Εκτός από τον δυναμισμό, την επιτυχία, την επιμονή, το όραμα και το θάρρος απέναντι στις προκλήσεις, οι σούπερ επιτυχημένες γυναίκες -σε υψηλές διοικητικά θέσεις- έχουν ακόμα ένα κοινό: νιώθουν απενοχοποιημένες για τα όνειρα και τις επιθυμίες τους. Έξι κυρίες από τη Θεσσαλονίκη «ατενίζουν τη θέα από ψηλά», αλλά πατώντας στέρεα στη γη! 

Ελένη Κεχρή, Διοίκηση Οινοποιείου Κεχρή

Μεγαλώνοντας σε μια οικογενειακή επιχείρηση, ως η μεγαλύτερη από τις τρεις κόρες, η επαγγελματική της πορεία ήταν μάλλον προδιαγεγραμμένη. Και μπορεί το πρώτο της όνειρο να ήταν η Αρχιτεκτονική, παρόλ’ αυτά, το κρασί ήρθε ως μια αναγκαστική επιλογή, που εξελίχθηκε σ’ ένα μεγάλο πάθος. Σπουδές στη σχολή Χημικών Μηχανικών και στο Μπορντό, απ’ όπου πήρε μεταπτυχιακό στη Διοίκηση οινοποιείου και πτυχίο οινολόγου, ο χρόνος της μοιραζόταν πάντα ανάμεσα σε σπουδές και δουλειά, καταφέρνοντας να υπηρετήσει όλα τα στάδια της εργασίας. Και μπορεί να ανέλαβε μια μεγάλη ευθύνη, εντούτοις, αυτή λειτούργησε ως κίνητρο για την εξέλιξή της.

H παραγωγή του κρασιού περιλαμβάνει αμέτρητες προκλήσεις. Η βασικότερη, η δημιουργία ενός προϊόντος που θα προσφέρει απόλαυση. Ο οινοποιός καλείται να διαχειριστεί τις διαφορετικές παραμέτρους που επηρεάζουν την ποιότητα του τελικού προϊόντος και να ισορροπήσει ανάμεσα στις προσωπικές του επιθυμίες και τις απαιτήσεις του καταναλωτή. Αυτό είναι το πιο δύσκολο, αλλά και το γοητευτικότερο κομμάτι της δουλειάς.

Στα υπέρ μιας οικογενειακής επιχείρησης θα έβαζα τη στενή σύνδεση που έχουν τα μέλη της με το αντικείμενο της δουλειάς. Στα κατά, το ίδιο. Το μυστικό είναι η δημιουργία επιχειρηματικών δομών που θα ξεχωρίσουν τις οικογενειακές σχέσεις από τις εταιρικές.

Mια γυναίκα πρέπει να διαθέτει αποφασιστικότητα και θέληση για πράξη, να μη φοβάται ν’ αναλάβει την ευθύνη, να σέβεται και να εμπιστεύεται την ομάδα και να διαχωρίζει τους ρόλους ανάμεσα στα μέλη της. Αυτά μπορούν να οδηγήσουν στην επιτυχία. Πάνω απ’ όλα, βέβαια, χρειάζεται σχέδιο και στρατηγική αντίληψη.

Δουλεύω από πολύ μικρή κι αυτό με επηρέασε σημαντικά. Για χρόνια προσδιοριζόμουν αρκετά μέσα από τη δουλειά, κάτι που με άλλαξε πολύ. Τελικά, αυτό που άλλαξε είναι ότι αυτοπροσδιορίζομαι, κι έτσι έμαθα τη διαχείριση της προσωπικής ενέργειας, τα όρια και τους ρόλους.

Σήμερα, μαθαίνω «να κάνω χώρο», μετά από πολλά χρόνια δουλειάς. Η έκφραση «να βρω χρόνο» δεν ισχύει. Η σωστή είναι «να κάνω χώρο». Έχω βάλει μικρούς, πρακτικούς κανόνες που τηρώ μ’ ευλάβεια, ώστε ν’ αδειάζω το μυαλό μου το απόγευμα για την οικογένειά μου και μένα.

Η θέση της γυναίκας βελτιώνεται διαρκώς επαγγελματικά, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν αντιμετωπίζουμε ακόμη προκαταλήψεις. Πιστεύω πως θα βελτιωθεί κι άλλο. Εκείνο που δύσκολα θα βελτιωθεί είναι η καθημερινότητά της που πρέπει ν’ ανταποκριθεί σε όλους τους ρόλους. Αυτό εξαρτάται από την καθεμία μας και το περιβάλλον που χτίζουμε.

