Έχετε νιώσει ποτέ την κοιλιά σας να πρήζεται χωρίς να έχετε καταναλώσει κάτι διατροφικά βαρύ; Αν ναι, δεν είστε η μόνη και δεν φταίει πάντα το φαγητό. Το σώμα μας συχνά μιλάει για όσα το μυαλό μας προσπαθεί να αγνοήσει. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημάδια αυτής της σύνδεσης; Ένα ενοχλητικό κοιλιακό πρήξιμο που δεν προκαλείται από τροφή, αλλά από... στρες. Το φαινόμενο του “stress belly” δεν είναι υπερβολή, αλλά επιστημονικά αναγνωρισμένη σωματική αντίδραση στο χρόνιο άγχος. Κι όσο πιο πολύ το αγνοούμε, τόσο πιο πολύ «εγκαθίσταται» στο σώμα μας - αθόρυβα, καθημερινά, πιεστικά.

ΑΝΑΛΥΟΝΤΑΣ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ

Ο όρος “stress belly” χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κατάσταση κατά την οποία το χρόνιο στρες επηρεάζει την κατανομή του λίπους και τη λειτουργία του εντέρου, με αποτέλεσμα φούσκωμα, κράμπες και εναποθέσεις λίπους γύρω από την κοιλιά, ανεξάρτητα από τη διατροφή ή την άσκηση. «Το stress bloating δεν έχει απαραίτητα να κάνει με το τι έφαγες, αλλά με το πώς ένιωθες πριν και κατά τη διάρκεια ενός γεύματος. Είναι το πρήξιμο που προκαλεί το άγχος – ακόμα κι αν έχεις φάει “σωστά”», σημειώνει η Health & Wellness Lifestyle Coach και συγγραφέας του e-book “Debloat”, Μαλού Λαρσινού. Και συνεχίζει: «Άλλωστε, υπάρχει ισχυρή σχέση ανάμεσα στον εγκέφαλο και το έντερο, τον λεγόμενο “δεύτερο εγκέφαλό” μας. Αν το μυαλό είναι σε ένταση, το έντερο θα το εκφράσει – συνήθως με φούσκωμα, σπασμούς ή δυσφορία».

Επιπλέον, σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Physiology and Pharmacology, διαπιστώθηκε ότι το χρόνιο στρες συνδέεται με αυξημένα επίπεδα φλεγμονής στο έντερο, διαταραχές κινητικότητας και πρηξίματα. Παράλληλα, άλλες μελέτες δείχνουν πως τα άτομα με άγχος παρουσιάζουν μεγαλύτερη ενεργοποίηση των κοιλιακών μυών κατά την πέψη, γεγονός που αυξάνει το αίσθημα δυσφορίας και την κατακράτηση αερίων.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΓΧΟΥΣ ΣΤΟ ΕΝΤΕΡΟ

Το έντερο και ο εγκέφαλος επικοινωνούν συνεχώς, μέσα από έναν «νευρωνικό αυτοκινητόδρομο» που ονομάζεται παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα. Όταν βιώνουμε άγχος, ο εγκέφαλος στέλνει σήματα συναγερμού στο έντερο, η πέψη επιβραδύνεται ή διακόπτεται, η φυσική κινητικότητα του εντέρου διαταράσσεται, το μικροβίωμα αλλάζει, δημιουργώντας φούσκωμα και αέρια. Αυτός ο «πόλεμος» στο έντερο μπορεί να μεταφραστεί σε έντονη δυσφορία στην κοιλιά, ακόμα κι αν δεν έχεις φάει κάτι βαρύ ή «ένοχο». Όπως χαρακτηριστικά μάς αναφέρει η Μαλού Λαρσινού: «Είναι περισσότερο ψυχοσωματικό απ’ όσο φανταζόμαστε. Και δυστυχώς υποτιμάται. Η ψυχή και το σώμα μας δεν λειτουργούν χωριστά – ειδικά το έντερο, είναι καθρέφτης των συναισθημάτων μας». Ενώ συμπληρώνει: «Όσο πιο συνδεδεμένη είσαι με τα συναισθήματά σου, τόσο λιγότερο “τα σωματοποιεί” το σώμα σου. Το φούσκωμα πολλές φορές είναι κάτι που δεν ειπώθηκε, όχι κάτι που φαγώθηκε».

