Ο Σεπτέμβριος που διανύουμε είναι διαφορετικός για τη Θεσσαλονίκη. Ένας θεσμός-ορόσημο για την πόλη, η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, κλείνει έναν αιώνα ζωής. Δεν υπάρχει λοιπόν, καλύτερος τρόπος να «ταξιδέψουμε» στην ιστορία της από το να δώσουμε το βήμα σε 7 insiders της πόλης και να μας μιλήσουν για το παρελθόν αλλά και μέλλον της ΔΕΘ. Για όλα όσα έχουν χαραχθεί στη μνήμη τους αλλά και για εκείνα που προσδοκούν. Για την παλιά αίγλη που κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει και για την πολλά υποσχόμενη συνέχεια που φαίνεται μπροστά. 

Ας τους απολαύσουμε!

Ισμήνη Τορνιβούκα- Director of Operations & Χριστίνα Τορνιβούκα - Manager of Accounting and Finance TOR Hotel Group

Τα αρχικά "ΔΕΘ" προκαλούν στη σκέψη μας την κορυφαία περίοδο της χρονιάς για τον ξενοδοχειακό μας όμιλο, την «Πρωτοχρονιά» των ξενοδοχείων της πόλης, την πιο απαιτητική αλλά και πιο σημαντική μέρα όσον αφορά στη ζήτηση.

Φέτος, λοιπόν, που η ΔΕΘ γιορτάζει τα 100 χρόνια ζωής, η συγκίνησή μας είναι διπλή: όχι μόνο γιατί συμμετέχουμε και εμείς σε αυτή την ιστορική στιγμή, αλλά και γιατί γιορτάζουμε τα 100 χρόνια της παρουσίας μας ως ξενοδόχοι, από την ίδρυση του πρώτου μας ξενοδοχείου, του Mediterranee. Ταυτόχρονα, επιθυμούμε η Έκθεση να αποκτήσει ένα πιο έντονο εμπορικό ενδιαφέρον, ώστε να ενισχύσει την δυναμική της και πέραν του πρώτου Σαββατοκύριακου του Σεπτεμβρίου.

Η ΔΕΘ είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητας της Θεσσαλονίκης και για δεκαετίες υπήρξε σημείο αναφοράς για το εμπόριο, την καινοτομία και την εξωστρέφεια της πόλης. Διαμόρφωσε τον χαρακτήρα της, δίνοντάς της έναν ρόλο-πρωταγωνιστή στα Βαλκάνια και δημιουργώντας έναν μοναδικό παλμό που ένιωθαν όλοι -από τους κατοίκους μέχρι τους επισκέπτες.

Τα τελευταία χρόνια, βέβαια, η δυναμική της έχει μειωθεί σε σύγκριση με το παρελθόν· ωστόσο, εξακολουθεί να παραμένει μια περίοδος-ορόσημο, με έντονο εμπορικό ενδιαφέρον και με τη δυνατότητα να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο της και να ξαναδώσει στην πόλη την εξωστρέφεια που της αξίζει.

Δεν έχουμε κάποια συγκεκριμένη ανάμνηση από την παιδική ηλικία μας στη ΔΕΘ γιατί ήμασταν πάντα στο ξενοδοχείο μας στην Ουρανούπολη, το Eagles Palace. Ίσως όμως αυτό σημαίνει ότι η ΔΕΘ δεν υπήρξε -στη μνήμη μας- κάτι νοσταλγικό, αλλά κυρίως κάτι ζωντανό, συνεχώς εξελισσόμενο και πάντα παρόν στον επαγγελματικό μας βίο.

Η πορεία της ΔΕΘ και του Tor Hotel Group διασυνδέεται αβίαστα. Είμαστε από τους πρώτους ξενοδόχους της πόλης, από την ίδρυση του ιστορικού Mediterranee που δυστυχώς στον μεγάλο σεισμό του 1978 υπέστη σημαντικές ζημιές, μέχρι σήμερα με τα ξενοδοχεία μας το City Hotel, το Excelsior και το ON Residence. Αυτή η σταθερή παρουσία μάς επέτρεψε να φιλοξενούμε πολιτικά πρόσωπα και σημαντικούς επισκέπτες που συνδέθηκαν με τον θεσμό της Έκθεσης όλα αυτά τα χρόνια.

