Στην αναζήτηση του κατάλληλου είδους θεραπείας -για τη συγκεκριμένη φάση της ζωής μου- κατέληξα να αμφιταλαντεύομαι ανάμεσα σε διάφορες προσεγγίσεις που υπόσχονται η καθεμία κάτι διαφορετικό. Έτσι, με τη βοήθεια μιας ειδικού, κατάφερα να διαλευκάνω τις διαφορές, ενώ μου ανέλυσε και όλα όσα πρέπει να γνωρίζω για τις εναλλακτικές επιλογές. Το πρώτο βήμα όταν σκέφτεστε τη θεραπεία είναι, λοιπόν, το να επικοινωνήσετε με κάποιον ψυχολόγο ή ψυχίατρο. Στη συνέχεια, να κατανοήσετε τις ανάγκες σας και ακολούθως να ανακαλύψετε το εύρος των θεραπειών.
Παρακάτω θα ανακαλύψετε δυο κοινές επιλογές στις οποίες οι περισσότεροι -τελικά- καταλήγουν.
Ψυχανάλυση
Όπως ίσως γνωρίζετε, ο Sigmund Freud είναι ο ιδρυτής της ψυχανάλυσης (PA), της παλαιότερης μορφής θεραπείας. Το PA ασχολείται με τα υποκείμενα συναισθήματα και τις αναμνήσεις που ζουν στο υποσυνείδητο. Σύμφωνα με αυτό, εάν απομακρύνετε αυτές τις -κατά κύριο λόγο αρνητικές- εμπειρίες ή τις αρνηθείτε τελείως, αυτό μπορεί να μας εμποδίσει από το να αναπτυχθείτε με έναν υγιή τρόπο. Έτσι, όταν αποφασίζετε να συμμετάσχετε σε μια τέτοια συνεδρία, εσείς και ο θεραπευτής σας θα προσπαθήσετε να βρείτε τις αιτίες που σας προκαλούν έκπτωση στην ενέργεια και στη διάθεσή σας. Για να αποκαλυφθούν τα υποκείμενα ζητήματα, οι εσωτερικές συγκρούσεις πρέπει να επιλυθούν μιλώντας για αυτές και ξαναζώντας εμπειρίες από την παιδική σας ηλικία.
Ο ρόλος του θεραπευτή, στην προκειμένη περίπτωση, είναι να παρέχει χώρο για τα συναισθήματα και τις εμπειρίες σας. Δε θα τον παρατηρήσετε να μιλάει πολύ αλλά θα ανακαλύψετε πως σε καίρια σημεία θα παρέχει ερμηνείες για αυτό που έχετε περιγράψει. Γι' αυτόν τον λόγο στο PA ακρογωνιαίος λίθος της θεραπείας είναι η σχέση μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου. Μια κοινή μέθοδος που χρησιμοποιείται είναι το να μεταφέρετε τα προηγούμενα συναισθήματα αλλά και τις συμπεριφορές σας σε αυτόν που έχετε απέναντί σας και φέρνοντας τις αναμνήσεις από το παρελθόν σας στην παρούσα στιγμή, ο θεραπευτής σας να μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε τους συναισθηματικούς σας δεσμούς σας κατά τη διάρκεια των συνεδριών.
Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της ψυχοθεραπείας μπορεί να ανακαλύψετε ότι αισθανθήκατε ένοχοι απέναντι στη μητέρα σας όταν ήσασταν νεότεροι, γεγονός που σας εμπόδισε να κάνετε τα πράγματα που πραγματικά θέλετε, με αποτέλεσμα να αισθάνεστε μια συνεχή πίεση, επειδή τα συναισθήματά σας για αυτή την ενοχή δεν έχουν επιλυθεί. Ο σκοπός της ψυχανάλυσης είναι να επιτύχετε μια βαθύτερη κατανόηση των τρεχόντων προβλημάτων σας αναζητώντας το υπόβαθρό τους. Συνήθως αυτό έγκειται στις δύσκολες σχέσεις, στις εμπειρίες και στα πρότυπα συμπεριφοράς που έχετε δομήσει στην παιδική σας ηλικία και που ασυνείδητα σας ελέγχει και σας επηρεάζει μέχρι σήμερα. Μια τέτοια κατανόηση θα σας ωθήσει να αναγνωρίσετε τον χρόνο και τον τόπο στον οποίο συμβαίνουν όλα όσα σας απασχολούν. Έτσι, καθώς το PA εξερευνά βαθιά ενσωματωμένες εμπειρίες, η ψυχανάλυση μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια.
Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία
Στη γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, η εστίαση γίνεται στις πραγματικές, τρέχουσες σκέψεις, συμπεριφορές και συναισθήματα και όχι τόσο στις αιτίες. Σε όλη τη ζωή μάθατε διαφορετικά πρότυπα συμπεριφοράς που χρησιμοποιείτε για την επίλυση προβλημάτων και τη λήψη αποφάσεων καθημερινά. Ωστόσο, αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε συναισθηματικούς αγώνες που τελικά καταλήγουν στην απογοήτευση. Επομένως, ο στόχος αυτού του τύπου θεραπείας είναι να σας (ξανα)μάθει σκέψεις και συμπεριφορές για να αντιμετωπίζετε καλύτερα τα τρέχοντα προβλήματα και να μειώσει ενεργά τα ανεπιθύμητα συναισθήματα αλλά και τις συνήθειες.
Σε αυτήν τη μέθοδο, ο θεραπευτής συμμετέχει ενεργά στο να σας βοηθήσει να μάθετε αποτελεσματικές και χρήσιμες προσεγγίσεις λαμβάνοντας παραδείγματα από την τρέχουσα φάση της ζωή σας. Στο πρώτο μέρος αυτής της θεραπείας, μπορείτε να περιμένετε να εξερευνήσετε τα καταθλιπτικά σας συμπτώματα σε γνωσιακά, συμπεριφορικά και συναισθηματικά επίπεδα - με άλλα λόγια, τους τρόπους που σκέφτεστε, ενεργείτε και αισθάνεστε. Ένα άλλο σημαντικό συστατικό της θεραπείας έγκειται στην εκμάθηση τεχνικών και μεθόδων στη σκέψη και τη συμπεριφορά που οδηγούν σε πιο θετικούς τρόπους αντιμετώπισης των δυσκολιών. Με αυτές τις δεξιότητες που έχετε μάθει, ιδανικά θα είστε σε θέση να αντιμετωπίσετε μόνοι σας δύσκολες καταστάσεις μόλις τελειώσει η θεραπεία.
Για παράδειγμα, μπορεί να αισθάνεστε ανασφαλείς για το πώς να προσεγγίσετε άτομα και να κάνετε νέους φίλους ή πώς να πείτε «όχι» όταν σας ζητείται κάτι. Στη συνέχεια, ο θεραπευτής σας θα προβεί σε τεχνικές, όπως το παιχνίδι ρόλων, για τη βελτίωση των κοινωνικών κι επικοινωνιακών σας δεξιοτήτων. Επειδή το CBT έχει αποδειχθεί ότι αντιμετωπίζει με επιτυχία την κατάθλιψη και πολλές άλλες διαταραχές ψυχικής υγείας όλο και περισσότεροι άνθρωποι το επιλέγουν.
Πώς να αποφασίσετε ποια ψυχοθεραπεία είναι καλύτερη για εσάς
Όλες οι προσεγγίσεις έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα για κάθε άτομο και μόνο εσείς μπορείτε να αποφασίσετε ποιος τύπος σας ταιριάζει καλύτερα. Η απόφασή σας είναι σημαντικό να βασίζεται στους στόχους σας και στους τρόπους που αντιλαμβάνεστε τα προβλήματά σας. Ανεξάρτητα από το τι τελικά θα διαλέξετε, στην πρώτη σας συνεδρία βεβαιωθείτε ότι εσείς και ο θεραπευτής σας ταιριάζετε και ότι αισθάνεστε άνετα με αυτό το άτομο. Αυτό, άλλωστε, είναι το θεμέλιο της επιτυχημένης θεραπείας.