ΕΙΝΑΙ ΠΡΗΞΙΜΟ Ή ΛΙΠΟΣ;

Πολλοί μπερδεύουν το “stress belly” με την αύξηση βάρους. Όμως, υπάρχει διαφορά: Το bloating είναι προσωρινό, αλλά έντονο, η κοιλιά φαίνεται στρογγυλή και σφιχτή, αλλά δεν έχει απαραίτητα λίπος. Το stress belly λίπος αναπτύσσεται προοδευτικά και είναι αποτέλεσμα ορμονικών αλλαγών και κακής διαχείρισης του στρες. Σε πολλές περιπτώσεις, ένα πρήξιμο μπορεί να μοιάζει με “pregnancy belly”, προκαλώντας δυσφορία και ενοχλήσεις στην καθημερινότητα. Γι' αυτό και πολλοί ειδικοί συνιστούν να μην εστιάζουμε μόνο στη διατροφή, αλλά και στη διαχείριση του άγχους.

Q&A

H Mαλού Λαρσινού (@maloularsinou), CEO & Co-Founder της Feel Good Bites και Health & Wellness Lifestyle Coach, μας δίνει τις δικές της συμβουλές για το πώς να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά το stress bloating.

Ποιοι είναι οι καλύτεροι τρόποι για να προλάβει ή να αντιμετωπίσει κάποιος το stress belly;

Μικρά, σταθερά πράγματα: καλή αναπνοή πριν από το φαγητό, ενσυνείδητο φαγητό, επαρκής ύπνος και όχι βιασύνη στην καθημερινότητα. Δεν χρειάζεται τελειότητα – better done than perfect! 

Πόσο σημαντικό ρόλο παίζουν τεχνικές όπως η συνειδητή αναπνοή, ο διαλογισμός ή η γιόγκα;

Τεράστιο! Είναι τα εργαλεία που μας έχει δώσει η φύση, τα οποία «κατεβάζουν» την ένταση από το νευρικό σύστημα και ηρεμούν το σώμα. Δεν χρειάζεται να τα κάνεις όλα – ένα λεπτό σωστής & συνειδητής αναπνοής μπορεί να αλλάξει τη μέρα σου.

Η διαφραγματική αναπνοή είναι η πιο αποτελεσματική για την ανακούφιση από φούσκωμα και δυσφορία. Πώς να την κάνεις σε 3 ́:

1. Κάτσε ή ξάπλωσε άνετα. Τοποθέτησε το ένα χέρι στο στήθος και το άλλο στην κοιλιά.

2. Εισπνοή από τη μύτη: Νιώσε την κοιλιά σου να φουσκώνει καθώς γεμίζεις αέρα (το χέρι στην κοιλιά ανεβαίνει, το χέρι στο στήθος μένει ακίνητο).

3. Εκπνοή από το στόμα: Αργά και ελεγχόμενα, άδειασε τον αέρα και νιώσε την κοιλιά να μαζεύει.

4. Επανάλαβε: 10–15 επαναλήψεις

Ποιες συνήθειες (π.χ. τρόπος φαγητού, ρυθμός ζωής, ύπνος) ενισχύουν ή μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης stress bloating; 

Η γρήγορη ζωή, το multitasking και το να τρως όρθια ή μπροστά από οθόνη είναι η τέλεια συνταγή για φούσκωμα. Η ηρεμία, η τακτικότητα στα γεύματα και ο καλός ύπνος είναι το «αντίδοτο».

Τι πίνεις μετά το φαγητό, ώστε να έχεις λιγότερο πρήξιμο και ποιες τροφές βοηθούν στην καταπολέμηση της δυσπεψίας και του έντονου φουσκώματος;

Ένα δροσερό νερό με λίγο μηλόξιδο ή λεμόνι, λίγη μέντα ή τζίντζερ είναι το go-to μου. Σχετικά με τροφές, δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη απαγορευτική λίστα, καθώς οι τροφές που επηρεάζουν τον κάθε οργανισμό διαφέρουν. Προσωπικά δίνω πιο πολύ βάση στον τρόπο που είναι μαγειρεμένα (αποφεύγω τηγανητά, πολύ γλυκά ή spicy) και στα απλά γεύματα – η μεγάλη ποικιλία από διαφορετικές ομάδες τροφών μπορεί να με φουσκώσει στο λεπτό.

Αν μπορούσες να δώσεις ένα πρακτικό tip που μπορεί κάποιος να εφαρμόσει άμεσα όταν νιώσει φούσκωμα λόγω στρες, ποιο θα ήταν; 

Σταμάτα ό,τι κάνεις, πάρε 3 βαθιές αναπνοές με κλειστά μάτια και πιες λίγο νερό με λεμόνι. Μπορεί να μη «λύσει» το φούσκωμα, αλλά θα δώσει σήμα στο σώμα σου ότι είσαι ασφαλής. Από εκεί ξεκινούν όλα. 

Ποιες διατροφικές συνήθειες ή τροφές είναι καλό να αποφεύγουμε σε περιόδους έντονου άγχους;

Μεγάλα, βαριά γεύματα, πολλή ζάχαρη και επεξεργασμένες τροφές. Το σώμα χρειάζεται απλότητα όταν το μυαλό είναι υπερφορτωμένο.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2025