Τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά είναι από τα θέματα, τα οποία οι διατροφολόγοι αλλά και οι γιατροί αγαπούν να συζητούν. Ακόμη, όμως, και αν ακούγονται παρόμοια, τα δύο αυτά στοιχεία παίζουν διαφορετικούς ρόλους για την υγεία του οργανισμού. Σχετιζόμενα με την ισορροπία του εντέρου και πιο συγκεκριμένα με τη μικροβιακή χλωρίδα της περιοχής, αποτελούν σημαντικά συστατικά, τα οποία οφείλουν να είναι παρόντα σε καθημερινή βάση. 

Έτσι, με δεκάδες άρθρα να εμφανίζονται καθημερινά καθώς και με αρκετά σκευάσματα στα ράφια των φαρμακείων να υπόσχονται θαυματουργές λύσεις, έφτασε η στιγμή να ξεκαθαρίσουμε τις βασικές αρχές αυτών των «ρυθμιστικών» μέσων που όλοι λατρεύουν να επιλέγουν.

The key differences

Προβιοτικά: H έννοια αυτή αναφέρεται σε ειδικούς ζωντανούς μικροοργανισμούς, οι οποίοι αποτελούν την εντερική χλωρίδα. Οι μικροοργανισμοί αυτοί περνούν στο έντερο, όπου είναι το σημείο στο οποίο δρουν συμβάλλοντας στη βελτίωση της υγείας και βελτιώνοντας την ισορροπία της περιοχής. Τα περισσότερα προβιοτικά προϊόντα ανήκουν σε διαφορετικά γένη και το καθένα από αυτά περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό στελεχών. Μερικά από τα στελέχη έχουν θεραπευτικές ιδιότητες και περιέχονται σε ειδικά τρόφιμα εμπλουτισμένα με αυτά. 

Πρεβιοτικά: Τα επονομαζόμενα πρεβιοτικά συστατικά δεν περιέχουν τους ίδιους τους μικροοργανισμούς, αλλά συστατικά τα οποία βοηθούν στην ανάπτυξη και τη διατήρηση των ήδη υπαρχόντων ευεργετικών βακτηρίων της εντερικής χλωρίδας. Τέτοια συστατικά, για παράδειγμα, είναι οι φρουκτο-ολιγοσακχαρίτες, καθώς και οι ινουλίνες. 

Good to know: Είναι σημαντικό να γνωρίζετε πως τα πρεβιοτικά έχουν παρόμοιες δράσεις με τα προβιοτικά, αλλά δεν διαθέτουν την ίδια αμεσότητα στη δράση, καθώς δρουν έμμεσα. 

Τhe gut microbiome

Έχοντας αναφέρει τις διαφορές των δύο συστατικών, είναι σημαντικό να γνωρίζετε τον λόγο που τα βακτήρια είναι τόσο σημαντικά στην εντερική χλωρίδα. Είναι αποδεδειγμένο πως, το ανθρώπινο έντερο αποτελείται από 100 τρισεκατομμύρια, συμβιωτικά, βακτήρια που επηρεάζουν την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, τον μεταβολισμό, την ψυχική υγεία, την ανοσοποιητική λειτουργία και το πεπτικό σύστημα. 

Αυτά -όπως και οποιοσδήποτε άλλος ζωντανός οργανισμός- απαιτούν τροφή για να ζήσουν και για να συνεχίσουν να διατηρούν τις λειτουργίες του οργανισμού. Έτσι, όταν καταναλώνετε τακτικά εύπεπτα τρόφιμα που δεν αφήνουν υπολείμματα -όπως απλούς υδατάνθρακες και πρόχειρο φαγητό-, τότε το μικροβίωμα της περιοχής μειώνεται. Αυτό συμβαίνει καθώς ο οργανισμός επεξεργάζεται τα συστατικά αυτών των τροφίμων άμεσα, επιθυμώντας να καταναλώνει γρήγορα τα σάκχαρά τους ως ενέργεια ή να τα αποθηκεύει ως λίπος, αφήνοντας στο έντερο ελάχιστα υπολείμματα. Έτσι, το αποτέλεσμα είναι τα απαραίτητα βακτήρια να «λιμοκτονούν», καθώς στερούνται το φαγητό που τους προσφέρει τα απαραίτητα συστατικά. 

Helping gut health 

Όταν αποκτήσουν τα κατάλληλα τρόφιμα, τα μικρόβια μπορούν να τα ζυμώσουν σε λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας. Αυτές οι ενώσεις τροφοδοτούν το έντερο,  βοηθούν στην πρόληψη των φλεγμονών και στην επιδιόρθωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη. Ακόμη, με αυτό τον τρόπο διαθέτουν το «κατάλληλο καύσιμο«, για να εκτελούν άλλες ρυθμιστικές λειτουργίες, όπως τη διατήρηση της όρεξης αλλά και το λαμπερό δέρμα. 

Παρακάτω έχουμε συλλέξει μια λίστα με τα καλύτερα πρεβιοτικά τρόφιμα, που θα ενισχύουν την υγεία του οργανισμού σας.

Σοκολάτα: Τα νέα για τους λάτρεις της σοκολάτας είναι ευχάριστα. Μια πρόσφατη μελέτη στο Louisiana State University διαπίστωσε ότι οι μικροοργανισμοί στο στομάχι ζυμώνουν τη σοκολάτα σε αντιφλεγμονώδεις ενώσεις, που αποσιωπούν τα γονίδια που συνδέονται με την αντίσταση στην ινσουλίνη και τη φλεγμονή. Επιλέξτε μια σοκολάτα με το υψηλό ποσοστό σε κακάο.

Mπανάνα: Αυτή η τροφή, η οποία είναι πλούσια σε κάλιο, μπορεί να ενισχύσει τη γαστρεντερική υγεία. Όπως έχει αποδειχτεί, αποτελεί μια εξαιρετική πηγή πρεβιοτικών ουσιών. 

Όσπρια: Κάθε φορά που επιλέγετε να καταναλώσετε αυτά τα ευεργετικά τρόφιμα είναι σαν να χαρίζετε στον εαυτό σας ένα μικρό χάπι για την απώλεια βάρους. Αυτό συμβαίνει καθώς τα όσπρια, όπως για παράδειγμα οι φακές, είναι μια πηγή «ανθεκτικού αμύλου». Διέρχονται από το λεπτό έντερο άθικτα, κάτι το οποίο σημαίνει πως αυτά τα υπολείμματα μπορούν να μετακινηθούν στο παχύ έντερο ως τροφή για τα βακτήρια.

Κρεμμύδια: Τα κρεμμύδια είναι μια από τις καλύτερες πηγές της υγιούς, διαλυτής ίνας που ονομάζεται ολιγοφρουκτόζη, μια φυσική πηγή ινουλίνης. Αυτή την ουσία τη χρησιμοποιεί το έντερο, για να καθαρίσει και για να αυξήσει τον αριθμό των καλών βακτηρίων που διαθέτει. 

Σπανάκι: Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Chemical Biology διαπίστωσε ότι τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά, όπως το σπανάκι, είναι εξαιρετικά για την απώλεια βάρους. Αυτή τους η ιδιότητα έχει να κάνει με το γεγονός ότι περιέχουν ένα μόριο σακχάρου μακράς αλυσίδας γνωστό ως σουλφοκινόζη. Λόγω του μήκους του, δεν χωνεύεται στο ανώτερο γαστρεντερικό σύστημα και κινείται προς το κάτω έντερο, για να τροφοδοτήσει τα καλά βακτηρίδια.