Με φοβίζει να γεράσω χωρίς να ζήσω και χωρίς να εξελιχθώ ως άνθρωπος. Είναι ο μόνος τρόπος να συμβιβαστώ με τη θνητότητά μου.

Δυσκολίες έχω αντιμετωπίσει πολλές φορές. Δεν είμαι από αυτούς που τα παρατάνε. Κάποιες φορές, όμως, είναι προστατευτικό να τα παρατάς. Το 2018, έφτασα πολύ κοντά. Συνεχίζω, όμως, με μεγαλύτερη δύναμη.

Έμαθα με τα χρόνια να μένω στην επιτυχία λίγες στιγμές παραπάνω και να μην την προσπερνώ διαδικαστικά, βάζοντας γρήγορα τον επόμενο στόχο, όπως έκανα μέχρι πρόσφατα. Το ίδιο κάνω και με την αποτυχία. Την αξιοποιώ, προσπαθώντας να τη διαχειριστώ.

Δεν πιστεύω στην τύχη. Δεν πιστεύω πως συμβαίνει τίποτα τυχαία. Σε όλα εμπλεκόμαστε με κάποιο τρόπο, ακόμη κι όταν δεν καταλαβαίνουμε. Όλα είναι αποτέλεσμα επιλογών, συνειδητών και ασυνείδητων.

Η ευτυχία είναι όταν αυτό που νιώθεις με αυτό που σκέφτεσαι, αυτό που λες κι αυτό που κάνεις είναι ένα.

Βασιλική Κουιμτζή, Αντιπρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της Κ. Κουϊμτζής Α.Ε.

Mεγαλωμένη σ’ ένα απόλυτα ισορροπημένο περιβάλλον, μ’ έναν πατέρα που λατρεύει μέχρι σήμερα την εργασία του και μία τρυφερή και στοργική μητέρα, αγαπάει τόσο το να εργάζεται όσο και ν’ απολαμβάνει στιγμές θαλπωρής με την οικογένειά της. Σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων και Ιστορία της Τέχνης στην Αγγλία, ενώ σήμερα μετράει πολλά στάδια στην καριέρα της, ξεκινώντας από μαθήτρια ακόμη να εργάζεται τα καλοκαίρια στην οικογενειακή επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην κατασκευή και προμήθεια μηχανολογικών εξαρτημάτων. Μεγαλύτερη φιλοδοξία της: να παραμείνει πιστή στις αξίες και τα ιδανικά της.

Το πιο γοητευτικό κομμάτι της δουλειάς μoυ είναι η μοναδικότητα της κάθε ημέρας, αφού υπάρχει πάντα μια καινούρια πρόκληση σε οτιδήποτε καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, είτε αυτό αφορά σ’ ένα νέο προϊόν ή κάποιον νέο πελάτη.

Ο υγιής ανταγωνισμός είναι απαραίτητος για τη βελτίωση και την πρόοδο των επιχειρήσεων. Ωστόσο, στη χώρα μαs χρειαζόμαστε ένα σταθερό πλαίσιο και κανόνες υγιούς ανταγωνισμού. Προσπαθούμε να είμαστε διαρκώς ενημερωμένοι, ώστε να καλύπτουμε με επιτυχία τιs ανάγκεs και απαιτήσειs των πελατών μαs.

Πιστεύω ότι το να είναι κανείs επιχειρηματίαs δεν είναι δουλειά, αλλά τρόποs ζωής. Πίσω από κάθε επιτυχημένη επιχειρηματική προσπάθεια κρύβεται σκληρή δουλειά, προσωπική πίστη, αφοσίωση και αγάπη για τα όνειρα.

Η αυστηρότητα που με διέκρινε παλαιότερα έχει μετατραπεί σε κατανόηση. Σε αυτό, βέβαια, συνετέλεσε η γέννηση των δύο παιδιών μου και ο ρόλος μου ως μητέρας. Αυτό που σίγουρα δεν άλλαξε είναι η άρνησή μου να συμβιβαστώ σε μία μέτρια, ασφαλή καθημερινότητα.

Οι οικογενειακέs επιχειρήσειs είναι αυτές που αναδύονται στον ορίζοντα, σήμερα, που ο ανταγωνισμόs είναι πολύ σκληρός και οι συνθήκες στην αγορά αλλάζουν ταχύτατα.

Δεν ευθύνεται μόνο μια καλή ή μια κακή τύχη για ό,τι συμβαίνει στη ζωή μαs. Ο κάθε άνθρωποs επηρεάζει την τύχη του. Αυτό που χρειάζεται είναι διορατικότητα, γρήγορη αντίδραση, υπομονή κι επιμονή.

