Εμπνευσμένη και αεικίνητη, η κεραμίστρια Kωνσταντίνα Παπαδημητρίου καταφέρνει να δημιουργεί μικρά έργα τέχνης από το μηδέν. Με σπουδές στην αρχιτεκτονική και την εσωτερική διακόσμηση εμπνέεται από τη σύγχρονη τέχνη και την χρηστικότητα των αντικειμένων και την μεταμορφώνει σε προτάσεις αξεσουάρ για το σπίτι που δίνουν ένα ξεχωριστό ύφος σε κάθε γωνιά. 

Εμείς συνομιλήσαμε μαζί της για το πώς ξεκίνησε η αγάπη της με την κεραμική, για την αστείρευτη πηγή έμπνευσής της και τα σχέδια της για το μέλλον...

Πώς ξεκίνησε η ενασχόλησή σας με την κεραμική; 

Πριν απ’ όλα υπήρχε η λάσπη και η πλαστελίνη των παιδικών μου χρόνων. Η αίσθηση αυτή, του να πιάνεις με τα χέρια σου κάτι τόσο εύπλαστο και να του δίνεις μορφή, ήταν αυτή που με ώθησε στο να αναζητώ τον πηλό στο πέρασμα των χρόνων. Στα μαθητικά μου χρόνια πειραματίστηκα με πολυμερικούς πηλούς (fimo), σχεδιάζοντας κοσμήματα που έψηνα στο φούρνο της κουζίνας μας. Έτσι κάπως οδηγήθηκα στα 18 μου στη σχολή Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής, Διακόσμησης & Σχεδιασμού Αντικειμένων, ανιχνεύοντας καλλιτεχνικές πορείες. Στο πλαίσιο του εργαστηρίου κεραμικής ήρθα σε επαφή με τις πρώτες τεχνικές κατασκευής ενός πήλινου αντικειμένου και στη συνέχεια με πιο ειδικές αναζητήσεις που αφορούσαν τα διάφορα είδη πηλών και υαλωμάτων .

Η αναζήτηση περισσότερων γνώσεων και πρακτικής συνεχίστηκε για 5 χρόνια σε εργαστήριο στην Αθήνα, όπου ήρθα πρώτη φορά σε επαφή με τον τροχό και που από τότε έγινε και ο κοντινότερος μου «συνεργάτης». Καταλυτικό ρόλο έπαιξε και η πρακτική μου άσκηση στο μουσείο της Ακρόπολης. Εκεί εργάστηκα στο τμήμα της σχεδιαστικής αποτύπωσης και ψηφιοποίησης πήλινων αγγείων, των κλασικών κυρίως χρόνων, συνειδητοποιώντας τη σημασία και τη διαχρονικότητα του πηλού ως μέσο έκφρασης και δημιουργίας.

Κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών μου σπουδών στη Διαχείριση Μνημείων, στο τμήμα της Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, είχα την ευκαιρία να ταξιδέψω σε πολλούς αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία της χώρας, βλέποντας ακόμα πιο καθαρά αυτή τη διαχρονική σχέση με τον πηλό. Μία σχέση, καθόλου αυτονόητη, στη σημερινή, κατά κόρον ψηφιακή, εποχή. Από το 2018 διατηρώ το δικό μου εργαστήρι δημιουργικού πειραματισμού, ενώ σύντομα μετακομίζω σε νέο μεγαλύτερο χώρο όπου θα μπορώ να φιλοξενώ και μαθητές.

Τέλος, οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ και απεριόριστη ευγνωμοσύνη στο δάσκαλό μου κ. Μένανδρο Παπαδόπουλο, ο οποίος με βοήθησε να εμβαθύνω στην τεχνολογία υαλωμάτων, ανοίγοντας μου νέους δρόμους πειραματισμού.

Ποια είναι η σχεδιαστική σας φιλοσοφία και που απευθύνεστε;

Η φιλοσοφία μου πάνω στο σχεδιασμό είναι φυσικό επακόλουθο των ερεθισμάτων που έλαβα από τις σπουδές μου. Αφενός στο κομμάτι του design, αφετέρου στο κομμάτι των μορφών και το κατά πόσο αυτές εξελίχθηκαν στο πέρασμα των χρόνων.

