Πριν από το καλοκαίρι περάστε τον οργανισμό σας από... έλεγχο, για να πιστοποιήσετε την καλή του λειτουργία. Ακολουθήστε τις οδηγίες των ειδικών και κάνετε προληπτικές εξετάσεις όσο συχνά χρειάζεται. Ακόμη και οι πιο σοβαρές παθήσεις, αν διαγνωσθούν έγκαιρα και στα πρώτα στάδια, μπορούν να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά.
Δεν πρέπει να τρομάζετε στην ιδέα των προληπτικών εξετάσεων, αρκεί να συνειδητοποιήσετε ότι έτσι φροντίζετε για την καλύτερη και φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού σας. Δείτε ποιες είναι οι βασικότερες από αυτές εκτός των -αιματολογικών και ουρολογικών- πριν έρθει το καλοκαίρι.
Στον γυναικολόγο
Ο ετήσιος έλεγχος της γυναίκας δεν πρέπει να αρκείται απλά σε ένα τεστ PAP ούτε σε ένα γυναικολογικό υπερηχογράφημα. Οι δύο αυτές εξετάσεις, μάλιστα, δεν είναι απαραίτητο να γίνονται κάθε χρόνο, παρά την ευρέως ριζωμένη πεποίθηση. Η ουσία βρίσκεται στην επαφή με τον γυναικολόγο, στη συζήτηση και πάνω απ’ όλα στην κλινική εξέταση.
Μια φορά τον χρόνο, λοιπόν, πρέπει να κάνετε τεστ PAP κι έναν ολοκληρωμένο γυναικολογικό έλεγχο για την ύπαρξη φλεγμονών, αλλά και για πιθανές ανωμαλίες κυττάρων, που μπορεί να δηλώνουν προκαρκινικές και καρκινικές καταστάσεις. Ένας ήπιος πόνος στην κοιλιά ή αλλαγές στην περίοδο και στα χαρακτηριστικά του κύκλου μπορεί να κρύβουν πολύποδες μήτρας, ινομυώματα, κύστες ωοθήκης. Εάν υπάρχει πόνος κι εμφανιστούν κνησμός στα εξωτερικά γεννητικά όργανα και δύσοσμα κολπικά υγρά, μια καλλιέργεια κρίνεται απαραίτητη για να διασαφηνιστούν οι αιτίες. Η εξέταση αυτή είναι αρκετά σημαντική στις νεαρές γυναίκες, στις οποίες κυρίως παρατηρείται συχνότερη εναλλαγή ερωτικών συντρόφων, καθώς η λήψη του κολπικού υγρού γίνεται για την ανίχνευση της ύπαρξης χλαμυδιακών λοιμώξεων.
Στον δερματολόγο
Ζούμε σε μια χώρα με ηλιοφάνεια, πράγμα που μας καθιστά ευάλωτους στο μελάνωμα (τον πιο επιθετικό καρκίνο του δέρματος). Στην Ελλάδα, ένας στους πέντε θα εμφανίσει τέτοιου είδους καρκίνο - οι περισσότεροι κάτω των 40 ετών. Όλοι, ανεξαρτήτως τύπου δέρματος, πρέπει να κάνουν μια δερματολογική εξέταση μετά την εφηβεία, ώστε να εκτιμηθεί ο κίνδυνος και να καθοριστεί η συχνότητα των check ups. Η τακτική παρακολούθηση επιβάλλεται σε άτομα υψηλού κινδύνου (με ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα, οικογενειακό ιστορικό μελανώματος, μεγάλο αριθμό σπίλων >50, ιστορικό σοβαρού ηλιακού εγκαύματος). Επίσης, το ετήσιο δερματολογικό check up μπορεί να διαγνώσει νέες παθήσεις ή βλάβες οπουδήποτε στο σώμα, όπως μύκητες στο δέρμα ή τα νύχια, έκζεμα, ψωρίαση, τριχόπτωση, έλκη, καθώς και σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες. Όπως στην περίπτωση κακοήθειας, έτσι και στις απλές παθήσεις, η έγκαιρη έναρξη της θεραπείας τις καθιστά πιο διαχειρίσιμες.
Στον καρδιολόγο
Ο προληπτικός καρδιολογικός έλεγχος είναι απαραίτητος στους άνδρες άνω των 30 ετών και στις γυναίκες άνω των 40 ετών. Επίσης, σημαντικός είναι ο καρδιολογικός έλεγχος, εάν είστε αθλητές και γυμνάζεστε εντατικά. Ένας πλήρης καρδιολογικός έλεγχος περιλαμβάνει πλήρες ιατρικό ιστορικό, κλινική εξέταση, αιματολογικές εξετάσεις, υπέρηχο καρδιάς και τεστ κοπώσεως. Εάν τα αποτελέσματα δεν είναι καλά, υπάρχει πιθανότητα να χρειαστεί περαιτέρω έλεγχος. Ο καρδιολόγος ενδέχεται να ζητήσει εξετάσεις όπως είναι η 24ωρη καταγραφή του ΗΚΓ, γνωστή ως holter ρυθμού, εάν υπάρχουν αρρυθμίες, η 24ωρη καταγραφή της πίεσης και άλλες πιο εξειδικευμένες εξετάσεις εφόσον τις κρίνει απαραίτητες.