Είμαι σύζυγος και μητέρα δύο παιδιών. H ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής απαιτεί καθημερινά μεγάλη προσπάθεια και αρκετές θυσίες. Βασική προϋπόθεση αποτελεί η οριοθέτηση προτεραιοτήτων, σε συνδυασμό με την ορθή διαχείριση του επαγγελματικού και του προσωπικού χρόνου.

Μόνο το 1/4 των επιχειρήσεων στην Ελλάδα διοικούνται από γυναίκεs. Mόνο το 24% έχει γυναίκεs διευθυντέs. Mόνο το 11,3% των θέσεων σε διοικητικά συμβούλια κατέχουν γυναίκες. Τα συγκεκριμένα στοιχεία δείχνουν ότι οι γυναίκες δεν κατάφεραν να βρούνε ακόμη τη θέση που τουs αξίζει στον επιχειρηματικό τομέα. Παρόλ’ αυτά, έχουν σημειωθεί άλματα προόδου σε σχέση με το παρελθόν, καθώς ολοένα και περισσότερεs επιχειρήσειs αντιλαμβάνονται τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουνε από τη συνύπαρξη ανδρών και γυναικών στη διοίκηση.

Δυναμική γυναίκα είναι αυτή που πιστεύει στον εαυτό τηs και δε χρειάζεται υπεράσπιση. Ξέρει τι θέλει και τον τρόπο να το αποκτήσει. Δεν είναι εγωίστρια και δεν έχει έπαρση. Δεν είναι φεμινίστρια, αναγνωρίζει τη διαφορετικότητα και τιs ικανότητες των ανδρών. Απλά, έχει μάθει να μπορεί και δεν την φοβίζει κάτι.

Προσωπικά, είμαι φύσει αισιόδοξοs άνθρωποs και από την εργασιακή μου εμπειρία έχω μάθει ότι ακόμη κι αν γίνουν κάποια λάθη, πάντα υπάρχει η δυνατότητα, αν τ’ αναγνωρίσειs, να τα διορθώσειs.

Το πρότυπο τηs γυναίκας για μένα είναι η αυθεντική, η γυναίκα που δε θέλει να είναι κάτι άλλο ή να μοιάσει σε κάποια άλλη.

«Μια αστραπή η ζωή μαs… μα προλαβαίνουμε» Ν. Καζαντζάκης

Φωτογραφία: Άρης Ράμμος 

Στέλλα Λίτου, Γενική Διευθύντρια στον Αnt1 TV

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην ανατολική Θεσσαλονίκη, ζώντας μια νομαδική ζωή με εναλλαγές, αλλά κοινό παρονομαστή τη μαμά-οδοντίατρο, στην οποία αποδίδει τα μαθήματα δύναμης, θάρρους και ανεξαρτησίας που πήρε. Σε μια κλασική ελληνική οικογένεια, με γιαγιά και παππού, που της έμαθαν την ανιδιοτέλεια, και τον μπαμπά που τη μύησε στην αγάπη για μουσική, μπαλέτο, διάβασμα. Με το Κολλέγιο Ανατόλια να την εισάγει στον κόσμο των υψηλών ονείρων, στα 19 της, φεύγει στην Αγγλία για σπουδές στα ΜΜΕ. Η επαγγελματική της πορεία ξεκινάει από το βρετανικό Κέντρο Κινηματογράφου, συνεχίζεται σε κρατικά και ιδιωτικά κανάλια στην Ελλάδα, σε ομίλους στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία και σήμερα, στον Αnt1, σε μια καίρια «θέση ενορχήστρωσης», με σταθερό της όνειρο να μαθαίνει διαρκώς και να εμπλουτίζει την προσωπικότητά της.

Η γοητεία αυτού του χώρου είναι το πρωινό φτερούγισμα κοιτώντας τα νούμερα τηλεθέασης και η εξιλέωση σε κάθε επιτυχία. Να γνωρίζεις πως αυτό που κάνουμε μας «βάζει» στα σπίτια εκατομμυρίων ανθρώπων, τους κρατά συντροφιά, τους συγκινεί, τους ενημερώνει. Το δυσκολότερο κομμάτι κρύβεται στο απρόβλεπτο. Κάθε παραγωγή, κάθε εκπομπή κρύβει δύσκολες επιλογές και διλήμματα. Προσπαθώ να τα ξεπερνώ με ακεραιότητα, ευθύνη, συνέπεια και σταθερότητα στη στρατηγική μου, δημιουργικότητα και το βλέμμα στο μέλλον, αλλά πάνω απ’ όλα, με ανθρωπιά στις διαπροσωπικές σχέσεις.

