολούθους δημιουργώντας NFT εικόνες με κτίρια -κυρίως-, που μοιάζουν βγαλμένα από όνειρο, χάρη στις χαρακτηριστικές ροζ αποχρώσεις που συνήθως επιλέγει. 

Τα δικά του καλλιτεχνικά όρια ξεπερνά και ο Doopiidoo (@doopiidoo), που έχει επίσης έναν από τους πιο δυνατούς λογαριασμούς στο Instagram και ξεχωρίζει για το avant-garde στιλ στα πορτρέτα του και την αντισυμβατική του δημιουργικότητα, πυροδοτεί συζητήσεις για το μέλλον της Τέχνης και τον ρόλο της τεχνολογίας. Με σατιρική διάθεση, ο Vincent -πίσω από το @ifonly.ai- μέσα από το έργο του κάνει το αδύνατο δυνατό κι εμβαθύνει στη σφαίρα των ονείρων μας, με την προσπάθεια αυτή να μεταφράζεται στη δημιουργία αρχιτεκτονικών θαυμάτων - και όχι μόνο. Media artist, επιμελητής, καθηγητής πανεπιστημίου και σύμβουλος Τέχνης, o David Szauder (@davidszauder) συστήνει μέσω του Instagram το δικό του παράλληλο σύμπαν, που είναι γεμάτο χρώματα και παρουσιάζει μια άλλη -πιο σουρεαλιστική- εκδοχή της καθημερινότητας. 

Δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε και το project του Onassis ONX μ’ έδρα τη Νέα Υόρκη, που παρουσίασε πρόσφατα στο Manhattan την έκθεση "All Will Be Considered", η οποία περιλάμβανε επτά έργα AI καλλιτεχνών, μεταξύ των οποίων αυτά των Ashley Zelinskie, Jeremy Kamal και Kevin Peter He. Επεξεργάζοντας vintage φωτογραφίες, το Brigadoon Dispatch (@the_brigadoon_dispatch) δε θα μπορούσε να λείπει από αυτήν τη λίστα, καθώς τις κάνει να μοιάζουν βγαλμένες από το μέλλον, με την καθεμία από αυτές να διηγείται και από μια ξεχωριστή ιστορία.

Design

Το AI κυριαρχεί και στο πεδίο της αρχιτεκτονικής, το οποίο έχει περάσει σε μια νέα εποχή. Οι τρόποι, λοιπόν, με τους οποίους κάποιοι designers οραματίζονται κι επικοινωνούν πια τα φιλόδοξα σχέδιά τους βασίζονται σ’ έναν συνδυασμό της δύναμης των κοινωνικών δικτύων με τις συνεχώς εξελισσόμενες τεχνολογίες του ψηφιακού design, όπου η τεχνητή νοημοσύνη προσθέτει διαρκώς καινούριες δυνατότητες. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το μέλλον των αρχιτεκτόνων; Μπορεί, τελικά, το AI να «ακυρώσει» το ταλέντο τους;

Έρευνες αποδεικνύουν πως πλέον, με τα διάφορα λογισμικά μετατροπής κειμένου σε εικόνα που υπάρχουν -όπως το Midjourney, το Dall•E, το Stable Diffusion και το ChatGPT- να έχουν επικρατήσει, γίνεται όλο και πιο έντονη η αντίληψη πως πρόκειται να αλλάξει ριζικά και ο τρόπος με τον οποίο οι αρχιτέκτονες του σήμερα θα εργάζονται στο μέλλον. Η «επανάσταση» στον κόσμο της αρχιτεκτονικής και του design έρχεται μέσα από τα ποικίλα αυτά AI εργαλεία, τα οποία επιτρέπουν τη δημιουργία οραμάτων που εντυπωσιάζουν: από σαγηνευτικούς ουρανοξύστες και φουτουριστικά installations μέχρι κτίρια που συνδυάζουν τόσο αρμονικά sci-fi και art nouveau αισθητική.