Στον οφθαλμίατρο
Μέσω του έγκαιρου οφθαλμολογικού ελέγχου μπορούν να εντοπιστούν -και να θεραπευτούν- διάφορες ασθένειες των ματιών. Οι υγιείς ενήλικες πρέπει να εξετάζονται κάθε δύο χρόνια και οι ενήλικες που φοράνε γυαλιά ή έχουν διαβήτη κάθε έξι μήνες με έναν χρόνο. Στην εν λόγω εξέταση χρησιμοποιούνται διάφορες μέθοδοι για να εντοπιστούν ενδεχόμενα προβλήματα:
• Έλεγχος οφθαλμικής κινητικότητας.
• Τονομέτρηση: μετράει την ενδοφθάλμια πίεση. Είναι βασική εξέταση του πλήρους οφθαλμολογικού ελέγχου και της μελέτης γλαυκώματος.
• Μέτρηση οπτικής οξύτητας: γίνεται σε απόσταση 3 ή 6 μέτρων, σε ειδικές συνθήκες φωτισμού.
• Βυθοσκόπηση: είναι ο έλεγχος του οφθαλμικού βυθού, ώστε να γίνει διάγνωση των παθήσεων που αφορούν στο εσωτερικό του οφθαλμού (αλλαγές στα αγγεία, μεταβολές στην ωχρά κηλίδα, αλλοιώσεις στο οπτικό νεύρο, όγκοι κ.λπ.) και όσων σχετίζονται με την υγεία του ατόμου (αυτοάνοσα νοσήματα, λοιμώξεις, σκλήρυνση κατά πλάκας, σακχαρώδης διαβήτης, υψηλή χοληστερόλη και αρτηριακή πίεση κ.ά.).
Στον οδοντίατρο
Η καλή οδοντική υγεία είναι σημαντική από τη στιγμή που θα φυτρώσει το πρώτο βρεφικό δόντι, κι όλοι οι ενήλικες χρειάζονται οδοντιατρικούς ελέγχους δύο φορές τον χρόνο. Μέσω αυτών, που περιλαμβάνουν καθαρισμό και εξέταση των δοντιών, μαζί με ακτινογραφίες, μπορείτε να εντοπίσετε πρώιμα σημάδια τερηδόνας, ουλίτιδας και περιοδοντίτιδας. Επιπλέον, η σχέση της στοματικής και της γενικής υγείας είναι αμφίδρομη και πολλές φορές το στόμα είναι ο καθρέφτης του σώματος, καθώς πολλές ασθένειες μπορούν να εκδηλωθούν εκεί όπως: HIV και AIDS, σακχαρώδης διαβήτης, αναιμίες, αυτοάνοσα νοσήματα, παθήσεις του στομάχου και του γαστρεντερικού συστήματος, δερματικές νόσοι με πρώτη εκδήλωση στη στοματική κοιλότητα, καρκίνος του στόματος και των γνάθων, μεταστάσεις καρκίνου από άλλα μέρη του σώματος, ακόμη και πολλά χρόνια μετά την επιτυχή θεραπεία της πρωτογενούς εστίας (π.χ. από καρκίνο του μαστού). Η κακή στοματική υγεία μπορεί πολλές φορές να οδηγήσει επίσης σε επιδείνωση κάποιων γενικών νοσημάτων ή να τα προκαλέσει (ιδιαίτερα σε ασθενείς με κατεσταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα).
Μη φοβάστε την πρόληψη!
Αυτές είναι οι εξετάσεις που πρέπει να κάνει κάθε γυναίκα σε κάθε ηλικία. Το περιεχόμενο και η συχνότητα του προληπτικού ελέγχου διαφέρουν από άτομο σε άτομο και εξαρτώνται από το φύλο, την ηλικία, το κληρονομικό και ατομικό ιστορικό.
18 - 39 ετών
• Γυναικολογική εξέταση κάθε χρόνο
• Οδοντιατρικός έλεγχος κάθε χρόνο
• Τεστ Παπανικολάου
• Παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης, της χοληστερίνης και του σακχάρου και για τυχόν ύπαρξη χλαμυδίων στον κόλπο
• Αιματολογικές εξετάσεις TSH, T3 και T4, για τον έλεγχο του θυρεοειδούς
• Σε γυναίκες με κληρονομικό ιστορικό καρκίνου μαστού συνιστάται μαστογραφία σε ετήσια βάση
40 - 50 ετών
Συμπληρωματικά των ανωτέρω εξετάσεων:
• Εξετάσεις αίματος, ούρων και μέτρηση της αρτηριακής πίεσης
κάθε χρόνο
• Μαστογραφία και υπερηχογράφημα μαστού κάθε χρόνο
Άνω των 50
Στις εξετάσεις προστίθενται:
• Κολονοσκόπηση ανά πενταετία
• Μαστογραφία
ανά ένα έως δύο χρόνια
• Τεστ Παπανικολάου,
κάθε τρία χρόνια
• Μέτρηση οστικής πυκνότητας
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ GLOW ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΜΑΙΟΥ 2022