Αυτός ο θεσμός, ενίσχυε συνεχώς την επισκεψιμότητα και την εξωστρέφεια της πόλης και εμείς, ως ξενοδοχειακή δύναμη, υπηρετούσαμε αυτήν την αυξανόμενη ζήτηση με συνέπεια και επένδυση, μέχρι σήμερα, με τρία ξενοδοχεία στην καρδιά της Θεσσαλονίκης.

Θα επιθυμούσαμε η Έκθεση να εξελιχθεί σε έναν ενισχυμένο πολιτικό και κοινωνικό θεσμό -ανοικτότερο, πιο δυναμικά ενταγμένο στον δημόσιο διάλογο. Επίσης, η ολοκλήρωση του έργου ανάπλασης του εκθεσιακού κέντρου σε σύγχρονο συνεδριακό πολυχώρο με ελεύθερο αστικό πάρκο μπορεί να μετατρέψει τη ΔΕΘ σε κόμβο αστικής ανάπλασης και κοινωνικής χρήσης.

Για την επόμενη δεκαετία, ελπίζουμε ότι το κέντρο της ΔΕΘ θα μετουσιωθεί σε έναν πολιτιστικό, επιχειρηματικό και κοινωνικό πόλο, που θα συνδυάζει την παράδοση με την καινοτομία, λειτουργώντας 12 μήνες το χρόνο — και όχι μόνο κατά την περίοδο της έκθεσης.

Μια βόλτα στη ΔΕΘ συνδέεται πάντα με τον παλμό της πόλης — με το παραδοσιακά έντονο ρυθμό της δραστηριότητας, όπου πλήθος ανθρώπων, επιχειρήσεις και ιδέες συγκλίνουν στο ίδιο σημείο. Είναι η αίσθηση ότι η Θεσσαλονίκη κινείται, μεγαλώνει, συναντά και εξελίσσεται κάτω από τη στέγη της Έκθεσης.

Αλέξανδρος Βασίλογλου - MSc Construction & Project Management Clochard Bar Restaurant

Για μένα, η ΔΕΘ είναι κομμάτι της ίδιας της ταυτότητας της Θεσσαλονίκης. Είναι συνυφασμένη με την πόλη, με τις αναμνήσεις μας, με τη ζωντάνια που έφερνε κάθε Σεπτέμβρη. Όταν ακούω  τα αρχικά της, σκέφτομαι το κέντρο μιας γιορτής που έδινε λάμψη και ρυθμό σε ολόκληρη τη Θεσσαλονίκη.

Η Έκθεση άνοιξε δρόμους εξωστρέφειας για τη Θεσσαλονίκη. Έφερε διεθνείς εταιρείες, πολιτισμούς, ιδέες, και έκανε την πόλη σημείο συνάντησης ανθρώπων από όλο τον κόσμο. Αυτό το «παράθυρο» έδωσε στη Θεσσαλονίκη έναν πιο διεθνή χαρακτήρα και για χρόνια υπήρξε το σημαντικότερο γεγονός που μας έβαζε στον παγκόσμιο χάρτη.

Από παιδί, η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης ήταν μια εμπειρία που περίμενα όλο τον χρόνο. Θυμάμαι τις μυρωδιές από hot dog και μαύρη μπίρα, τις βόλτες στο αμερικάνικο περίπτερο, τα φώτα και την αίσθηση ότι η πόλη έσφυζε από ζωή. Ήταν ένας κόσμος γεμάτος εικόνες και εντυπώσεις που έδιναν την αίσθηση πως η Θεσσαλονίκη βρισκόταν στο κέντρο του κόσμου.

Το Clochard ξεκίνησε το 1978, σχεδόν παράλληλα με τη μεγάλη άνθηση της ΔΕΘ, και ουσιαστικά εξελίχθηκε μαζί της. Κάθε Σεπτέμβρης, με την Έκθεση, έφερνε στο εστιατόριο νέο κόσμο, επισκέπτες από όλη την Ελλάδα αλλά και από το εξωτερικό. Ήταν –και παραμένει– μια περίοδος όπου η πόλη κινείται σε πιο έντονους ρυθμούς, κάτι που επηρεάζει θετικά και τον χώρο της εστίασης.