Όπως κάθε πτυχή του AI, έτσι κι εδώ μπορεί κανείς να εντοπίσει πλεονεκτήματα αλλά και μειονεκτήματα. Στα θετικά κατατάσσεται η προστασία του περιβάλλοντος και η μείωση της κερδοσκοπίας εις βάρος της Γης, επεκτείνοντας την αξιολόγηση βιώσιμων μεθόδων οικοδόμησης και την εύρεση βέλτιστων δομικών λύσεων και τρόπων κατασκευής. Ανέκαθεν η αρχιτεκτονική θεωρούνταν ένα είδος πολυτέλειας, μιας και απαιτείται υψηλό κόστος για την υλοποίηση των εν λόγω έργων - κάτι που για χρόνια την έκανε δυσπρόσιτη στους φιλόδοξους νέους του χώρου και προσιτή μόνο στους star architects. Πλέον, όμως, δεν αποτελεί άπιαστο όνειρο, αφού η τεχνητή νοημοσύνη ανοίγει τον δρόμο σε εκκολαπτόμενους αρχιτέκτονες, οι οποίοι τώρα έχουν την ευκαιρία να οπτικοποιήσουν ευκολότερα τις ιδέες τους, προτάσσοντας τη φαντασία, τη δημιουργικότητα και, φυσικά, τη γνώση τους για τη χρήση της ΑΙ. Με άλλα λόγια, σήμερα ο καθένας θα μπορούσε να σχεδιάσει ό,τι μπορεί να φανταστεί, χωρίς απαραίτητα να έχει ως απώτερο σκοπό την πραγματική κατασκευή του, τη μετάφραση, δηλαδή, από το εικονικό στο υλικό. Τώρα, κατά πόσο μελλοντικά όλες αυτές οι φουτουριστικές προτάσεις μπορούν πράγματι να υλοποιηθούν σε απτά κτίρια, αυξάνοντας τις απαιτήσεις των τεχνητών και αντιμετωπίζοντας οποιοδήποτε πρακτικό ζήτημα, είναι κάτι που μόνο ο χρόνος μπορεί να δείξει. Στον αντίποδα, δεν είναι λίγοι αυτοί που φοβούνται πως όλη αυτή η έξαρση φαντασίας θα προκαλέσει μια μορφή αρχιτεκτονικού σουρεαλισμού, δεδομένου ότι πολλά από τα έργα που βλέπουμε είναι αμφιλεγόμενα εξαιτίας των επιβλητικών όγκων και της έντονης καλλιτεχνίας τους. Τέτοια έργα απαιτούν λεπτομερείς μελέτες για να καταλήξουν σε απτά δημιουργικά αποτελέσματα, αλλά προς το παρόν λειτουργούν προτρεπτικά, ιντριγκάροντας τον ανθρώπινο νου.

Η δουλειά του Carlos Bañon Blazquez (@carlosbannon) αποτελεί τρανό παράδειγμα της τελειότητας του AI σχεδιασμού, με τον αρχιτέκτονα να χρησιμοποιεί το χρώμα σαν φάρο ελπίδας κι αισιοδοξίας στην καθημερινότητά μας, σ’ έναν κόσμο που συχνά μοιάζει γκρίζος. Σ’ ένα παράλληλο σύμπαν, η Maria Dudkina (@sunt_mrr) θα ήθελε τα πάντα γύρω μας να είναι πιο πράσινα, κι αυτό είναι κάτι που αποτυπώνεται στις δημιουργίες της, οι οποίες χαρακτηρίζονται για τις ιδιαίτερες καμπύλες και τις ρέουσες γραμμές τους, παρουσιάζοντας -μεταξύ άλλων- εκπληκτικές μινιμαλιστικές κατοικίες, που μοιάζουν βγαλμένες από το μέλλον. 