Είμαι δεινός τηλεορασάκιας. Βλέπω ελληνική και ξένη τηλεόραση, σειρές, ψυχαγωγία, ντοκιμαντέρ, reality. Όλα με την ίδια δίψα για να βρω την επόμενη επιτυχία του Ant1. Ταξιδεύω σε αγορές του εξωτερικού, διαβάζω και κρατώ επαφή με forum συναδέλφων από ομίλους όπου εργάστηκα -πολύτιμους συνομιλητές σε θέματα νέων τάσεων.

Για να ηγείσαι μιας ομάδας μ’ επιτυχία πρέπει να είσαι διατεθειμένος να ηγηθείς στα δύσκολα. Έτσι ανδρώνεσαι ως leader και όχι σαν manager. Σημασία έχει ο τρόπος που θα επανέλθεις μετά από μια δύσκολη στιγμή, το νοιάξιμο για τους ανθρώπους που συμπορεύονται στο ταξίδι σου. Ο τρόπος που λειτουργώ επικεντρώνεται στην υστεροφημία. Θέλω ν’ αφήνω κάτι πίσω μου.

Φιλοδοξία μου είναι η διαρκής αύξηση της ανάπτυξης, της κερδοφορίας και της απόστασης από τους ανταγωνιστές. Εργαζόμαστε ομαδικά με αποφασιστικότητα, έχοντας πραγματοποιήσει μια από τις σημαντικότερες επενδύσεις των τελευταίων ετών σε πρόγραμμα και ψηφιακά μέσα, αξιοποιώντας τεχνογνωσία από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με στόχο την εξωστρέφεια και την ανάπτυξη, δημιουργική κι εμπορική.

Την τύχη μου την κυνήγησα και με αντάμειψε, τις περισσότερες φορές. Έχω δουλέψει σκληρά και συνεχίζω με όρεξη ν’ αποζητώ την αυτοβελτίωση και τη γνώση. Πιστεύω στο σωστό timing, αλλά με την κατάλληλη προετοιμασία.

Ο μικρόκοσμός μου είναι η οικογένειά μου, ο σύντροφος, τα δύο μου κορίτσια, η αδερφή μου και η οικογένειά της, οι φίλοι μου. Στηρίγματα ακλόνητα. Κρατώ μέσα μου τον χρόνο που περνώ μαζί τους. Προσπαθώ με κάθε τρόπο να διατηρώ αυτήν τη χρυσή ισορροπία, από την οποία παίρνω δύναμη.

Η σύγχρονη γυναίκα πρέπει να απενοχοποιεί τα λάθη της. Αν καταφέρουμε να δεχθούμε ότι δεν μπορούμε να πετυχαίνουμε 100% σε όλους τους ρόλους, τότε μόνο θα βρούμε ευχαρίστηση σε αυτό που προσφέρουμε ως εργαζόμενες, σύντροφοι, μητέρες, κόρες και φίλες. Παράλληλα, πρέπει να διεκδικεί τα όνειρά της χωρίς στεγανά και αναστολές απέναντι στην αμφισβήτηση. Μια γυναίκα πρέπει να μάθει από νωρίς να διαχειρίζεται σωστά τον χρόνο της και να επιλέγει τον σύντροφο που θα τη στηρίξει. Να παίρνει ρίσκα και να είναι διατεθειμένη να χάσει, έχοντας backup plan.

Η απενοχοποίηση και η αποδοχή της όποιας επιτυχίας είναι αποτέλεσμα εσωτερικής αναζήτησης. Μεγάλωσα με την αρχή ότι η μεγάλη προσπάθεια συνήθως ανταμείβεται κι έτσι ξεφεύγω από την παγίδα ότι η όποια επιτυχία είναι αποτέλεσμα συγκυριών, τύχης ή εξαπάτησης. Έμαθα να τη δέχομαι, γνωρίζοντας ότι επιτυχία και δυσκολίες εναλλάσσονται με γοργούς ρυθμούς στη ζωή.

Πρότυπά μου είναι γυναίκες που κατάφεραν ν’ αλλάξουν τον κόσμο, οι ιστορίες των οποίων εμπνέουν την 8χρονη κόρη μου. H Amelia Earhart, η Frida Kahlo, η Rosa Parks, η Martha Graham...

Να είσαι η αλλαγή που θέλεις να έρθει.