Θα ήθελα να ξαναβρεί τη δυναμική της, να γίνει και πάλι διεθνής εκθεσιακός θεσμός με πραγματική βαρύτητα, που θα προβάλλει την καινοτομία, τον πολιτισμό και τις δημιουργικές δυνάμεις της χώρας. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι η ΔΕΘ έχει χάσει την παλιά της αίγλη και έχει εξελιχθεί κυρίως σε πολιτικό γεγονός. Η Θεσσαλονίκη χρειάζεται μια Έκθεση που να της δίνει ξανά τον ρόλο που αξίζει στη διεθνή σκηνή.

Μια βόλτα στη ΔΕΘ συνδέεται πάντα με μυρωδιές, γεύσεις, φώτα, μουσικές και πολύ κόσμο. Με την αίσθηση πως για λίγες μέρες η Θεσσαλονίκη ζούσε μια μεγάλη γιορτή.

Κωνσταντίνος Σφήκας - Tourist guide, UNESCO Journalist & Photographer

Η λέξη ΔΕΘ είναι συνυφασμένη με τη Θεσσαλονίκη. Ο θείος μου, Κώστας Τριάρχου, αδελφός της μητέρας μου Μαίρης Σφήκα-Τριαάρχου ήταν υπεύθυνος για το περιστρεφόμενο εστιατόριο του πύργου του ΟΤΕ. Το ταξίδι από την Κατερίνη, όπου ζούσα, στην Θεσσαλονίκη ήταν συνδεδεμένο με τα περίπτερα της έκθεσης, τα γεωργικά τεράστια μηχανήματα, το λουνα παρκ που υπήρχε εκεί - εμένα μου άρεσε το πολύ τεμπέλικο «ψάρεμα» που πάντα κέρδιζες κάτι - και κυρίως με τα εξαιρετικά γεύματα που μας παρέθετε ο θείος μου. 

Η πόλη σε γενικές γραμμές έχει γυρίσει την πλάτη της στη ΔΕΘ. Αν και είναι γεγονός πως η Έκθεση έχει γίνει κατεστημένο, αρνούμαι να γυρίσω την πλάτη μου σε έναν τέτοιο θεσμό που πάντα συγκεντρώνει μεγάλη μερίδα του επιχειρηματικού κόσμου, πράγμα που τονώνει ακόμη και σήμερα την οικονομία της πόλης, του νόμου, της Μακεδονίας γενικότερα. Παράλληλες εκδηλώσεις με τις κλαδικές εκθέσεις, που ξεκινούν από ανθρώπους δημιουργικούς σε αντίστιξη με άλλους που απλά βολεύτηκαν στη θέση τους δημιουργούν συνέδρια και καταπληκτικές εκδηλώσεις. Δεν υπάρχει εκδήλωση που να χάνω όταν βρίσκομαι στην πόλη. Οι δημόσιες σχέσεις της ΔΕΘ κάνουν εξαιρετική δουλειά.

Οι παιδικές μου μνήμες από τη ΔΕΘ ήταν καταλυτικές! Από τη μικρή επαρχιακή πόλη της Κατερίνης στην αγροτική περιοχή της Πιερίας στα λαμπρά φώτα της Έκθεσης με τη μαύρη μπύρα και τα λουκάνικα Φραγκφούρτης, τα λαμπιόνια του λούνα παρκ... Και κάπου εκεί στο μακρινό 1977 φοιτητής στην ΝΟΕ, οικονομικό τμήμα της Νομικής να διασχίζω εκείνο το μετά-εκθεσιακό τοπίο για να φτάσω στη σχολή μου, όταν η έκθεση έμενε σιωπηλή, περιμένοντας τον επόμενο Σεπτέμβριο να φωτιστεί και μαζί να φωτίσει τις μέρες μας στη Θεσσαλονίκη.

Η έκθεση είναι ακόμα ένας φάρος για την πόλη μας. Δεχόμαστε αιτήματα για ξεναγήσεις τις ημέρες των εκθέσεων. Αξέχαστη η μέρα που ξενάγησα τον εξαιρετικό συγγραφέα του εξαιρετικού βιβλίου «Τα μαύρα φεγγάρια του έρωτα», Πασκάλ Μπρυκνέρ, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της ΔΕΘ.