Την έννοια του αρχιτεκτονικού σουρεαλισμού απογειώνει ο Αιγύπτιος Hassan Ragab (@hsnrgb), ο οποίος για τα πολυσυζητημένα κι ευφάνταστα έργα του χρησιμοποιεί το Midjourney, θέλοντας να δημιουργήσει έναν κόσμο γεμάτο βλάστηση, αντλώντας συχνά έμπνευση από τα iconic μνημεία, τα κτίρια και τον πολιτισμό του τόπου του. «Το μέλλον είναι εδώ και κανείς δε θέλει να μείνει πίσω», υποστηρίζει το Hommés Studio (@hommes.studio) με έδρα την Πορτογαλία και με παρουσία στο Milan Design Week 2023, αποδεικνύοντας πως το AI ενσωματώνεται στον χώρο του interior design και δίνοντάς μας ιδέες για τα πιο inspiring σκηνικά. Τα βλέμματα μαγνητίζει και η δουλειά του Shail Patel (@shael.ai), ο οποίος διερευνά συνεχώς τα όρια του εφικτού, χρησιμοποιώντας και αυτός έντονα χρώματα και υπερφυσικούς όγκους ως τρόπους έκφρασης, με κτίρια κι εγκαταστάσεις που δίνουν την αίσθηση πως αιωρούνται. Αν προσπαθήσουμε να φανταστούμε τα αρχιτεκτονικά δημιουργήματα που θα βλέπουμε αρκετά χρόνια αργότερα, τότε σίγουρα οι εικόνες του Will Garner (@wg.xyz) μας δίνουν ένα καλό hint, καθώς ο ίδιος ξεπερνά τις συμβατικές μεθόδους σχεδιασμού, με τα έργα του να περιγράφονται ως ένα μείγμα φουτουρισμού και φύσης. Ως μέλος του σχεδιαστικού team του Zaha Hadid Architects στο Λονδίνο, ο Tim Fu (@ti.fu) αφήνει το δικό του αποτύπωμα στον χώρο της AI αρχιτεκτονικής, με τις προτάσεις του -αν και φουτουριστικές- να μπορούν πραγματικά να υλοποιηθούν, χαρίζοντας στις πόλεις του κόσμου αέρα από το μέλλον. 

Τέλος, η ταλαντούχα Hera Kim (@tinkertailorart) από το Tinkertailor Studio είναι μια ακόμα αξιόλογη καλλιτέχνιδα που εμπνέεται από την Αναγέννηση, τα λουλούδια και τη μόδα, για να σχεδιάσει εκθαμβωτικές boutiques εμβληματικών οίκων, café, εστιατόρια, art de la table κ.ά.

Fashion

Άρρηκτα συνδεδεμένη με τις τάσεις, η μόδα συμβαδίζει μαζί τους, τις ενισχύει, τις ορίζει, τις κρατά ή τις απορρίπτει. Μερικές φορές ενθουσιάζεται τόσο πολύ με οτιδήποτε θα φέρει την καινοτομία στους κόλπους της, που εξαντλεί δημιουργικά ό,τι έχει και δεν έχει, για να προτείνει σε κοινή θέα μια ανεπανάληπτη ιδέα. Και κάπως έτσι τα μεγάλα brands -όπως κι άλλα νεοφυή- ανταγωνίζονται για το ποιο θα μπει πρώτο σε κάθε νέο παιχνίδι, κάνοντας την πρωτότυπη αρχή. Τα τελευταία χρόνια, λοιπόν, η τεχνητή νοημοσύνη υπέπεσε στην αντίληψη της μόδας ως ένα επαναστατικό εργαλείο, το οποίο θα μπορούσε και η ίδια να αξιοποιήσει για να χτίσει το μέλλον της, προκαλώντας έναν χορό των τάσεων. Αμέσως, είδαμε brands να εισχωρούν μετά μανίας στο Metaverse, να πωλούν NFTs και να ενσωματώνουν την τεχνητή νοημοσύνη στις στρατηγικές τους. Τώρα πια, το 73% των στελεχών της μόδας δηλώνει ότι η ΑΙ θα αποτελέσει προτεραιότητα για τις επιχειρήσεις τους το 2024.