Αγάπη Παπαδοπούλου, Αναπληρώτρια Διευθύνουσα Σύμβουλος και Διευθύντρια Marketing & Επικοινωνίας στην Μπάρμπα-Στάθης Α.Β.Ε.Ε.

Μεγάλωσε σε μία αστική οικογένεια της Θεσσαλονίκης, ακολουθώντας την πεποίθηση ότι στη ζωή οφείλουμε να δίνουμε τον καλύτερό μας εαυτό για να πετύχουμε τους στόχους μας. Σπούδασε Διοίκηση επιχειρήσεων στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος, Deree, με εξειδίκευση στο Marketing, ενώ τον Μεταπτυχιακό της τίτλο έλαβε από το Ελληνικό Ινστιτούτο Διοίκησης Επιχειρήσεων. Ξεκίνησε άμεσα τη σταδιοδρομία της στις πωλήσεις και στο τέλος του 1992, άρχισε να ξετυλίγεται η καριέρα της στην Μπάρμπα Στάθης, όπου μετά από μία επιτυχημένη πορεία σε πολλά και διαφορετικά πόστα, σήμερα κατέχει τη θέση της Αναπληρώτριας Διευθύνοντος Συμβούλου, παράλληλα με αυτήν της Διευθύντριας Marketing & Επικοινωνίας. Με αδιάλειπτη παρουσία στον επιχειρηματικό χώρο κι εκτεταμένη εκπαίδευση σ’ εξειδικευμένα προγράμματα, επαγγελματικά μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, κάτι που, όπως λέει η ίδια, βρίσκει αναζωογονητικό -όπως και την τέχνη της μαγειρικής, την οποία διδάχθηκε από τη μητέρα της και κρατάει ως σημαντική κληρονομιά, υποστηρίζοντας ακράδαντα το ρητό «είμαστε ό, τι τρώμε»!

Το προσωπικό μου όραμα μ’ έχει καθοδηγήσει καθ’ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής μου σταδιοδρομίας. Είναι η πίστη μου στη διαχρονική αξία των ελληνικών, παραδοσιακών προϊόντων διατροφής, που συνιστούν την καλύτερη γαστρονομία διεθνώς, τη μεσογειακή κουζίνα. Είμαι παθιασμένη με την ανάγκη «διάσωσης» συνταγών για προϊόντα διατροφής, τα οποία μαγείρευαν οι γιαγιάδες μας. Είναι τύχη, ευλογία και καθημερινή κατάκτηση αυτό!

Οι ποιότητες ενός ατόμου που διοικεί, ανεξαρτήτως φύλου, είναι, κατά τη γνώμη μου, συγκεκριμένες: επιμονή, υπομονή, συνέπεια, αυθεντικότητα και αφοσίωση στην ομάδα.

Τον ανταγωνισμό τον αντιμετωπίζουμε πάντοτε με σεβασμό. Στόχος μας ήταν και είναι, καθημερινά, να είμαστε ένα βήμα μπροστά. Παρακολουθούμε όλες τις σύγχρονες τάσεις και παραμένουμε διαρκώς σε εγρήγορση.

Έμαθα να επιμένω στους στόχους μου. Είχα πάντοτε την αγωνία να κάνω ό, τι μπορώ καλύτερο, να δημιουργώ συνεχώς και να μην εφησυχάζω ποτέ.

Για να φτάσω εδώ που είμαι σήμερα θυσίασα πολλές ώρες προσωπικής ζωής, αλλά σε κάθε περίπτωση οι θυσίες που κάνουμε ορίζουν και την εξέλιξή μας. Δε θυσίασα τίποτα που δεν ήθελα. Δεν είναι εύκολο να καταφέρνεις πάντοτε να κρατάς τις ισορροπίες μεταξύ επαγγέλματος και προσωπικής ζωής, αλλά προσπαθείς αδιάκοπα για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα!

Την τύχη μας την ορίζουμε μόνοι μας, ανάλογα με τις επιλογές που κάνουμε. Δε μου αρέσει να είμαι μοιρολατρική, αντίθετα θεωρώ ότι πρέπει να δρούμε δυναμικά κι ευπροσάρμοστα. Τύχη για μένα υπήρξε η συνάντησή μου με πολύτιμους ανθρώπους στη σωστή στιγμή.

