Όσοι από εσάς πιστεύετε ότι λόγω της επαγγελματικής μου ιδιότητας (δημιουργός υπέροχων κοσμημάτων) θα διαβάσετε ένα ωραίο κείμενο που σας εμπνέει να κάνετε γιόγκα, να μαγειρέψετε με κινόα να διαβάσετε το πιο υπέροχο self help βιβλίο της ζωής σας κι έπειτα να αισθάνεστε #grateful, μην ξοδέψετε τον χρόνο σας. Μην πάτε στην επόμενη πρόταση καν. Αντιθέτως, όσοι από εσάς θέλετε να διαβάσετε κάτι βαρετό, αληθινό και ίσως λίγο ασυνάρτητο μπείτε στον κόπο.
Δυο λόγια για την καραντίνα: πρώτον, προέρχεται από το ιταλικό quarantina giorni (σαράντα ημέρες) δηλαδή το διάστημα που τα Βενέτικα πλοία, το πλήρωμα των οποίων είχαν πανούκλα επιστρέφοντας, παρέμεναν έξω από το λιμάνι της Serenissima. Δεύτερον, είναι ένα από τα πιο αγαπημένα hashtags των ημερών. Τώρα το πώς η κοινωνία μας κατάφερε μια πρωτόγνωρη κατάσταση να τη μετατρέψει σε ένα ανάλαφρο hashtag είναι άξιο μελέτης και όχι θαυμασμού. Ας μην αισθανόμαστε #grateful για μια φορά, οκ;
Στην αρχή μας έπιασε η ομαδική υστερία: «πράγματα να κάνουμε στο σπίτι.» Η λίστα είναι τόσο μεγάλη και βαριά που ίσως καλύτερα να πηγαίναμε εθελοντές ανθρωπιστικής δύναμης στην Υεμένη. Αν είχα fomo θα ήμουν πραγματικά σε κατάθλιψη. Δεν έχω συγυρίσει τα συρτάρια μου, δε διαλογίζομαι, δεν έχω παρακολουθήσει όπερα της ΜΕΤ ή δημοφιλή σειρά στο Netflix και δεν έχω κατακτήσει την τελειότητα φτιάχνοντας osso bucco. Αγόρασα βιβλία που δεν έχω διαβάσει. Έκανα κάποια stories με “things I do”, αλλά είναι σταγόνα μπροστά στον καθημερινό ωκεανό του Ιnstagram. Και δεν το αναφέρω τυχαία: μένουμε σπίτι, αλλά ζούμε στα social media στο zoom και στο house party.
Σταματήστε να κάνετε πράγματα. Σταματήστε. Έχουμε μάθει να είμαστε εκτελεστικά όργανα. Αυτό είναι το πρόβλημά μας: είμαστε η κοινωνία που κάνουμε πράγματα, τα οποία μοιραζόμαστε ωραιοποιημένα μέσα από υπέροχα φίλτρα. Πώς έχουμε καταφέρει να κάνουμε τόσο πολλά πράγματα, τόσο ωραία, ένας πλανήτης συγχρονισμένος στα social media και τόσο θλιβερά ασυγχρόνιστος στην πραγματική αντιμετώπιση της πανδημίας;
Ζούμε δυο πραγματικότητες. Η πρώτη θυμίζει ένα άψογα χορογραφημένο virtual adagio, όπου ο πλανήτης υπό την καθοδήγηση hashtags παράγει υπέροχα ειδυλλιακές φωτογραφίες (και ζωές). Η φυσική παγκόσμια πραγματικότητα είναι μια παραφωνία αποτελούμενη από διαφορετικές χρονικές στιγμές της πανδημίας που έχουν μετατρέψει τον χρόνο σε μια μέρα. Την ήμερα της μαρμότας. Στην Αμερική, η πανδημική καμπύλη ανατέλλει, ενώ στην Κίνα δύει. Ο υπόλοιπος πλανήτης έχει κάνει την καμπύλη σχοινάκι, που θυμίζει τα aerobic βίντεο της Jane Fonda, back in the 80’s.
Παρεμπιπτόντως, πεθαίνουν πολλοί!
