Βάλτε τέλος στα «πρέπει» με 5 έξυπνα tricks

Φτάνετε σπίτι μετά από μια πολύ απαιτητική ημέρα και μετά από ένα ζεστό αφρόλουτρο κι ενώ έχει πάει ήδη 11.00 το βράδυ κάνετε scroll στο instagram για να δείτε τι συναρπαστικό χάσατε από τις ζωές των άλλων, όσο ήσασταν απασχολημένες προσπαθώντας να εκπληρώσετε όλες αυτές τις υποχρεώσεις, με τις οποίες είχατε φορτώσει το πρόγραμμα σας. Αναρωτιέστε πώς είναι δυνατόν όλοι οι υπόλοιποι να προλαβαίνουν να είναι άψογοι στην επαγγελματική τους ζωή και παράλληλα να έχουν χρόνο να αφιερώσουν στον εαυτό τους και στους φίλους τους, ενώ εσείς βρίσκεστε στο σπίτι έχοντας πει όχι για πολλοστή φορά σε εκείνη τη φίλη σας, με την οποία προσπαθείτε να κάνετε catch up εδώ κι έναν μήνα κι έχοντας ακυρώσει το ραντεβού για μανικιούρ για 3 συνεχόμενη φορά!

Μα πώς τα καταφέρνουν είναι η βασική ερώτηση που τριβελίζει το μυαλό σας; Φταίτε εσείς ή μήπως απλά υπερφορτώνετε το πρόγραμμα σας με αποτέλεσμα να φτάνετε σε σημείο που απλά δεν είναι δυνατόν να βάλετε tick σε όσα θέλετε να κάνετε...

Πρέπει: Λέξη που δημιουργεί συναισθήματα τρόμου και καταπίεσης σε όλους! Πρέπει να πληρώσω τον λογαριασμό, πρέπει να φτάσω στην ώρα μου στη δουλειά, πρέπει να πάω στον γιατρό… Πόσα "πρέπει" έχετε στη ζωή σας; Όπως έχω ήδη αναφέρει, πάσχω από το σύνδρομο superwoman και νιώθω συνεχώς την παθολογική ανάγκη να γεμίζω τις ημέρες μου με υποχρεώσεις και to-dos βάζοντας τη λέξη "πρέπει" μπροστά από όλα! Αν νομίζετε ότι είναι υπερβολή, έχω γράψει στο planner μου τη φράση “Πρέπει να πάρω τηλέφωνο την κολλητή μου”! Γεμίζοντας τη ζωή μου με διάφορα -πολλές φορές αχρείαστα- πρέπει, φτάνω στο τέλος στο σημείο να μη θέλω να κάνω τίποτα! Όταν λέω τίποτα εννοώ φυσικά να κάτσω με την κουβέρτα μου στον καναπέ βλέποντας netflix και αγνοώντας μηνύματα και κλήσεις στο κινητό μου ενώ παράλληλα νιώθω εξαντλημένη! Η πικρή αλήθεια είναι, ότι μάλλον δεν είμαι εξαντλημένη και ότι μάλλον σαν αντιδραστικό πεντάχρονο παιδί ξοδεύω τον χρόνο μου με μη παραγωγικά activities, απλά και μόνο επειδή έχω αγανακτήσει να πρέπει να αντεπεξέλθω σε όλες αυτές τις καταναγκαστικές υποχρεώσεις, που έχω επιβάλει μόνη μου και αυτούσια στη ζωή μου! Σας ακούγεται οικείο; Αν ναι τότε κι εσείς είστε θύμα του overachiever εαυτού σας!

Τι σημαίνει όμως στην πραγματικότητα "πρέπει" και γιατί το χρησιμοποιούμε τόσο απερίσκεπτα στην καθημερινότητά μας;

the science

Το μεγαλύτερο μέρος της διαπαιδαγώγησης στον δυτικό κόσμο έχει ως σκοπό να μας εξοικειώσει με την αναμονή για την εκπλήρωση των αναγκών μας και την αφομοίωση κανόνων και αρχών, που βάζουν όρια στις απαιτήσεις και τα ένστικτα μας. Κοινωνικά ώριμος θεωρείται ο ενήλικας, ο οποίος προσαρμόζει τις ανάγκες του στα κοινωνικά στερεότυπα της κουλτούρας του και αφομοιώνει τους κανόνες του συνόλου στο οποίο και ανήκει. Από μία πολλή μικρή ηλικία μαθαίνουμε την έννοια της υποχρέωσης είτε αυτή αφορά σχέσεις ή το σχολικό περιβάλλον το οποίο είναι μια προσομοίωση της επαγγελματικής μας ζωής. Καθένας από εμάς καλείται να βρει μία ισορροπία ανάμεσα στα «πρέπει» και τα «θέλω», μέσα από την προσπάθεια να συμβιβάσει ανάγκες, επιθυμίες, ηθικούς και κοινωνικούς κανόνες.