Εν δυνάμει απευθύνομαι σε όλον τον κόσμο που αγαπά τον πηλό και την κεραμική αλλά και σε κόσμο που θέλει να τα γνωρίσει. Ας μην ξεχνάμε εξάλλου, πως ιστορικά οι κεραμείς δημιουργούσαν για τους ανθρώπους μαζί με τους ανθρώπους, για τη διευκόλυνση της καθημερινής ζωής αλλά και για την αισθητική της αναβάθμιση. Επιδιώκω, λοιπόν, κι εγώ με τη σειρά μου ένα συνδυασμό απλότητας και λειτουργικότητας που ο χρήστης μπορεί να απολαύσει με την αφή και την όραση.

Ποιες είναι οι κύριες πηγές έμπνευσής σας;

Το τι είμαι και το τι έχω ζήσει, περνάει αυτόματα στο παραγόμενο έργο. Πηγές έμπνευσης αποτελούν οι σπουδές μου, η ζωή μου και ιδιαίτερα τα παιδικά βιώματα στα Ιωάννινα όπου μεγάλωσα.

Έχετε κάποια σχεδιαστική «εμμονή»;

Εμμονή σε καμία περίπτωση. Ωστόσο, κατά καιρούς, επιμένω σε συγκεκριμένες φόρμες. Τους τελευταίους μήνες, για παράδειγμα, σχεδιάζω και δημιουργώ κούπες και διαφορετικές φόρμες μπουκαλιών. Είναι απόλυτα λογικό μετά από πολλαπλούς πειραματισμούς να οδηγείσαι κάπως αυτόματα σε νέες υφές και φόρμες.

Χρηστικά αντικείμενα ή έργα τέχνης;

Η πορεία μου έως τώρα δείχνει ξεκάθαρη προτίμηση στο χρηστικό αντικείμενο. Το γεγονός ότι κάτι τόσο λασπώδες και εύπλαστο μετατρέπεται σε κάτι απτό, είναι κάτι που ανέκαθεν με γοήτευε. Η ιδέα της δημιουργίας αντικειμένων που θα συντροφεύουν κάποιον στην καθημερινή του ζωή με έκανε, αυτομάτως, να θέλω να φτιάχνω χρηστικά αντικείμενα. Φυσικά δεν αποκλείω τα έργα τέχνης από την καλλιτεχνική μου δραστηριότητα. Η διάθεσή και η φάση ζωής στην οποία βρίσκομαι ανά περιόδους αποτυπώνεται στα έργα. Γιατί όχι λοιπόν και έργα τέχνης;

Ποιες είναι οι αγαπημένες σας συνεργασίες ή κάποια συλλογή σας με ιδιαιτερότητα;

Μία συνεργασία που ξεκίνησε μέσα στο 2020 είναι αυτή με τον καλλιτέχνη Barba Dee, γνωστό κυρίως για τις τοιχογραφίες του στην πόλη της Αθήνας. Μαζί δημιουργούμε, μέσω των γλυπτών, αφηγήσεις συνδυάζοντας τη δική μου τεχνογνωσία και τη δική του σχεδιαστική προσέγγιση. Γλυπτά που φαινομενικά είναι χρηστικά αντικείμενα και παράλληλα αφηγούνται ολόκληρες ιστορίες περνώντας μηνύματα. Ευελπιστούμε ότι με την ολοκλήρωση του project αυτού, όταν και αν τα επιτρέψουν οι πρωτόγνωρες καταστάσεις που όλοι βιώνουμε, να ακολουθήσει σχετική έκθεση με τα έργα που δημιουργήσαμε.