Δυο πράγματα για την πανδημία. Πρώτον δεν είναι πόλεμος. Δεν πρέπει να αναφερόμαστε με λέξεις όπως: «όπλα», «φαρέτρα». Η πανδημία είναι μια επιδημία προκαλούμενη από κάποιον ιό (ηλίθιο μονοκύτταρο) που γίνεται παγκόσμια. Για να αντιμετωπιστεί σωστά πρέπει να την αντιλαμβανόμαστε ορθά. Ο ιός εξαπλώθηκε, διότι δεν υπήρχε ένας συντονισμένος μηχανισμός σε παγκόσμιο επίπεδο για να το σταματήσει. Γιατί; Διότι η ανθρωπότητα αποτελείται από ηλίθια πολυκύτταρα που αντιλαμβάνονται τις άμεσες απειλές ως ατζέντες δευτερεύουσας σημασίας. Δεν είναι. Είναι μέρος της φύσης και του πλανήτη που ζούμε.
Παρεμπιπτόντως, πεθαίνουν άνθρωποι.
Τι άλλο δεν αντιλαμβανόμαστε ορθά, κατά την ταπεινή μου γνώμη; Τελευταία ακούω πιο έντονα τη φράση: «άντε να τελειώνουμε να βγούμε από τα σπίτια μας.» Η δική μου αντίληψη είναι η ακόλουθη: όταν θα βγούμε από τα σπίτια μας δε θα έχουμε τελειώσει. Τότε θα αρχίζουμε. Τότε θα δημιουργείται μια καινούρια τάξη πραγμάτων, η οποία μας είναι άγνωστη. Δεν ξέρω πώς θα είναι. Κανείς δεν ξέρει. Τι να σημαίνει άραγε, ένας πλανήτης με συν ενάμισι δισεκατομμύριο άνεργους; Ένας πλανήτης με ταξιδιώτικες απαγορεύσεις; Ένας πλανήτης με tags αντισωμάτων στο Covid-19; Ένας πλανήτης χωρίς πολλές αγκαλιές και με alerts στα κινητά για την πορεία του μεταλλαγμένου ηλίθιου μονοκύτταρου; Ένας πλανήτης, όπου η (απεριόριστη ίσως;) χρήση του AI θα είναι απαραίτητη για την προστασία του ανθρώπου; Πιστέψτε με, είμαστε πριν την αφετηρία της καινούριας μας ζωής.
Μη γκρινιάζετε που είστε σπίτι και μην κάνετε πράγματα. Απλά να ζείτε και να σκέφτεστε. Είναι ιδανική ευκαιρία, ίσως η μοναδική. Ας ξεπεράσουμε το σύνδρομο κάνω, άρα υπάρχω. Ας σκεφτούμε. Τα σημαντικά. Τις αξίες μας και να τις βάλουμε καλά στο κεφάλι μας. Διότι όταν θα βγούμε εκεί έξω δε θα χρειαστούμε ακόμα μια selfie στο πρώτο μας #ηλιοβασίλεμα. Θα χρειαστούμε όμως να οπλιστούμε με τις πραγματικές μας άξιες προκείμενου να νικήσουμε τον πόλεμο. Που είναι μπροστά μας. Και την καινούρια πραγματικότητα, που δεν είναι άλλη από το να γίνουμε ενεργά μέλη μιας κοινωνίας που δεν καταναλώνει, άλλα δημιουργεί.
Καιρός είναι!
ΥΓ.: Θεωρώ πως είναι η πιο κατάλληλη στιγμή να συνεισφέρουμε όλοι για να βοηθήσουμε τους πιο αδύναμους. Συμφωνώ με τον Yuval Noah Harari που υποστηρίζει πως πρέπει να υπάρχει ένα παγκόσμιο βασικό εισόδημα (με κάποια δισεκατομμύρια άνεργων θα χρειαστεί, όχι μόνο για να μην πεθάνουν άνθρωποι, άλλα για να δημιουργηθεί ένα σταθερό περιβάλλον προκείμενου να αναπτυχθεί ξανά η οικονομία). Ελπίζω ακόμη πως οι κυβερνήσεις θα μιμηθούν τον virtual κόσμο μας και θα συγχρονιστούν κάτω από υπέροχα hashtags, όπως #IobeyWHO στην επόμενη πανδημία.
