Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη, ο αρχιτέκτονας Κωσταντίνος Χατζηγιάννης είναι από εκείνους τους Έλληνες που μας κάνουν περήφανους στο εξωτερικό, αφού διαπρέπει με το έργο του. Με διακρίσεις που τον έκαναν γρήγορα να ξεχωρίσει και μια καριέρα αξιοζήλευτη για την ηλικία του, είναι αδιαμφισβήτητα ένας λόγος για να καμαρώνουμε ως Έλληνες.

Από μικρός... είχα κλίση στη ζωγραφική, το σκίτσο και τις χειρωνακτικές εργασίες και κατασκευές. Μου άρεσε να φτιάχνω σπιτάκια στο Σέιχ Σου με ό, τι υλικά έβρισκα τριγύρω.

Η αρχιτεκτονική... για μένα φάνηκε από νωρίς ως η μόνη δυνατή ενασχόληση που θα μπορούσε να συνδυάσει αυτά που μ’ ενδιέφεραν, αυτά που μου άρεσε να κάνω κάθε μέρα και ταυτόχρονα, να είναι και μια επαγγελματική αποκατάσταση. Στη διάρκεια των σπουδών μου, η επιλογή αυτή επιβεβαιώθηκε, καθώς μάθαινα την αρχιτεκτονική ιστορία και θεωρία, αλλά και την αρχιτεκτονική σύνθεση. Είναι ένα επάγγελμα που ακόμη «μπερδεύει» τον κόσμο. Κάποιοι θεωρούν τους αρχιτέκτονες καλλιτέχνες, άλλοι περισσότερο μηχανικούς. Το μόνο βέβαιο είναι πως πρόκειται για ένα επιστημονικό πεδίο που αλλάζει συνεχώς, εξελίσσεται και δανείζεται από πολλά άλλα πεδία κι επιστήμες, όπως η ιστορία, τα μαθηματικά, η φύση, η λογοτεχνία, η φιλοσοφία, η τεχνολογία, για να δημιουργήσει τις διάφορες αρχιτεκτονικές «γλώσσες». Πρόκειται για ένα επάγγελμα που δεν το βαριέσαι εύκολα, καθώς σου θυμίζει συνεχώς το πόσα δε γνωρίζεις ακόμη. Εξελίσσεται κανείς σιγά-σιγά, καθώς περνάει ο χρόνος και ολοκληρώνονται κάποια έργα. Αυτός είναι και ο λόγος που οι περισσότεροι αρχιτέκτονες κάνουν τα καλύτερα έργα τους σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Το interior design... δεν το διαχωρίζω -σε μεγάλο βαθμό- από την αρχιτεκτονική. Πρόκειται για τον ίδιο περίπου τρόπο σκέψης, για την ίδια συνθετική διαδικασία και τον ίδιο τρόπο λήψης αποφάσεων. Νομίζω πως κάθε αρχιτέκτονας σκέφτεται με τρόπο συνολικό το μέσα και το έξω ενός κτιρίου.

Η Σαγκάη... προέκυψε στο τέλος των σπουδών μου, με αφορμή μια πρακτική άσκηση σε κάποια αμερικανική εταιρία. Ως φοιτητής, είχα ήδη κάνει μια πρακτική στην Ολλανδία και το Καζακστάν, που μου άρεσαν πολύ ως εμπειρίες εργασίας στο εξωτερικό. Όταν προέκυψε η πρακτική στη Σαγκάη, μου φάνηκε ως μοναδική ευκαιρία ν’ ανακαλύψω την Άπω Ανατολή. Στη δουλειά μου μού αρέσει να αντιμετωπίζω κάθε νέο project σαν μια καινούρια πρόκληση, σαν μια αφορμή ν’ ασχοληθώ με κάτι καινούριο και να μάθω κάτι για μια νέα τυπολογία κτιρίου ή χώρου. Αυτός είναι και ο λόγος που επέλεξα να μην ειδικευθώ σε μια τυπολογία κτιρίων, πράγμα που κάνει κανείς συχνά ώστε να δημιουργήσει μια παρουσία στην αγορά.

Προσέχω ιδιαίτερα... τις λεπτομέρειες! Στην κατασκευή, το κάθε έργο περνάει πλέον από το χαρτί στον χώρο. Το να μάθει ένας αρχιτέκτονας τα υλικά και τις μεθόδους κατασκευής είναι ένα τεράστιο σχολείο από μόνο του. Πόσο μάλλον στην εποχή μας, που οι κατασκευαστικές μέθοδοι και τα υλικά εξελίσσονται με τεράστιες ταχύτητες. Μου αρέσει πολύ το εργοτάξιο, περνάω πολύ χρόνο κάνοντας επισκέψεις στα έργα στο στάδιο της κατασκευής και γι’ αυτόν τον λόγο το ευρύτερο λεξιλόγιό μου στα κινέζικα είναι υλικά κατασκευής και αρχιτεκτονική ορολογία.

