Κόκκινο χαλί, ατμόσφαιρα άκρως επιμελημένη και πολλά χαμόγελα που έσμιξαν ύστερα από μία δύσκολη διετία «έντυσαν» το χθεσινοβραδινό σινεφίλ ραντεβού στο ιστορικό «Ολύμπιον». Το 24ο
Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης έκανε μια δυναμική αρχή καταφέρνοντας να μεταμορφώσει το κέντρο της πόλης σε μια λαμπερή αίθουσα προβολής! 233 ντοκιμαντέρ μικρού και μεγάλου μήκους μάς περιμένουν να τα παρακολουθήσουμε μέσα στις επόμενες ημέρες. Οικοδέσποινα της βραδιάς, παρουσιάζοντας με το δικό της μοναδικό τρόπο την εκδήλωση, ήταν η δημοφιλής ηθοποιός Νάντια Κοντογεώργη. Σημαντική απουσία αποτέλεσε αυτή της Γενικής Διευθύντριας του Φεστιβάλ, Ελίζ Ζαλαντό.
Πρόσωπα της τοπικής πολιτικής και καλλιτεχνικής σκηνής παρευρέθηκαν με ανυπομονησία και αισιοδοξία για τη φετινή τελετή έναρξης του διαχρονικού αυτού θεσμού. Συνομιλώντας με τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνο Ζέρβα, ο ίδιος μοιράστηκε μαζί μας: «Μεγαλύτερη συμμετοχή, πολύ μεγαλύτερη ποιότητα, ξεπερνάμε τη δυσκολία της πανδημίας, ο κόσμος γεμίζει τις αίθουσες, έχουμε και υβριδικές παραστάσεις, αλλά έχουμε και παραστάσεις μέσα στις αίθουσες, εδώ στο μαγικό Ολύμπιον, στο λιμάνι. Χαιρόμαστε πάρα πολύ γι’ αυτό σαν Δήμος Θεσσαλονίκης. Λατρεύω τα ντοκιμαντέρ. Στο βαθμό που θα μπορέσω και θα έχω χρόνο, ξεκλέβω για να δω. Είναι μια τέχνη, μια τεχνική που πάντα μου άρεσε.»
Η πραγματικότητα σε νέα διάσταση
Η κεντρική θεματολογία της φετινής επιλογής ταινιών είναι αφιερωμένη αποκλειστικά στην αναζήτηση του «Post Reality», της νέας μορφής της μετα - πραγματικότητας! Ένας όρος που μπήκε αιφνίδια στη ζωή μας, μεταβάλλοντας τα μέχρι τότε δεδομένα και οδηγώντας μάς σε μια νέα κατάσταση πραγμάτων και σε διαφορετική κατεύθυνση του τρόπου σκέψης, αντίδρασης και βιώματος ενός γεγονότος. Το καθεστώς της πανδημίας και των «lockdowns» έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο σχεδιασμό του νέου αυτού μοντέλου. Και μεταφερόμαστε στην ψηφιακή «αυτοκρατορία» του metaverse και στην «μεταποίηση» του αναλογικού ανθρώπου με υπερσύγχρονα μέσα, κάτι που πλέον δεν είναι ξένο στην καθημερινότητά μας. -Αλλά πόσο ουσιαστικά το φιλτράρουμε;
«Ας ελπίσουμε ότι στο τέλος, το φως θα νικήσει το σκοτάδι»
Αυτή αποτέλεσε και τη «φράση - κλειδί» στον επίλογο της ομιλίας του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του θεσμού, Ορέστη Ανδρεαδάκη. Με αφορμή τις νέες συνθήκες εξαιτίας του κορωνοϊού, αλλά και τις πρόσφατες εξελίξεις του πολέμου, τόνισε: «Η φρίκη της πανδημίας μας άλλαξε. Όμως, η φρίκη, όπως λέει ο Γιώργος Σεφέρης, είναι ζωντανή, αμίλητη και προχωράει. Και έτσι, πριν λίγες ημέρες διαπιστώσαμε έντρομοι ότι η φρίκη είχε να μας δείξει άλλο ένα πρόσωπο, το πιο αποτρόπαιο, το πιο δυσοίωνο, το πιο τρομαχτικό. Το πρόσωπο του πολέμου». Συγκινητική ήταν και η ανάγνωση από τον ίδιο του διαχρονικού ποιήματος του Όσιπ Μαντελστάμ «Παλιά Κριμαία».
Η Αντιπεριφερειάρχης Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου δήλωσε στο βήμα: «Προφανώς, το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έχει κερδίσει επάξια τον τίτλο αυτού που λέει "Μείνει σε εγρήγορση!" Αυτή τη στιγμή, προφανώς, όλοι μας, θέλουμε, δεν θέλουμε, δεν το πιστεύαμε ποτέ ότι θα ζούσαμε έναν πόλεμο σ ’αυτόν τον αιώνα και όμως τον ζούμε! Και εκείνο που αναρωτιόμαστε εμείς οι άνθρωποι, γιατί είμαστε εγωιστικά όντα, είναι -ποιος έχει σειρά; - Διαπιστώνω, όμως ότι οι καταγραφές αυτές, ίσως, κάποια στιγμή, αφού δεν μας διδάσκει η ιστορία, ίσως ο κινηματογράφος, το ντοκιμαντέρ, αυτή η καταγραφή της πραγματικότητας πραγματικά λίγο μάς τρομάξει!»
Ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας στην ομιλία του έδωσε έμφαση στη συμπαράσταση προς την Ουκρανία λέγοντας: «Το μυαλό μας σε αυτές τις κρίσιμες ώρες κλίνει σε αυτά τα δύο χρώματα, τα οποία χρησιμοποιείτε στην εξαιρετική σας αφίσα, στο κίτρινο και στο γαλάζιο, και για όλα όσα συμβαίνουν αυτή τη στιγμή λίγες εκατοντάδες χιλιόμετρα από την χώρα μας και για τον πόνο που υπάρχει τόσο κοντά. Χαίρομαι πάρα πολύ που βγαίνουμε από μια κρίση πανδημίας, που μάς έφερε στο μυαλό πόσο σημαντική είναι η σημασία της υγείας, αυτές τις ημέρες σκεφτόμαστε πόσο σημαντική είναι η αξία της ειρήνης, αλλά όλα αυτά τα χρόνια είναι εξίσου σημαντική η αξία της αγάπης και η αξία της αλληλεγγύης».
Ο Υφυπουργός Εσωτερικών, Αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας - Θράκης, Σταύρος Καλαφάτης, τόνισε στις δηλώσεις του: «Το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης βρήκε τον τρόπο να επιβιώσει αυτά τα δύο χρόνια και να συνεχίσει την διπλή μορφή του. Προχώρησε μέσα στην πανδημία και απέδειξε ότι η έβδομη τέχνη είναι και αυτή μια κιβωτός που μπορεί να μας περάσει από την μία όχθη στην άλλη». Όσον αφορά την υποστήριξη προς τον Ουκρανικό λαό, αλλά και την ουσιαστική σημασία των ντοκιμαντέρ, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Εκφράζουμε συμπαράσταση στον άμαχο πληθυσμό και τους πρόσφυγες που προσπαθούν να ξεφύγουν από την δίνη του πολέμου, με την ελπίδα όλο αυτό να σταματήσει, το γρηγορότερο δυνατό, και να μείνει αποτυπωμένο, μόνο, που δυστυχώς δεν γίνεται, στις κάμερες και στα ντοκιμαντέρ, ώστε να αποτελεί ντοκουμέντο για τις επόμενες γενιές».
«Πώς να επιβιώσετε σε μια πανδημία»
Παγκόσμια πρεμιέρα, ανοίγοντας ταυτόχρονα την αυλαία της τελετής, είχε το ντοκιμαντέρ «Πώς να επιβιώσετε σε μια πανδημία» του Αμερικανού σκηνοθέτη, υποψήφιου για Όσκαρ, Ντέιβιντ Φρανς και της παραγωγού, Μίρα Τσανγκ, οι οποίοι παρευρίσκονταν στην τελετή. Ένα ντοκιμαντέρ που ξεκινά από το 2020 και την αρχή της πανδημίας, παρουσιάζοντας όλες τις πτυχές της, από την αμφισβήτηση της επιστήμης, τις εταιρείες κατασκευής των εμβολίων μέχρι τη σχέση της με την πολιτική και τη θρησκεία. Είχαμε τη χαρά να συνομιλήσουμε με τον δημιουργό του έργου, Ντέιβιντ Φρανς, ο οποίος μας είπε: «Είναι υπέροχο όλο αυτό το συναίσθημα που νιώθεις με το κοινό, μιλάμε για μια παγκόσμια πρεμιέρα. Να βλέπεις όλα αυτά που έχουμε περάσει τα τελευταία δύο χρόνια. Με αντάμειψε όλο αυτό, η δουλειά ήταν πάρα πολύ σκληρή, όπως και για όλους που έπρεπε να αντιμετωπίσουν όλη αυτήν την κατάσταση. Το μήνυμα που θέλω να στείλω στον κόσμο είναι ότι η επιστήμη θα επικρατήσει».
Το 24ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης θα διεξαχθεί από την Πέμπτη 10 έως την Κυριακή 20 Μαρτίου τόσο σε φυσικούς χώρους όσο και online, τηρώντας όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα. Στο 24ο ΦΝΘ θα προβληθούν 233 ντοκιμαντέρ μικρού και μεγάλου μήκους στην ιστορική έδρα του θεσμού, στις αίθουσες Ολύμπιον και Παύλος Ζάννας, καθώς και στις αίθουσες του Λιμανιού, Φρίντα Λιάππα, Τώνια Μαρκετάκη, Τζον Κασσαβέτης, Σταύρος Τορνές. Παράλληλα, παρακολουθούμε ταινίες και διαδικτυακά, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Φεστιβάλ online.filmfestival.gr.