Αναμένουμε το νέο σχέδιο της ΔΕΘ με παραμονή στον χώρο της με 40.000 (αντί των 60.000 που είχαν ανακοινωθεί με τεράστια κτίρια) ωφέλιμα τετραγωνικά. Πέριξ των κτιρίων ένα σημαντικά μεγάλο μητροπολιτικό πάρκο. Πιστεύω στη βιωσιμότητα του σχεδίου «Και πάρκο και ΔΕΘ στην καρδιά της πόλης».

Μια βόλτα στη ΔΕΘ είναι συνδεδεμένη με αναμνήσεις, εικόνες του παρόντος και μια μεγάλη ελπίδα για το μέλλον της Θεσσαλονίκης με πολύ πράσινο που λείπει από την πόλη. Πριν φύγω από αυτόν τον υπέροχο αλλά και σκληρό κόσμο γεμάτο πολλά ψέματα και λίγες αλήθειες θα ήθελα να το δω στη θέση της σημερινής ΔΕΘ.

Ντέμη Παπαδοπούλου - Journalist, Publisher & Co-Founder OFF Radio 

Για εμένα ΔΕΘ σημαίνει πια περασμένα μεγαλεία. Ένας θεσμός που σημάδεψε τη Θεσσαλονίκη για δεκαετίες, αλλά που σήμερα περισσότερο θυμίζει «χαμένες ευκαιρίες» παρά πρωτοπορία. Τα τρία γράμματα κουβαλούν ιστορία, αλλά και την ανάγκη ενός πραγματικού επαναπροσδιορισμού.

Η Έκθεση κάποτε υπήρξε η μεγάλη «βιτρίνα» της Ελλάδας προς τον κόσμο. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της εικόνας της Θεσσαλονίκης ως πόλης ανοιχτής, γεμάτης ζωή. Όμως, η δυναμική αυτή έχει ξεθωριάσει. Σήμερα η πόλη θα μπορούσε να είναι πολύ πιο εξωστρεφής αν η ΔΕΘ είχε ακολουθήσει τις εξελίξεις, αν είχε επενδύσει στη γνώση, στην τεχνολογία και στη δημιουργική βιομηχανία.

Δε μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη ώστε να έχω παιδικές αναμνήσεις. Ωστόσο, στα πρώτα μου βήματα ως intern στο Ράδιο Θεσσαλονίκη, που τότε στεγαζόταν στον πύργο του ΟΤΕ εντός της ΔΕΘ, έχω να θυμάμαι από επεισόδια σε εγκαίνια όπου καταλάθος ένα γκλομπ των ΜΑΤ προσγειώθηκε στην πλάτη μου μέχρι μια χειραψία με τη Ντόρα Μπακογιάννη (αμφότερα το ίδιο βράδυ).

Δε νομίζω πως η ΔΕΘ επηρεάζει ουσιαστικά τον κλάδο μου. Ο ρόλος της έχει γίνει πιο πολιτικός και λιγότερο δημιουργικός ή παραγωγικός. Σε αντίθεση με εκθέσεις του εξωτερικού, που λειτουργούν ως hubs καινοτομίας και παραγωγικού networking, η ΔΕΘ δεν καταφέρνει πια να δώσει κάτι νέο και εποικοδομητικό.

Θα ήθελα αυτός ο θεσμός να αφήσει πίσω της τον χαρακτήρα του «πολιτικού βήματος» και να εξελιχθεί σε μια πραγματική πλατφόρμα καινοτομίας, τεχνολογίας, παραγωγής και πολιτισμού. Το μέλλον της θα έπρεπε να μοιάζει περισσότερο με διεθνείς θεσμούς που συνδυάζουν το networking, τη γνώση και τη δημιουργία. Αν δεν κάνει αυτή τη στροφή, φοβάμαι πως θα μείνει ένα νοσταλγικό απομεινάρι του παρελθόντος.

Μια βόλτα στη ΔΕΘ συνδέεται πάντα με κλειστούς δρόμους, αστυνομικές δυνάμεις και μποτιλιάρισμα...

