Ο οργανισμός μας δημιουργεί και καταστρέφει μέσα στο σώμα μας τις ελεύθερες ρίζες. Αυτά τα δραστικά μόρια είναι προϊόντα του μεταβολισμού, δηλαδή απελευθερώνονται φυσιολογικά στον οργανισμό από τα μιτοχόνδρια, τα οποία αποτελούν για το κύτταρο το εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας. Στα κυτταρικά αυτά οργανίδια λαμβάνει χώρα η οξείδωση, η μετατροπή δηλαδή της τροφής σε ενέργεια με τη χρησιμοποίηση οξυγόνου.
Τι είναι το οξειδωτικό στρες;
Πρόκειται για μια διαταραχή της ισορροπίας μεταξύ της παραγωγής δραστικών μορφών οξυγόνου (Reactive Oxygen Species) και της ικανότητας να αδρανοποιεί τα τοξικά αυτά μόρια και να επισκευάζει τις βλάβες που προκαλούν. Οι ελεύθερες ρίζες βλάπτουν τα συστατικά του κυττάρου, προκαλώντας νοσήματα, όπως καρκίνο, αθηροσκλήρωση, καρδιαγγειακά νοσήματα, αρθρίτιδα, Αλτσχάιμερ, σακχαρώδη διαβήτη, υπογονιμότητα, οστεοπόρωση, βρογχικό άσθμα, νεφροπάθεια, παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα και αυτοάνοσα. Επίσης, θεωρείται από τις σημαντικότερες αιτίες της πρόωρης γήρανσης. Οι παράγοντες που αυξάνουν το οξειδωτικό στρες είναι η μόλυνση του περιβάλλοντος, το κάπνισμα, η κακή διατροφή, η κατάχρηση αλκοόλ, η καθιστική ζωή, η κακή ποιότητα ύπνου, οι ορμονικές διαταραχές, η χρόνια λήψη κάποιων φαρμάκων και το άγχος.
Γιατί τα αντιοξειδωτικά είναι απαραίτητα;
Επειδή δεσμεύουν και απενεργοποιούν τη δράση των ελεύθερων ριζών και προστατεύουν τις κυτταρικές μεμβράνες, έχουν καρδιοπροστατευτική και αντικαρκινική δράση, βελτιώνουν την ψυχική διάθεση, προφυλάσσουν από την πρόωρη γήρανση, αποτελούν ασπίδα για τα οστά και τις αρθρώσεις, ενισχύουν την όραση, δρουν αντιαλλεργικά.
Εμείς τι μπορούμε να κάνουμε;
Στο κομμάτι της διατροφής έχει παρατηρηθεί ότι η μεσογειακή διατροφή καλύπτει τις ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού σε θρεπτικά συστατικά. Έτσι, η καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, δημητριακών ολικής άλεσης και οσπρίων εξασφαλίζει πλήθος βιταμινών, ιχνοστοιχείων και μετάλλων, ενώ η λήψη τροφών πλούσιων σε καλά λιπαρά καθημερινά, όπως οι ξηροί καρποί, το ελαιόλαδο, τα αβγά και τα ψάρια, προσφέρουν πολλά από τα απαραίτητα λιπαρά οξέα που δε συντίθενται μόνα τους. Τέλος, ο περιορισμός του κρέατος σε 1-2 φορές την εβδομάδα οδηγεί σε χαμηλή πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και χοληστερόλης, καλύπτοντας και τις απαραίτητες ανάγκες σε αμινοξέα και σίδηρο.
Πώς μπορούμε να μετρήσουμε τα επίπεδα του οξειδωτικού στρες;
Με ένα μικρό δείγμα αίματος εκτιμάμε τα επίπεδά του αλλά και αυτά της «ενεργούς προστασίας» του οργανισμού από τις ελεύθερες ρίζες, προκειμένου να διαπιστώσουμε εάν οι βλάβες που προκαλούνται είναι μεγαλύτερες από αυτές που μπορούν να επιδιορθωθούν. Επίσης, μπορούμε να ελέγξουμε την επάρκεια σε βιταμίνες, λιπαρά οξέα και προβιοτικά, ενώ η μέτρηση της ντοπαμίνης και αδρεναλίνης, που εκκρίνονται σε καταστάσεις καθημερινού στρες και μειωμένης προσλαμβανόμενης ενέργειας, υποδεικνύουν την πιθανή δυσλειτουργία του μεταβολισμού. Με τη βοήθεια του μηχανήματος FRAS 4, ενός νέου, ολοκληρωμένου συστήματος ανάλυσης, μετράμε τη συνολική εκτίμηση του οξειδωτικού στρες, μέσω δύο δοκιμών, της δοκιμής d-ROM και του τεστ BAP, με λήψη μικρού δείγματος τριχοειδούς αίματος, από το άκρο του δακτύλου. Κλείστε ένα ραντεβού κι ακολουθήστε τη διατροφή που σας ταιριάζει.
Ευχαριστούμε την Αναστασία Μαμάτσιου, Διαιτολόγο – Διατροφολόγο.
Απόφοιτη του Τμήματος Διατροφής και Διαιτολογίας του ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης. Από το 2014 ασκεί το επάγγελμα, διατηρώντας διαιτολογικό γραφείο στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Το 2020 ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στην Κλινική Διαιτολογία στο ΔΙΠΑΕ.
Info: Ερμού 18Α, Θεσσαλονίκη, τηλ. 2313089389, email: amamatsiou@gmail.com, site: www.nutriwellness.gr
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2022
