Η αλήθεια είναι ότι μέσα σε λίγο καιρό -αν σκεφτεί κανείς ότι έχουν περάσει μόνο 5 μήνες από τότε που εμφανίστηκε το πρώτο κρούσμα του κορωνοϊού στην πόλη Wuhan- ο κόσμος έχει σχεδόν μεταμορφωθεί. Άδειες μητροπόλεις, όπου δεν έπεφτε καρφίτσα (βλέπε Νέα Υόρκη) ερήμωσαν, υπερδυνάμεις όπως η Κίνα μέτρησαν εκατοντάδες νεκρούς, ενώ αγαπημένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία δε θυμίζουν σε τίποτα τα κέντρα πολιτισμού, τα ονειρικά τοπία, και την αίσθηση αγαλλίασης που έφερναν στο νου, πριν τους καλύψει το «πέπλο» της πανδημίας.
Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη πεθάνει κι εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι έχουν αρρωστήσει από έναν «αόρατο εχθρό» που ήταν προηγουμένως άγνωστος. Το σημαντικότερο: Η ζωή για όλους στον πλανήτη Γη δε θα είναι ποτέ η ίδια. Γιατί ακόμη και αν επιστρέψουμε στις παλιές μας συνήθειες -που κατά τη γνώμη μου θα συμβεί άμεσα- ακόμη και η ανάμνηση αυτής της «περιόδου παύσης» θα παραμείνει ανεξίτηλη. Όπως όλοι εμείς, έτσι και ο πλανήτης μας αντιμετωπίζει τον δικό του κορωνοϊό, τη δική του πανδημία, η οποία τον έκανε -έστω πρόσκαιρα- να ανασάνει, μείωσε τις μετακινήσεις και τα επίπεδα μολύνσεων στην επιφάνειά του, και τελικώς «επούλωσε» ορισμένες (μηδαμινές ίσως) πληγές του. Προτού συνεχίσω, θέλω να τονίσω ότι προσωπικά δεν πιστεύω, ότι μια καταστροφική επιδημία μπορεί να αποφέρει τίποτα θετικό και σε κανέναν, ωστόσο οφείλω να παραδεχτώ, ότι όταν δεν έχουμε απαραίτητα να κάνουμε με το ανθρώπινο στοιχείο τα πράγματα περιπλέκονται.
Ο πλανήτης μας, λοιπόν, όπως δείχνουν όλες οι μετρήσεις και τα reports των ειδικών, όλο αυτό το διάστημα παίρνει βαθιές ανάσες και καταφέρνει να περάσει κι εκείνος τη δική του «περίοδο παύσης» -μπορεί άραγε μέσα σε αυτήν να αντιμετωπίσει και τα συμπτώματα που του έχει φέρει η κλιματική αλλαγή;
Σίγουρα είναι ακόμη νωρίς για να εκτιμήσει κανείς τον αντίκτυπο της πανδημίας στο περιβάλλον, ωστόσο η μαζική καραντίνα λόγω του COVID-19 έφερε δραστική μείωση -όπως μας απέδειξε και η NASA- της ατμοσφαιρικής ρύπανσης πάνω από την Κίνα, τη Βόρεια Ιταλία, την Ινδία, τη Νέα Υόρκη, ενώ καθάρισε για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια το νερό στα κανάλια της Βενετίας. Επιπλέον, επιστήμονες εκτιμούν ότι ο αποκλεισμός των αεροπορικών μεταφορών και η μείωση των μετακινήσεων συντελούν στη μειωμένη χρήση ορυκτών καυσίμων, που συνεισφέρει με τη σειρά της στη συνολική μείωση στις εκπομπές των «αερίων του θερμοκηπίου». Όλα λοιπόν, δείχνουν ότι ουσιαστικά η «αποκοπή» του ανθρώπινου χεριού από πρωτοβουλίες και κινήσεις που αποτελούν αναπόσπαστα κομμάτια της σύγχρονης ζωής κατάφεραν να δώσουν και πάλι τον πρώτο λόγο στο αιώνιο σπίτι μας, τη Γη.
Εδώ, λοιπόν, έρχεται το μεγάλο ερώτημα: Υπάρχει περίπτωση να μας εκδικείται η φύση μέσω του κορωνοϊού; Στον επιστημονικό κόσμο, οι απόψεις δείχνουν να διίστανται με τους ειδικούς από τη μία να υποστηρίζουν πως ο ιός θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί ακόμη και ως «προϊόν» της ανθρώπινης δραστηριότητας, επειδή εμφανίστηκε μέσα σε ένα φυσικό περιβάλλον -οι ισορροπίες του οποίου έχουν πλέον διαταραχθεί σημαντικά από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Από την άλλη βέβαια, υπάρχει η άποψη που θεωρεί, ότι ακόμη και αυτή η «αταξία» στην ισορροπία της φύσης μπορεί να αντιμετωπιστεί ως κάτι απόλυτα «φυσικό»...
Τα πράγματα δείχνουν να περιπλέκονται όταν εξετάζουμε την κοινωνική διάσταση του ερωτήματος αυτού. Γιατί η φύση να έχει την ανάγκη να «εκδικηθεί» ένα αναπόσπαστο κομμάτι της που είναι ο άνθρωπος; Μπορεί όντως να είχαμε ωθήσει τον πλανήτη μας στα όριά του, μπορεί όντως να ήταν η στιγμή κάποιος να τραβήξει την πρίζα. Ωστόσο σκέφτομαι: ότι όσο και φιλοξενούμενοι να είμαστε σε αυτήν τη γη, όσο κι εκείνη να μπορεί να ζήσει χωρίς εμάς -το αντίθετο είναι αδύνατο-, πώς θα επιτευχθεί η αρμονία στο σύμπαν, εάν οι άνθρωποι δεν εναρμονίζονται με τον πλανήτη τους και αν πραγματικά δε ζουν σε αυτόν;
Aς δούμε λοιπόν την αντίστροφη ερμηνεία της ερώτησης. Μήπως ο κορωνοϊός συντελέσει στο να μη μας εκδικηθεί τελικώς η φύση; Παρατηρώντας τα νέα δεδομένα και συνήθειες που έχει φέρει ο ιός στην καθημερινότητά μας, γίνεται άμεσα αντιληπτό ότι η πανδημία έχει την ικανότητα να μας υπενθυμίζει να κάνουμε πράγματα που θα συντελέσουν στην ομαλή λειτουργία του οικοσυστήματος, της φύσης, των πάγων και πολλών ακόμη δραστηριοτήτων για τις οποίες δε νοιαζόμασταν στο παρελθόν, όπως οι φωνές της Greta Thunberg, που σε περιόδους παγκόσμιας κρίσης οι κοινωνιολόγοι θεωρούν ότι μπορούν να ακουστούν πιο εύκολα.
Τώρα θα μου πείτε, το κίνητρο ακόμη δε θα είναι η αποτελεσματική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής για παράδειγμα. Αυτή θα έρθει ως επακόλουθο της αντιμετώπισης της επιδημίας. Και θα σας πω, ότι έχει πραγματικά σημασία η αφορμή ή το αποτέλεσμα; Ας βγάλουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε από όλο αυτό, ανεξαρτήτως κινήτρων...