Κωστής Γεωργίου - Artist 

ΔΕΘ σημαίνει πρωτοπορία, καινοτομία, ιστορική στιγμή για τη Θεσσαλονίκη! Θεσμός μεγίστης σημασίας για την πόλη, που από μια απλώς γνωστή εμποροπανήγυρη αναδείχθηκε σε μια ξακουστή διεθνή έκθεση και σε ένα ισχυρό δυναμικό εκθετήριο ανταλλαγής τεχνολογικών επιτευγμάτων και αξιών, που άντεξε στον χρόνο και συνεχίζει δυναμικά!

Η Έκθεση προσέδωσε δυναμικό χαρακτήρα στην πόλη και την κατέστησε ένα εμπορικό, πολιτικό, ψυχαγωγικό και οικονομικό πολυεργαλείο, με σύνθετα χαρακτηριστικά και διεθνή ακτινοβολία! Η συγκέντρωση εκατομμυρίων επισκεπτών από όλα τα μέρη του κόσμου προσέδωσε λάμψη και πολυτιμότητα, αφενός στον ίδιο τον θεσμό και αφετέρου οικονομική ενίσχυση στο τοπικό εμπόριο!

Τι να πρωτοθυμηθεί κάποιος από εκείνο το μοναδικό, το λαμπρό γιγάντιο γεγονός που στεφάνωνε την πόλη με λάμψη και ακτινοβολία και για τρεις ολόκληρες εβδομάδες σκορπούσε στη Θεσσαλονίκη έντονο ρυθμό και μοναδική ενέργεια... Πώς να ξεχάσει κανείς τους Θεσσαλονικείς, κρεμασμένους στις ταράτσες των πολυκατοικιών να αναμένουν με γέλια και αστεία τα πυροτεχνήματα, αναβαθμίζοντας τις βεράντες σε πεδία κοινωνικής συναναστροφής και ευεξίας! Πώς να ξεχάσουμε εμείς, οι πιτσιρικάδες τότε, τα τεχνολογικά επιτεύγματα που τα χαζεύαμε με το στόμα ανοιχτό, την πλάκα της παρέας και το συνηθισμένο ραντεβού στην έκθεση για να επισκεφθούμε το γύρο του θανάτου, τα συγκρουόμενα, το στοιχειωμένο τραινάκι, την σκοποβολή και τα λουκάνικα με τη μουστάρδα και τη μαύρη μπύρα που την έλεγαν κρίκετ... Και μετά, αργά το βράδυ, εξουθενωμένοι και γεμάτοι με χρώματα, σκηνές από ακροβατικά και γαμπρίσματα, παίρναμε τον δρόμο της επιστροφής για το σπίτι! Ραντεβού την επομένη...

Πόσο μεγαλύτερη συγκινησιακή επιρροή και συναισθηματική φόρτιση θα μπορούσε να έχει σ’ εμένα προσωπικά, όταν βλέπω το γλυπτό μου να συνομιλεί με τον πύργο του ΟΤΕ, όπως τον λέγαμε τότε, και τον Λευκό Πύργο... Πόση μεγαλύτερη τιμή και χαρά θα ήταν δυνατόν να υπάρξει για μένα, από το να βλέπω το METEORON μου να στέκεται στο τρίστρατο στην παραλία και να μου υπενθυμίζει τις μοναδικές, υπέροχες και ανεπανάληπτες στιγμές της νεότητάς μου και να επαναφέρει στη μνήμη μου το προνόμιο του να ζω τότε, σε εκείνες τις λαμπερές ιστορικές στιγμές!

Είναι καθήκον όλων μας να μην επιτρέψουμε σε κανένα και για οποιονδήποτε λόγο να μειώσει ή να παρακάμψει αυτόν τον θεσμό.

Μια βόλτα στη ΔΕΘ συνδέεται πάντα με τις μνήμες της παιδικής ηλικίας.