Από τις δουλειές μου ξεχωρίζω... πολλές, για διαφορετικούς λόγους. Το ελληνικό περίπτερο στην Shanghai Expo 2010, όπου βρισκόμουν on site απεσταλμένος του γραφείου του κου Τομπάζη, ήταν μια μοναδική εμπειρία και μια ευκαιρία να δω τον τρόπο εργασίας ενός απ’ τους καλύτερους έλληνες αρχιτέκτονες.

Το Νοσοκομείο Guolong είναι ένα κτιριακό σύμπλεγμα 120.000 τ.μ. στην πόλη Yinchuan, στον Κίτρινο Ποταμό. Πρόκειται για μια πόλη με κατεξοχήν μουσουλμανικό πληθυσμό, πράγμα περίεργο για την Κίνα, και φυσικά το να σχεδιάσει κανείς ένα νοσοκομείο εκεί είναι μεγάλη πρόκληση κι ευθύνη. Το να συνεργαστώ, επίσης, με εταιρίες, όπως οι Mercedes, L’Oreal, Montblanc, Taylormade κ.ά., είναι κάτι το ιδιαίτερο, καθώς σε τέτοια projects πρέπει κανείς να σεβαστεί και να εκφράσει μια έντονη εταιρική ταυτότητα και παράλληλα, να ενσωματώσει τις προσωπικές του αξίες και ιδέες.

Το Hellas House… αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έργα που έχω μέχρι στιγμής πραγματοποιήσει. Πρόκειται για ένα κτίριο του 1936, κατασκευασμένο από τους τότε Ευρωπαίους της Σαγκάης. Η κατάσταση του κτιρίου τότε -φτιαγμένο μόνο με τούβλα και ξύλο- παρουσίασε έντονες δυσκολίες κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού και της κατασκευής, που διήρκεσαν έναν και πέντε χρόνια αντίστοιχα. Το ζεύγος Παύλος και Σοφία Κοντομίχαλος -οι ιδιοκτήτες του έργου- είχαν οραματιστεί ένα «ελληνικό σπίτι», ένα κέντρο πολιτισμού, εκδηλώσεων και γαστρονομίας, που θα προβάλλει τα καλύτερα της Ελλάδας στο εξωτερικό. Η δική μου, λοιπόν, δουλειά ήταν να υλοποιήσω αυτόν τον χώρο, οφείλοντας να εκφράσω την ζητούμενη «ελληνικότητα» του χώρου, μέσα, όμως, από τη δική μου ματιά, με μια επιλεκτική αφαίρεση και σύνθεση των στοιχείων που εγώ θεωρούσα ότι εκφράζουν την ελληνική τέχνη, ιστορία και πολιτισμό. Η πρόκληση αυτή ήταν μεγάλη, καθώς δεν ήθελα να καταφύγω σε κάποιο κακέκτυπο ελληνοπρεπούς κτιρίου, ούτε σε πιστή αντιγραφή κάποιου άλλου. Φέραμε πολλά υλικά από την Ελλάδα, κυρίως μάρμαρο από Θάσο, Νάξο και Δράμα, και σχεδίασα με αυτά ένα ασύμμετρο και ακανόνιστο σχέδιο, επηρεασμένο από αρχαίες γραμμικές γεωμετρίες. Χρησιμοποίησα μπρούντζο και μέταλλο, παρομοίως με αφαιρετικό τρόπο για να διαχωρίσω χώρους, για τους χειρολισθήρες στις σκάλες, αλλά και μπαμπού, ώστε να υπάρχει μια απλή αναφορά και στην Κίνα.