Ο προσωπικός μου χρόνος αφιερώνεται στη ζεστασιά και τη θαλπωρή του σπιτικού μου, που αποτελεί την πυξίδα μου! Η οικογένειά μου και οι αδελφικοί μου φίλοι είναι πραγματικά η περιουσία μου! Απολαμβάνω κάθε στιγμή μαζί τους κι ακόμη περισσότερο, εάν συνοδεύεται με καλομαγειρεμένο φαγητό κι ένα ωραίο, ελληνικό κρασί. Η θάλασσα είναι, επίσης, μεγάλη μου αδυναμία, όπως νομίζω για τους περισσότερους Έλληνες. Μία βόλτα στο παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλονίκης με ηρεμεί και μ’ εμπνέει!

Όσον αφορά στο μέλλον, προσπαθώ πάντα να είμαι μετρημένη στις προσδοκίες μου και να θέτω εφικτούς στόχους, όπως την πρώτη μέρα στην πρώτη μου δουλειά.

Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, η γυναίκα είναι στο προσκήνιο ως ηγετικό στέλεχος στις ελληνικές επιχειρήσεις. Μιλά, εκφράζεται και καταθέτει τον δυναμικό της χαρακτήρα, αποδεικνύει τα ταλέντα της και καταρρίπτει στερεότυπα ετών.

Αυτό που με φοβίζει είναι το καινούριο, το άγνωστο και η σκέψη αν θα μπορέσουμε ν’ ανταποκριθούμε με επιτυχία εξίσου καλά σε όλες τις προκλήσεις.

Το πρότυπό μου είναι σίγουρα η μητέρα μου, που μ’ ενέπνευσε και μου έμαθε να πατάω στα πόδια μου, στις αρχές και τις αξίες μου.

Δεν υπάρχει δε μπορώ, υπάρχει δε θέλω.

Φωτογραφία: Άρης Ράμμος

Ασημίνα Τζίκα, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Elvial S.A.

Μεγάλωσε μ’ έναν πατέρα που είχε πάθος για δημιουργία. Αυτός της εμφύσησε τις αξίες της ποιότητας, του σεβασμού, της υπομονής κι επιμονής και το να νιώθει ευγνώμων για όσα έχει, αλλά παράλληλα να βάζει στόχους και να τους πετυχαίνει. Το σπουδαιότερο, όμως, μάθημά του ήταν η αξία των ποιοτικών επιλογών στα υλικά αγαθά. «Λίγα και καλά», της έλεγε. Η μητέρα της, από την άλλη, ένας άνθρωπος που έθετε κανόνες και πλαίσιο, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στη μόρφωση. Στο σχολείο -ως αγοροκόριτσο- ήταν ανήσυχο πνεύμα και κυνηγούσε την πρωτιά. Οι σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το MBA στην Αγγλία την οδήγησαν στη θέση ευθύνης που κατέχει σήμερα στην οικογενειακή επιχείρηση.

Με ιντριγκάρει στη δουλειά η ίδια η διαδρομή, με τις επιτυχίες, τα λάθη, την ενασχόληση με διαφορετικά αντικείμενα, την επαφή με κόσμο διαφορετικών προσεγγίσεων, είσαι σ’ εγρήγορση και γίνεσαι πιο πλούσιος σ’ εμπειρίες και γνώση. Έχω την τύχη να γνωρίζω ανθρώπους που θαυμάζω. Και μόνο η συναναστροφή μαζί τους μου δίνει ώθηση να προσπαθήσω να γίνω καλύτερη.

Οι ποιότητες που πρέπει να διαθέτεις όταν βρίσκεσαι σε υψηλή διοικητική θέση είναι ίδιες, είτε είσαι άντρας είτε γυναίκα. Αν είσαι γυναίκα-μητέρα, τα πράγματα δυσκολεύουν. Μακάρι να υπήρχε μυστικό επιτυχίας. Πεποίθησή μου είναι ότι πρέπει ν’ αγωνίζεσαι καθημερινά. Στη διοίκηση ομάδων σημαντικό ρόλο παίζει ο χαρακτήρας των μελών της και η οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης και ειλικρίνειας.

Δεν πιστεύω ότι ο χαρακτήρας αλλάζει ως προς τη βασική του δομή. Με το πέρασμα του χρόνου, όμως, αξιολογείς καλύτερα τα πράγματα, ξέρεις τι είναι σημαντικό και ασχολείσαι με την ουσία, αποκτάς ένστικτο. Στο τέλος της ημέρας, όμως, είσαι μόνος. Άρα, γνωρίζω ότι πρέπει να βασίζομαι στο δικό μου μυαλό και στα δικά μου χέρια.

Τα πρώτα χρόνια χαιρόμουν κι απογοητευόμουν έντονα. Σήμερα, έχω εκπαιδεύσει τον εαυτό μου ώστε η επιτυχία να μου δίνει δύναμη, αλλά να μη με κάνει να εφησυχάζω, και η αποτυχία ναι μεν να με στενοχωρεί, αλλά να μου δίνει τη δυνατότητα για αυτοκριτική, που καταλήγει σε κάποιο πλάνο αυτοβελτίωσης.

Στην 30χρονη πορεία οι δυσκολίες ήταν πολλές και οι προκλήσεις μεγάλες. Έχουν γίνει πια μέρος του DNA μας. Μπορεί αρχικά να μας στενοχωρούν, αλλά με κάποιο μαγικό τρόπο μας κινητοποιούν στο να τις ξεπεράσουμε και να βγούμε πιο δυνατοί. Οφείλω να ομολογήσω ότι το καλοκαίρι του 2015 πέρασα «κρίση αξιών», όταν μετά το δημοψήφισμα, στις Βρυξέλλες κρινόταν το μέλλον της χώρας μας.

Θαυμάζω τις εταιρίες που αντέχουν στον χρόνο κι έχουν περάσει στην τρίτη ή τέταρτη γενιά. Το όνειρό μου είναι τα παιδιά μου και τ’ ανίψια μου ν’ αγαπήσουν την εταιρία και να την πάνε ακόμη πιο ψηλά. Αυτή είναι η απόλυτη επιτυχία μιας εταιρίας.

Λατρεύω τους δυο γιους μου και τ’ ανίψια μου. Τον ελάχιστο χρόνο που έχω τον περνάω μαζί τους. Προτιμώ να κοιμάμαι νωρίς τα βράδια, να κάνω οικονομία δυνάμεων. Τα τελευταία χρόνια, προσπαθώ να κάνουμε δύο ταξίδια τον χρόνο οικογενειακώς και στις καλοκαιρινές διακοπές διασκεδάζω όσο μπορώ. Επίσης, δε νομίζω ότι θα μπορούσα να ζήσω χωρίς μουσική. Αργά το απόγευμα και τα Σάββατα, που πηγαίνω γραφείο, ακούω Republic. Με χαλαρώνει και περνάω υπέροχα…

Όταν ήμουν περίπου 12 ετών, θαύμαζα τη Μάργκαρετ Θάτσερ. Τ’ όνειρό μου ήταν ν’ ασχοληθώ με την πολιτική και η Θάτσερ μου «έλεγε» ότι γίνεται. Σήμερα, το πρότυπό μου είναι ο πατέρας μου -χαρισματικός τόσο στη δουλειά όσο και στην οικογένεια.

Ο παράγοντας τύχη παίζει σημαντικό ρόλο, με την έννοια των περιστάσεων και του καλού timing. Όμως, χωρίς συστηματική κι επίμονη δουλειά, το αποτέλεσμα είναι πρόσκαιρο. Πιστεύω στη δύναμη της δουλειάς, πάνω απ’ όλα!

Άνθρωπος: να κοιτάς, δηλαδή, ψηλά και να παραμένεις άνθρωπος στην ψυχή.

Φωτογραφία: Άρης Ράμμος

Γιάννα Τζίκα, Chief Executive Officer στην ΚΟΝΒΑ Α.Ε.

Ανέμελο και ζωηρό παιδί μιας πολύ αγαπημένης οικογένειας. Με καταβολές από έντονες εμπορικές ανησυχίες και δραστηριότητες, ήταν συχνά παρούσα σε κουβέντες επαγγελματικής φύσεως -ιδιαίτερα στα οικογενειακά τραπέζια. Απόφοιτος του Αρσάκειου Θεσσαλονίκης και πτυχιούχος Marketing από το University of Sheffield, City College, η ίδια ανυπομονούσε ήδη κατά τη διάρκεια των σπουδών της να ξεκινήσει τη full time εργασία της στην ΚΟΝΒΑ μία από τη πιο σύγχρονες βιομηχανίες επεξεργασίας ψαρικών στην Ε.Ε. Πιστεύει πως η καλύτερη εκπαίδευση είναι η λεγόμενη “on the job”.

Το πιο γοητευτικό κομμάτι της δουλειάς είναι συχνά και το πιο δύσκολο κι έχει να κάνει με τη συνεργασία με την οικογένεια! Η συνύπαρξη της παλιάς και της νέας γενιάς, όπως και η σταδιακή μετάβαση μπορεί να ταράξει τις ισορροπίες και να προκαλέσει διαφωνίες.

Προτιμώ τη λέξη συναγωνισμό και όχι ανταγωνισμό. Τον σεβόμαστε, αλλά δεν τον φοβόμαστε. Μας κρατάει ενεργούς και δεν επαναπαυόμαστε.