Αντίστοιχη περίπτωση είναι και της Μαριλένας Κατρανίδου, σκηνοθέτιδας στο χώρο του θεάτρου. Μαζί πειραματιζόμαστε στις διάφορες μορφές του ανθρώπινου σώματος, ανακαλύπτοντας πλαστικότητες που αυτό μπορεί να πάρει, συνδυάζοντας το με υαλώματα που κάθε φορά υπερτονίζουν και αναδεικνύουν διαφορικά σημεία του. Στα μελλοντικά μας σχέδια υπάρχει και η δημιουργία ενός σεμιναρίου για παιδιά που θα γνωρίσουν το θέατρο με εκφραστικό τους μέσο τον πηλό.

Πως βλέπετε τον χώρο της κεραμικής στην Ελλάδα -ιδιαίτερα σε σχέση με το εξωτερικό;

Αυτό που με χαροποιεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια είναι ο καλλιτεχνικός οργασμός που επικρατεί στη χώρα μας, που έχει εκτόπισμα και στην τέχνη της κεραμικής. Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι επιδιώκουν την επαφή τους με το υλικό, γεγονός απολύτως φυσιολογικό, καθώς η κεραμική, εκτός των άλλων, είναι μία μορφή ψυχοθεραπείας. Η ίδια η διαδικασία σε ωθεί να αφήσεις το κινητό σου, τις καθημερινές έγνοιες και να εστιάσεις σε αυτό που πλάθεις με τα χέρια σου. Μια διαδικασία που παίρνει χρόνο, απαιτεί κόπο και προστάζει αφοσίωση. Η διαφορά με το εξωτερικό αφορά το ακαδημαϊκό κομμάτι και μόνο. Σε πολλές χώρες του εξωτερικού λειτουργούν συστηματικά σχολές κεραμικής που προσφέρουν μία ολοκληρωμένη κατάρτιση στους ενδιαφερόμενους. Στα εργαστήρια που λειτουργούν σήμερα στην Ελλάδα απασχολούνται ικανότατοι και αξιόλογοι κεραμίστες που διαθέτουν στη φαρέτρα τους τόσο την τεχνική όσο και την αισθητική. Θεωρώ, λοιπόν, πως οι συνθήκες είναι ώριμες, ώστε να συστηματοποιηθεί αυτή η γνώση.

Σε τι δεν συμβιβάζεστε με τίποτα;

Δε θα ήθελα ποτέ να μπω σε μία άψυχη, συστηματοποιημένη και μαζική διαδικασία παραγωγής. Θέλω τα έργα μου να έχουν την ταυτότητα μου και να ενέχουν μια μοναδικότητα που μπορεί να τη διακρίνει ο καθένας.

Τι ετοιμάζετε αυτήν την περίοδο; 

Ξεκινά για μένα μία περίοδος πειραματισμού σε φόρμες χρηστικών αντικειμένων που έως τώρα δεν είχα εμβαθύνει. Αντικείμενα που με συντρόφευαν στην καθημερινή μου ζωή από παιδί όπως οι γάστρες και τα τσαγιερά. Ανυπομονώ να ξεκινήσει αυτό το ταξίδι!

Τι θα συμβουλεύατε όσους επιθυμούν μία καριέρα στην κεραμική;

Όπως ανέφερα και παραπάνω η κεραμική βρίσκεται σε περίοδο άνθισης και σίγουρα υπάρχει χώρος για νέους ανθρώπους και ιδέες. Με προσπάθεια και υπομονή θεωρώ πως όλα είναι εφικτά. Αρκεί οι δυσκολίες, οποιασδήποτε φύσεως, να μη σταθούν τροχοπέδη αλλά κίνητρο για περισσότερη προσπάθεια και έκφραση.

Her Favorites

• Building: Bruder Klaus Field Chapel / Peter Zumthor
• Museum: Ordos / China / MAD Architects
• Piece of art:Tilted Αrc / Richard Serra
• Designer: Marcel Breuer
• Deco item: Dining Table / Isamu Noguchi
• Art capital: Βερολίνο
• Design era: Bauhaus
• Color: Μαύρο

Instagram: Terra_kota_ceramics

Facebook: Terra-Kota-Ceramics