Κωνσταντίνος Κεσίδης - 3D Designer

«ΔΕΘ»: Δυστυχώς. Έμεινα. Θεσσαλονίκη... Το λέω χαριτολογώντας αλλά νομίζω τα τελευταία αρκετά χρόνια οι Θεσσαλονικείς απλώς ταλαιπωρούνται όταν γίνεται η Έκθεση παρά χαίρονται. Πρώτον, γιατί έχει χάσει την ουσία της, το κύριο θέμα είναι πλέον τι θα ανακοινώσει ο εκάστοτε πρωθυπουργός και τι νέα μέτρα θα πάρει για να "βελτιώσει" την κατάσταση. Ενώ η κοινωνική ανάπτυξη, οι νέες τεχνολογίες, η καινοτομία καλπάζουν με γοργούς ρυθμούς εδώ είμαστε στο χρονοντούλαπο ενός παραλλήλου σύμπαντος που λειτουργεί με δικούς του ξεχωριστούς φυσικούς νόμους. Δεύτερον, λόγο του κυκλοφοριακού χάους που δημιουργείτε μέσα στην πόλη την περίοδο της. Το ότι έφτασε αυτός ο θεσμός να υφίσταται για 100 χρόνια δεν είναι καθόλου μικρό πράγμα και φυσικά είναι ο πιο σημαντικός της πόλης.

Η Έκθεση έδωσε στη Θεσσαλονίκη τον αέρα του διαφορετικού του καινοτόμου του πρωτοποριακού, ενώ διαμόρφωσε μια κουλτούρα εξωστρέφειας θετικότητας και περηφάνιας στους Θεσσαλονικείς. Ήταν ένας καταλύτης για την διαμόρφωση της πόλης.

Η μνήμη της μυρωδιάς του καλαμποκιού, του μαλλιού της γριάς και οι εικόνες από νέα μηχανήματα και προϊόντα, με όλο αυτό τον κόσμο και τα φώτα, δημιουργούσαν μια μοναδική και αξέχαστη παιδική εμπειρία.

Σαν βιομηχανικός σχεδιαστής πάντα με ενδιέφερε πως λειτουργεί ένα προϊόν, με ποιο τρόπο έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί. Το πλεονέκτημα που θα έχει πάντα μια έκθεση είναι ότι έρχεσαι σε επαφή με άτομα που έχουν εξειδικευμένη γνώση και υπάρχει διαδραστική ανταλλαγή πληροφορίας, η οποία δίνει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με την πληροφόρηση μέσω του διαδικτύου. Απέναντι σου υπάρχει ένας άνθρωπος και η σύνδεση μπορεί να γίνει πολύ ισχυρή αν υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, δίνοντας την δυνατότητα ανάπτυξης των επιχειρήσεων αλλά και των ανθρώπινων σχέσεων. Με αυτούς τους τρόπους πιστεύω ότι επηρεάζει η ΔΕΘ τον κλάδο μου. 

Για όλα τα πράγματα υπάρχουν περίοδοι ακμής και παρακμής, κι εμείς θεωρώ ότι βρισκόμαστε στην περίοδο του τέλους της παρακμής στην ΔΕΘ αλλά και της χώρα παράλληλα, γιατί όλα συνδέονται με κάποιον τρόπο. Είναι η περίοδος ραγδαίων αλλαγών σε σχέση με τις τελευταίες δεκαετίες και τίποτα δεν μπορεί πια να μείνει ως έχει. Νομίζω ότι η στροφή της προσοχής στις ανάγκες της κοινωνίας και η δυνατότητα προσφοράς γνώσης, η ανάπτυξη τεχνολογιών με επίκεντρο τον άνθρωπο, η σύνδεση και δικτύωση μεταξύ των ανθρώπων και η δημιουργία κοινοτήτων ενεργών πολιτών που να ενεργοποιούνται στον χώρο της ΔΕΘ όλο τον χρόνο, θα μπορούσαν να την κάνουν ένα νέο "πνεύμονα" πολιτισμού και τεχνολογίας για την Ελλάδα με επίκεντρο την Θεσσαλονίκη.

Μια βόλτα στη ΔΕΘ συνδέεται πάντα με ένα καφέ στο χέρι για αρχή, ένα καλαμπόκι για την επίσκεψη στο εσωτερικό της, ένα παγωτό για το τέλος και πολλά ενημερωτικά φυλλάδια για το σπίτι.