Τι συμβαίνει όμως όταν χάνεται αυτή η ισορροπία; Στη σύγχρονη κουλτούρα, η οποία έχει μεταμορφώσει την εργασιομανία σε φετίχ, τα "πρέπει" φαίνονται να μη σταματούν ποτέ και να έχουν αντικαταστήσει ακόμη και δραστηριότητες που αφορούν την προσωπική μας ζωή μετατρέποντας κάθε ενασχόλησή σε υποχρέωση. "Πρέπει" να κάνω διαλογισμό, "πρέπει" να τρώω υγιεινά, "πρέπει" να περνάω περισσότερο χρόνο με την οικογένειά μου, η λίστα είναι πραγματικά ατελείωτη. Δυστυχώς, όμως αυτή η φαινομενικά άκακη λέξη μπορεί να δημιουργήσει μία αλυσίδα αρνητικών συναισθημάτων και να ενεργοποιήσει το λεγόμενο "fight or flight syndrome" και να οδηγήσει τελικά σε αισθήματα αυτολύπησης και στρες. Ουσιαστικά, χρησιμοποιώντας την έννοια της αναγκαστικής υποχρέωσης το μυαλό μας μπαίνει σε κατάσταση άμυνας μπροστά σε έναν στρεσογόνο παράγοντα. Η ενστικτώδης αντίδραση σε αυτό είναι είτε να το αντιμετωπίσει, ενεργοποιώντας μια σειρά σωματικών και ορμονικών αντιδράσεων ή να το αποφύγει. Βάζοντας συνεχώς, τον εαυτό μας σε αυτή τη διαδικασία αποκτούμε την αίσθηση, ότι βρισκόμαστε μονίμως υπό απειλή και άρα δεν έχουμε κανέναν έλεγχο στη ζωή μας. Μπαίνουμε στην ψυχολογική κατάσταση ενός θύματος, το οποίο δε μπορεί σε καμία περίπτωση να αντεπεξέλθει στα απαιτούμενα από αυτό και φυσικά ούτε να αντιμετωπίσει την πηγή του στρες παρά μόνο να ακολουθεί τον φαύλο κύκλο των "πρέπει" που θέτουμε οι ίδιοι στον εαυτό μας. Το αποτέλεσμα: χαμηλή αυτοπεποίθηση, δυσαρέσκεια, άρνηση, αισθήματα απελπισίας και ανικανοποίησης.

Η επίπτωσης μιας λέξης στην ψυχολογική μας κατάσταση δεν έχει να κάνει με τη χρήση της, αλλά με τον τρόπο με τον οποίο την αντιλαμβανόμαστε. Χρησιμοποιώντας τη λέξη "πρέπει" αφαιρούμε από τον εαυτό μας τη δυνατότητα της επιλογής, με αποτέλεσμα να νιώθουμε απόλυτα αδύναμοι απέναντι σε αυτά που συμβαίνουν στη ζωή μας γεγονός που επηρεάζει άμεσα την αυτοεκτίμηση μας κινητοποιώντας τη σειρά των αλυσιδωτών αντιδράσεων που περιγράφονται παραπάνω. Εάν λοιπόν εμείς είμαστε ο σεναριογράφος, πώς μπορούμε να βρούμε την ισορροπία και να αποκτήσουμε τον έλεγχο της κατάστασης;

