Ο Τσέχος συγγραφέας Μίλαν Κούντερα, ο οποίος εξερεύνησε την ύπαρξη και την προδοσία επί μισό αιώνα σε ποιήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια και μυθιστορήματα, όπως το "Αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι", πέθανε σε ηλικία 94 ετών μετά από παρατεταμένη ασθένεια, όπως επιβεβαίωσε η Άννα Μράζοβα, εκπρόσωπος της Βιβλιοθήκης Μίλαν Κούντερα.

Success story

Ο διάσημος Κούντερα, ο οποίος εγκατέλειψε την πατρίδα του για τη Γαλλία το 1975, αφού προηγουμένως είχε διαγραφεί από το κομμουνιστικό κόμμα της Τσεχοσλοβακίας για "αντικομμουνιστικές δραστηριότητες", πέρασε 40 χρόνια εξόριστος στο Παρίσι, αφού του αφαιρέθηκε η τσεχική υπηκοότητα το 1979. Εκεί έγραψε τα πιο διάσημα έργα του, μεταξύ των οποίων το Nesnesitelná lehkost bytí (Η αβάσταχτη ελαφρότητα της ύπαρξης), ενώ αργότερα άφησε πίσω του τη μητρική του γλώσσα για να γράψει μυθιστορήματα στα γαλλικά, αρχής γενομένης με το La Lenteur (Η βραδύτητα) του 1995 και το τελευταίο του μυθιστόρημα, το Φεστιβάλ της ασημαντότητας του 2014. Συχνά αναφέρεται ως υποψήφιος για το Νόμπελ λογοτεχνίας.

Early years

Γεννημένος την 1η Απριλίου 1929 στο Μπρνο, ο Κούντερα σπούδασε μουσική με τον πατέρα του, γνωστό πιανίστα και μουσικολόγο, προτού στραφεί στη συγγραφή και γίνει λέκτορας παγκόσμιας λογοτεχνίας στην Ακαδημία Κινηματογράφου της Πράγας το 1952. Παρά την απόρριψη του σοσιαλιστικού ρεαλισμού που απαιτούσε η Τσεχοσλοβακία της δεκαετίας του '50 από τους συγγραφείς, η λογοτεχνική του φήμη αυξήθηκε με τη δημοσίευση μιας σειράς ποιημάτων και θεατρικών έργων, συμπεριλαμβανομένης μιας ωδής στον κομμουνιστή ήρωα Julius Fučík, Poslední máj (Ο τελευταίος Μάης), που εκδόθηκε το 1955. Αργότερα απέρριψε αυτά τα πρώιμα έργα, λέγοντας ότι δούλευε προς πολλές διαφορετικές κατευθύνσεις - αναζητώντας τη φωνή του, το ύφος του και τον εαυτό μου.

Μια πολυφωνική εξέταση της μοίρας και του ορθολογισμού γύρω από ένα ανέκδοτο για τον Τρότσκι που γράφει ένας φοιτητής για να εντυπωσιάσει μια κοπέλα, το μυθιστόρημα εξαφανίστηκε από τα βιβλιοπωλεία και τις βιβλιοθήκες μετά την άφιξη των ρωσικών τανκς στην πλατεία Βέντσλας. Ο Κούντερα βρέθηκε στη μαύρη λίστα και απολύθηκε από τη θέση που είχε ως καθηγητής. Έπειτα, εργαζόμενος σε καμπαρέ μικρών πόλεων ως τρομπετίστας της τζαζ, βρήκε επιτέλους την καλλιτεχνική ελευθερία - η αδυναμία έκδοσης είχε, κατά κάποιον τρόπο, απαλλάξει από τους ώμους του το βάρος της λογοκρισίας.

Αφού έχασε την ελπίδα ότι η Τσεχοσλοβακία θα μεταρρυθμιζόταν ποτέ, μετακόμισε στη Γαλλία το 1975, έχασε την τσεχική του υπηκοότητα το 1979 και έγινε Γάλλος πολίτης το 1981. Με την υποστήριξη του φίλου του Φίλιπ Ροθ, ο οποίος δημοσίευσε τον Κούντερα στο πλαίσιο της σειράς του "Συγγραφείς από την άλλη Ευρώπη", η έκδοση του βιβλίου "Η αβάσταχτη ελαφρότητα της ύπαρξης" το 1984 ήταν αυτή που επιβεβαίωσε τη θέση του ως διεθνούς σταρ. Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται στη μεθυστική ατμόσφαιρα της Πράγας του 1968 και ακολουθεί δύο ζευγάρια που παλεύουν με την πολιτική και την απιστία, εξετάζοντας την ένταση μεταξύ ελευθερίας και ευθύνης. Η κινηματογραφική μεταφορά του Φίλιπ Κάουφμαν το 1988, με πρωταγωνιστές τους Ντάνιελ Ντέι-Λούις και Ζουλιέτ Μπινός, εξασφάλισε την άνοδο του Κούντερα στη λογοτεχνική στρατόσφαιρα.

Quotes to live by

Ο μεγάλος Κούντερα, είχε, φυσικά, ισχυρή άποψη σχετικά με τα μυθιστορήματα. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον ίδιο:

«Ένα μυθιστόρημα, που δεν αποκαλύπτει μια μέχρι τώρα άγνωστη πτυχή της ύπαρξης, είναι ανήθικο». και «Το να είσαι συγγραφέας δεν σημαίνει να κηρύττεις, αλλά να ανακαλύπτεις μια αλήθεια».

Σίγουρα ο ίδιος ήταν ένας από αυτούς!

Feature image source: Facebook/ @Milan Kundera