Για πολλούς η Πρωτομαγιά είναι απλά μια αργία, ωστόσο το νόημα και η σημασία αυτής της ημέρας είναι πολύ βαθύτερα. Στην πραγματικότητα η 1η Μαΐου θεωρείται ημέρα μνήμης για μία εξέγερση που γράφτηκε με μελανά γράμματα στις σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας και έμεινε γνωστή ως «η σφαγή του Χάιμάρκετ».
Συνεχίστε να διαβάζετε παρακάτω και ανακαλύψτε όλα όσα αξίζει να γνωρίζετε!
Story telling
Η ιστορία αναφέρει πως την Πρωτομαγιά του 1886, τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας το 8ωρο και καλύτερες συνθήκες εργασίας με σύνθημα «Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο».Τουλάχιστον 400.000 άνθρωποι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη την χώρα και πάνω από 80.000 στο Σικάγο. Πρόκειται για μία από τις πιο σημαντικές ημέρες της σύγχρονης ιστορίας, η οποία είναι υπεύθυνη για τα περισσότερα εργατικά δικαιώματα που ισχύουν σήμερα.
Μετά από τέσσερις ημέρες διαδηλώσεων και εξεγέρσεων, στις 4 Μαΐου, κατά τη διάρκεια μίας πορείας στην πλατεία Χάιμαρκετ στο Σικάγο, κάποιος πέταξε έναν αναμμένο δυναμίτη στην αστυνομία που βρισκόταν γύρω από την πορεία. Το αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθούν 7 αστυνομικοί και 4 διαδηλωτές, ενώ υπήρξαν και περισσότεροι από 70 τραυματίες από την έκρηξη αλλά και τις μετέπειτα συγκρούσεις με την αστυνομία.
Σε ανάμνηση, λοιπόν, αυτής της εξέγερσης, καθιερώθηκε η Πρωτομαγιά σαν παγκόσμια μέρα της εργατικής τάξης, ύστερα από απόφαση που πήρε η ιδρυτική συνέλευση της Δεύτερης Διεθνούς στο Παρίσι (που πραγματοποιήθηκε στις 14/7/1889 και στην οποία μετείχαν 391 αντιπρόσωποι συνδικάτων από 20 χώρες).
Η εργατική Πρωτομαγιά στην Ελλάδα
Η Εργατική Πρωτομαγιά έχει όμως την ιστορία της και στην ελληνική πραγματικότητα, η οποία ξεκίνησε μερικά χρόνια αργότερα. Τα πρώτα εργατικά κινήματα στον ελλαδικό χώρο δημιουργήθηκαν στη διάρκεια του 19ου αιώνα κι η πρώτη απεργία, ξέσπασε την Πρωτομαγιά του 1888 στην πόλη της Δράμας. Βασικό αίτημα όλων εκείνων των ανθρώπων, των καπνεργατών, ήταν να μειωθούν οι -εξαντλητικά πολλά- ώρες εργασίας, καθώς εκείνη την εποχή οι εργάτες απασχολούνταν από δώδεκα έως και δεκατρείς ώρες ημερησίως και φυσικά, να υπάρξουν και καλύτερες συνθήκες εργασίες. Το 1892 έγινε η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στο νεοελληνικό κράτος, ενώ έναν χρόνο αργότερα, περίπου 2.000 εργάτες διαδήλωσαν ζητώντας να καθιερωθεί το οκτάωρο, να είναι αργία η Κυριακή και να υπάρχει κρατική περίθαλψη για τα θύματα εργατικών ατυχημάτων, που τότε, ήταν πραγματικά πολλά.
Αρκετά χρόνια αργότερα, τον Μάιο του 1936, οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης κορυφώνουν τις διαδηλώσεις, οι οποίες είχαν ξεκινήσει ήδη από τον περασμένο Φεβρουάριο. Η διαδήλωση πνίγεται στο αίμα με τους νεκρούς να φτάνουν τους 12. Αστυνομία και στρατός προσπαθεί να σταματήσει την πορεία. Ο 25χρονος Τάσος Τούσης, έπεσε νεκρός στη διασταύρωση των οδών Βενιζέλου και Εγνατία. Η φωτογραφία της μητέρας να θρηνεί τον γιο της ενέπνευσε τον Γιάννη Ρίτσο να γράψει τον «Επιτάφιο» του.
Τελικά, η Εργατική Πρωτομαγιά καθιερώθηκε στη χώρα ως Εθνική Εργατική Εορτή από τον Ιωάννη Μεταξά τον Απρίλιο του 1937. Επίσης, τότε ήταν που καθιερώθηκε και το οκτάωρο ημερησίως, η πληρωμή των υπερωριών, η άδεια μετ' αποδοχών κι η υποχρεωτική αργία της Κυριακής, ενώ απαγορεύθηκε αυστηρώς η παιδική εργασία. Παράλληλα, καθορίσθηκαν τα κατώτατα όρια των μισθών και των ημερομισθίων κι έκαναν την εμφάνισή τους, οι πρώτες συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Η Ελλάδα μπήκε σε μία νέα εποχή κι η ώρα της αλλαγής είχε -επιτέλους- φτάσει!
Η Πρωτομαγιά των λουλουδιών
Το πιο γνωστό έθιμο της σημερινής ημέρας είναι η δημιουργία λουλουδένιων στεφάνων. Αυτό έχει τις ρίζες του στις παγανιστικές εορτές του παρελθόντος. Η σημασία της ημέρας της Πρωτομαγιάς για τους αρχαίους λαούς οφείλεται στο γεγονός πως ημερολογιακά, για το βόρειο ημισφαίριο, η πρώτη ημέρα του Μαΐου βρίσκεται ανάμεσα στην Εαρινή Ισημερία και το Θερινό Ηλιοστάσιο, τοποθετείται δηλαδή στην αρχή της άνοιξης.
Στην προ-χριστιανική Ευρώπη έχουμε γιορτές όπως το κέλτικο Μπελτέιν και τη γιορτή της νύχτας του Γαλπούργκις στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη, οι οποίες γιορτάζονται έως σήμερα, χωρίς όμως το παγανιστικό τους στοιχείο. Ακόμα και στην Ελλάδα βλέπουμε τέτοιου είδους έθιμα, όπως ο χορός γύρω από το γαϊτανάκι.