the tips

Ας είμαστε ρεαλιστές, υπάρχουν και πάντα θα υπάρχουν πράγματα που πρέπει να κάνουμε χωρίς απαραίτητα εκείνη τη στιγμή να το θέλουμε. Εννοείται ότι έχοντας μία δουλεία γραφείου είμαι υποχρεωμένη να βρίσκομαι εκεί συγκεκριμένες ώρες ακόμη κι αν κάποιες φορές θα προτιμούσα να είμαι σε κάποιο -οποιοδήποτε- άλλο μέρος του πλανήτη. Συνεχίζω όμως να είμαι σε αυτή τη δουλειά, άρα μου προσφέρει κάτι, το οποίο δεν είμαι διατεθειμένη να χάσω, συνεπώς δεν πρέπει αλλά επιλέγω να είμαι. Μπορεί να μην είστε σε θέση να αποφύγετε τα ατελείωτα "πρέπει" της καθημερινότητάς σας, αλλά σίγουρα υπάρχει τρόπος για να τα αντιμετωπίσετε κι αν είστε λίγο τυχεροί να τα αντικαταστήσετε!

Step 1: Ρωτήστε γιατί;

Είναι η ερώτηση που θα έπρεπε να κάνετε πάντα στον εαυτό σας πριν πάρετε οποιαδήποτε απόφαση! Γιατί; Κυριότερα γιατί πρέπει; Συνήθως η απάντηση είναι απογοητευτική μιας και δε μπορούμε να βρούμε μία πειστική δικαιολογία για να καταπιέσουμε τον εαυτό μας! Εάν τη βρείτε; Ρωτήστε ξανά! Η μόνη αποδεκτή απάντησή είναι "θέλω"! Οι λόγοι που το θέλετε δεν είναι σημαντικοί, το "θέλω" είναι αρκετό από μόνο του.

Step 2: Βρείτε τους λόγους & δώστε σημασία στις λεπτομέρειες

Αφού λοιπόν, έχετε αποφασίσει ότι είναι κάτι που θέλετε να κάνετε, βρείτε τους λόγους για τους οποίους είναι σημαντικό για εσάς. Αρχικά θα σας δώσουν το κίνητρο για να το κάνετε και στη συνέχεια, θα σας βοηθήσουν να αποφύγετε όλες αυτές τις σκέψεις καταστροφολογίας, οι οποίες σας εμποδίζουν. Συνήθως, βάζουμε το "πρέπει" μπροστά, έτσι ώστε να προστατευτούμε από τον πόνο της αποτυχίας. Είναι πολύ πιο εύκολο για τον εγωισμό μας να μην αντεπεξέλθουμε σε μία "υποχρέωση", από ό,τι να αποτύχουμε σε κάτι που είναι σημαντικό για εμάς.

Step 3: Αποφύγετε τη λέξη "πρέπει"

Σκεφτείτε πότε τη χρησιμοποιείτε. Κανένας δεν ενθουσιάστηκε ποτέ στην ιδέα της αναγκαστικής αγγαρείας. Κανένας! Ποτέ! Το "πρέπει" είναι τρόπος σκέψης δεν είναι απλά μία λέξη! Αν για παράδειγμα βρεθείτε αντιμέτωπες με ένα task το όποιο "πρέπει" να ολοκληρώσετε ρωτήστε γιατί; Ποιο σκοπό ή στόχο σας εξυπηρετεί; Μόλις βρείτε τον λόγο θα δείτε ότι ουσιαστικά δεν είστε αναγκασμένες να το κάνετε, αλλά ολοκληρώνοντας το θα βρεθείτε πιο κοντά σε κάτι που επιθυμείτε. Μπορεί να συνεχίσει να είναι μία πολύ βαρετή δουλειά, αλλά θα τη φέρετε εις πέρας πολύ πιο εύκολα και θα ξεφορτωθείτε τα αρνητικά συναισθήματα που προκαλεί αυτή η μικρή μισητή λεξούλα!

Step 4: Απλά πείτε όχι!

Ίσως, το πιο δύσκολο βήμα, αλλά πρέπει να βάλετε προτεραιότητες! Μπορεί να θεωρείτε ότι έχετε χρόνο για τα πάντα αλλά στην πραγματικότητα οι 24 ώρες της ημέρας δεν φτάνουν για να ικανοποιήσετε την ατελείωτη λίστα σας. Σκεφτείτε προσεκτικά τι έχει περισσότερη σημασία για εσάς και φτιάξτε πρόγραμμα με γνώμονα τις προσωπικές ανάγκες και μόνο. Ναι, ο κόσμος θα συνεχίσει να είναι εκεί αν δεν κάνετε αυτή την extra υπερωρία, και η δουλειά σας! Δυστυχώς, η αλήθεια είναι ότι δε χρειάζεται να δαπανάτε τον χρόνο σας σε πράγματα που δε σας προσφέρουν ευχαρίστησή. Είναι τόσο απλό!