Στα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα οίκων που εισήλθαν σε αυτό το πεδίο ανήκει η Max Mara, η οποία πρόσφατα προσγειώθηκε στο εικονικό σύμπαν του Roblox -μια παγκόσμια καθηλωτική πλατφόρμα σύνδεσης και επικοινωνίας με 70 εκατομμύρια καθημερινά ενεργούς χρήστες- με μια εμπειρία edutainment. Ο κόσμος αυτού του συναρπαστικού παιχνιδιού ονομάζεται “Max Mara Coats Adventure” και κατοικείται από τα avatars των χρηστών και από δεκάδες αρκουδάκια Teddy, που παραπέμπουν στο διάσημο παλτό του brand. Αντλώντας έμπνευση από τη νέα εποχή, ο Schiaparelli -με τη σειρά του- κυριολεκτικά «έριξε» το Ίντερνετ, όταν στο catwalk του, κατά την πρόσφατη Haute Couture Week του Παρισιού, παρουσίασε ως hot αξεσουάρ ένα γιγάντιο ρομποτικό μωρό από ασημένια και πράσινα ηλεκτρονικά πάνελ, κυκλώματα με μαργαριτάρια, σπασμένα καλώδια, σύρματα και χιλιάδες αστραφτερά κρύσταλλα Swarovski, το οποίο κρατούσε αγκαλιά του το μοντέλο Maggie Maurer. Άλλο τόσο εκκεντρικά βήματα έκανε ο Etro, που δημιούργησε τη νέα Spring/Summer 2024 καμπάνια του αποκλειστικά με ΑΙ, σε συνεργασία με την digital designer Silvia Badalotti, μεταφέροντάς μας στο σύμπαν του “Nowhere” - έναν κόσμο τόσο οικείο όσο και εξωγήινο.

Σε άλλα νέα, πέρα από τα brands που εισχωρούν μεμονωμένα στον κόσμο της τεχνητής νοημοσύνης, παρατηρείται κι ένα γενικότερο κύμα δημιουργικότητας στη μόδα το οποίο εκφράζεται αποκλειστικά online μέσα από φανταστικές fashion εικόνες που δημιουργούν ΑΙ designers. Αυτό ήταν που έφερε και την πρώτη AI Fashion Week τον περσινό Απρίλιο στη Νέα Υόρκη από το στούντιο τεχνητής νοημοσύνης του Cyril Foiret, Maison Meta, η οποία περιελάμβανε έναν διαγωνισμό για επίδοξους σχεδιαστές που θα χρησιμοποιούσαν την τεχνητή νοημοσύνη για να δημιουργήσουν μια σειρά μόδας. Οι νικητές είχαν τη δυνατότητα να κατασκευάσουν φυσικά τις συλλογές τους για να τις πουλήσουν διαδικτυακά στο διάσημο κατάστημα Revolve. Όσον αφορά στο ποιον πρέπει να ακολουθήσετε στο Instagram τώρα που η τεχνητή νοημοσύνη έχει κατακτήσει τη μόδα, εδώ το Instituto Maragoni προτείνει -μεταξύ άλλων- την Helen Breznik (@helenbreznik), τη φωτογράφο και γραφίστρια που συνδυάζει ψηφιακά και αναλογικά εργαλεία, όπως το MidJourney και παλιές φωτογραφικές μηχανές Polaroid, για να πετύχει κάτι απρόβλεπτο με μια αφηρημένη πινελιά. Στα προφίλ που ξεχωρίσαμε ανήκει και το account AI Fashion Photos (@ai_fashion_photos) με 90.000 χιλιάδες followers. Με τις δυνατότητες της ΑΙ το τοπίο της μόδας αναδιαμορφώνεται!

ΣΥΝΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΑΝΙΑΣ

Κεντρική φωτογραφία: Δεξιά: Οι καταπράσινες πυραμίδες του Will Garner και αριστερά: Από την έκθεση "All Will Be Considered" του Onassis ONX

ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΜΑΡΤΙΟΥ 2024