Έχετε αναρωτηθεί ποτέ ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να συντηρείτε τα τρόφιμά σας; Πόσες μέρες αντέχει το ωμό κοτόπουλο στην κατάψυξη, ποια φρούτα είναι καλό να συντηρούνται εκτός ψύξης και πότε λήγουν τα μπαχαρικά;

Η σωστή διαχείριση τροφίμων βοηθά στην αποφυγή τροφιμογενών λοιμώξεων αλλά και στην καλύτερη αξιοποίηση των πόρων μας μειώνοντας τους ρύπους και έμμεσα περιβάλλον. Φανταστείτε μόνο ότι το 20% των τροφίμων που αγοράζουμε πετιούνται, τα οποία εκτός από χρηματική σπατάλη, δυσχεραίνουν τη διαχείριση των σκουπιδότοπων και το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

1. Ποια η διαφορά μεταξύ των σημάνσεων «ανάλωση έως» και «ανάλωση κατά προτίμηση πριν»;

Όλα τα προ-συσκευασμένα προϊόντα (όχι το κουλούρι που θα πάρουμε από τον φούρνο σε χάρτινη συσκευασία) είναι υποχρεωμένα να φέρουν σήμανση για την ημερομηνία λήξης του τροφίμου. Ωστόσο, οι σημάνσεις «ανάλωση έως» και «ανάλωση κατά προτίμηση πριν» περιγράφουν δύο τελείως διαφορετικά πράγματα. Ανάλωση κατά προτίμηση πριν: αφορά την οργανοληπτικά χαρακτηριστικά ενός προϊόντος, δηλαδή την ποιότητά του. Εάν προσπεράσουμε την ημερομηνία της σήμανσης, χαρακτηριστικά όπως η γεύση, η υφή, το χρώμα και το άρωμα του προϊόντος δεν θα είναι εκείνα που θεωρούνται ιδανικά. Ωστόσο δεν υπάρχει κίνδυνος νόσου εάν καταναλωθούν μετά την ημερομηνία σήμανσης. Θα το βρείτε σε προϊόντα όπως είδη ντουλαπιού, δημητριακά πρωινού, μακαρόνια, όσπρια, κονσέρβες, μπάρες δημητριακών κ.ά.

Ανάλωση έως: εδώ θέλει προσοχή· αυτό αφορά το χρονικό διάστημα που ένα προϊόν είναι ασφαλές προς κατανάλωση. Εάν προσπεράσουμε την ένδειξη της συσκευασίας, αυξάνουμε τις πιθανότητες ασθένειας από το συγκεκριμένο τρόφιμο. Αφορά ευπαθή προϊόντα όπως τα φρέσκα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα πουλερικά, τα αυγά κ.ά.

2. Ποιες είναι οι ιδανικές θερμοκρασίες για το ψυγείο και την κατάψυξη;

Για να έχουμε αποτελεσματική προστασία από παθογόνους μικροοργανισμούς και σωστή συντήρηση τροφίμων, το ψυγείο πρέπει να έχει θερμοκρασία μικρότερη από 4C^o και η κατάψυξη μικρότερη από -18C^o.

3. Τι γίνεται με τα τρόφιμα όπως φρέσκο ψάρι ή νωπό κοτόπουλο; Πόσο καιρό είναι ασφαλές να συντηρούνται στο ψυγείο;

Η χαμηλή θερμοκρασία του ψυγείου επιβραδύνει την ανάπτυξη παθογόνων μικροβίων παρατείνοντας τη διάρκεια ζωής. Σε τρόφιμα που δεν φέρουν ημερομηνία λήξης, όπως προϊόντα από το κρεοπωλείο ή τον ιχθυοπώλη, κατά γενικό κανόνα μπορούμε να τα συντηρήσουμε σε χαμηλές θερμοκρασίες, εφόσον είναι φρέσκα, έως και 3 ημέρες. Όσο πιο γρήγορα το μαγειρέψετε, τόσο το καλύτερο. Σημαντικό είναι οι ωμές πρωτεΐνες να αποθηκεύονται στο χαμηλότερο ράφι του ψυγείου (για την αποφυγή σταξίματος σε κάτι που θα καταναλωθεί ωμό), σε κλειστή στεγανή συσκευασία, χωρίς επαφή με τροφές που θα καταναλωθούν ωμές. Μετά το πέρας της τρίτης ημέρας, είτε πρέπει να μαγειρευτεί, είτε να μπει στην κατάψυξη για συντήρηση μακράς διαρκείας. Προσοχή, ζωικές πρωτεΐνες που έχουν αποψυχθεί μία φορά, δεν μπορούν να καταψυχθούν.

4. Πόσες μέρες μπορώ να αποθηκεύσω μαγειρεμένο φαγητό στο ψυγείο; Μπορώ να το βάλω ζεστό;

Τοποθετούμε το φαγητό στο ψυγείο αφού έχει έρθει σε θερμοκρασία δωματίου και σε λιγότερο από δύο ώρες από τη στιγμή που μαγειρεύτηκε (1 ώρα αν οι θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι μεγαλύτερη από 30^o). Αν βάλουμε ζεστό φαγητό στο ψυγείο, αυξάνουμε την εσωτερική θερμοκρασία δυσχεραίνοντας τη λειτουργία του και δίνοντας ευκαιρία σε παθογόνους μικροοργανισμούς να αναπτυχθούν. Το ψυγείο δεν σκοτώνει την ανάπτυξη μικροβίων αλλά την επιβραδύνει αισθητά. Μπορούμε να αποθηκεύσουμε μαγειρεμένο φαγητό στο ψυγείο έως και 3-4 μέρες. Ξαναζεστάνουμε το φαγητό από το ψυγείο μόνο μία φορά· ξαναζεσταμένο φαγητό είναι καλό να το απορρίψουμε για την αποφυγή ανάπτυξης μικροβίων.

5. Τα μπαχαρικά και μυρωδικά έχουν ημερομηνία λήξης;

Μία από τις συχνότερες ερωτήσεις είναι πιθανώς εκείνη για τα μπαχαρικά και μυρωδικά στο ντουλάπι μας. Αρχικά να ξαναναφέρουμε ότι τα μπαχαρικά και τα μυρωδικά είναι δύο διαφορετικές κατηγορίες καρυκευμάτων, οι οποίες προσφέρουν γεύση και αντιοξειδωτικά, χωρίς ιδιαίτερες θερμίδες στο φαγητό μας. Διαβάστε για τα οφέλη τους εδώ. Αναφορικά με τη διάρκεια ζωής, πέφτουν στην κατηγορία «ανάλωση κατά προτίμηση πριν», δηλαδή μετά από ένα χρονικό διάστημα το άρωμα, η υφή και το χρώμα τους δεν είναι αυτό που θα θεωρούσαμε ιδανικό. Ένα έτος είναι ένα εύλογο χρονικό διάστημα για να χρησιμοποιήσουμε τα μπαχαρικά και μυρωδικά μας. Τέλος, σε περίπτωση που έχουν πιάσει υγρασία και έχει αναπτυχθεί μούχλα, πρέπει να απορριφθούν άμεσα.

Καλή όρεξη!

Η Νίκη Αθανασιάδου MSc RDN CDN, είναι κλινική διαιτολόγος με πολυετή εμπειρία στη Νέα Υόρκη, ΗΠΑ.