Σαφώς η ελληνική βιομηχανία, όπως και όλοι, έχει πληγεί από τη γενικότερη οικονομική κρίση, όμως, εγώ παραμένω αισιόδοξη. Η ΚΟΝΒΑ, για παράδειγμα, ξεκίνησε ως μια μικρή μονάδα παραγωγής με λίγους κωδικούς κι έχει εξελιχθεί σε μια πρότυπη, ευρωπαϊκών προδιαγραφών μονάδα, που απασχολεί 250 άτομα και παράγει πάνω από 100 κωδικούς προϊόντων.

Μια γυναίκα σε ηγετική θέση πρέπει να διαθέτει τις ίδιες ποιότητες μ’ έναν άντρα! Θέλω να πω πως τα στοιχεία που συνθέτουν έναν καλό διευθυντή δεν έχουν να κάνουν με το φύλο, αλλά με τον άνθρωπο. Ένας διευθυντής πρέπει να έχει ανοιχτό μυαλό και αφτιά, όραμα, καλούς συνεργάτες και φυσικά, να αναστοχάζεται πάνω στη δουλειά του.

Σίγουρα ωρίμασα μέσα από τη δουλειά μου. Υπήρξαν στιγμές που χρειάστηκε να πάρω δύσκολες αποφάσεις που με φόρτισαν συναισθηματικά. Έμαθα να λειτουργώ αποτελεσματικά και ψύχραιμα κάτω από συνθήκες πίεσης. Σαφώς η εμπειρία που έχω αποκτήσει μετά από 15 χρόνια μ’ έχει κάνει να εμπιστεύομαι το ένστικτό μου, το οποίο δε με πρόδωσε ποτέ.

Το DNA μας είναι αυτό της οικογενειακής εταιρίας κι αυτό έχει περάσει και σε όλους τους ανθρώπους που εργάζονται σε αυτήν. Η πόρτα μου είναι ανοιχτή σε όλους κι εγώ περνάω πολύ χρόνο στον χώρο της παραγωγής.

Η τύχη, ως γνωστόν, βοηθάει τους τολμηρούς! Και μπορώ να πω ότι υπήρξα τολμηρή σε αποφάσεις που χρειάστηκε να πάρω, ώστε να πάει η εταιρία ένα βήμα παρακάτω. Μπορείς να υπάρξεις, λοιπόν, τυχερός όπως μπορείς να υπάρξεις και άτυχος.

Συχνά, δεν είναι εύκολο να διαθέσεις χρόνο και ψυχή σε όσους/όσα αγαπάς, όμως, είναι απολύτως απαραίτητο. Περνάω χρόνο με φίλους, ασχολούμαι με την ιστιοπλοΐα και κάνω ταξίδια. Χρειάζεται καλή οργάνωση και διαχείριση χρόνου, όμως, όσο απαιτητική κι αν είναι η επαγγελματική ζωή, πάντα υπάρχει χρόνος για ανθρώπους και δραστηριότητες που αγαπάς. Διαφορετικά, το θεωρώ απίθανο να είσαι καλός επαγγελματίας.

Βλέπω ολοένα και περισσότερες γυναίκες σε κομβικές θέσεις σ’ επιχειρήσεις κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Έχουν καταρριφθεί πολλά από τα στερεότυπα που θέλουν τη γυναίκα αποκλειστικά σε συγκεκριμένους ρόλους κι έχει επιτευχθεί η πιο ισότιμη αντιμετώπισή τους στον μέχρι τώρα ανδροκρατούμενο χώρο των επιχειρήσεων. Η μεγαλύτερη πρόκληση για τη σύγχρονη γυναίκα είναι να συνδυάσει όλους τους ρόλους που μπορεί να έχει -σύντροφος - μητέρα - επαγγελματίας- χωρίς αυτό να της στερεί τη θέση που της αξίζει και πιστεύει πως της αξίζει.

Πρότυπό μου είναι σαφέστατα η μητέρα μου. Μου έμαθε να πιστεύω στον εαυτό μου και ότι μπορώ να κατακτήσω ό, τι ονειρευτώ, όπως έκανε και η ίδια!

«Πιστεύω σ’ έναν κόσμο που δεν υπάρχει. Μα πιστεύοντάς τον, τον δημιουργώ» Ν. Καζαντζάκης

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΔΟΥΚΟΥΜΟΠΟΥΛΟΥ, ΣΟΝΙΑ ΤΑΛΑΝΤΙΝΟΥ

Φωτογραφία: Άρης Ράμμος

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΙΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ GLOW 158 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2020