Αναδεικνύοντας τον ελληνικό πολιτισμό σε μια ξένη χώρα... είναι ένα ωραίο συναίσθημα. Είναι ένας συνδυασμός συναισθήματος, τιμής κι ευθύνης. Το να γνωρίζεις πως ένα έργο σου στην ουσία εκπροσωπεί τη χώρα σου, ειδικά όταν η χώρα καταγωγής είναι μικρή, όπως η Ελλάδα, και η χώρα στην οποία ανήκει το έργο είναι αχανής, όπως η Κίνα. Η ανταπόκριση από τον κόσμο... υπήρξε πολύ θερμή κι αισθάνομαι περήφανος γι’ αυτό. Το ΗΗ έχει μέχρι στιγμής φιλοξενήσει έλληνες και κινέζους πολιτικούς, έχει εκπροσωπήσει όλα τα ευρωπαϊκά προξενεία της Σαγκάης για την επέτειο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και φιλοξενεί συχνά πολλούς ιδιώτες που αναζητούν έναν διαφορετικής αισθητικής χώρο για τις δραστηριότητές τους.

Τα πιο πρόσφατα projects… Αυτήν τη στιγμή ασχολούμαι με τον σχεδιασμό ενός resort στη Μαλαισία, αλλά και κάποια αρχιτεκτονικά projects στην Ελλάδα, με κινέζους επενδυτές. Ανακαινίζω, επίσης, ένα Art Deco κτίριο στο κέντρο της Αθήνας για λογαριασμό ξένου πελάτη. Στη Σαγκάη, λαμβάνω αρκετά αιτήματα για τον ανα-σχεδιασμό παλιών κτιρίων (της ευρωπαϊκής περιόδου της πόλης), σ’ έναν βαθμό ως αποτέλεσμα της προβολής του ΗΗ.

Αυτό που μ’ εμπνέει… σε κάθε project είναι οι ιδιαιτερότητές του, τα προβλήματά του, τα οποία παίρνω συνήθως ως αφετηρία για να ξεκινήσω τον σχεδιασμό. Πιστεύω πως η κάθε προτεινόμενη λύση πρέπει να έρχεται ως απάντηση σ’ ένα πρόβλημα, ταυτόχρονα, όμως, ν’ απαντά και στις επιδιώξεις και φιλοδοξίες του πελάτη, να συνομιλεί με το περιβάλλον και να εκφράζει κάτι το αυθεντικό.

Εξελίσσομαι... κάθε μέρα, όσο μπορώ και τα καταφέρνω. Περισσότερο εξελίσσομαι όταν επιδιώκω συνεχώς διαφορετικά πράγματα, κάτι που φέρνει μάθηση και δημιουργικότητα.

Μου αρέσει να μαθαίνω... κάτι καινούριο σε κάθε project. Συχνά μαθαίνω από τον τρόπο που σκέφτονται οι πελάτες μου, ακόμη και από τους προμηθευτές και τους εργάτες κάθε έργου.

Οι άνθρωποι που με βοήθησαν… είναι, κατά κύριο λόγο, η οικογένειά μου. Αισθάνομαι τυχερός κι ευγνώμων για ανθρώπους που γνώρισα στις διάφορες δουλειές, και με τον τρόπο και τη θετική τους στάση, -ηθελημένα ή άθελά τους- μ’ έχουν βοηθήσει πολύ. Περισσότερο ως προς το ν’ αποκτήσω εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μου.

Ελπίζω... το μέλλον ν’ αποδειχθεί εξίσου αναπάντεχο και απρόβλεπτο όσο το παρελθόν, αν όχι περισσότερο!

Σε 10 χρόνια θα ήθελα να... ταξιδεύω ακόμη περισσότερο με αφορμή τη δουλειά μου και να κάνω όσο το δυνατόν πιο ποιοτική δουλειά.

Η ζωή στο εξωτερικό... προσφέρει σίγουρα πιο ανοιχτούς ορίζοντες. Είναι δύσκολη πολύ συχνά, μακριά από οικογένεια και παλιούς φίλους, όμως, προσφέρει και μια δόση απελευθέρωσης από πράγματα συνυφασμένα μ’ έναν τόπο και μια κουλτούρα. Η Ελλάδα είναι… αναντικατάστατη. Είναι το κέντρο αναφοράς και το κέντρο βάρους μου, ακόμη κι αν ζω μακριά.

Μου αρέσει να ζω... στη Σαγκάη του σήμερα, που διαφέρει τόσο πολύ από τη Σαγκάη του 2007 -όταν πρωτοέφτασα εδώ. Είναι μια πόλη in transition, που ζει μια πολύ δυναμική εξέλιξη σε σχέση με το παρελθόν. Ανήκει σίγουρα στο γκρουπ των 10-15 σημαντικότερων πόλεων παγκοσμίως και χαίρομαι που την έζησα κατά τη διάρκεια της μεταμόρφωσής της.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Anne Sophie Heist

ΔΕΙΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ GLOW 150 ΙΟΥΛΙΟΣ 2019