Step 5: Stop

Μη χρησιμοποιήσετε ξανά αυτή τη λέξη! Δεν είναι τόσο δύσκολο. Η στάση σας προς τη ζωή και τις υποχρεώσεις σας θα είναι πολύ πιο θετική, εάν πάρετε τον έλεγχο της ζωής στα χέρια σας. Πάρτε αποφάσεις και στηρίξτε τις επιλογές σας. Προφανώς, γεμίζοντας τη ζωή σας με αμέτρητα "πρέπει" καταλήγετε να μη θέλετε να κάνετε τίποτα -ναι ακόμη και πράγματα που σας ευχαριστούν. Βάλτε stop και αλλάξτε τον τρόπο, με τον οποίο αντιμετωπίζετε τις καταστάσεις της καθημερινότητας! Οκ, βλέπω ότι μάλλον δε σας πείθω για αυτό και θα σας δώσω το τέλειο παράδειγμα. Ας πούμε ότι "πρέπει" να πετάξετε τα σκουπίδια, αλλά βαριέστε κι έξω βρέχει καταρρακτωδώς. Γιατί να το κάνετε τώρα; Επειδή, ο κάδος έχει υπερχειλίσει και σας ενοχλεί. Άρα στην πραγματικότητα θέλετε να πετάξετε τα σκουπίδια άμεσα. Τι έχει περισσότερη σημασία για εσάς εκείνη την ώρα; Να ξοδέψετε πέντε λεπτά στη βροχή ή να προσπαθήσετε μάταια να αγνοήσετε τα σκουπίδια μέχρι να εκνευριστείτε και να τα κατεβάσετε τότε; Μερικές φορές τα πράγματα στη ζωή μας είναι τόσο απλά!

Εxtra tip: Ακολουθήστε το ένστικτό σας

Στην περίπτωση που όλα τα παραπάνω σας ακούγονται σαν υπερφίαλες αερολογίες κάποιου life-coach -πολύ πιθανό και σεβαστή η άποψη- ακούστε τα θέλω σας και προσπαθήστε να δώσετε εκεί την ενέργεια σας, χωρίς πολλή σκέψη και όσα "πρέπει" προκύψουν, αντιμετωπίστε τα με την καλύτερη διάθεση. Life goes on!

the book

The Crossroads of Should and Must - Elle Luna

Όλοι φοβόμαστε, ότι δεν ακολουθούμε τον σωστό δρόμο στη ζωή μας και αναρωτιόμαστε εάν τελικά έχουμε κάνει τις σωστές επιλογές! Ανάμεσα σε όλα τα "πρέπει" πολλές φορές χάνουμε τα "θέλω", με αποτέλεσμα να ζούμε τη ζωή που περιμένουν οι άλλοι από εμάς και όχι αυτή που πραγματικά ονειρευόμαστε. Η επιλογή όμως είναι δική μας! Μέσα από προσωπικά παραδείγματα, η συγγραφέας μας ζητά να πατήσουμε pause στη ζωή μας, να αξιολογήσουμε τα θέλω μας, να σταματήσουμε να σπαταλάμε τον χρόνο μας σε πράγματα που δεν μας προσφέρουν και να αλλάξουμε όλα εκείνα που δεν ταιριάζουν στον ιδανικό εαυτό μας! Άλλωστε, είναι πολύ πιο διασκεδαστικό να κυνηγάς τα όνειρα σου... από τις προσδοκίες των άλλων! Πείτε όχι στα "πρέπει" κι επιβάλετε στον εαυτό σας να υποστηρίξει όλα εκείνα τα "θέλω" που έχει καταπιέσει! Μπορεί και να σας ευχαριστήσει!

the shopping guide

Eπέλεξα τα must have items που απλά θα μου φτιάξουν τη διάθεση, την αυτοπεποίθηση και θα με βοηθήσουν να πω όχι στα δικά μου πρέπει! Ποια είναι τα δικά σας;

Do what you want, not what you should!